Frækorn - 30.01.1903, Blaðsíða 6

14
FRÆKO RN.
bál né bann: Galiléi verður að reikna
og ma?la.
Hvernig því þá er varið með trúna?
Vér reynum og íannsökum þann heim,
sem vér höfum fyrir oss. En það sem
þú kallar trú, á aðeins við þann heim,
er vér ætlum að skap»a.«
XXXVI.
»Heimskinginn spyr, hversvegna hann
sé til orðinn, og landeyðan vill vitamein-
ingu lífsins. En sá . einn fær svar, er
rétt spyr. Og sá spyr rétt, er segir:
hvernig get eg fengið meinítigu í líf mitt?
Þá svarar hin gamla spekin — því hin
nýja á hvorki til spurningar né svör— :
neyt orku þinnar til að uppbyggja og
skapa í þér nýjan og fullkomnari mann;
það er starfi, sem vert er að lifa fyrir
og sem hefur í sér fólgna umbun fyrir
armæðu lífsins.
I heiminum ert þú ófrjáls. Heimur-
inn er mannheimsins nátúruríki. Hinn
veraldlegi maður er hið æðsta dýr. En
eins og steinaríkið að lokum fæðir af
sér jurtaríki, þannig hefur hið æðsta
dýr skapað sér viljakraft, sem að lok-
um fæðir af sér andlegt frelsisríki.
Þar erum vér leystir úr böndum hinna
blindu laga. Þar setur viljinn sér sjálf-
ur lög og er þannig frjáls. Og þegar
vér höfum fundið og fengið hið sanna
lögmál, þá höfum vér fundið lífið.
Þssvegna hljóðar sannleikurinn svo:
sá vinnur lífið, sem gerir guðs vilja. Með
því að vinna að góðverkum út á við,
uppbyggjum vér og eflum hið góða í
oss sjálfum. Með daglegum sigurvinn-
ingum á voru jarðbundna eðli, eflum vér
andans íturmannleik í oss, sjálfstætt líf
og jafnframt þá von, er ekki hræðist
dauðann.«
Segir bróðir minn. Eg svara:
»Enginn efast um meiningu lífs síns,
svo lengi sem hann vinnur sjálfum sér
gagn. Ef eg er til nokkurra nota, ef
eg er til hjálpar, eða geri það verk, sem
þarf að gerast og leysi það vel af hendi,
þá veit eg, að eg lifi ekki til ónýtis.
En ekki erum vér ánægðir fyrr en vér
höfum gert eitthvað það, er ekki fyrnist.
Vér stofnum ríki, byggjum Babelsturna
og pýramída ; vér nemum ný lönd, finn-
um upp ný áhöld, nýjar trúarskoðanir
og ný hugsunarsnið. I þessum verkum
vorum viljum vér lifa og verða ódauð-
legir. Og þá fyrst erum vér ánægðir
með líf vort.
En lánist oss ekki að leysa af hendi
slík stórvirki, þá lifum vér fyrir framtíð-
ina: lifum í voninni um að oss kunni
að auðnast það. Þegar'eg dvaldi þar
ytra og hélt banka, hugsaði eg ekki
einungis um cjálfan mig. Eg hugsaði
um börn mín og ættingja. Eg hugði
að grundvalla varanlegan auð, er héldi
uppí nafni minu á ókomnum öldum.
En að síðustu sé eg og veit, að eng-
inn hlutur er varanlegur. Hin ágætustu
afreksverk fyrnast og deyja, Þessvegna
var það, að hin forna spekin fann upp
á þessu um nýja manninn.
I sjálfum oss áttum vér að vinna eitt-
hvað, er varanlegt væri. En lifir nú
þessi nýi maður lengur en hinn gamli ?
Karltetrið þar neðra, sem orðinn er
örvasa og elli-ær, — hvað mundi
það gagna honum, þó hann hefði
skapað í sér nýjan mann? Þegar vér
höfum náð hæð vorri, þá rotnum vér
niður aftur. Og hið efsta fyrst. Hinn
nýi maður deyr fyrr en hinn gamli.«
Hann svarar: »Hinn gamli maður
deyr þegar hinn nýi fæðist. I hreinni
samhljóman mun hinn unni lífsfriður óma
fram á æfinnar kvöld og inn í sjálfan
dauðann. Þú gerir þér of margt að
ama, bróðir minn.«
Hann sat um stund og starði, eins og
hann væri annars hugar. Síðan leit hann
á mig og brosti svo einkennilega. »Seint,«
sagði hann, »mun það spyrjast, að sann-
kristinn maður verði ellidauður.«
»Hversvegna?« spurði eg.
»Að fylgja Meistaranum er að fórna
lífinu.«
Eg leit á hann. Og það var eins og
augu mín opnuðust, og nú sá eg bróður
minn í fyrsta sinn. Stærri byrði ber
hann en mig varði. Og það er eitthvað
það í augum hans og yfirbragði og í