Verkamaðurinn - 15.11.1963, Blaðsíða 3

Cull
í
tú
Margir hafa hugsað hlýtt til
þáttarins undanfarið. Þetta snjalla
ljóðabréf barst nýlega og hófst á
umslaginu með:
0<\um hverfa undir snjá
okkar grænu sumarstrá.
Holtin eru hélugrá.
Hvergi finnast gull í tá.
Svo kemur hér innihaldið:
Oðarsmiðinn fýsir fá
frá mér nokkur gull í tá.
Því er miður, að ég á
af þeim jafnvel minna en K.
Þó ég hafi reynt að rjá
við rím og stuðla eins og K.
ritvellinum er ég á
eins og visið sinustrá.
Er því getan allt of smá,
eins og þú munt skilja, K.
þó ég reyndi lið að ljá
með litlum kornum í þinn sá.
En þú fagnar flestu, K.
og finna muntu gull í tá,
getirðu náð í gneggið hjá
gaukunum þarna austur frá.
Þú skalt bæði um láð og lá
leita miklu víðar, K.,
fljúga yfir fjöllin há,
fara á kaf í sundin blá.
Þú munt undir sólu sjá
sitt af hverju glampa þá.
Einhvern tíma eignast K.
átján karat gull í tá.
Á. D.
—0—
Forni stakk þessu að okkur:
Okkur gefíjt ei gull í tá,
gleði styttist bilið.
orsökina eg þá sá,
við áttum það ei skilið.
—0—
Ekki veit ég hver sendi þessa
perlu:
<
Kort með nesti, krappan skó,
klafa og festar bar ég.
Lengst og mest mig þreyttu þó
þeir, sem beztur var ég.
<
(
—0—
Og svo sendi R. þessa:
Af mér fokið fiðrið er,
felst í þoku ströndin.
Flugi lokið læt ég hér
líkt og „pokaöndin".
„Skammsýnir menn munu
nú þrátta um, hver hafi gefizt
app fyrir hverjum, hver talað
við hvern og svo framvegis.
En þjóðin fagnar aðalatriði
málsins: að henni hefur verið
forðað frá vandrœðum og nú
verður talað saman í friði í
stað þess að berjast á vinnu-
stöðum.“
Framangreind tilvitnun er
tekin úr forystugrein Alþýðu-
blaðsins á sunnudaginn var,
daginn eftir að kunnugt varð
um samkomulag ríkisstjórnar-
innar og forystu verkalýðssam-
takanna um frest til 10. des-
ember til að ganga frá nýjum
samningum um kjör láglauna-
fólks. Það er rétt hjá Alþýðu-
blaðinu, að minnstu skipta
deilur um það, hvorir átt hafi
frumkvæði að samkomulagi
þessu, enda þótt „skammsýnir
menn“, eins og Bragi Sigur-
jónsson ritstjóri Alþýðumanns-
ins, geri það að aðalatriði
málsins og haldi áfram þeirri
lygi, að ríkisstjórnin hafi fyrir
löngu óskað eftir þessari til-
högun mála, en Alþýðusam-
bandið neitað.
Það, sem mestu skiptir nú,
eftir að þessi frestur hefur ver-
ið ákveðinn, er að hann verði
skynsamlega notaður, að báðir
aðilar setjist við samninga-
borðið ákveðnir í því að ná
samningum, en ekki verði um
neitt málamyndakjaftœði að
rœða, sett á svið til þess eins að
slá ryki í augu fólks og drepa
tímann.
Kratablaðið á Akureyri held-
ur því fram, að deilurnar á
Alþingi um þvingunarlaga-
frumvarpið hafi aðeins verið
deilur um leiðir að marki, en
ekki deilur um markmiðið
sjálft. Þetta er, því miður, ekki
rétt. Aform ríkisstjórnarinnar
var áreiðanlega það, að koma
í veg fyrir nokkrar teljandi
kjarabœtur til handa láglauna-
fólkinu. Þessi stjórn hefur frá
uppliafi sínu keppt að því að
ókapa skarpa stéttaskiptingu í
landinu. Henni hefur ekki ver-
ið fast i hendi að veita þeim
bœtt kjör, sem nóg hafa haft
fyrir. Hún reis þá fyrst upp á
afturfœturnar, þegar ekki varð
lengur við það ráðið, að hinar
lœgst launuðu stéttir þjóðfé-
lagsins sœktu sinn rétt. Gegn
slíku jannst henni sjálfsagt að
standa. Það var bilið milli
„stórra og smárra“, sem átti að
gera breitt, breiðara en það
hefur þó verið.
En ákveðin og einbeitt sam-
staða verkafólks hefur fengið
því áorkað, að stjórnin hefur
hörfað um set, verkafólkið
unnið eina orrustu í stríðinu
um kjörin og stéttaskipting-
una. En ein orrusta, þótt hún
geti raunar verið þýðingar-
mikil, er aðeins brot af heilli
styrjöld. Því dugar ekki að
sofna á verðinum að orrustu
lokinni. Verkalýðsfélögin verða
að vera vel vakandi og gæta
hagsmuna félagsmanna sinna
af árvekni, ef vel á að fara,
sýna og sanna, að þau séu á
hverri stundu tilbúin til nauð-
synlegra aðgerða, ef níðast á
á rétti hins vinnandi manns.
Hannibal Valdimarsson benti
réttilega á það í útvarpsum-
rœðunum um daginn, að þegqr
ákveða skal launaskiptingu í
þjóðfélaginu, ber fyrst að
œtla þeim, sem framleiðslu-
störfin stunda, sómasamleg
laun, en síðan að skipta upp
því, sem þá er afgangs. Þetta
er regla, sem allir œttu að sjá,
að sjálfsögð er, því á fram-
leiðsluatvinnuvegunum veltur
öll afkoma þjóðarbúsins og
þjóðfélagsþegnanna hvers og
eins. Hitt er heimskra manna
liáttur, að byrja á að ákveða
laun embœttismanna, forstjóra,
kaupmanna og hvers konar
milliliða, en enda á að ákveða
hlut þeirra, sem verðmætin
skapa. Og þá tekst kannske svo
til, að ekkert er eftir, þegar að
því kemur að ákveða hlut
þeirra, sem hirða sauðfé eða
draga fisk úr sjó. Það er öllum
bezt að gera sér grein fyrir því,
að allra yrðu hlutirnir smáir,
ef enginn fengist til að sinna
gegningum eða róa til fiskjar.
Þ.
Stórir hlutir oö litlir
Af vettvangi
verkal ýðsmála

Máttur samtaka
og einingar
Með órofa einingu, slíkri að fá
eða engin dæmi munu fyrr í sögu
verkalýðshreyfingarinnar í land-
inu, tókst launþegunum að hrinda
ódrengilegustu og ósvífnustu órás-
inni, sem geið hefur verið á frelsi
alþýðunnar og helgustu réttindi.
Um miðnæturskeið s.l. föstu-
dag gafst ríkisstjómin upp og kl.
15,30 á laugardag steig forsætis-
ráðherra, Ólafur Thors í ræðu-
stól í Efri deild Alþingis og bað,
fyrir hönd ríkisstjórnarinnar, um
að þvingunarlagafrumvarpið, sem
ríkisstjórnin hafði flutt fyrir
röskri viku og haft um miklar
heitstrengingar og svardaga að
gert skyldi að lögurn, hvað sem
tautaði og raulaði, yrði ekki af-
greitt.
Sú öfluga mótmælaalda, sem
risið hafði með þjóðinni allri og
á engan hátt var takmörkuð við
pólitískar skoðanir eða stétta-
skiptingu innan þj óðfélagsins,
hafði knúið ríkisvaldið til að gef-
ast upp og ganga til samninga við
verkalýðshreyfinguna og því
verður ekki trúað að óreyndu,
eftir það sem ó undan er gengið,
að þær samningaviðræður fari
ekki fram af fullum heilindum.
Verkalýðshreyfingin er einnig
reynslunni ríkari. Hún getur, í
ljósi atburða síðustu vikna, séð
skýrt og greinilega, hver er máttur
einingarinnar, þeirrar einingar,
sem nóbelsskáldið Halldór Kiljan
kallaði á sínum tíma „auð verka-
mannsins“.
Verkalýðshreyfingin hér á Ak-
ureyri getur verið mjög stolt yfir
þeim hlut, sem hún átti í því, að
koma þvingunarlagafrumvarpinu
fyrir kattarnef. Launþegafundur-
inn, sem Fulltrúaráð verkalýðs-
félaganna boðaði til fyrra mánu-
dag er ekki einasta langsamlega
stærsta samkoma, sem verka-
lýðshreyfingin hefur haldið hér í
bæ, heldur mun sjaldan eða aldrei
hafa verið haldinn fundur hér á
Akureyri þar sem allir þeir, er
hann sóttu voru jafneindregið á
cinu máli og að þessu sinni.
Aldrei fyrr hefur verkalýðs-
hreyfingin hér í bæ svo að ég viti
til boðað til fundar á miðjum
vinnudegi, aldrei fyrr hefur verið
farið fram á það við verkalýðs-
hreyfinguna, að hún mótmælti
árásum með skyndiverkfalli og
sjaldan eða aldrei hefur verka-
lýðshreyfingin hér í bæ sýnt ein-
hug sinn og baráttuvilja á slíkan
hátt og að þessu sinni.
Heita mátti að vinna legðist öll
niður, einungis örfáir vinnustaðir
voru starfræktir síðari hluta dags-
ins og aðeins með litlum hluta
starfsfólks.
Slík órofa eining verkafólksins
og í ljós kom á þessum mikla
Æskulýðsráð Akureyrar er um
þessar mundir að hefja starfsemi
sína.
1 vetur verða ýmis námskeið á
þess vegum, unglingadansleikir
og ráðgert er að hafa „opið hús“
fyrir unglinga.
Ekki hefur enn reynzt unnt að
fá heppilegt húsnæði fyrir þessa
starfsemi, en í ráði er að notast
við íþróttavallarhúsið í vetur, búa
það húsgögnum og tækjum. Ekki
er unnt að segja á þessu stigi máls-
ins, hvenær það verður tekið í
notkun.
Þá er starfsemi hafin í klúbb-
um sem starfað hafa á vegum
Æskulýðsráðs, en þeir eru: Vél-
hjólaklúbburinn Vitinn, Fiski-
ræktarklúbburinn Ugginn og
dansklúbburinn Sjöstjarnan.
Einn klúbbur enn hefur hlaupið
af stokkunum að tilhlutan æsku-
lýðsráðs, en það er sportbáta-
klúbbur, bæði yngri og eldri
fundi er án efa fyrirboði mikils
sigurs í þeirri baráttu fyrir rétti
og kjörum þeirra lægst launuðu,
sem nú stendur yfir.
Þvingunarlagafrumvarpið er
dautt, móttur samtaka og einingar
verkalýðshreyfingarinnar varð
því að aldurtila.
deild sem mun hefja starfsemi
sína nú í vetur.
Af námskeiðum sem fyrirhuguð
eru á vetrinum má nefna:
Námskeið í meðferð og viðgerð
Vélhjóla með hjálparvél.
Radionámskeið (þar sem búin
eru til lítil útvörp o. fl.).
Dansnámskeið (semverður eftir
jól).
S j óvinnunámskeið.
Búnaðamámskeið.
Námskeið í teikningu og með-
ferð lita.
Auglýsing var í síðasta blaði
um þau námskeið þar sem inn-
ritun er hafin.
NáttúrugripasafniS, Hafnarstræti 81,
4. hæð. — (Géngið inn að austan). —
I vetur verður safnið opið almenningi
á sunnudögum kl. 14—16. Þeir sem
vilja skoða safnið á öðrum tímum hafi
samband við safnvörð, Helga Hallgríms-
son, í síma 2983.
E—664.
Ndmshcíi fyrír unglinga
föstudogur 15. nóvember 1963
VerkamaSurinn (3