Frækorn - 01.11.1901, Side 4

164
FRÆKORN.
reynsla ber það og með sér, að slik
efni og alkohol hljóti að vera eitruð.
Ef vér þá verðum þeirrar skoðunar,
að biblían kenni það, að vín, sem
alkohol er í, sé skaðlegt, þá ber vís-
indunum og reynslunni saman við
hana í því efni.
Biblian talar umtvennskonar vín.
Það er að vísu satt, að biblían tal-
ar um áfengt vín, en hitt er jafn-
áreiðanlegt, að hún talar um óáfengt
vín. Byrlari Egypta-konungs kreisti
þroskaðar þrúgur í bikar Faraós og
gaf honum. l.Mós. 30, 10. 11. Kon-
ungar Egyptalands drukku hin beztu
vín ógerð og sæt úr þroskuðum ávöxt-
um. Frelsarinn drakk einnig af
„ávöxtum vínviðarins“- með lærisvein-
um sínum. (Lúk. 23, 18), þegarhann
át með þeim páskalambið „á dögum
hinna ósýrðu brauðanna" (7 v.). Á
þeim dögum notuðu Gyðíngar ekkert
súrdeig eða nokkuð það, sem ger var
í (2. Mós, 12, 19; kap. 13, 7). Forn-
ir sagnaritarar tala oft um áfengt
vín og afleiðingar þess, en einnig
um sætt vín og hina góðu kosti þess.
Sætt vín.
Alkoholið, sem er í áfengum drykkj-
um, kemur því til leiðar, að menn
verða drukknir; en af ógerðu vini
verða menn ekki ölvaðir. Alkohol
myndast við gerð, en án hennar ger-
ir sætt vín engan ölvaðan, þar sem
alkoholið vantar. Allt, sem þarf til
þess að vernda vín frá vínanda eða að
svífa á menn, er að vernda það frá
gerð. Sagan sýnir Ijóslega,- að forn-
menn gátu á fleirí vegu varið vin
frá gerð. Það var helzt með þessu
móti:
1. SuSu. Til þess að sætur vökvi
gerist, verður hann að vera blandað-
ur ákveðnum hlutum af vatni. Ef
nokkru af vatninu er náð í burtu,
getur ger ekki myndast. Það má
með suðu; og þessi aðferð var almennt
höfð í fornöld. Ferski saflnn úr þrúg-
um var soðinn, þangað til alimikið
af vatninu hafði gufað upp. Stund-
um héldu menn áfram að sjóða saf-
ann, þangað til hann var orðinn að
sírópi. Þessa sömu aðferð notum vér
þann dag í dag til þess að geta var-
ið epla-, áhorntrés og sykur-reyrs-safa
fyrir skemdum. Þessi safl myndi
vera fljótur að gerast og fi-amleiða
vínanda, ef hann væri ekki soðinn.
En þegar hann er orðinn að sirópi
má geyma hann sætan svo lengi sem
vill.
Pliníus og Virgil segja, að Róm-
verjar hafi geymt vín þannig. Plinius
lýsir víni, sem var varðveitt þannig;
það var mjög sætt og þykkt sem hun-
ang, þó að það væri jafnvel 200 ára
gamalt. Aristoteles talar um vín frá
Arkadíu, sem var svo þykkt, að það
varð að skafa það irman úr skúm-
flöskunum og leysa upp í vatni.
„Mishna (safn af gömlum ritum,