Alþýðublaðið - 03.06.1962, Blaðsíða 11

Vindurinn þeytti regninu á
undan sér í illhrinum og feykti
sjónum saman í volduga kast-
hnúta.
Sólin var falin hak við ský-
in og skýin hulin að baki regn-
slæðunni. Aldrei hafði maður
séð Kyrrahafinu lýst á þennan
veg í hókum og auglýsingapés-
um ferðaskrifstofanna.
Eg var farþegi á skipinu Chi-
cot, sem er flutningaskip, tæpar
4000 lestir að stærð. Skipið
hafði áætlunarferðir milli hinna
fjölmörgu eyja í Mikronesíu,
sem eitt sinn tilheyrði Japan,
en er nú undir stjórn Banda-
ríkjanna, sem gæzluverndar-
svæði á vegum Sameinuðu þjóð-
anna. Við höfðum siglt frá Guam
fyrir 11 dögum og virtumst nú
vera einu sjófarendurnir á þess-
um slóðum. Ferðinni var heit-
ið til Truk, sem er ein af aust-
ustu eyjunum í Carolinaeyjaklas
anum.
Snemma um morguninn, þeg-
ar dagsljósið tók að seitla inn
um kýraugað, vaknaði ég við
það, að skipið hægði ferðina og
stanzaði síðan mitt úti í tóm-
inu mikla.
Eg var kominn á þilfar innan
þriggja mínútna. Aldrei
fyrr hafði ég séð svo ægistórar
öldur. Því meir sem skipið hægði
á ferðinni, því meira valt það
í ölduganginum.
Skipstjórinn, Edward O’Neill
stóð uppi í brúnni, veifaði til
mín og benti mér að koma upp
til sín.
— Sjáðu þarna, sagði hann
og benti.
Eg starði og starði, en ég kom
ekki auga á neitt, fyrr en hann
rétti mér sjónauka sinn og
sýndi mér, hvert ég ætti að beina
honum. Og nú kom ég auga á
það, sem hann vildi, að ég sæi,
lítinn eintrjáning.
— Hann er ekki stærri en dá-
litill trjábolur, sagði ég undr-
andi.
— Hann er ekki mikið annað,
sagði hann. — Þetta er bara hol-
aður trjástofn, sem siglutré
hefur verið sett í. Ætli hann sé
ekki nálægt sex metrum á
lengd.
Jafnvel á vatni hefði bátur-
inn virzt lítill og veikbyggður.
Hér úti á Kyrrahafinu virtist
hann ekki einasta eins og leik-
fang, heldur öllu fremur eins
og trébútur, fljótandi depill. —
Við stóðum í brú Chicots og
störðum á hann eins og hann
væri hlutur úr öðrum heimi. Og
í raun og veru var hann það
líka.
Nú tók ég eftir því, að menn
voru um borð í bátnum. Þeir
hreifðu sig um bátinn eins og
maurar á grasstrái. En þeir
höfðu ekki gefið okkur neitt
merki, voru þeir í hafsnauð?
— Ef þeir eru það ekki, þá
hafa menn aldrei verið það,
sagði skipstjórinn.
Skipstjórinn lét stýra skipinu
þannig, að sjór og vindur færðu
litlu fleytuna í átt til okkar.
Þetta var eintrjáningur með
hliðarskíði til þess að gera hann
stöðugri, án skíðisins hefði fleyt-
an á augabragði fyllst sjó og
hvolft. Miðskips var dálítill pall-
ur og yfir honum lágt þak úr
stráum og blöðum. Pallurinn var
festur með böndum við tengi-
rárnar sem lágu til hliðarskíðis-
ins, en upp úr miðju þaki palls-
ins reis siglan án segls.
Stundum risu sjóirnir svo
hátt, að ekkert sást af bátnum
nema siglan, við og við eygðum
við bátinn og áhöfn hans, fimm
menn. Þeir virtust þreyttir og
veðurbitnir, en unnu allir af
kappi, einn stýrði, hinir jusu.
Einn var gamall, annar miðaldra,
en hinir þrír tæpast annað en
stórir drengir. Þeir voru aðeins
klæddir rauðu lendaklæði.
Tíu mínútum síðar voru þeir
komnir að skipshliðinni og við
snérum upp í og stöðvuðum vél-
arnar.
Stanley Gilje, fyrsti stýrimað-
ur, stóð á framþiljum beintr yfir
eintrjáningnum og nú hófst sam
tal, nokkrir af áhöfninni túlk-
uðu. Það virtist eins og menn-
irnir fimm væru alls ekki vissir
um, hvort þeir vildu láta bjarga
sér. Þeir spurðu fyrst, hvert
ferð okkar væri heitið. Til Truk,
önzuðum við. Þegar þeir heyrðu
það, var enn haldið áfram að
tala um stund. Loks gaf stýri-
maður skýrslu.
— Þeir segjast vilja koma um
borð, fái þeir að hafa bátinn
með.
— Æ, það var fallega hugsað
af þeim, sagði skipstjórinn. Þá
það, um borð með þá.
Spil voru sett í gang, bómu
slegið út og tveim vírum kom-
ið undir sinn hvorn enda báts-
ins, auk þess var reipi hnýtt í
skiðið til þess að báturinn héldi
jafnvægi. Fjórir af áhöfn báts-
ins klifruðu upp kaðalstigann,
en sá fimmti og elzti, sat við
stýri og kaus að fylgja farkost-
inum til þess síðasta. Síðan var
bátnum lyft á dekk.
Gamli stýrimaðurinn sat f
bátnum, rólegur og óbifanlegur,
í snúru um hálsinn bar hann
einhvern skínandi hlut. Eg hélt
fyrst, að þetta væri vemdar-
gripur, en það kom í Ijós, að það
var venjulegur dósahnífur. X
keltunni hélt hann á ryðguðum
kompásræfli, sem hann gætti
vandlega.
Undir eins og báturinn var
kominn á dekk, klifruðu hinir
fjórir af áhöfninni upp í bátinn
til karlsins. Við stóðum og
störðum alveg agndofa á þá.
Farartæki þeirra var sex metra
langt, eins og skipstjórinn hélt
í fyrstu. Það var ekki höggvið
út úr einum trjástofni, heldur
búið til úr plönkum, höggnum
úr brauðaldintré, það var bund-
ið saman með böndum úr kokos
trefjum og þéttað með nokkurs
konar steinlími úr muldum kór-
öllum. Enginn nagli hafði verið
notaður við smíðina. Sjálfur ein
trjáningurinn var mjór og djúp-
ur, eiginlega aðeins mjó rifa,
þar sem maður gat legið á
hnjám og hækjum sér. Yfir-
byggingin var um það bil metri
á breidd, tæpt það á lengd og
hálfur metri á hæð. Þar var í
mesta lagi pláss fyrir einn til
tvo granna menn í einu.
Seglið var verksmiðju-unninn
blár dúkur og mjög illa farið,
því hafði verið troðið undir
framþóftuna. Engar vistir höfðu
þeir eða voru sjáanlegar. Um
borð var aðeins lítið eitt af tré-
kolum og fáeinar beyglaðar skál-
ar úr blikki, sem þeir höfðu
notað til þess að ausa með. líér
á dekki Chicots var fetdjúpt
vatn í bátnum og áhöfnin var
enn að ausa. Úti á opnu hafinu
hlýtur ferðin að hafa verið svip-
uð því, að maður sæti í baðkeri
og gæti ekki lokað fyrir kran-
ana.
Þegar mennirnir fimm höfðu
þurausið bátinn, breiddu þeir
seglið til þerris, aðgættu sam-
skeyti bátsins og strengdu á
trefjaböndunum, þeir höfðu
ekki áhuga á neinu öðru en á
bátnum sínum. Ekki var svo að
sjá, að neinn þeirra hefði þörf
fyrir læknishjálp, en allir voru
sjáanlega matarþurfi. En við
gátum ekki fengið þá til aþ fpra
niður í káetu fyrr en þeir höfðu
gengið úr skugga um það, að
báturinn væri í góðu lagi að
öllu leyti.
Sundurleitur fatnaður var
tíndur fram handa þeim, til þess
að unnt væri að þurrka gegn-
blaut lendaklæðin, þegar þeir
höfðu matast, létu þeir tilleið-
ast að hvíla sig lítið eitt og loks
fengum við svo að vita dálítið
um þá.
Frásögn
eftir J. W.
Lederer
Sá elzti var talsmaður þeirra.
Hann kvaðst heita Sernous og
sagði að hinir af áhöfninni væru
meðlimir fjölskyldu hans og
ættbálks. Þeir kæmu frá kóral-
eyjunni Pulap og væru á leið
til Truk.
— Frá Pulap í þessari hnot-
skurn, skipstjórinn leit á kortið.
— Já, en Pulap er meira en
300 mílur til austurs héðan. Og
Truk er 150 mílur hins vegar
við Pulap, þið hafið þá villst?
— -Nei, vindurinn og veðrið
hafa hrakið okkur af leið.
Þeir höfðu verið á hafinu í
þrjátíu daga. Sernous opnaði
kreppta hnefana þrisvar sinnum
og sagði um leið og hann
glennti út fingurna — þrjátíu
daga, hann endurtók það.
Ferðin hefði átt að taka þá
fjóra daga, hann hafði oft siglt
þessa leið áður, en að þessu
sinni hafði vindur og sjór verið
of mikill. Þar að auki hafði átta-
vitinn sýnt skakka stefnu. Þetta
var gamall áttaviti úr japönsk-
um fiskibát og sprittið lak af
honum í mörgum stöðum, gæti
skipstjórinn ef til vill gert við
hann?
Dag eftir dag höfðu þeir ver-
ið neyddir til vesturs, hélt gamli
maðurinn áfram. Vindurinn
hafði verið svo mikill, að þeir
höfðu ekkert getað gert. Þeir
urðu að skiptast á um að ausa
allan sólarhringinh, en samt
hafði Santa Maria \erið hálf-
full af sjó mest allan tímann.
Santa Maria — var það nafnið á
bátnum þeirra? Þeir voru þá
kaþólskir?
— Já, Sernous leit á dósa-
hnífinn sinn eins og hann væri
krossmark og gerði kross fyrir
sér.
Hvað með mat? Þeir höfðu
haft með sér kókoshnetur og
brauðaldin að heiman og auk
þess trékol og tinnu tíl að
kveikja með eld. Þegar maturinn
var búinn og trékolin gegnvot
af sjó, höfðu þeir veitt fisk og
etið hann hráan. Þeir höfðu ver
ið heppnir og veitt næstum einn
á dag. Þeir höfðu líka verið
heppnir með vatn og getað safn-
að drykkjarvatni, þegar rigndi.
Framh. á 13. síffu
menn nokkurn
• a? r
verio í
Hafi
tíma
sjavar-
háska, þá eru það þessir,
sagði skipstjórinn og
benti á fleytuna.
u '; AtfÝÐUBLAÐIÐ - 3. júní f§52