Lögberg-Heimskringla - 12.05.1966, Blaðsíða 7

LÖGBERG-HEIMSKRINGLA, FIMMTUDAGINN 12. MAÍ 1966
7
Frá Ríkisútvarpi íslands
Framhald af bls. 1.
Þinglausnir fóru fram kl. 16
á fimmtudag. Forseti Samein-
aðs þings Birgir Finnsson
flutti yfirlit um störf Alþing-
is og Eysteinn Jónsson færði
forseta þakkir. Því næst las
forséti Islands, herra Ásgeir
Ásgeirsson upp forsetabréf
um þinglausnir og sagði þing-
inu slitið. Alþingi, sem nú
hefur lokið störfum, var
áttugasta og sjötta löggjafar-
þing. Þingið stóð samtals í
159 daga og var haldin 221
þingfundur, 89 í neðri deild
og 84 í efri deild og 48 í sam-
einuðu þirigi. 82 frumvörp
voru afgreidd sem lög, þar af
60 stjórnarfrumvörp og 22
þingmannafrumvörp. — Fram
voru bornar 47 þingsályktun-
artillögur. Alls voru 202 mál
til meðferðar á þinginu, en
tala prentaðra þingskjala
varð 724.
* * *
Aðalfundur Vinnuveitenda-
sambands íslands hófst í
Reykjavík á fimmtudag. Það
kom fram í ræðu fram-
kvæmdastjóra, Björgvins Sig-
urðssonar, að öll verkamanna-
og verkakvennafélög hefðu
sagt upp kaup- og kjarasamn-
ingum miðað við fyrsta júní,
en engar skriflegar kröfur
hefðu enn borist. Fram-
kvæmdanefnd Vinnuveitenda-
sambandsins og fulltrúar
Vinnumálasambands sam-
vinnufélaganna áttu 3. maí
fyrsta fund sinn með fram-
kvæmdastjórn Verkamanna-
sambandsins um væntanlega
samninga.
* * *
Á f u n d i borgarstjórnar
Reykjavíkur á fimmtudag var
lögð fram framkvæmda- og
fjáröflunaráætlun Reykjavík-
urborgar fyrir árin 1966 til
1969. — Heildarframkvæmdir
borgarsjóðs og borgarfyrir-
tækja á þessu tímabili nema
tveimur milljörðum 427.5
milljónum króna. Á síðustu
fjórum árum var upphæðin
einn milljarður 747.7 milljónir
króna.
* * *
Unglingaregla IOGT á 80
ára afmæli á morgun. Mun
reglan vera elzti félagsskapur
barna og unglinga á íslandi.
* * *
Menntamálaráðherra hefur
skipað deildarstjórnir Vísinda-
sjóðs. Dr. Sigurður Þórarins-
son er formaður raunvísinda-
deildar og dr. Jóhannes Nor-
dal formaður hugvísinda-
deildar.
* * ♦
Hótel Loflleiðir íók form-
lega til starfa 1. maí. Á laug-
ardag var haldin í sölum húss-
ins veizla fyrir 1500 manns.
í hótelinu eru 108 herbergi og
hefur smíði hússins tekið 15
og hálfan mánuð. Loftleiðir
hafa óskað eftir að fá að fljúga
frá íslandi til annarra Norð-
urlanda með Rolls Royce-flug-
vélum sínum, en til þessa
hefur félagið aðeins fengið að
nota Cloudmastervélar á þess-
ari flugleið.
* * *
í vikunni byrjaði Flugfélag
íslands flug til Faéreyja með
Fokker Friendship- skrúfu-
þotu. Félagið fékk leyfi til þess
að fljúga einu sinni í viku til
Færeyja, Björgvinjar og
Kaupmannahafnar en að auki
verður flogið milli Færeyja
og Glasgow.
* * *
Mjólkurfélag Reykjavíkur
hefur byrjað framleiðslu á
kögglafóðri fyrir varphænur,
en það er heilfóður sem inni-
heldur öll nauðsynleg nær-
ingarefni.
* * *
Á íundi verðlagsráðs sjávar-
útvegsins 30. apríl sl. náðist
samkomulag um lágmarks-
verð á síld í bræðslu á Norður-
og Austurlands-svæðinu. Frá
1. til 31. maí 163 krónur fyrir
hvert mál, eða ein króna og
15 aurar fyrir hvert kíló-
Gráar gærur hafa nú um
skeið verið allgóð verzlunar-
vara og mun meira virði en
aðrar gærur. Þess vegna þykir
bændum eftrisóknarvert að
eiga sem mest af gráum lömb-
um til frálags. Rannsakaði
Stefán Aðalsteinsson fyrir
nokkrum árum, hvernig grár
litur erfist, og kenndi bænd-
um ráð til þess að fá margt
grárra lamba, án þess að eiga
margt af mislitum ám, er gefa
af sér verðminni ull en hvítar.
Hefur það, sem þar var til
kostað, vafalaust skilað góð-
um arði.
En grái sauðarliturinn er
ekki nýr af nálinni á landi
hér. Hann hefur fylgt íslenzka
sauðfjárstofninum frá upphafi
byggðar í landinu. Þegar
Víga-Styr vá Þórhalla á Jörfa
og bóndi sá, sem kom á jörð-
ina eftir hann, mæltist til þess
að börnin fengju nokkrar
föðurbætur, sagði hinn harð-
svíraði manndrápari við pilt-
inn, sem hann hafði svipt föð-
ur sínum:
„Eigi hef ég bætt víg mín
hingað til dags, og verður það
nú hið fyrsta sinn, sem ég geri
það. í sumar sögðu griðkonur
mínar þar vera hrútlamb eitt,
grátt að lit, ullarrýjað, er eigi
vildi þrífast. Nú sýnist mér
það rétt á komið, að sveinn
þessi hafi lambið í föðurgjöld-
in, en eigi mun hann frekar
af mér fá.“
Þessi hrakalegu orð urðu
honum að fjörtjóni, því að
pilturinn svívirti, Gestur Þór-
hallason, vann á honum, þar
sem hann bakaðist við eld á
Jörfa, kominn þangað aftur til
gistingar í þessari sömu ferð.
Er síðan í minnum orðtakið,
sem beitt er, þegar komið hef-
ur verið fram maklegri hefnd:
„Þar launaði ég þér lambið
gráa."
gramm, og 1. til 19. júní 190
krónur fyrir hvert mál, eða
ein króna og 34 aurar fyrir
hvert kílógramm.
* * *
Á föstudagskvöld frumsýndi
Þjóðleikhúsið óperuna Ævin-
iýri Hoíímanns, eftir franska
tónskáldið Jacques Offenbach.
Þar koma við sögu um 80
manns, einsöngvarar, kór,
dansfólk og hljóðfæraleikarar,
en þetta er stærsta og dýrasta
verkefni sem Þjóðleikhúsið
hefur ráðist í. Leikstjóri er
Leif Söderström frá Stokk-
hólmsóperunni, hljómsveitar-
stjóri Bodhan Wodiskó. —
Magnús Jónsson fer með hlut-
verk Hoffmanns.
Á sunndaginn var frum-
sýndi Þjóðleikhúsið tvo ein-
þáttunga í Lindarbæ, leik-
stjóri er Benedikt Árnason.
Ferðin til skugganna grænu,
nefnist einþáttungur eftir
Finn Methling, eina hlutverk-
ið leikur Herdís Þorvaldsdótt-
ir, hinn þátturinn nefnist
Loftbólur, frumsmíð ungs
höfundar, Birgis Engilberts.
En bændur áttu ekki ein-
ungis grátt fé — gráar gærur
voru líka útflutningsvara. —
Fyrir tæpum þúsund árum
var Haraldur konungur Eiríks-
son til ríkis kominn í Noregi.
Þá var það á sumri einu, að
hann sat sem oftar í Harð-
angri á Hörðalandi. Kom þá af
hafi íslenzkt skip, hlaðið var-
arfeldum, gæruskinnum. Vöru
þessa ætluðu íslendingarnir
að selja, og héldu þeir skipi
sínu til Harðangurs, því að
þar vissu þeir fyrir mest fjöl-
menni og þar væntu þeir
greiðastra viðskipta.
Það brást ekki heldur, að
menn kæmu tli þess að skoða
varning þeirra. En þegar til
skyldi taka, vildu engir kaupa
vararfeldina. Þóttu íslending-
unum að vonum illt 1 efni, er
farareyrir þeirra varð þeim
ekki að fé.
En þetta voru menn, sem
farið höfðu áður milli landa,
og stýrimaðurinn var mál-
kunnugur Haraldi konungi.
Gerðist hann svo höfðingja-
djarfur, að hann gekk á fund
konungs til þess að tjá hon-
um vandræði þeirra félaga.
Konungur tók kvabbi hans
ljúfmannlega og kvaðst
myndu koma til skips og líta
á varninginn. Og nú komumst
við að raun um, að gæruskinn-
in voru grá, því að konungur
spurði stýrimann:
„Viltu gefa mér einn grá-
feldinn?“
Stýrimanninum var ljúft að
þóknast konunginum, sem
þegar brá gæruskinninu yfir
herðar sér. Hlaut hann ai'
þessu atviki kenningarnafn og
var nefndur Haraldur grá-
feldur.
En þegar förunautar kon-
ungs sáu, að hann girntist
slíkan vararfeld, gerðust þeir
einnig fúsir til viðskipta, og
þegar konungsbáti var brott
róið, bg hafði hver maður í
iði hans keypt sér feld af Is-
lendingum. Og jafnskjótt og
Detta spurðist í bænum,
Dyrptust menn til skips, og
' auk svo, að allir feldirnir
seldust og fengu þá hálfu
færri en kaupa vildu.
Þetta er skemmtileg mynd
af viðskiptalífinu í norskum
■caupstað á síðari hluta tíunda
aldar. Og lengi hefur mann-
skepnan verið söm við sig.
Það, sem enginn vill nýta,
verður allt í einu keppikefli,
þegar konungurinn hefur
gengið á undan. Það er sama
hneigð til eftiröpunar og þeg-
ar drengir hér láta sér vaxa
síðari hárlubba, af því að ein-
hverjir hafa tekið upp á því
úti í löndum, eða fólk þreytir
kapphlaup um nýjar gerðir
innréttinga og heimilisvéla, af
því að það hefur haft spurnir
af þeim hjá einhverjum öðr-
um.
Það er margt, sem hefur
breytzt. En maðurinn er sjálf-
um sér líkur. Og gráu gærurn-
ar hafa fyrr verið tízkuvarn-
ingur en núna þessi síðustu ár.
Tíminn.
Stradivarius
Hin frábæru tóngæði þeirra
strengj ahlj óðfæra, er Stradi
varius, Guarneri og Amati
smíðuðu fyrr á öldum, hafa
lengi verið mönnum rann-
sóknarefni. Fjöldi manna hafa
á ýmsum tímum lýst því yfir,
að þeir hafi fundið leyndar-
dóminn. Allar þessar staðhæf-
ingar hafa til þessa reynzt til-
hæfulausar. Þó kom nýlega
fram á sjónarsviðið maður,
sem virðist hafa öðlazt nokkra
vitneskju um leyndardóm
gömlu meistaranna. Maður
þessi er hljóðfæraviðgerðar-
maður, en hann hefur lítið
Éhiiiiiiiiiiinii
viljað ræða uppgötvun sína.
Hljóðfæri þau sem hann hefur
smíðað tala sínu máli og eru
hljóðfæraleikarar frá sér
numdir yfir tóngæðum þeirra.
Maður þessi heitir Laurence
Lamay og býr í Wisconsin í
Bandaríkjunum. Hann er efn-
aður maður og hefur lengi
haft það áhugamál, að gera
við gömul strengjahljóðfæri.
Hann hefur tekið tjl við-
gerðar fiðlur og önnur
strengjahljóðfæri af beztu
tegund. Það litla sem Lamay
hefur viljað segja, er að það
sé sameiginlegt með öllum
hinum gömlu og góðu
strengjahljóðfærum, að viður-
inn í þeim virðist hafa verið
efnafræðilega meðhöndlaður
á sérstakan hátt, áður en
hljóðfærin voru smíðuð. Hann
álítur að þetta hafi fyrst og
fremst verið gert til að gera
hljóðfærin endingarbetri og
til að verja þau skemmdum af
raka, en alls ekki til að bæta
hljómgæði þeirra. Lamay hef-
ur látið fara fram ítarlegar
efnafræðilegar rannsóknir á
hljóðfærunum og formúlan er
nú fundin. Að sjálfsögðu hef-
ur Lamay ekki látið hana
uppi, en hljóðfæri þau sem
hann hefur smíðað úr viði sem
hann hefur meðhöndlað sam-
kvæmt hinni gömlu formúlu,
virðast sanna að hann fer ekki
með neitt fleipur.
Konsertmeistari í einni af
stærstu hljómsveitum Evrópu
fékk nýlega lánaða eina af
fiðlum Lamay, og eftir að
hann hafði reynt hana um
skeið var hann ófús að láta
hana af hendi og krafðist þess
að fá hana keypta.
Lamay hefur einnig notað
formúlu sína við hljómbotna
í slaghörpum og hefur það
gefið góða raun.
IIIIIIIIIIIIIIIUÉ
LÆGSTU
FLUGFARGJÖLD TIL
ISLANDS
| OG TIL ALLRA SKANDINAVÍULANDA |
S Ráðgerið þér ferð til íslands? Fljúgið þá með LOFTLEIÐUM 1
= og sparið nóg til að dvelja lengur, sja fleira, og njóta þess betur. =
= LOFTLEIÐIR bjóða lægstu flugfargjöld til af öllum flugfélög- =
= um á öllum árstímum — aðra leiðina eða fram og aftur. Þer =
= greiðið miklu minna en þotu Economy fargjöld. Fljúgið í rúm- =
s góðu og þægilegu farrými í hraðfara, nýjum Rolls-Royce 400 =
S Jet Props beint til íslands, og þaðan með langferða DC-6Bs =
S til annara áfangastaða í SKANDINAVÍU. Ókeypis heitar =
= máltíðir, drykkir og snacks til boða á hverju flugi.
I FRÁ NEW YORK TIL: ÍSLANDS - ENGLANDS - I
= SKOTLANDS - HOLLANDS - NOREGS - SVÍÞJÓÐAR =
1 - DANMERKUR - FINNLANDS - LUXEMBOURG.
§ Fljúgið með Loftleiðum—og sparið—til allra landa Evrópu s
og lengra
BRAUTRYÐJANDI lágra fargjalda lil Evrópu
ICELANDICArnuNEs
| igr mDŒHdJMWíjl |
= 610 Fifth Avenue (Rockefeller Center) New York, N.Y. 10020. s
PL 7-8585.
NEW YORK - CHICAGO - SAN FRANCISCO
S Fáið upplýsingabækling, farmiða og fl. hjá ferðaskrifsfofu yðar. =
iiiiiiiiiniiiii iniiiiiiiiiini
Varafeldirnir forun og gróu gæruskinnin