Dagskrá

Ataaseq assigiiaat ilaat

Dagskrá - 07.11.1896, Qupperneq 2

Dagskrá - 07.11.1896, Qupperneq 2
Hættir og siðir. Eptir Fs. T. Meðal þeirra hátta sem mest ber á í claglegri fje- lagsumgengni manna eru kveðjitrnar, og erií þær auð- vitað mjög breytilegar eptir því sem ;í stendur þegar menn liittast eða skilja, og eptir því liverrar þjóðar menn eiga í hlut. Hinar almennu kveðjur eru sprottn- ar af þeirri grein fjelagsmenningarinnar sem kallast kurteisi, en hún er aptur ef svo mætti segja ávöxtur af hinum tveim aðaldyggðum alls fjelagsskapar, mannúð og löghlýðni. Islenskar kveðjur verða með kossum, handabandi, hneigingum, ofantektum eða ávarpi. En þessum ýmsu kveðjuháttum má beita ýmislega, og verður mörgum út- lendingum starsýnt á kveðjur manna hjer, er þeir koma til landsins í fyrsta sinn, Einkum eru það kossarnir sem vekja eptirtekt, og þykir flestum þeir vera hafðir hjer of mjög við dagleg tækifæri. Eptir almennri Norð- álfutísku eru það helst konur sem kveðjast með kossi og þó ekki nema eptir langan aðskilnað, milli skyldfólks eða af einhverjum sjerstökum atvikum. En hjer sjást karlmenn opt og tíðum kyssast hverjum rembingskossin- um á fætur öðrum, þó þeir sje aðeins málkunnugir, kvennfólk. heilsast varla kossalaust, og konur og karlar munu allopt, ástæðulaust að því er virðist, hafa slík kveðjuatlot, sem betur ætti við að geyma öðrum kring- umstæðum. Það er ekki laust við að allt þetta mikla kossaflens í Islendingum sje ógeðslegt og nokkuð ósam- rýmilegt við lundarlag þeirra og ættareinkenni. Auk þess eru kossar milli gesta og gangandi mjög vel fallnir til að breiða út næma sjúkdóma, einkum ýmsa húðsjúk- dóma, svo sem holdsveiki, sem því miður er svo hrylli- lega algeng hjer á landi. Það er því aldrei skemmti- legt að sjá konur láta svo hver að annari, eða að sjá hina og þessa vera að kyssa ung börn sem eru mjög móttækileg fyrir sjúkdómum, en út yfir allt tekur þó að sjá karlenn faðmast og kyssast eins og unnustufólk. Slíkt er ónátturlegt, viðbjóðslegt og til hneykslunar fyrir alla þá sem ekki liafa sljófgast fyrir því af löngum vana. Handaband cr eðlilegasta kveðjan hjer á landi þar sem þannig er háttað víðast að það þykir sæta tíðind- um ef gest ber að garði. I þorpum eða bæjum, þarsem menn hittast daglega er handaband þar á móti of mikið af því góða, og þar sem heilsað er fjölda fólks í einu á mjög illa við að ganga á milli til þess að takast höndum á við hvern sem kominn er. Höfuðbeyging eða hneiging er nægileg þegar svo stendur á, en sú kveðja er sjaldan höfð til sveita hjer á landi, þó hún sje hin lang algengasta af öllum kveðjum meðal útlendinga. Yfirleitt má segja að kveðjur Islendinga sjeu allt | of" innilegar. Sönn kurteisi er jafnan samfara persónu- | leik og sjálfsvirðing, og öll auðmýkt við jafningja manns á því illa við, jafnt í kveðjum sem öðru. Ofantektir Islendinga eru allt of djúpar og í rauninni er það óís- lenskt að taka höfuðfatið ofan þó maður mæti manni. Hjer þekkir hver annan í bæjunum og menn hittast allt of opt til þess að nokkur ástæða sje til slíkrar yfirkur- teisi. Sök sjer er það þó konur sje kvaddar á þann hátt — ef þær þá hneigðu sig fallega í staðinn — en karlmenn ættu cinungis að heilsast með ávarpi, þegar þeir mætast á götum og strætum, og eru hættir Breta — sem hafa manna minnst um kveðjuatlot — mikið mennilegri og hentugri fyrir oss í þessu efni, heldur en hinir þýsk-dönsku kveðjusiðir, er nú mega heita orðnir algengir í kauptúnum landsins; en hjá Bretum heilsa konur fyrst og er það mikið kurteisari venja heldur en hin, og væri sú regla sjerstaklega hentugfyrir oss, vegna þess að þá mundi minnka um kveðjurnar. Enskir karlmenn taka aldrei ofan hverir fyrir öðrum, en yppta að eins í húfuna ef kona heilsar þeim að fyrra bragði. (Mcira). Fjelagsskapur verkamanna. Eptir að vjer rituðum grein í síðustu Dagskrá með þessari fyrirsögn lmfa oss borist góðar undirtektir úr ýmsum áttum undir þá uppástungu að verkamenn og handiðnamenn Reykjavíkur skyldu fylkja liði til þess að halda fram eigin hagsmunum, gegn of mikilli samkeppni sín á meðal, og til þess að geta haft hönd í bagga með því hvernig vinnuveitendur nota þá starfskrapta er þeim standa til boða. Oss hafa verið sendar greinar þess efnis, og hefur oss verið sönn ánægja að sjá þar margar sannanir þess hve lengi þessi sama hugsun hefur vakað fyrir mörgum hjer, þó þeir hafi ekki komið henni á flot til þessa. Starfsmannalýðurinn hjer skrifar ef til vill ekki eins góða rjettritun eins og hin efri borgarastjett, en þeir hugsa fullt eins vel og málstaður þeirra á eins góða framtíð. Vjer munum síðar taka þetta mál rækilegar fyrir og verður þá birt inntakið úr uppástungum þeim er að þessu lúta og oss hafa verið sendar. Slökkviliðsæfing var haldin hjer í gær. — Það kom berlega fram við þessa æfing eins og aðrar fyrri, að brunabótarlið bæjarins mundi mjög illa fært til þess þess að veita nokkra verulega hjálp, kæmi hættulegur eldsvoði upp, t. a. m. um nótt og í hvössu veðri, þar sem hús stæðu að, og er ekki hægt að kenna því um að menn vanti ötulleik við æfingarnar. Þvert á móti virðast bæði undir og yfirliðar ganga vel fram, þar sem þeir vita hvað þeir eiga að gjöra. En menn vantar svo gersamlega alla kunnáttu er

x

Dagskrá

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagskrá
https://timarit.is/publication/153

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.