Alþýðublaðið - 12.11.1960, Side 14
Ræða Guðmundar
Framhald af 7. síðu.
ismálið þá er ríkisstjórnin,
að hlýða fyrirmælum Alþing-
is um að reyna að vinna við-
urkenningu fyrir málinu út á
við. Stjórninni er líka !jós sú
hætta, sem vofað hefur yfir ís-
lenzkum sjómönnum á hafinu
kringum ísland síðan 1. sspt.
1958, og henni er Ijóst, að
þessi hætta mun halda áfram,
ef ekki tekst að finna lausn á
þessari deilu. Ríkisstjórnin
telur þá hættu, sem sjómönn-
um okkar er búin af þessari
deilu og þessum árekstrum,
svo mikla og svo alvarlega, að
það sé bein skylda hennar að
iáta einskis ófreistað ti1 að
reyna að eyða þessari hættu
og koma í veg fyrir það að hún
haldi áfram.
Ég heyrði, að Finnbogi R.
Valdimarsson taldi það ekki
eftir okkar íslenzku sjómönn-
um að búa áfram við þessa
hættu, sem þeir hafa orðið r.ð
búa við nú um alllangan tíma.
Ég býst við, að íslenzkir sjó-
menn muni veita þessum um-
mælum þessa manns nokkia
athygli og telja þau ein hin
kuldalegustu, sem inælt hafa
verið í þeirra garð á Alþingi
í síðari tíð.
Ástæðan fyrir því, að ríkis-
stjórnin leitar samkomulags í
þessari deilu við Breta, er
einnig sú, að við erum vopn-
laus smáþjóð, sem eigum alla
okkar tilveru undir því, að
lög og réttur fái að ríkja í við
skiptum þjóða í milli, en að
ofbeldið verði að víkja til hlið
ar„Ef við fyrir okkar leyti ger
um ekki það, sem með sann-
girni verður af okkur krafizt
til þess að eyða deilum okkar
við aðra, hvernig getum við þá
krafizt af öðrum stærri þjóð-
um, að þær semji um deilu-
málin sín á milli og leysi þau
með friðsamiegum hætti?
Hermann Jónasson sagði,
að það myndi verða stórfelld-
ur álitshnekkur fyrir okkur
út á við, að við erum að ræða
málið við Breta og leita sam-
komulags. Mér finnst ummæli
hans benda til þess, að hann
geri sér litla grein fyrir því,
hvernig þetta mál okkar stend
ur út á við. Það er að vísu
rétt, að það er almennt við-
urkennt á alþjóða vettvangi,
að íslendingar eigi allt sitt
undir fiskveiðum og að íslend
ingar eigi bæði siðferðilega og
vissan lagalegan rétt til vernd
ar sinna fiskimiða. Þetta er
viðurkennt og þetta er óum-
deilt. En hinu verður ekki
neitað, að okkar meðferð á
málinu út á við og okkar við-
skipti við aðrar þjóðir hefur
sætt nokkru ámæli og það frá
þjóðum, sem eru okkur mjög
vinsamlegar og vilja okkur vel
í þessu máli. Við verðum að
minnast þess, að þegar við fær
um út okkar fiskveiðilögsögu,
þá erum við að leggja undir
okkar ríki hafsvæði, sem áður
var talið almenningseign. Því
er haldið fram, af okkar and-
stæðingum á alþjóðavettvangi
að við förum þarna ekki að
lögum. og okkur er boðið að
bera það undir alþióðadóm,
hvort við förum að lögum eða
ekki. Við segjum nei. við för-
um að vísu að lögum, byggj-
um allt á lagalegum grund-
velli, en við viljum ekkí láta
alþjðlegan dóm hafa neitt um
það að segja, hvort við höfum
á réttu að standa eða ekki.
Þegar við neitum þessu, þá er
lögð á það áherzla af fjölda-
mörgum þjóðum, að við reyn-
um með viðræðum að finna
lausn á málinu, sem við sjálfir
getum við unað. Ef við segj-
um nei við því líka. verð ég
að segja, að vegur íslands út
á við á ekki eftir að vaxa á
því og hefur ekki vaxið á því,
ef íslendingar ætla sér að við
hafa slík vinnubrögð í mál-
inu. Vegur okkar út á við vex
fyrst og fremst á því. að við
sýnum fram á (og það höfum
við gert) að við erum að verja
okkar lífshagsmuni, en höld-
um þannig á málinu, að ekki
verði sagt annað en að við
höfum sýnt fulla sanngirni,
fulla lipurð og fullan vilja til
að leysa málið.
Hitt er annað mál. að okkur
ber engin skylda til í þessum
viðræðum að ganga inn á ann
að en það eitt, sem við telj-
um að bezt samrýmist okkar
eigin nauðsyn á vernd okkar
fiskimiða.
Það er enn með öllu óvíst,
hver niðurstaðan verður af
þeim umræðum, sem farið
hafa fram á milli ríkisstjórna
íslands og Breta. Ég skal engu
um það spá og ekkert um það
segja á þessari stundu. Það er
von mín, að þær umræður
megi leiða til þess, að þessi
deila eyðist og það sem allra
fyrst. Jafnvel þó ekki tækist
svo giftusamlega til að við-
Móðir okkar og fósturmóðir
GRÓA KRISTJÁNSDÓTTIR frá Súðavík
andaðist í sjúkrahúsf ísafjarðar 10. þ. m.
Börn og fósturdætur.
ræðurnar leiddu til bess, að
deilan eyddist, þá er betur á
stað farið en heima setið
vegna þess, að með þessum
aðgerðum sínum hafa íslend-
ingar þó sýnt. að þeir vilja
ræða vandamál sín við aðrar
þjóðir, en láta sér ekki nægja
að berja höfðinu við steininn.
Ræða Emils
Framhald at 1. síðu.
verða varið til útvegsins í sam
ráði við forráðamenn hans.
í lok ræðu sinnar fór Emil
nokkrum orðum um landhelg-
isdeiluna, hið nýja ferskfisk-
net og fiskirannsóknir, sem
hann kvað allt hin mestu hags
munamál útyegsins. Gat hann
þess, að ákveðið hefði verið að
teikna nýtt fiskirannsóknaskip
og gera útboðslýsingu á því.
Um landhelgismálið sagði
Emil þetta:
„Það er engum íslendingi,
sem aðeins hugsar um íslenzka
hagsmuni, hagur í því að deil-
an haldi áfram, ef hægt er að
leysa hana á þann hátt, að við
fáum aðalkröfum okkar og
óskum fullnægt. Á það verður
að reyna í þessum viðtölum,
hvort þetta er hægt eða ekki.
Við horfum framan í þær ó-
þægilegu staðreyndir, að ef
ekkert samkomulag næst,
halda Bretar áfram að fiska
undir herskipavernd upp að 4
mílna mörkunum, sjómenn
okkar eru í stöðugri hættu, —
sennilega enn meiri en verið
hefur, ef meiri harka hleypur
í málið, og síðast en ekki sízt
erum við útilokaðir frá eðli-
legum skiptum við Breta. ....
Ég ætla, að menn séu mér
sammála um það, að hér sé til
nokkurs að vinna að samkomu
lag náist til þess að forðast
þessi óþægindi og hættur, ef á
þennan hátt er hægt að fá sleg
ið föstum þeim megin reglum,
sem við erum að berjast fyrir.
Hvort þetta samkomulag næst
skal ég ekkert fullyrða um á
þessu stigi, á þann hátt sem ég
tel að við mættum við una, en
eigi að síður tel ég sjálfsagt að
freista þess og siá hvað hægt
er að komast. Mitt skal ég
líka segja, að ekki verður
gengið að neinum ókjörum, og
ekki öðru en því, sem sam-
þykkt Alþingis fæst fyrir.“
Þjófarnir
Framhald af 16. síðu.
heppnaðist ekki, og urðu þeir
frá að hverfa.
í peningaskápnum var
geymt stórfé. Hvorki meira né
minna en þrjú hundruð þúsund
krónur.
Þjófarnir fóru ekki tóm-
hentir heim, því stolið var setti
af logsuðuspíssum. Þeir héldu
síðan inn í rennivélaverkstæð-
ið, en ekki hefur enn vitnast,
hvort þeir hafi stolið þar
nokkru.
Íaiigardagur
Ríkisskip.
Hekla kom til R.-
víkur í gær að
austan úr hring-
ferð. Esja fer frá
Rvík kl. 12 á há-
degi í dag austur
um land í hringferð. Herðu-
breið er á Akureyri á vestur-
leið. Þyrill fór frá Rvík 10.
þ. m. áleiðis til Rotterdam.
Herjólfur fer frá Vestmanna-
eyjum i dag til Rvíkur.
Skipadeild SÍS.
Hvassafell fór 10. þ. m.
frá Valkom áleiðis til Vent-
spils og Lúbeck. Arnarfell er
í Gdansk. Jökulfell er í Hull.
Dísarfell losar á Austfjarða-
höfnum. Litlafell er í olíu-
flutningum í Faxaflóa. Helga
fell kemur í dag til Rostock
frá Riga. Hamrafell fór 7. þ.
m. frá Rvík áleiðis til Aruba.
Jöklar.
Langjökull er í Leningrad.
Vatnajökull kom til Amster-
dam í gær, fer þaðan til Lon-
don og Rotterdam.
Hafskip.
Laxá fór 10. þ. m. frá Na-
poli áleiðis til Pyreus og Pa-
tras.
Eimskip.
Dettifoss fór frá New York
4/11, væntanlegur til Rvíkur
í kvöld. Fjallfoss fór frá
Great Yarmouth 10/11 til
London, Rotterdam, Antwerp
en og Hamborgar. Goðafoss
kom til Rvíkur 10/11 frá Vest
mannaeyjum og Hull. Gull-
foss fer frá Khöfn -5/11 til
Leith og Rvíkur. Lagarfoss
fór frá Hafnarfirði í gær til
Keflavíkur og vestur og norð
ur um land til Hamborgar.
Reykjafoss fór frá Esbjerg í
gær til Hamborgar, Rotter-
dam, Khafnar, Gdynia og Ro-
stock. Selfoss fór frá Ham-
borg 4/11 til New York.
Tröllafoss kom til Rvíkur
5/11 frá Hull. Tungufoss kom
til Rvíkur 7/11 frá Khöfn.
Frá Kvenréttindafél. íslands.
Fundur verður haldinn
þriðjudaginn 15. nóv. kl. 8.30
e. h. í Félagsheimili prentara.
Hverfisgötu 21. Fundarefni:
Torfi Ásgrímsson hagfræð-
ingur heldur erindi um þátt
húsmæðra í þjóðarframleiðsl
unni.
Bazar
Kvenfélags Óháða safnaðar
ins er sunnudaginn 1.3. növ.
Munum ,sé skilað á laugar-
dagskvöld eftir kl. 7 og á
sunnudag til kl. 12. Brzarinn
er opnaður kl. 3. Fjölmenn-
ið; margt ágætra muna
Konur
í Kvenfélagi Fríkirkjusafn
aðarins í Reykjavík: Munið
fundinn mánudaginn 14. nóv.
kl, 8.30 í Iðnó uppi.
LAUSN HEILABRJÓTS:
Hann hafði verið búinn að
setja sykur í kaffið.
Flugfélag
íslands,,
Millilandaflug:
’ Hrímfaxi er
|j væntanlegur til
Rvíkur kl. 16.20
í dag frá Khöín
va. g og Glasgow.
í5:%%::::::::::?::?:::::: Flugvélin fer til
Oslóar og K.-
ffá’fffíÍfSffSW: hafnar kl 18 í
kvöld. Væntan-
leg aftur til Rvíkur kl. 15.40
á morgun. Innanlandsflug: í
dag er áætlað að fljúga til
Akureyrar (2 ferðir), Egils-
st?8a, Húsavíkur, ísafjarðar,
Sauðárkróas og Vestmarma-
eyja. Á morgun er áæliað að
fljúga til Akurcyrar og Vest-
mannaeyja.
Loftleiðir.
Leifur Eiríksson er . væn.t-
anlegur frá: Helsingfors, K -
höfn og Osló, kl. 21.30, fer til
New York kl. 23.
MESSUR
Dómkirkjan: Messa kl. 11.
Séra Friðrik Friðriksson, pró
fastur í Húsavík. Messa kl. 5.
Séra Óskar J. Þorláksson.
Barnasamkoma í Tjarnarbíó
kl. 11. Séra Óskar J. Þorláks-
son.
Neskirkja: Barnamessa kl.
10 30 árdegis. Messa kl. 2 síð
degis. Séra Jón Thorarensen.
Ilallgrímskirkja: Barnasam
koma kl. 10. Séra Sigurjón Þ.
Árnason. Messa kl. 11. Séra
Sigurjón Þ. Árnason. Messa
kl. 2. Altarisganga. Ræðuefni
„Fyrirgefning.“ Séra Jakob
Jónsson.
Laugarneskirkja: Messa kl.
2 e. h. Barnaguðsþjónusta kl.
10.15 f. h. Séra Garðar Svav-
arsson.
Bústaðasókn: Messa kl. 2 í
Háagerðisskóla. Barnasam-
koma kl. 10.30 árd. sama stað.
Séra Gunnar Árnason.
Háteigssókn: Barnasam-
koma í hátíðasal Sjómanna-
skólans kl. 10.30 árd. Séra
Jón Þorvarðsson.
Elliheimilið: Guðsþjónusta
kl. 2. Séra Þorsteinn Jólianns
son, fyrrv. prófastur. Heim-
ilíspresturinn.
Fríkirkjan: Messa kl. 2.
Séra Þorsteinn Björnsson.
Kaþólska kirkjan: Lág-
messa kl. 8.30. Hámessa og
prédikun kl. 10.
13 Óskalög sjúk
linga. 14.30
Laugardagslög-
in. 15.20 Skák-
þáttur. 16.05
Bridgeþáttur.
16.30 Dans-
kennsla. 17 Lög
unga fólksins.
18 Útvarpssaga
barnanna. 18.30
Tómstundaþátt-
ur barna og ung
ilnga. 20 Ballett-
tónlist. 20.30
Leikrit: „Eigi
má sköpum renna“, þríleik
ur eftir Eugene O’Neill;
fyrsti hluti: „Urður.“ Þýð-
andi: Árni Guðnason mag-
ister. Leikstjóri: Gísli Hall-
dórsson. 22.10 „Úr skemmt-
analífinu.“ 22.40 Danslög.
14 12. nóv. 1960 — Alþýðublaðið