Alþýðublaðið - 12.07.1961, Blaðsíða 7
u. ----
instakl
;gri en
. en í
r mað-
að sem
i mað-
íkvæm
5i vör-
■n til-
þjóðfélagi, allt frá flugfé-
lögum til háskóla. Hvernig
geta íslendingar þetta? —
Hvar fá þeir menn til
þessa?
Eða eru Islendingar ef til
vill aðeins að leika þjóð?
An Ameríkumanna í
Keflavík mundi Island
verða gjaldþrota á morgun
segir ferðamaðurinn, sem
hugsar um þessi mál.
indi um:
i spurn Þvert á móti segja Is-
en hún lendingar. Það erum við,
ú þjóð, sem erum að gera þeim
erð og greiða, og okkur fellur
öryggi bara vel við þá, þó að þeir
u sína séu menningarsnauðir, þá
;ja upp eru þeir ekki montnir. En
>ví sem þið ættuð að muna það, að
manna það voru Islendingar, sem
t er yf- fundu Ameríku — og
hér að gleymdu því aftur, því að
l stofn- það skipti svo litlu máli.
starf- Island getur líka ógnað
nútíma Stóra Bretlandi með styrj-
tyrirbæri
öld, ef brezku togararn-
ir gæta sín ekki.
Sjálfir segja Islendingar
á íslandi, því að það heitir
á íslandi, en aðrar þjóðir
eiga að segja í íslandi, til
þess að sýna því virðingu.
Hvergi nokkurs staðar,
ekki einu sinni í Noregi,
er hægt að finna slíka þjóð
lega stórmennskukennd
sem á Islandi. Annars veg-
ar er Island, hins vegar
öll veröldin.
Engin aðskotaorð mega
komast inn í íslenzkuna.
Það eru ekki sígarar held-
ur vindlar, ekki sígarettur
heldur vindlingar, og Is-
lendingar vita ekki einu
sinni sjálfir, að tómatar
heita rauðaldin, en þeir
heita það nú samt.
Islenzk lög ákveða,
að enginn megi skýra barn
sitt öðrum nöfnum en
gömlum íslenzkum nöfnum
og aftur finnum við þessa
tilfinningu, í sveita-
mennsku okkar, okkur
finnst til um þetta, en er-
um þó nálægt því að
hlægja að öllu saman.
Okkur finnst það skrítið
að skuespillerinne skuli
heita leikkona, og við tök-
um eftir því, að allir, jafnt
börn sem fullorðnir, telja
deiluna við Dani um hand
ritin hið mikilvægasta
heimsmál, en við verðum
undrandi þegar við heyr-
um þag nefnt í fullri al-
vöru, að það sé helzt út á
danska þjóðarskapgerð að
setja, að það séu engin
fjöll í Danmörku.
Það er ekki annað hægt
en að brosa. Það er engin
afsökun að þjóð er lítil. En
um leið finnum við af ó-
skiljanlegum ástæðum
aðra tilfinningu bærast
með okkur — virðingu.
Þessi þjóð lifir af for-
tíð sinni, börnin alast upp
við Islendingasögurnar, á
sama hátt og trúboðsflokk
ur við biblíuna. Trúmála-
áhugi á Islandi er líka lít-
ill, þrátt fyrir hin erfiðu
lífskjör.
Við höfum ekki enn
svarað þeirri spurningu
hvort Island eigi tilveru-
rétt, en áður en við göng-
um svo langt skulum við
slá því föslu, að það er til.
Og það, sem veldur því
er það, að Islendingar
hafa sem þjóðfélag stöðugt
haldið við hefð og erfðum,
hreinræktað það, sem er
þeirra séreign, lagt áherzlu
á allt, sem sameinar.
Eftir íslenzkum lögum
þúast allir. Á Islandi eru
engar mállýzkur talaðar,
ekkert skrílmál(!) — Það
væri bókstaflega ekki unnt
að setja My fair lady á
svið á Islandi. Þar er lítil
stéttaskipting, þessi litli
hópur herskárra einstakl-
ingshyggjumanna er ein
heild í sögunni og einnig
í dag.
-□-
Þessar staðreyndir eru
hvorki hlægilegar né stór-
kostlegar, þær eru aðeins
afleiðing nauðsynjar. Það,
sem gerir íslenzku þjóðina
einstaka er það, hvað hún
er lítil og svo eitt enn —
Island nútímans er skapað
af skáldum, án hinna fornu
bókmennta, sem hefur
verið viðhaldið gegnum
aldirnar og hver Islending
ur les, jafnt valdamenn og
þjófar, — væri ekkert Is-
land lil, og nú skulum við
svara spurningunni um til
verurétt íslendinga. Þeir
eiga vissulega tilverurétt
og það er einstæði þeirra
meðal þjóða, sem veitir
þeim hann, þeir eru blátt
áfram ”ónormalir”, Þegar
hugsað er djúpt, getur mað
ur jafnvel misst út úr sér,
að á íslandi séu jafnvel
kindurnar fullar einstakl-
ingshyggju, þær ferðast
ekki í hópum.
—□—
Islendingar líta fleslum
fremur á sig sem eina
heild, einn hóp, en það er
hópur íslentling3, hvar
sem maður kemur, rekst
maður á minjar frá fortíð-
inni, og þær virðast segja
manni það, að Islendingar
hafi ýmist orkt eða drepið
hvern annan.
Þeir fóru af þrjózku frá
Noregi, því að þeir vildu
vera frjálsir, og fullir
þrjózku halda þeir áfram
að fara sínar eigin leiðir.
Þeir eru Norðurlandabúar,
skulum við segja, en bara
enn frekar en við hinir.
Ef til vill var Noregur
heppinn að losna við þessa
menn, ef til vill voru
þetta hálfbrjálaðir menn,
en upp af þessari innri
þennslu í lífi og skapgerð,
af hinum sterku mótsögn-
um í tilverunni, af löng-
uninni til að vera engum
háður, rís sköpunarmáttur
svo sterkur, að hann verður
eilíft skáldverk, svo sterk
ur að hann tengir saman
hóp manna gegnum þús-
und ár og verndar sérein-
kenni sem hefðu átt að
vera dæmd til að deyja að
f'ullu.
Þetta litla þjóðfélag, sem
er engu öðru líkt, hefur
ekkert hagnýtt gildi í fjöl-
skyldu þjóðanna, það hefur
því eina hlutverki að gegna
að gefa okkur hluta af
svarinu við þeirri spurn-
ingu, hvað maðurinn er.
Svolítil leiðrétting, sem
má ekki glatast.
Skrifstofustarf
Þekkt fyrirtæki f R.eykjavík, sem annast innflutning
landbúnaðarvéla og fleiri tækja, óskar að ráða glögg
an mann til að annast ákveðin störf s. s. vöruinn
kaup og enskar bréfaskriftlr.
Þeir, sem áhuga hafa á nánari uraplýsingum, eru' vin
samlega beðnir að leggja nöfn sín ásamt upplýsing-
um um menntun og fyrri störf á afgTeiðslu biaðsins,
merkt: „VÉLAINNFLUTNINGUR 58“.
Með umsóiknir verður far.ð sem trúnaðarmál.
6 m.m. fyrirligigjandl
HAIPA h.f.
Einholti 8.
OKAÐ
vegna sumarleyfa frá 17. júlí til 7. ágúst.
Sölunefnd varnarliðseigna.
Vatnskassar
Höfum til vatnskassa í jeppa á kr. 1900.00
og Skoda á kr. 1950.00 með söluskatti.
Biikksmiðlati Grettir
Brautarholti 24.
Nýkomið.
HÚSGAGNAVERZLUN
AUSTURBÆJAR
Skólavörðústíg 16. — Sími 24620.
Augiýsingasiml blaðsins er 14906
Alþýðutblaðið 12. júli 1961 J