Dagskrá - 21.11.1896, Qupperneq 3

129
nóg fyrir sig að leggja en safnaöi þó ekki fje. Það
helsta sem hann lagði fyrir sig var seladráp og við-
gerðir á byssum.
Halldór gamli dó um sjötugt, og hafði hann áður
gjört þá ráðstöfun að bóndi skyldi taka það sem eptir
hann var til, cn kosta jarðarför sína á móti. Meðal þess
sem fannst eptir Halldór gamla voru nokkrar gamlar
guðsorðabækur, og inni í einni postillunni lá handrit
eptir þann látna sjálfan, mað stórri stafagerð og að því
er virtist skrifað á mörgum árum, því rithöndin var
mjög misjöfn og fremstu síðurnar orðnar upplitaðar.
Síðustu línurnar voru nýskrifaðar að sjá, og stóð nafn
karls undir með feitu letri.
Sá sem þetta skrifar hefur fengið handritið að láni;
innihald þess er svo, nokkuð stílfært að orðalagi og efnis-
skipun:
»Jeg er fæddur við sjó og hef alltaf síðan annað-
hvort verið nálægt sjónum eða úti á honum. Jeg man
ekki eptir því, að jeg væri nokkurntíma spurður að því
hvað jeg ætlaði að leggja fyrir mig, en jeg veit að jeg
hafði frá fyrstu álitið sjálfsagt að komast á sjóinn, helst
út yfir hann, til þeirra landa sem liggja að hafinu hinum
megin.
Jeg misti foreldra mína svo ungur að jeg man ekki
eptir þeim og svo ólst jeg upp sem tökudrengur hjá
fjarskildum ættingjum mínum nálægt þeim stað sem jeg
er fæddur á. — Þar háttaði svo til að háfjöll byrgðu allt
útsýni til landsins, en sjáfarmegin breiddi sig út flatn-
eskjuvellir ogsandar, alla leið niður í fjöruborð1 svo tók
við opið hafið lengra en augað eygði. Ströndin var þar
brimsæl og gaf sjaldan til róðra en væri fært út fyrir
fjöruna var ekki langróið og optast gott um afla. — í
byggðinni eru ekki nema einir tveir bátar til, og sjósókn
ekki mikil en þó hafði eg verið nokkrum sinnum úti á
handfæri þegar jeg var kristnaður.« [Meira].
,,Bec“ og Bókmenntafjelagið.
I fimmta ári »Tímarits« bókmenntafjelagsins bls.
198, 4—iostendur þessi kafli úr æfisögu Vilhjálms Rúðu-
jarls Bastarðar:
»1 júní mánuði 1066 veitti hann tveimur mönnum
ábótadæmi, var annar þeirra nafnfrægur maður Bec að
nafni; hann varð ábóti yfir klaustri hins helga Stefáns,
er þá var því nær fullgjört; seinna varð hann erkibiskup
í Kantaraborg. Sá maður var gæddur miklu andlegu
atgjörvi og var hann Vilhjálmi hin mesta stoð«.
Hjer er orðin sú söguleg skekkja, að Bec, sem er
þorp í Normandí, er gert að nafnfrægum manni, ábóta
og erkibiskupi! Hjer við skal jeg leyfa mjer að gera
stutta leiðrjettingu.
Tiginn maður, Herluin að nafni setti á stofn Maríu-
klaustur hjá þorpinn Bec í Normandí árið 1034. Hann
var fyrsti ábóti klaustursins og dó 1078. •— Árið 1005
fæddist í Pavía á Ítalíu maður, sem til þcssa dags hefur
haldið hátt frægð sinni meðal feðra kirkjunnar, b:eði
svo sem lögspekingúr og guðfræðíngur. Maðurinn hjet
Lanfranc. Hann varð frægur fyrir lærdóm í átthögum
sínum þegar á unga aldti. En fór, maður um tvítugt,
til Avranches í Normandi og hjelt þar eigin skóla
um nokkur ár. Árið 1042 lugði hann í ferð til
Róm. En er hann var skammt á leið kominn fjell
hann í hendur stigamanna, sem rændu hann öllu fje-
mætu er hann hafði með sjer, og skildu við hann
bundinn í eyðiskógi. Þar fundu farandi menn hann og
fluttu til Bec; var honum þar vel tekið og gjörðist hann
munkur þar, og hjelt skóla sem á örskömmum tíma varð
frægastur fyrir norðan fja.ll, og segja klausturannálar og
æfisöguritarar Lanfrancs að þangað hafi sótt heyrendur
frá öllum löndum Norðurálfunnar; enda var Lanfranc
sinnar tíðar einn hinn lærðasti og djúpsæjasti lögspek-
ingur og guðfræðingur. Árið 1045 gerði Herluin ábóti
hann að príor yfir klaustrinu og þeirri stöðu gegndi
hann þangað til 1066, að Vilhjálmur jarl skipaði hann
ábóta yfir klaustri heilags Stefáns í Caen; og þeirri
tign hjelt hann þangeð til 1070, að Vilhjálmur, þá orð-
inn Englandskonungur, flæmdi Stigand erkibiskup í Kant-
araborg, frá stóli og kjöri Lanfranc til; var hann erki-
biskup þar til dauðadags, 1089. Hann var Vilhjálmi
hin mesta aðstoð, því hann setti Norðmenn hvervetna í
kirkjuleg embætti, ýmist með lögum eða yfirgangi.
Þetta er maðurinn, sem Bókmenntafjelagið segir að Bec
hafi heitið, og má það undrum sæta ef hann hefur ver-
ið svo nefndur í Historisk Archiv. [Meira].
Egill« kom hingið 16. þ. m. frá Seyðisfirði og
með honum margir farþegar frá austfirskum verstöðvum.
Samkvæmt hraðfrjett frá »Bjarka« hafði frjettst til Seyð-
istjarðar að Mc Kinley er kosinn forseti Bandaríkjanna.
»Egill« fór aptur austur þann 18. og með honum
cand. theol. Geir Sæmundsson með frú sinni, Sigríði
Jónsdóttur.
Fiskiskipið > Gunna«, eign Guðmundar bónda
Einarssonar í Nesi rak á land af Bakkavík á Seltjarn-
arnesi 18. þ. m. — Fyrir sjerstaka heppni sakaði skút-
una samt ekki, og öllum farminum (c. 16000 af fiski)
varð bjargað úr henni óskemmdum.
Landsskipið »Vesta« kom í gærkvöld og með
henni nokkrir farþegar, ritstj, »Þjóðólfs« Hann’es Þor-
steinsson, Halldór Jónsson bankagjaldkeri o. fl. •—Póstur
úr »Vestu» náðist ekki fyr en eptir hádegi í dag, sök-
um óveðurs.
Utlendar frjettir í nœsta blaði.