19. júní - 01.10.1919, Síða 6

30
19. JÚNÍ
Sjúkraeftirlit í Vesturheimi.
Um síðustu aldamót var fyrst farið að
skipa far-hjúkrunarkonur í borgum í Ame-
ríku, pær áttu að heimsækja sjúklinga á
heimilum peirra og gæta pess að ráðum
læknanna væri hlýtt. Pessi starfsemi var
í fyrstu nokkuð af handa hóli, og án fasts
skipulags. En skðmmu siðar var farið að
\eita lækna efnum og hjúkrunarkonum
við nokkur sjúkrahús í Baltimore og New-
York verklega og bóklega fræðslu í ýms-
um socialmálum. Kensla pessi varð svo
skyldunámsgrein, einn fastur liður í hjúkr-
unarnáminu, pví mönnum varð hrátt ljóst,
hvílíkur léttir væri að pví fyrir lækna og
hjúkrunarkonur að geta fljótlega áttað sig
á ástæðum sjúklinga sinna. Árið 1905 var
fyrsta eftirlitsdeildin (social service depart-
ment) stofnað við spítala i Boston. Nú
eru slíkar deildir yfir 200, og pessi hraði
vöxtur sýnir bezt hvílíkt gagn er að peim.
Deildir pessar starfa út af fyrir sig, eru
jafn réttháar öðrum deildum spítalans.
í samræmi við sjúkradagbækur læknanna,
heldur eftirlitsdeildin dagbækur, par sem
skráð er nákvæm skýrsla um heimilishagi,
atvinnu, bústað, fjárhagslegar og heilsu-
farslegar ástæður sjúklingsins.
Parna er nú fyrst og fremst framkvæmt
pað starf er farbjúkrunarkonurnar (visit-
ing nurses) áður höfðu á liendi. Þar er
rannsakað hvernig sjúklingar fylgja ráð-
um læknanna og árangurinn hefir orðið
stórkostlegur. Pað hefir komið í ljós að
mörg læknisviðtöl eru í raun og veru
gagnslaus, vegna pess, að annaðhvort hafa
menn ekki skilið fyrirskipanir læknisins
rétt, eða munað pær og ekki haft upp-
burði í sér til pess að koma aftur í sömu
erindagjörðum. Prentaðar leiðbeiningar
hafa einnig reynst gagnslausar, pær tap-
ast mjög oft áður en sjúklingurinn Iærir
að fara eftir peim. Hlutverk eftirlitsdeild-
anna er að vera nokkurskonar barnfóstra,
er heimsækji sjúklinginn til pess að kom-
ast að raun um hvort ráðleggingar lækn-
isins verða að tilætluðum notum.
Onnur ástæða pess að margir hafa ekki
fult gagn af að leita læknis er sú, að sjúk-
lingar eru gjarnir á að hætta of snemma
að ganga til læknis, eða skjóta pvi á frest
um lengri tíma. Pá kemur eftirlitsdeildin
til skjalanna. Fyrst sendir hún sjúklingn-
um bréfspjald til pess að minna hann á,
komi pað fyrir ekki, fær hann heimsókn.
Pótt petta kunni að virðast nærgöngult
hefir pað gefist ágætlega, og sjúklingar
eru pakklátir starfsmönnum eftirlitsdeild-
arinnar fyrir afskiftasemina. Skýrsla frá
augnlækningastofu sýnir, að eftir að eftir-
litið komst á fjölgaði heimsóknum á hana
um helming, tala sjúklinga, er fengu bata
óx samhliða frá 9°/o upp i 31°/«.
Eftirlitsdeildirnar bera einnig umhyggju
fyrir sjúklingum, sem legið hafa á sjúkra-
húsunum, sjá um, að peim líði sem bezt
meðan peir eru að verða jafn góðir og
geti haldið nauðsynlegar reglur, og pað
hefir sýnt sig, að pessi eftirlits-aðferð
kemur mjög í veg fyrir, að sjúkdómar
taki sig upp aftur. Meðan sjúklingarnir
eru á spítalanum, er peim séð fyrir bók-
um, eða smávegis störfum til dægra-
styttingar. Pað er litið eftir fjölskyldunni;
ef húsfaðirinn eða húsmóðirin liggur á
spítalanum, sér eftirlitsdeildin um, að
peir sem heima eru líði ekki skort, og
að sjúklingurinn purfi engar áhyggjur að
hafa peirra vegna.
Alskonar geðveiki- og taugaveiklunar-
sjúkdómar heyra undir eftirlitsdeildiua.
Starfsmenn hennar hafa betri tíma en
læknarnir til pess, að finna orsakir
áhyggju sjúklingsins, og reyna að eyða
peim. Á sama hátt reynir eftirlitsdeildin
að hindra sjálfsmorðstilraunir, með pví,
að grafast fyrir um ástæðurnar, ráða bót
á örvæntingunni og koma i veg fyrir, að
tilraunirnar verði endurteknar. Eftirlits-
deildin lítur eftir sængurkonum á heim-
ilunum, hlynnir að ungbörnunum og á
pannig góðan pátt í pví, að barnadauði
fer minkandi. Einkum á petta sér stað,
pegar um ógiftar barnsmæður er að tala.
Pað er litið eftir peim um meðgöngu-
tímann, peim er hjálpað með ráðum og