Frækorn - 01.07.1912, Blaðsíða 3
F R Æ K O R N
35
hollan Sambandinu. En undir skila-
grein þessari, sem hr. N.A. skrifaði,
standa þessi orð:
»Að þessi skilagrein er rjett við-
urkennist hjer með. Nils Andersson.«
Skilagrein þessi er til sýnis hjá
mjer.
Þetta, ásamt öðru, sýnir, hve al-
gerlega ástæðulaust alt þetta tal
Sambandsmanna um eignarrjett þeirra
á »Frækornum« er. Það er blátt
áfram fjarstæða, sem engri átt nær,
og ósköp skiljanlegt, að þeir vilja
hvorki láta gerðardóm nje aðra
dómstóla fjalla um málið.
Þegar Sambandið hætti að styrkja
blaðið (1909), og jeg 2. febr. 1910
skrifaði hr. Raft, að jeg hjeldi áfram
útgáfu þess, þá bað jeg ekki Sam-
bandið um neitt leyfi til þess að
halda því áfram, því það hefði
ekkert með að gefa eða synja uin
leyfi í því efni; nje heldur fór jeg
fram á að fá keypt blaðið, af þeirri
einföldu ástæðu, að jeg sjálfur átti
blaðið, en Sambandið ekki.
Jeg bar allan kostnað af útgáfu
blaðsins frá upphafi (1900 — 1904),
og var hann fyrst í stað talsverð-
ur, meðan tair keyptu blaðið. Sam-
bandið Ijet sjer aldrei til hugar
koma að vilja greiða mjer neitt
fyrir allan þennan útlagða kostnað,
sem það auðvitað að einhverju
leyti hetði átt að gera, ef það hefði
eignast blaðið.
En — eins og sagt var áðan —
það, að Sambandið milli áranna
1904—1909 iagði styrk nokkurn
til blaðs niíns, af þvi að það áleit
blaðið vinna að aðal áhugamálum
Sambandsins, — þetta hefur vilt
Sambandinu sjónir, ef það, eða
formaður þess, í einlægni heldur
því fram, að Sambandið hafi verið
eigandinn.
Annars á jeg bágt með að trúa
því, að þeir tveir menn frá Sam-
bandinu, sem nýlega hafa haldið
þessari villu fram, geti trúað henni
sjálfir, Og jeg efast um þetta vegna
þeirrar rökleiðslu, sem þeir hafa
notast við til að sanna fjarstæðuna.
Frá þessu ætla jeg að segja hjer:
Til þess að verða skilinn, verð
jeg þá að geta þess, að á árunum
1900 — 1904 var jeg í þjónustu
Sambandsins á þann hátt, að jeg,
samkvæmt samkomulagi, gaf því
reikning fyrir hálfum starfstíma mfn-
um: 26 vikur á ári, Hinn helming
tímans notaði jeg handa sjálfum
mjer, þar eð jeg rak prentsmiðju
og gaf út blaðið.
Árið 1904 kom breyting á þetta.
Þá óskuðu stjórnendur Sambands-
ins eftir, að jeg breytti til þannig,
að jeg ljeti Sambandinu í tje árs-
fjórðungslega yfirlit yfir það 1) Hvað
jeg græddi á prentsmiðju minni og
2) hvað jeg græddi eða tapaði á
»Frækornum«. Sambandið vildi svo
eftir þessu gjöra árslaun mín upp
þannig, að það greiddi mjer þá árs-
laun öll, en upp í þau laun gengi
svo það, sem jeg innynni mjer á
fyrnefndan hátt.
Þetta samþykti jeg og gaf því Sam-
bandinu siíkar yfirlitsskýrslur frá 1.
júlí 1904, Jeg á enn afrit af þeim,
og er öllum heimilt að sjá þær hjá
mjer.
Þegar nú þeir tveir Sambands-
menn, sam hjer voru nýskeð, voru
í vandræðum með að sanna sitt
mál, lögðu þeir fram þessar skýrsl-
ur frá mjer til þess að leiða í ljós(!)
að Sambandið hefði átt »Frækorn«,
en það sýndi sig, þegar niálið
varð athugað, að ef skýrslurnar
sönnuðu, að Sambandið ætti »Fræ-
korn«, þá sönnuðu þær líka, að
það hefði eins átt prentsmiðju mína
(þar eð hvorttveggja stóð samhliða
í skýrslunum), en það þorðu þessir
menn þó ekki að nefna, og varð
því minna en ekkert úr þeim »sönn-
unum«.
Svona er nú sannleikurinn uin
þetta mál.
Manni verður á að spyrja: Er
það af því að þessi ákæra ekki
þoldi ljósið, að þeir Raft og Arne-
sen ekki sögðust vera »um deilur
gefið, og allra síst opinberar deilur«?
Afstaðan er ólíkt hægari meðróg-
burð og bakbít. Þá fær maður
sjaldnast eða aldrei tækifæri til að
verja sig. En þegar deilt er opin-
berlega, eiga báðir málsaðilar kost á
Ieggja skjöl sín fram, og þá er þó
hin besta trygging fengin fyrir sigri
sannleika og rjettlætis.
Það hryggir mig meir en jeg get
með orðum lý?t, að trúbræður minir
hafa snúist gegn mjer á þennan hátt,
því mjer finst að það híjóti að koma
óorði á trúflokkinn allan; en biðja
vil jeg menn að gæta þess, að þessir
tveir, þrír menn, sem barist hafa á
þennan hátt gegn mjer, sjeu ekki
skoðaðir sem sýnishorn alls trú-
flokksins, heldur sem undantekning-
ar. Og eftir minni þekkingu og
reynslu eru þeir það. Flokkurinn
sein heild er kristilegur, alvörugef-
inn og allrar virðingarverður.
Jeg bið guð að fyrirgefa ofsókn-
armönnunum, því þeir eru svo blind-
aðir af flokksofstæki, að þeir vita
ekki, hvað þeir gera.
Þetta deilumál hefur tekið alt
of mikið rúm í blaðinu, og eru
menn beðnir að afsaka það. Jeg
vona, að það verði ekki nauðsyn-
legt að rita frekar um málið. Þvf
að með rökum er ekki unt að vje-
fengja orð mín.
Yðar með kærri kveðju
D. Östlund.