Norðurland - 10.06.1905, Side 1

NORÐURLAND.
Ritstjóri: Sigurður Hjörleifsson, læknir.
39. blað.
Akureyri, 10. júní 1905.
Jundargerð.
Árið 1905 hinn 25. maí var aðal-
fundurRæktunarfélagsNorðurlandssett-
ur á Hótel Akureyri.
Formaður félagsins Stefán alþingis-
maður Stefánsson á Möðruvöllum setti
fundinn, mintist hann með nokkurum
orðum fráfalls helzta frömuðs félagsins,
Páls amtmanns Briems, og útbýtti með-
al fundarmanna prentuðum minningar-
orðum í þessu tilefni.
Þetta gerðist á fundinum:
1. formaður grenslaðist eftir því,
hverir mættir væru á fundinum, sem
fulltrúar. Kom þá í ljós að mættir
voru:
I. Ur Húnavatnssýslu 2 fulltrúar.
II. - Skagafjarðarsýslu 5 —
III. - Eyjafjarðarsýslu 7 —
IV. - Akureyrarkaupstað 3 —
V. - Suður-Þingeyjarsýslu 7 —
Félagsstjórnin mætti og á fundinum
og fjöldi annara félagsmanna.
2. Til fundarstjóra var valinn Stef-
án Stefánsson alþm. á Möðruvöllum
og til vara Stefán Stefánsson alþm. í
í Fagraskógi. Skrifarar fundarins voru
Sigurður Jónsson á Yztafelli og Bene-
dikt Einarsson á Hálsi.
3. Fundarstjóri lagði fram aðalárs-
reikning félagsins, fyrir síðastl. ár með
fylgiskjölum, ásamt athugasemdum end-
urskoðenda og svörum reikningshald-
ara. Reikninginn sjálfan las fundarstjóri
upp fyrir fundinum og bar hann upp
til samþyktar. Var hann samþyktur í
einu hljóði, ásamt athugasemdum end-
urskoðenda.
4. Fundnrstjóri skýrða frá þvf að
ársskýrsla félagsins væri enn eigi prent-
uð, en innan skamms yrði henni útbýtt
meðal félagsmanna. Að öðru leyti gerði
hann og skólastjóri Sigurður Sigurðs-
son allftaríega grein fyrir starfsemi
félagsins og tilraunum á því liðna ári,
sérílagi að því er snertir áburðartil-
raunir og ýmislegar tilraunir í gróðr-
arstöð félagsins á Akureyri.
5. Þá skýrði fundarstjóri frá gjöfum
til Ræktunarfélagsins frá útlendum og
innlendum mönnum: þ. e.
Kr.
Frá Moritz Fraenckel............300.00
— Þorvaldi Bjarnasyni, Melstað 9.16
— Snæbirni Arnljótssyni . . 3,00
— Sveini Magnússyni, Sævarlandi 1.50
313-66
Tala félagsmanna var í ársbyrjun
665; úr félaginu höfðu gengið 5, en
nýir félagar bæzt við 225. Félags-
menn voru því við árslok 885. For-
maður áleit að félagsmenn væru nú
orðnir 1001, eftir því sem næst yrði
komist. Skoraði hann jafnframt á við-
stadda íulltrúa að gefa félagsstjórn-
inni til kynna þær breytingar, sem
þeir vissu um, að orðnar voru á .tölu
félagsmanna svo félagaskráin yrði leið-
rétt.
6. Lagði fundarstjóri fram og Ias
upp áætlun um tekjur og gjöld félags-
ins fyrir næsta ár og skýrði skólastjóri
Sigurður Sigurðsson hina ýmsu töluliði
á áætluninni.
Var þá eftir tillögu fundarstjóra kos-
in 5 manna nefnd til að athuga fjár-
hagsáætlunina og koma fram með álit
sitt um hana á fundinum.
7. Hélt þá Árni bóndi Þorkelsson
á Geitaskarði fyrirlestur um búnað í
HúnaVhtnssýslu og gerðu fundarmenn
góðan róm að fyrirlestrinum, sem lýsti
mjög ítarlega flestu því er búnaðinn
snerti.
í tilefni af fyrirlestrinum tóku þeir
til máls Guðm. læknir Hannesson, Guðm.
hreppstjóri Guðmundsson, Þúfnavöllum
og Magnús alþm. Kristjánsson á Ak-
ureyri.
8. Fundarstjóri lét úthluta meðal
fundarmanna tillögum til breytinga á
lögum »Ræktunarfélags NorðurIands«.
Eftir alllangar og ítarlegar umræður
var kosin 3ja manna nefnd til að at-
huga þessar tillögur og koma fram
með álit sitt síðar á fundinum.
9. Skólastjóri Sigurður Sigurðsson,
skýrði fyrir fundinum að brýna nauð-
syn bæri til að bygt væri sérstakt hús
til ýmislegra afnota handa þeim, sem
annast um tilraunastöðina á Akureyri,
til þess að áhöld yrðu geymd þar m. fl.
Eftir nokkurar umræður var kosin 3ja
manna nefnd til að athuga þetta mál
og koma fram með ákveðnar tillögur
í því á fundinum.
10. Lagður fram til sýnis uppdrátt-
af tilraunastöðinní á Sauðárkrók’
11. Nefndin sú, sem kosin var til
að segja álit sitt um áætlun uui tekj-
ur og gjöld félagsins fyrir árið 1906,
lagði fram álit sitt og tillögur til
breytinga. Var því næst málið rætt
af fundinum allítarlega. Eftir að ýms-
ar breytingar höfðu verið samþyktar
var áætlunin í heild sinni með áorðn-
um breytingum samþykt af fundinum.
12. Nefndin sem íhuga átti málefn-
ið um húsbyggingu fyrir tilraunastöð
félagsins á Akureyri kom fram með
tillögur í því máli þannig hljóðandi.
»Nefnin leggur til að félagið verji
alt að 7000 kr. til þess að byggja
hús í líkingu við það, sem teikning
nr. 1 sýnir«.
»TiI þess að koma þessu í fram-
kvæmd veitist stjórninni heimild til
að taka Ián og veðsetja eignir fél-
agsins til tryggingar alt að þessari
upphæðc.
lillögurnar samþyktar eftir nokk-
urar umræður í einu hljóði.
13. Nefndin í málinu um breytingu
á lögum félagsins kom fram með álit
sitt og tillögur f málinu. Breytingar-
tillögurnar við lög félagsins voru lesn-
ar upp og skýrðar af hálfu nefndar-
innar. Því næst voru breytingartillög-
urnar ásamt tillögum frá fundarmönnum
bornar upp, lið fyrir lið, til atkvæða.
Lögin því næst, með áorðnum breyt-
ingum samþ. í einu hljóði.
14. Til að endurskoða reikninga
félagsins fýrir árið 1905 voru endur-
kosnir Stefán Sefánsson, Fagraskógi
alþm. og Friðbjörn Steinsson bóksali,
Akureyri og til vara Magnús alþm,
Kristjánsson, Akureyri.
15. Fundarstjóri las upp ávarp til
Ræktunarfélagsins í ljóðum frá Guð-
mundi Friðjónssyni á Sandi og þökk-
uðu fundarmenn kvæðið með dunandi
lófaklappi.
16. Samþykt með meiri hluta at-
kvæða, að næsti aðalfundur félagsins
verði haldinn í Þingeyjarsýslu á Húsa-
vík.
17. Lögð fram 12 frumvörp til
reglugerða fyrir ýmsar deildi í Rækt-
unarfélaginu, athuguð af nefnd þeirri,
sem jafnframt hafði lög Ræktunarfé-
lagsins til endurskoðunar. Frumvörpin
voru frá þessum deildum og þannig
athuguð:
1. Saurbæjarhreppsdeild: Ekkert að
athuga.
2. Þórshafnardeild: Ekkert að at-
huga.
3. Búnaðarfélag Lýtingsstaðahrepps:
Ekkert að athuga.
4. Ræktunarfélagsdeild Öngulstaða-
hrepps: I stað þriðju gr. komi :
»í deildinni eru allir hreppsbúar,
sem eru meðlimir »Ræktunarfélags
Norðurlands* og gjalda árstillag
2 kr. samkv. lögum þess«.
5. Ræktunarfélag Sveinsstaðahrepps.
Vantar að tilgreina að árgjald til
Ræktunarfélags Norðurlands sé til-
tekið í lögunum.
6. Reykdæadeild: Árgjald til Rækt-
unarfélags Norðurlands þarf að til-
greina.
7. Mývatnsdeild: í 3. gr. á eftir
orðunum »Ræktunarfélag Norður-
lands* bætist: »samkvæmt lögum
þess«.
8. Ræktunarfélag Sauðárhrepps. Ár-
gjald Ræktunarfélags Norðurlands
þarf að tilgreina.
9. Ræktunarfélag Arnarnesshrepps :
Ekkert að athuga.
10. Jarðyrkjufélag Seiluhrepps. Ekkert
að athuga.
11. Jarðyrkjufélag Akureyrar: Ekkert
að athuga.
12. Staðardeild í Öxarfirði: Ekkert að
athuga.
18. Rætt um samband búnaðarfé-
laganna á Norðurlandi við »Ræktunar-
félag Norðurlands«. Málið var nokkuð
rætt, en engin ályktun tekin í því.
19. Fundarstjóri skýrði frá því,
hvernig sýslufélögin á Norðurlandi
hefðu tekið undir það, að styrkja eina
eða fleiri tilraunastöðvar í hverri sýslu
með fjárframlagi af sýslusjóði, og að
undirtektirnar í því máli hefðu verið
góðar. Skólastjóri Sigurður Sigurðsson
skýrði jafnframt frá þvf, á hvaða stigi
þetta stæði nú að öðru leyti.
Samþykt. »Fundurinn telur sjáfsagt
að félagin styðji að minsta kosti eina
aðaltilraunastöð í hverri sýslu Norður-
lands, með fjárframlagi, eftir því, sem
fjárhagur félagsins leyfir«.
20. Eftir nokkurar umræður var:
samþykt.
»Fundurinn væntir þess eindreg-
ið að stjórn og þing styðji Rækt-
| IV. ár.
unarfélagið með nauðsynlegum fjár-
framlögum. Sérstaka áherzlu leggur
fundurinn á að tillag til félagsins
úr landssjóði verði ekki lægra,
næsta fjárhagstímabil en til er tek-
ið á fjárhagsáætlun Ræktunarfélags-
ins (12000 kr. á ári), þareð félagið
er nú í fjárþröng og niðurfærsla
styrksins mundi hnekkja mjög fram-
kvæmdum félagsins og verða til ó-
útreiknanlegs tjóns fyrir framtíð
þess.«
2i.Samþykt. »Ræktunarfélagið greiði
kostnað fulltrúanna á fundarstaðn-
um: fyrir fæði, húsnæði, geymslu hesta
og fóður.«
22. Nokkurar umræður urðu um
starfsemi félagsins f ýmsum greinum
framvegis, svo sem um nauðsyn á því,
að félagið hefði menn til að leiðbeina
bændum, að félagið hefði fastan og
ráðinn starfsmann o. fl.
23. Ur stjórn félagsins gekk Sig-
urður skólastjóri Sigurðsson eftir hlut-
kesti, en var þegar endurkosinn í einu
hljóði.
Fundargerðin upplesin og samþykt.
Fundi slitið.
Árásir
á saklausaij mani).
í sfðasta blaði Gjallarhorns hefir
Einar á Stokkahlöðum ráðist á Sig-
urð lækni Hjörleifsson fyrir þá sök,
að hann hafi neitað að hjálpa konu í
barnsnauð, »sem að undanförnu hefir
þurft að fá læknishjálp í þeim tilfell-
um«. Afleiðingin er sögð sú að »kon-
an berst við dauðann« en barnið deyr
»eftir átakanlegar þjáningar í fæðing-
unni«.
Af því eg hefi í höndum skýrslu
yfirsetukonunnar um fæðingu þá, sem
um er að ræða, hefi spurt hana sjálfa
um ýms atvik er að þessu lúta og
sömuleiðis Sigurð lækni, óðara en eg
kom heim úr ferð minni út í Svarf-
aðardal, þá álít eg það skyldu mína
að skýra almenningi frá málavöxtum.
Mér ætti þó að vera málið nokkuru
kunnara en Einari á Stokkahlöðum. —
Aðalatriðin eru þessi:
1. Konan sem barnið ól er laus
við þá líkamsgalla, sem sérstaklega
gera fæðingu erfiða. Hún hafði að
vísu verið heilsulítil um meðgöngu-
tímann en ekki af sjúkdómi sem ætla
mætti að hefði slík áhrif.
2. Hún hafði átt fleiri börn, fœtt
öll áti lœknishjálpar nema eitt og var
það af orsökum, sem geta komið fyr-
ir hverja konu, án þess að sérstök
líkindi séu til að slíkt komi oftar
fyrir.
3. Maður sá er leitar læknis hefir
frá engu að segja, sem bendi til þess,
að konan þurfi lœknishjálpar. Yfirsetu-
kona hafði ekki fengist í þann svip
fremra og vildi hann því fá lækni f
hennar stað til þcss að gegna yfir-