Alþýðublaðið - 12.05.1963, Qupperneq 3

Benedjkt Gröndal skriíar um helgina:
STEFNA
EÐA TVÆR?
TÍMINN hefur formlega til- færðu þeir fram veigamikil rök sóknar og Sjálfstæðisflokksins
kynnt lesendum sínum, að
stefnur í utanríkismálum séu
tvær. Kemur þetta kunnugum
ekki á óvart, því framsóknar-
menn hafa leikið þann leik áð-
ur að þykjast vera eins konar
þjóðvarnarmenn, meðan þeir
eru utan ríkisstjórnar. Þetta
hefur jafnan breytzt snögglega,
þegar þeir hafa komizt í stjórn.
Þennan furðuferil má rekja
aftur til heimsstyrjaldar. Um
það bil sem ófriðnum lauk,
voru framsóknarmenn utan
stjórnar og sáu um’, að í utan-
rikismálum væru til „tvær
stefnur”.
Þegar ísland gekk í bandalag
Sameinuðu þjóðanna, héldu
framsóknarmenn uppi „annari
stefnu”. Þeir voru ýmist á
móti því, að ísland gengi í
bandalagið, eða sátu hjá. Menn
eins og Páll Þorsteinsson, Páll
Zófoníasson, Björn Kristjáns-
son og fleiri framsóknarþing-
menn voru á móti, en hjá sátu
til dæmis Halldór Ásgrímsson,
Jörundur Brynjólfsson, Skúli
Guðmundsson, Steingrímur
Steinþórsson og Bernharð Ste-
fánsson. Þarna háðu þessir
spekingar hetjulega baráttu
fyrir framsóknarstefnu í utan-
rikismálum gegn þátttöku ís-
lands i SÞ.
Nokkru síðar kom Keflavík-
ursamningurinn til afgreiðslu
á Alþingi. í fyrstu voru allir
framsóknarþingmenn á móti
samningnum, svo að hann virt-
ist ætla að ná samþykki á svo
til einu atkvæðt Jónasar Jóns-
sonar. Rétt fyrir siðustu at-
kvæðagreiðslu um málið gerð-
ust þau tíðindi, að Eysteinn
Jóhsson breytti afstöðu sinnl
við fimmta mann og greiddi at-
kvæði með samningnum. Ekki
fyrir þessari skyndilegu breyt-
ingu, en nokkru síðar var
mynduð ný ríkisstjórn með að-
ild Framsóknarflokksins og Ey-
steinn varð ráðherra!
Nú sátu framsóknarmenn í
stjórn rúman áratug. Var þá
lítið minnzt á „tvær stefnur”,
en meira talað um samstöðu
lýðræðisflokka gegn kommún-
isma. Framsókn stóð að heita
mátti öll að inngöngu í Atlants-
hafsbandalagið og sem ein
blökk með komu varnarliðsins.
Um skeið var framsóknarmað-
ur utanrikisráðherra og vann
það afrek að koma framsóknar-
mönnum inn í verktakasamtök
í Keflavík og tryggja samvinnu-
félögunum vænan bita við það
borð, Viðskipti Olíufélagsins
við Keflavíkurflugvöll voru
hvað mest á þessum árum og
gróði af þeim yfir 20 milljónir
króna. Framsóknarmenn stofn-
uðu varnarmáladeild utanríkis-
ráðuneytisins og röðuðu í hana
flokksmönnum sínum, en
Hermann Jónsson tók sæti í
Sölunefnd setuliðseigna og sit-
ur í þeim feita bitling enn þann
dag í dag, þótt flokkur hans
heimti brottför hersins!
Ekki var mikið talað um
„tvær utanríkisstefnur” á þess-
um árum. Þórarinn Þórarinsson
var sendur á hvert alþjóðaþlng-
ið öðru meira og fréttist ekki
um neinn ágreining af hans
hálfu við stefnu íslehzkra
stjórnarvalda. Var það ekki
ifyrr en sendiferðum Þórarins
fækkaði, að hann fékk tíma til
að búa til „aðra stefnu” í uta-
ríkismálum. Er raunar ekki
Ijóst, hver sú stefna er, nema
hvað þjóðvarnarmenn eiga að
kjósa Framsókn.
Meðan Hermann Jónasson
var að rjúfa samstarf Fram-
1956 og kúvenda um hræðslu-
bandalag í vinstri stjórn, voru
utanríkisstefnur hafðar tvær
xun sinn. Eftir að vinstri stjórn-
in var komin á laggirnar, voru
Þórarinn og Finnbogi Rútur
sendir til Sameinuðu þjóðanna,
Hannibal og Lúðvik sagt að
hafa sig hæga og samið við
Bandaríkjamenn um að her-
inn yrði kyrr, en stefnan ein
og hin sama og áður.
Nú er Framsókn aftur utan
stjórnar og utanríkisstefnur
sagðar vera tvær. Að vísu held-
ur Reginn hf. áfram að starfa
innan Aðalverktaka, olíutank-
ar í Hvalfirði eru leigðir Am-
eríkumönnum og Hermann sit-
ur sem fastast í Sölunefnd setu-
liðseigna. Engu af þessu er
breytt, enda ekki ætlunin að
raska neinu, sem er talið skipta
máli. Hins vegar eru þjóðvarn-
arf jaðrir settar upp til að reyna
að lokka atkvæði þeirra auð-
trúa sálna, sem ekki sjá gegn-
um þennan blekkingavef.
Framsóknarflokkurinn mundi
umyrðalaust ganga inn á nú-
verandi utanríkisstefnu og
hætta öllu hjali um „tyær ut-
anríkisstefnur” — ef flokkur-
inn aðeins fengi sæti í ríkis-
stjórh. Eysteinn mund.i krefj-
ast þess, að hresst yrði upp á
herbissniss flokksins,' Þórar-
inn og Rannveig yrðu send á
ráðstefnur og dr. Kristinn fengi
þægilegra embætti. Svo mundi
allt falla í ljúfa löð og Jón
Skaftason fengi leyfi til að
tala á fundum Varðbergs á nýj-
an leik.
Lesandanum kann að þykja
þetta stráksiega skrifað. En
hefur Framsókn ekki snúizt
svona áður og getur nokkur
efazt um, að hún muni gera það
aftur, ef hún fær tækifæri til?
Norræn kenn-
aranámskeeð

FYRIR SEX MILUÓNIR
í sumar verða óvenjrraörg
fræðslumót og námskeið haldin á
vegum Nc^rænu félaganha víðs
vegar á Norðurlöndum. Helztu mót
og námskeið fyrir kennara eru
þessi:
í Danmörku:
Norrænt námskeið fyrir móður-
málskennara (kennara í dönsku'
verður haldið 30. júní-7. júlí í
Hindsgavl-höllinni á Fjóni, félags-
Iheimili Norræna félagsins í Dan-
mörku. Námskeiðið er aðallega æil
að kennurum efstu bekkja barna-
stigsins og kennurum við gagn-
fræðaskóla I nágran-.nalöndunum
þar sem danska er kennd. Dvalar-
kostnaður (þátttökugjald, fæði og
húsnæði) verður 185 d. kr.
Eins og undanfarin ár verður
haldið bæði þriggja mánaða (mai,
júní og júlí) og mánaðar nám-
skeið (í júlí) á lýðháskólanum í
Askov á Jótlandi; þar sem íslenzk-
um kennurum og öðrum norrænum
kennurum er boðin þátttaka.
í Noregi:
Námskeið í íslenzku fyrir norska
kennara verður haldið dagana 30.
júní til 6. júlí á Hundorp lýðhá-
skólanum í Gudbrandsdalen. ís-
lenzkum kennurum er einnig boð-
in þátttaka Dvalarkostnaður verður
100 n. kr.
Norrænt námskeið fyrir móður-
málskennara (kennara í norsku í
nágrannalönduum) verður haldið
dagana 5.-11 ágúst á Sjusjöens há-
fjallahóteli við Lillehammer. Heim
sóttir verða frægir sögustaðir, svo
sém heimili Björnstjerne Björns
ons að Aulestad, enn fremur Mai-
haugen við Lillehammer og Þjóð
minjasafnið Sandvigske Samlinger.
Dvöl og ferðir kosta 250 n. kr.
Auk þess efnir norska fræðslu-
málastjórnin til tveggja fræðslu-
móta í sumar fyrir skóltstjóra, Pá
Grenland ungdomskole við Skien
í Telemark,l.-5. júll (dvalarkostn-
aður um 250 n. kr.) og í Tromsö í
ágústbyrjun. íslenzkum skólastjór-
um og yfirkennurum er boðin
þátttaka.
í Svíþjóð:
Norrænt námskeið fyrir kennara
og bókaveröi, sem nefnist Skóla-
bókasafnið í þógu fræðslustarfsins,
verður haldið 24.-29. júní á Bohus-
gárden, félagsheimili Norræna fé*
lagsins í Svíþjóð skammt frá Udde-
valla við vesturströnd Svíþjóðar.
Norræn fjallanáttúra kallast
kennaranámskeið, er haldið verður
uppi í fjöllum í Abisko-héraðinu
í Lapplandi dagana 12.-18 júlí.
Dvalarkostnaður verður 230 s.kr.
Nýju hafrannsóknarskipi verður
inuan skamms hleypt af stokkunum
í Randar$kjunum. Vejrður þetta
mjög fullkomið rannsóknarskip og
þá meðal annars með sérstökum
Simrad-hafrannsóknartækjum
sem munu kosta 6 milljónir ísl. kr.
Með þeim er t.d. hægt að gera
mjög nákvæmar sjávarbotnsrann-
sóknir, og rannsóknir á fiskum
og smádýrum (t.d. rauðátu.)
Það, að Bandaríkjamenn, skyldu
kaupa þessi tæki af hinni norsku
Simrad-verksmiðju, er mikil viður
kenning, þegar þess er gætt, hve
langt Bandaríkjamenn eru komnir
í þessum efnum. Aðeins- tvö .slHt-leiki á að.sundurgreina fisktegund-
tæki hafa verið smíðuð, og eru .þauiir. -Til. að fullkomna nýtingu tæk-
í norsku . hafrannsók-narskipuitui»|isins..i. notkun ..er hægt að hljóð
Jóhan Hjört og G. O. Sars, sem Lrita hin ýmsu merki, og athuga
voru tekin í notkun 1961 og 1962 Lþau síðar á sérstökum myndfleti
Það mun taka um 18 mánuði að Hér á landi er það Friðrik A.
gera þetta mikla tæki, en bygglng J—ónsson, sem hefur umboð fyrir
artími hinna tækjanna voru 70000 Simrad-tækin, en hann skýrði
klst., en þar af unnu verkfræS- blaðamönnum frá framangreindu
ingar um 40 þús. tíma. Þetta mikla fyrir nokkru sfðan. Hann gat þess,
tæki er.byggt úr flóknum elektrón að íslenzkir fiskifræðingar hefðu
iskum samstæðum, sem nota má lengi haft mikinn áhuga á því,
með mismunandi tiðni og brevt- að fá sérstakt og fullkomið haf-
anlegri geislaorku. Hægt er að rannsóknarskip, en lauslega á-
mæla magn og hæfni hins útsenda ætlað mundi slikt skip kosta um
geisla, en með því skapast mögu- Framh. á 5. sfðn
Norrænt kennaranámskeið, sem
nefnist Meðhöndlun nemenda á vor
um tímum, verður á Bohusgárden
við Uddevalla 4.-10. ágúst. Dvalar-
kostnaður verður 230 s. kr.
Norrænar miðaldir nefnist nám
skeið sögukennara, er efnt verð
ur til 4.-10. ágúst á Biskop-Arnö
sem er lýðháskóli Norræna félags-
ins s’ænska, og er starfræktur á
gömlu herrasetri á eyju í MSla;en
skammt frá Stokkhólmi. Dvalar
kostnaður á þessu námskeiði verð-
ur 210 s. kr.
Norrænt fræðslumót um hegðun
ar- og aðlögunarvandamál skóia-
æskunnar og samstarf þeirra aðila,
sem að uppeldis- og fræðslumálum
vinna, verður haldið ó Bohusgárd-
en 22.-28. september. Dvalarkos n-
aður verður 250 s. kr.
Ýmiss fleiri stutt námskeið og
mót verða á vegum Norræna félag-
anna í sumar, þar sem ítslenzkum
kennurum (og öðrum), er fara H1
Norðurlanda, býðst ódýr dvöl og
ferðalög við hin beztu skilyrði.
Magnús Gíslason, framkvæmda-
st'J”i Norrær^ félagsins (sími:
37668) veitir nánari upplýsingar.
WWttttWWWtWttMIMtltMWt
Með slasaðan
mann til Nes-
kaupstaðar
BREZKA freigátan Mal-
colm F-88 kom til Neskaup
staðar í gær um klukkan
f jögur með slasaðan fransk-
an sjómann af belgiskum
togara. Togarinn hafði verið
að veiðum fyrir Austur-
landi, er maðurinn fór með
aðra hendina í víraflækju,
og missti framan af fingrum.
Herskipið var statt þarna
skammt frá, og var maður-
inn fluttur um borð I það,
þar sem læknir skipsins
gerði að meiðslunum til
bráðabirgða. Maðurinn, sem
heitir Claude, var fluttur á
sjúkraliúsið í Neskaupstað.
Aðalfundur Bakarasveinafélags
íslands var haldinn 30 april sl.
í stjórn félagsins eru nú; For-
maður Guðm. B. Hersir. Varaform.
Herbert Sigurjónsson. Ritari, Guð
mundur Þ. Daníelsson. Gjaldkeri
Al$reð Antonsen. Fjármálsfritari
Jón Þ. Björnsson
iwttttttttttttttttttttttwttttttttttttttttwttwwtwttttwtttw
Þjóðsagna-
persóna á
Indlandi
FRÁ því segir í fréttabréfi
FAO, að fvrir fimm árum
hafi Gxiðión Illugason, skip-
stjóri frá Hafnarfirði, orðið
eins koi-*- þjóðsagnarper-
sóna um allt Indland, er hann
veiddi 6 tonna hákarl, 32 fet
á lengd, með pínulitium
skutli og 50 faðma löngum
vað. Þetta mun vera stærsti
fiskur, sem veiðzt hefur á
Indlandi. — í fyrra siglði
Guðjón opnum báti 1300
mílna vegalengd frá Ceylon
til Kalkútta--Það mun vera
trú indverskra fiskimanna, að
Guðjón e-e+i veitt hvaða. fisk
sem er í si*'u>’m, en það er
hans starf kenna þeim, að
þelr ge+i fimin öll, ef
þeir bpi+! aðferðum
og tækium.
iwtttwtwwwwtttttwwtttttwttwwtttwwwtwtwwttwwtii
ALÞYöUBL
12. maí 1963 J