Verkamaðurinn - 22.12.1948, Page 5
EINAR OLGEIRSSON:
I’rjátíu ár eru liðin síðan „Verka-
maðurinn“, elzta núlifandi alþýðu-
blað Islands, hóf göngu sína. í þrjátíu
ár hefur „Verkamaðurinn" verið
merkisberi þess málstaðar, sem alþýð-
an hefur eignast beztan, — málstaðar
lítilmagnans, málstaðar hins vinnandi
og kúgaða manns, málstaðar sósíalism-
ans. Tveim árum áður hafði verið
stofnað „jafnaðarmannafélag“ á Akur-
eyri fyrir forgöngu Ólafs Friðriksson-
ar, Ingimar Eydal var fyrsti formaður
þess, 1918 hófu þeir Friðjónssynir út-
gáfu „Verkamannsins“, úthrópaðir
sem bolshevikkar af afturhaldinu.
Ymsir þeirra er hófu merkið í upp-
hafi, liafa fallið frá, — sumir þeirra, er
eitt sinn hjuggu stór högg með vopn-
um „Verkamannsins“, vega nú úr víg-
stöðvum andstæðinganna, — en
„Verkamaðurinn“ hefur haldið heit
sitt sem vopn verkalýðsins og ætíð ver-
ið beitt, þar sem mest reið á! Og hve
stórkostlegur er ekki árangur þess rétt-
láta stríðs alþýðunnar, sem „Verka-
maðurinn“ hefur verið lítið en gott
vopn í, þegar litið er yfir þessi þrjátíu
ár heima og erlendis.
Verklýðssamtökin íslenzku voru fá-
menn og veik að stíga sín fyrstu spor,
er „Verkamaðurinn" hóf göngu sína.
„Verkamaðurinn“ hefur verið þeim
hið bezta vopn, jafnt í baráttunni fyrir
einingu þeirra, — því í tvígang hefur
afturhaldið reynt að kljúfa þau, er
róttæk forusta var mynduð í þeim
("1924 og 1934), — sem og er barizt var
um bætt kjör. Og nú standa verklýðs-
samtök íslands sem voldugasta sam-
takaheild þjóðarinnar, ef því valdi er
beitt alþýðunni í hag. Og síðustu 6 ár
Þrjátíu ára stríð
sýna live stórkostlega alþýðan getur
bætt sín kjör, ef samtökum hennar er
beitt rétt. „Verkamaðurinn“ á þakkir
allrar íslenzku verklýðshreyfingarinn-
ar skilið fyrir Jjað, hve vel hann liefur
varið og barist fyrir einingu alþýðu-
samtakanna, undirstöðunni að valdi
þeirra, sem eitt sinn voru lítilmagnar
og verða það aftur, ef þeir eru sundr-
aðir og hugdeigir. „Verkamaðurinn '
hefur alltaf hjálpað til að kveða í þá
mörgu, smáu einingu og stórhug, —
hjálpað þannig til þess að gera alþýð-
una vald.
En „Verkamaðurinn“ hefur ekki
látið þar við sitja, þessi þrjátíu ár.
Hann hefur einnig á flestum skeiðum
æfi sinnar unnið að því að gera alþýð-
una markvissa og stefnufasta: skapa
henni forustuflokk, er setti markið
hátt: yfirráðin til alþýðunnar, — og
stefndi að því marki, svikalaust og
djarft, þótt sigrar og ósigrar, sókn og
undanhald skiptist á, svo sem ætíð er
í öllum stríðum og ekki sízt alþýðunn-
ar, sem alltaf reynir að nota ósigrana
jafn vel, til að læra af þeim eins og
sigrana til að græða á þeim fyrir fjöld-
ann. Stoltur getur „Verkamaðurinn"
lítið til baka yfir farinn veg á þessu
sviði frá 1918. Sósíalistaflokkurinn,
útgefandi „Verkamannsins", persónu-
gerfing sósíalistiskrar markvissu og
stefnufestu íslenzkrar alþýðu, er nú
orðið vald, sem ekki aðeins allt ís-
lenzkt afturhald óttast og hræðist,
heldur nýtur einnig þeirrar virðingar,
að liættulegasta óvin íslenzku þjóðar-
innar, ameríska auðvaldinu, finnst
ástæða til að svívirða hann og ofsækja
á alþjóðavettvangi.
En það hefur ekki aðeins verið hlut-
verk „Verkamannsins“ að vera mál-
gagn og vopn norðlenzkrar alþýðu í
baráttu hennar. Það hefur og verið
hlutverk hans, sent blaðs, að flvtja
fréttirnar af frelsisbaráttu alþýðunnar
um víða veröld, láta fólkið í fámenn-
inu á „norðurhjara veraldarinnar“
finna hjartaslög fjöldans hjá milljóna-
þjóðunum. Um það leyti sem „Verka-
maðurinn" hóf göngu sína, orti Step-
han G. um rússnesku alþýðubvlting-
una, sem „lítilmagnans morgunroða1/.
Þá töluðu auðmenn veraldar um
verklýðsvöldin í Rússlandi með háði
og fyrirlitningu, sent dægurflugu, er
drepast mvndi á rnorgun úr eigin am-
lóðahætti. En nti skjálfa þeir af ótta
við völd alþýðunnar í veröldinni, því
Frá Nóvudeil-
unni. Hvítliðar
hafa strengt
kaðal yfir
byrggjuna.
5