Lögberg-Heimskringla - 17.09.1964, Qupperneq 6

6
LÖGBERG-HEIMSKRINGLA, FIMMTUDAGINN 17. SEPTEMBER 1964
GUÐRÚN FRA LUNDI:
Tengdadottirín i
Skáldsaga
...
Yfirsetukonan snéri máli
sínu til Þorgeirs: ,,Þú ættir
að reyna að hafa þau áhrif á
konuna þína, að hún gerði
það fyrir þín orð að leggja
drenginn á brjóst. Það er svo
ósköp mikið hollara og nota-
legra fyrir barnið“.
„Ég efast ekki um að hún
gerir það“, sagði Þorgeir.
„Nei, það geri ég aldrei“,
svaraði sængurkonan. „Það
er sama hver nauðar um það.
Ég er búin að líða nóg fyrir
þennan strák, þó að hann fari
ekki að naga á mér brjóstin“.
Það vissu líka allir, sem við-
staddir voru, nema yfirsetu-
konan, að það þýddi ekkert að
minnast á það meira.
Þorgeir kom inn í húsið á
hverjum degi og sat þar dá-
góða stund. Hann settist alltaf
á rúmið, sem litli sonurinn
var í, en það var rúmið henn-
ar Gunnhildar. Ástríður tók
fljótlega eftir því. „Það er
eins og þú sjáir ekkert nema
þennan strák, eins og hann er
þá geðslegur", sagði hún.
„Ég skal svei mér fá mér
ærlegan sprett fram eyrarnar,
þegar ég fæ að fara á fætur
fyrir kerlingarhrotunni, þess-
ari yfirsetukonu. Faxi minn
verður farinn að týna niður
að hlaupa“.
„Hann verður þess viljugri,
þegar þú reiðir litla soninn
til skírnarinnar", sagði faðir
hennar kankvís.
„Heldurðu kannske að ég
fari að reiða hann til kirkj-
unnar? Hann má víst vera
nafnlaus fyrir mér“, sagði
Ástríður.
„Talaðu ekki svona gáleys-
islega“, sagði móðir hennar,
„en það verða þá einhver ráð
með að koma honum til kirkj-
unnar, þó að þú gerir það
ekki“.
„Þorgeir gerir það þá“,
sagði Gunnhildur. „Ég sé það
á honum, að hann ætlar að
verða góður við litla dreng-
inn“.
„Náttúrlega skal ég reiða
hann“, sagði Þorgeir, „en ég
verð bara blóðhræddur um að
ég missi hann“.
„Gunnsa lætur alveg eins
og köttur yfir kettlingum,
þegar hún er að sýsla við
strákinn — hún malar og
mjálmar", sagði Ástríður.
Þorgeir fór að tala um eitt-
hvað annað, svo að þessum
óviðkunnanlegu orðaskiptum
lyki.
Yfirsetukonan gat ekki
verið nema fimm daga, en
hún varaði Ástríði við að fara
of snemma á fætur, þótt
henni fyndist hún vera orðin
hress. Hún hafði haft talsvert
Vald yfir þessari óbilgjörnu
konu, en þegar hún var farin,
varð hún ekkert annað en ó-
þægðin og daginn eftir
klæddi hún sig og fór alla
leið út á hlað. Hún hló að
fyrirbænunum í móður sinni.
Ekkert varð henni þó meint
við þetta gáleysisflan, eins
og foreldrar hennar nefndu
hátterni hennar. Ef hún
heyrði í syni sínum, skipaði
hún systur sinni að troða
einhverju upp í hann, svo að
hann gerði sig ekki vitlausa.
Þorgeiri var þungt í skapi
yfir framferði hennar, eins og
svo oft áður, enda sagði hún,
að hann væri uppstoppaður
með fýlu, sjálfsagt út af því
að hún væri laus við að
kveljast nótt og dag af hans
völdum. Það skyldi verða
fyrsta og síðasta barnið, sem
hún gengi með. Hann bjóst
við, að það yrði heppilegast,
en sagði það þó ekki upphátt.
Hann var farinn að læra að
stilla sitt bráða skap til að
reyna að hafa frið á heimil-i
inu.
„Nú verða tíu dagar í kvöld
síðan strákgerpið fæddist",
sagði Ástríður einn daginn.
„Á morgun ber að messa á
Stað. Þá fer ég til kirkju og
skal ríða hart til að sýna,
hvort maður þarf margar
vikur til að ná sér eftir barns-
burð“.
„Góða, láttu engan heyra
þessa fjarstæðu“, sagði móðir
hennar, „þú ferð ekki til
kirkju fyrr en drengurinn
verður skírður, en hann er
allt of ungur enn til þess að
fara með hann“.
„Ég anza nú ekki svona
löguðu. Það skyldi nú þurfa
að fara með hann fram að
Stað til að láta hann grenja“,
sagði Ástríður. „Ef Þorgeir
vill ekki fara með mér, fer
ég bara ein“.
„Áin er mikil og vex sjálf-
sagt í nótt“, sagði faðir henn-
ar.
„Þá bara sundríð ég hana“.
„Þú segir þetta nú ekki í
alvöru, Ástríður mín“, sagði
gamli maðurinn auðmjúkur
og biðjandi.
„Þú skalt nú sjá“, sagði hún
hróðug.
Þorgeir lét sem hann heyrði
ekki til hennar.
Líksöngur er það
Það fyrsta, sem vakti eftir-
tekt morguninn eftir, voru
þungar drunur í Buslu, sem
valt áfram kolmórauð.
Hamrarnir bergmáluðu lík-
söng hennar, „því að líksöng-
ur er þetta“, sagði Hjálmar
bóndi og gekk út og inn ó-
styrkur með blaktandi skegg
eins og alltaf, þegar áin lét
svona. „Það kemur eitthvað
hræðilegt fyrir á þessum
sólarhring — það bregzt
ekki“, bætti hann við skjálf-
raddaður. Þorgeir gat ekki
ráðið við það, að honum sjálf-
um féll illa að heyra til ár-
innar. Líklega var hann að
smitast af hjátrúnni, sem
þetta heimili var svo fullt af.
Hann hugðist eitt sinn vera
búinn að ráða þessa torráðnu
gátu um ána. Það var af því
að hraundrangur stóð í ánni
rétt fyrir neðan túnið og þeg-
ar flóð var í henni voru sí-
felld boðaföll og vatnsstrókar
út um drangann. Af því bjóst
hann við að drunurnar stöf-
uðu. En það þýddi lítið að
bera slíkt fram fyrir það
Hraunhamrafólk.
„Ég er nú búinn að vera
hérna við hliðina á henni alla
mína tíð“, sagði Hjálmar. „Ef
það væri sem þú álítur,
heyrðist sjálfsagt helzt til
hennar, þegar hún er í vexti,
en nú kemur það stundum
fyrir, að til hennar heyrist,
þegar hún er á helluís. Nei,
þú þarft ekki að láta þér
detta í hug að þú ráðir þessa
gátu, Þorgeir minn“.
Þorgeir gekk til fjárhúsa,
þó að lítið væri þar að gera,
nema gefa hrútunum. Nú voru
þrjár vikur af sumri og búið
að sleppa hverri skepnu í fell-
ið nema þeim. Þegar hann
kom heim aftur, stóð kona
hans spariklædd í bæjardyr-
unum. Foreldrar hennar
stóðu þar yfir henni vand-
ræðaleg á svip. Þorgeir þótt-
ist vita, hvað nú væri að vera.
„Jæja, þarna kemurðu“,
sagði Ástríður, þegar hún sá
mann sinn. „Hér stend ég
kirkjuklædd eins og þú sérð.
Ég ætla að standa við það,
sem ég sagði í gær. Mér þyk-
ir líklegt, að þú komir með
mér eins og hver annar al-
mennilegur eiginmaður".
ólinni utan um eina stoðina í
bæjardyrunum.
„Eina ráðið væri að biðja
hana að fara“, sagði Þorgeir.
„Mér er svo sem sama, þó að
ég ríði með þér fram að ánni,
en ég fer ekki að kæfa mig í
henni þér til samlætis, ef
hún er ekki reið. En sjálfsagt
ætlast þú þó ekki til þess að
ég fari í tóftarfötunum“.
Hjálmar gamli hristi höfuð-
ið og gekk inn í stofu.
„Þú þarft líklega ekki að
vera lengi að búa þig“, sagði
Ástríður.
„Ég gæti trúað því, að þú
ættir eftir að iðrast eftir þetta
flan, Ástríður mín“, sagði
móðir hennar.
Meðan Þorgeir var að raka
sig og klæða sig í sparifötin
reyndu hjónin enn á ný að
telja Ástríði hughvarf, en það
bar engan árangur. Hún hló
aðeins að þeim. Gvendur var
búinn að söðla hesta þeirra
ungu hjónanna og reiðhestinn
húsbóndans.
„Ætlar þú að verða sam-
ferða, Hjálmar minn?“ spurði
Þorgeir hlýlega.
„Já, ég get ekki annað séð,
hvernig ykkur reiðir af yfir
ána“.
„Hann ætlar að sjá hvernig
okkur tekst að kæfa okkur í
ánni“, sagði Ástríður.
Þorgeir stillti sig að rjúka
ekki upp í vonzku. „Mér finnst
þetta svo sem ekki neitt til að
vera sérlega kát yfir — að
hæða foreldrana sína“, sagði
hann kuldalega.
„En hvað það er gaman að
sjá fýlusvipinn á þér. Þú ert
svei mér að verða sama sinnis
og hitt dótið. Blóðhræddur
við ána. Blessaður sittu heima,
hugleysinginn þinn“, sagði
Ástríður.
„Þú hefðir átt að sitja inni,
meðan verið var að leggja á
hestana. Ekki er ólíklegt að
þú verðir orðin nógu þreytt
fyrr en varir“, svaraði Þor-
geir og lét sem hann heyrði
ekki ertingar hennar.
„Ég er engin veimiltíta, þó
að þið haldið að ég sé það. Ég
vildi nú helzt að karlskepnan
færi að hafa sig af stað.
Kannske hefur hann farið
inn í stofu til þess að reikna
út, hvað líkkistan mín komi
til með að kosta“, sagði hún
og hló ánægjulega, því að nú
sá hún, að sigurinn var sinn.
Þá kom gamli maðurinn
fram úr stofunni. „Mikið er
þessi hlátur þinn óviðkunn-
anlegur“, sagði hann óstyrk-
ur í máli. „Guð gæfi að þessi
dagur væri liðinn að kvöldi
og ég vissi, hver hlær þá bezt
og síðast“.
Elín kom þá fram í dyrnar
og ámálgaði það enn einu
sinni við dóttur sína, að láta
nú leiða sig í kirkju, fyrst
hún vildi endilega vera að
fara þetta.
„Ég er búin að segja þér
það, að ég anza ekki svona
hégiljum“, syaraði Ástríður.
„Hvers konar vitleysa er
þetta! Þarftu endilega að fara
að æða til kirkju núna? Það
verða víst fáir, sm leggja í
ána núna. Ef þig langar svo
mikið á hestbak, að þú getir
ekki beðið með það í nokkra
daga, geturðu sjálfsagt riðið
eitthvað annað. En slíkt
finnst mér heldur lítil fyrir-
hyggja, nýstigin af barns-
sæng. Hvað heldurðu að yfir-
setukonan segi ýfir þessu
háttalagi?“ sagði Þorgeir
stuttlega.
„Kannske ert þú jafnskelk-
aður við ána eins og þau“,
sagði hún fyrirlitlega. „Ef þú
þorir ekki, fer ég ein þér til
skammar".
„Gættu að, hvað þú talar og
gerir í guðsbænum“, sagði
móðir hennar. „Heyrirðu
ekki, hvernig áin lætur?“
„Einmitt þess vegna ætla ég
að fara og sýna ykkur, að ég
óttast ekki hjátrúarrausið í
ykkur. Hvað er að marka, þó
að Busla sé mikil? Þið vitið
líklega, að Hvarfdalsáin er
ekki það hálfa jafn vatnsmikil
og hún. Ef þið gerið ekki eins
og ég vil, steypi ég mér bara
í hana“, sagði Ástríður.
„Mikil ósköp eru að heyra
til þín, barn. Guð fyrirgefi
þér“, sagði faðir hennar.
„Ég er ekkert barn lengur
og það skal ég sýna ykkur“,
sagði Ástríður og lamdi svipu-
SKRIFIÐ ÞIÐ
EINHVERJUM?
Umslag
þitt
ætti
að sýna:
Nafnið á
persónunni sem
þú ert að skrifa.
Strætis númerið,
strætisnafnið, eða
póstkassa númer,
íbúðar- eða viðskipta-
fjölhýsi, íbúð, ef nokkur.
Borg, bæ, þorp,
og póst zone
ef það er notað,
og fylkisnafn.
Nafn þitt og
heimilisfang
efst á vinstra horni.
WT200FL