19. júní - 01.10.1919, Qupperneq 2

26
19. JÚNÍ
ræðuna og var henni tekið raeð miklum
fögnuði, en ekki mintust sósíalista-
blöðin á hana einu orði. Það skal
þó ekki hér með sagt að sósíalistar
hafi alment verið kosningarétti kvenna
mótfallnir. Margir hinna fremstu
manna meðal þeirra hafa verið nógu
hleypidómalausir til þess að styðja
að því að jafnréttiskröfur kvenna
næðu fram að ganga.
Eftir því sem jafnréttiskröfur kvenna
verða almennari, hvarf þessi ótti,
sem í fyrstu gerði svo mjög vart við
sig. Því var spáð að heimurinn mundi
hvorki batna né vesna þó konur
fengju kosningarétt. »Við þurfum
ekki að stíga upp til þeirra, trúið
mér, konurnar munu stíga niður til
okkar og verða okkur líkar«, á ame-
ríslcur sambandsþingmaður einn að
hafa sagt. Og við þelta hafa stjórn-
málaflokkarnir svo huggað sig.
En nú, þegar takmarkinu er náð,
rís upp stærsta spurningin fyrir allar
hugsandi konur: Hvernig á eg að
nota atkvæði mitt? Og eðlilegt er að
þessi spurning vakni. Aðstaða kvenna
í þjóðfélaginu kemst með kosningar-
réttinum inn í nýjan farveg; meðan
konur voru á leiðinni þangað, þótti
þeim flestum hyggilegast að láta sem
minst til sín taka um pólitísk flokks-
mál — gæta heldur hlutleysis, en
spilla fyrir áhugamáli sínu með því
að taka ákveðna afstöðu til stjórn-
málaflokkanna.
Nú er öðru máli að gegna. Nú
knýr nauðsynin allar þær konur, sem
kjósa mega og vilja kjósa af sam-
vizkusemi, að leggja þessa spurningu
fyrir sig: »Hvaða flokki á eg að fylgja?«
Leiðirnar virðast þá tvær: Að ganga
í þá stjórnmálaflokka sem fyrir eru
eða mynda sérstakan kvennaflokk.
Reynslan hefir sýnt að þetta síðara
leiðir eigi til neins árangurs, t. d.
komu hin stóru og afarfjölmennu
kvenréttindafélög í Englandi, þrátt
fyrir góða samheldni og mikinn und-
irbúning, ekki einum einasta þing-
manni að, við kosningar þar siðast-
liðinn vetur. Að ganga í þá flokka,
sem fyrir eru, er mörgum ógeð-
felt, einkum þroskuðustu konunum,
Flokksböndin of þröng og ýmislegt
á stefnuskrá hvers flokks, sem þær
ekki fella sig við. Þær eru ekki enn
orðnar nógu æfðar í að segja:
»Að hvítt sé svart, að svart sé hvítt,
að satt sé logið, gamalt nýtt«
að eins til þess að fylgja flokknum.
í flokkunum verða konurnar eins og
núll. Karimennirnir munu en lengi
ráða þar mestu. Og hvað verður þá af
þeim draumum, um endurbætur á
stjórnmálasviðinu, sem fyrir mörgum
konum vakir, að verða eigi árangur
af starfsemi kvenna þar. Heimilið stóra
verður á þann hátt, nú sem fyr skapað
af karlmanninum einum.
Þessari lífsspurningu kvenna hefir
Ellen Key, hin frægi sænski rithöf-
undur, kvenréttinda- og jafnaðarkon-
an hugsjónaríka, svarað og bent á
nýja leið:
Ráðlegging hennar er þessi:
»Myndið óháðan flokk!«
Ekki kvennaflokk, heldur flokk
sem veiti viðtöku öllum þeim, körl-
um sem konum, sem fyrst og fremst