Verkamaðurinn - 04.01.1964, Blaðsíða 4

- Við dramót

Verzlnnin lllín
Brekkugötu 5
óskar öllum viðskiptavinum sínum
GLEÐILEGS NÝÁRS.
XXi'^'i'itifi'i^'i'^'i'i'i'i'Í'^'iii'i'i'^'X^'i','^'Xi','^i*'i'i'i'i'ÍtÍ'ififit
&
&
&
I
Gleðilegt nýór!
Þökkum viðskiptin á liðna árinu.
Baugur h.f.

Gleðilegt nýór
1
Þökkum viðskiptin á liðna árinu.
I /
Þórshamar h.f.
y^SSSS^SSi'SS^SS^SSSS^iV^^,t^im*SSif>fi$&&Í$$
Farsælt komandi ór!
Þökkum viðskiptin á árinu.
Samvinnutryggingar.
^i'i'Si'i'i'iVi'iSi'i'i'i'i'i'i'i'i'i'i'i'i'i'i'ii'iVi'iÍi'i'i'i'i'i'ifi'i'i'i'i'i'Ít.
XS,',','i'i'i'i'ir,'i','i',','SS,',',','Si'i'S,'i'Si'i'Si'i'i'i'i'i'i'i'i'i'i'i'iti'i'
Farsælt komandi ór!
Útgerðarfélag Akureyringa h.f.
Xi'iti’Si'i'i'i'i’i'Si'Si'SSi'Si'i'i'i'Si'i'Si'i'i'i'i'i'Si'ititi'i'Í'iiÍtititititit,
Framhald af 1. síðu.
arri óáran, sem magnast hefur í
efnahagsmálunum undir þeirra
stjóm og fyrir þeirra tilstilli.
Staðreyndir tala hér allt öðru
máli. Frá því í október 1958 í
þann mund er núv. stjórnar-
flokkar tóku við völdum og þar
til í okt. s.l. hafði verkamanna-
kaup hækkað um 28% en
neyzluvöruverðlag hafði á sama
tíma hækkað um 62%. Það þarf
vissulega sérstaka tegund rök-
semdafærslu til þess að „sanna“
að 28% kauphækkun verka-
manna geti valdið 62% verð-
lagshækkun, ekki sízt þegar það
liggur fyrir að kauphækkanimar
urðu alltaf löngu á eftir verðlags-
hækkununum.
I raun réttri hefur ekki verið
um að ræða öll „viðreisnarárin“
neina kröfugerð um hækkuð
laun, því rauntekjur fyrir hverja
unna tímaeiningu hafa farið sí-
lækkandi. Allt slíkt tal er því
markleysa ein. Og þetta hefur
gerzt þrátt fyrir það að hreinar
þjóðartekjur á mann hafa vaxið
á þessu tímabili Um meira en
10% (til ársloka 1962) og á
s.l. ári mun enn hafa oröið fram-
leiðslumet, þrátt fyrir stjórnar-
stefnuna. En á sama tíma og
verkamenn fengu 28% krónu-
hækkun á 5 árum fengu hæst-
launuðu embættismenn allt upp
í 141% hækkun (forsætisráö-
herrann þó nokkru meiri
hækkun).
Þegar það lá fyrir í byrjun
nóvembermánaðar s.l. að verka-
lýðshreyfingin ætlaði að mæta
þessari þróun launamálanna
með kröfum um að verkamanna-
laun hækkuðu í þá upphæð (kr.
96 þús. á ári), sem stjórnarvöld
reikna með að lægsta þurfi til
þess að framfleyta meðalfjöl-
skyldu — þá var svar ríkisstjóm-
arinnar þvingunarlagafrumvarp-
ið fræga, sem átti að svipta
launa stéttirnar öllum rétti til
þess að semja um kaup sitt og
kjör. Með því frumvarpi gægð-
ist fram hið rétta eðli og innræti
þeirra, sem nú hafa ríkisvaldið
í hendi sér og breytir þar engu
um þótt kjarkinn brysti til þess
að freista þess að láta slíka lög-
gjöf koma til framkvæmda, þeg-
ar séð varð að kjarni verkalýðs-
hreyfingarinnar stóð einhuga um
að hafa slík eindæmi að engu, en
gekk inn á að fresta boðuðum
verkfallsaðgerðum um mánaðar-
tíma, gegn því að sá tími yrði
notaður án undanbragöa til þess
að þrautreyna leiðir friðsam-
legra samninga.
Mánaðarfresturinn færði þó
hvorki atvinnurekendum né rík-
isstjórninni aukinn samnings-
vilja enda munu hvorir tveggja
hafa talið, að þeir ættu nú betri
aðstöðuna er verkfallsaðgerðir
skyldu hefjast á óhentugasta árs-
tímanum fyrir verkalýðssamtök-
in. Hins vegar var það von
manna í verkalýðshreyfingunni,
að hin víðtæka samstaða innan
hennar gæti bætt upp hinn óhent-
uga samningstíma og tryggt
bærilega úrlausn á meginkröfum
hennar, en þær voru um 40%
kauphækkun, verðtryggingu
kaups og styttingu hins óhóf-
lega vinnutíma.
Það verður að segjast sem
satt er að þessar vonir brugðust
og sannaðist hér hið gamal-
kveðna að engin keðja er sterk-
ari en veikasti hlekkurinn. For-
ingjar verzlunarmanna hófu
fljótt sérsamninga og klufu sig
frá meginfylkingunni eftir að-
eins 3ja daga verkfall með 10%
kauphækkun í vasanum, en
höfðu áður afsalað sér til fram-
búðar rétti sínum til frjálsra
samninga um launakjör sín.
Iðja í Rvík fór í slóð lagsbræöra
sinna í V.R. 5 dögum síðar
með árssamning um 14% kaup-
hækkun án allrar verötrygging-
ar eða framgangs annarra hlunn-
inda. Allt gerðist þetta fyrir
vafalausan tilverknað pólitískra
afla í þjónustu atvinnurekenda
og ríkisstjórnarinnar.
Þegar hér var komið og enn
hrikti í fleiri hlekkjum samtaka-
keðjunnar styttist leiðin óðum
að þeirri lykt mála að verka-
lýðsfélögin neyddust til að una
þeim nauðungarkjörum til
bráðabirgða að falla frá tveim
meginkröfum sínum um verð-
tryggingu kaups og styttingu
vinnutímans, en fá kaup aðeins
hækkað um 15%. En þegar sú
kauphækkun er metin verður að
hafa í huga að stórfelldar verð-
hækkanir voru, þá er samningar
voru gerðir, þegar fyrirséðar
þótt engin launahækkun yrði.
Enn var vituð sú fyrirætlun rík-
isstjórnarinnar að veita út í
verðlagið allri þeirri launa-
hækkun, sem um yrði samið,
hvort sem hún yrði stór eða smá.
Var því enn ríkari ástæða til
þess að halda fast við kröfuna
um verðtryggingu þess kaups,
sem um var samið, en til þess
skorti afl samstööunnar að þessu
sinni.
Nú á áramótum verður ekki
betur séð en það sé fastur ásetn-
ingur ríkisstjórnarinnar að láta
enn eina dýrtíðarholskefluna
steypast yfir þjóðina, trúlega þá
mestu, sem yfir hefur dunið á
valdatíma hennar. Jólaleyfi AI-
þingis er nú haft í styttra lagi
fyrst og fremst vegna þess að
ríkisstjórnin ætlar að stórhækka
hinn almenna söluskatt og vill
engan tekjutíma missa af árinu.
Þannig verður allt verðlag hækk-
að um hundruð milljóna til við-
bótar þeim hækkunum, sem leiða
af fyrri aðgerðum ríkisvaldsins
og þeim hækkunum, sem telja
mætti eðlilegar afleiðingar
kauphækkananna. Ef marka má
áramótaboðskap forsætisráð-
herrans er svo fitlað við hug-
myndir um nýjar lögþvmganir í
kjaramálunum og gengisfellingu
síðar á árinu. Það verður því
ekki séð nú, að stjórnarflokk-
arnir hafi lært neitt af reynslu
síðustu ára. „Viðreisnarstefnan“
og styrjöld hennar við almenn-
ing á að haldast í fullum gangi.
Afleiðingar þessa geta svo auð-
vitað engar orðið aðrar en hrak-
andi lífskjör, sem verkalýðs-
hreyfingin hlýtur nauðug viljug
að mæta með harðnandi kaup-
gjaldsbaráttu.
Það er vissulega von að marg-
ur spyrji: Hvenær verður hér
breyting á? Hvenær verður
hætt að tæta okkar litla þjóð-
félag sundur í stríðandi hópa
þegar mest þörfin er á að sam-
eina kraftana? Hvenær leggjast
allir á eitt um að tryggja það að
nútíma tækni og vitlegt skipulag
á rekstri þjóöarbúsins færi
vinnustéttunum öruggari lífs-
kjarabætur og mannsæmandi
vinnutíma að hætti annarra
þjóða? Sjálfsagt er enginn fær
um að dagsetja eða jafnvel ár-
setja það hvenær slík gerbreyt-
ing á okkar stjórnarfari er lík-
leg og nú við áramótin veröur
ekki sagt að vel horfi um að
breytingin sé nærri. Hitt þarf
vinnustéttum landsins að vera
ljóst, að þá fyrst eru þær sættir
ríkisvalds, atvinnurekenda og
verkalýðshreyfingar, sem einar
geta fært þjóðfélagi okkar frið
og öryggi, mögulegar að verka-
lýðshreyfingin, bæði hin fag-
lega og pólitíska, styrkist og efl-
ist, reynist fær um að sanna þaö,
að hún er það vald og það afl i
þjóðfélaginu, sem taka verður
fullt tillit til, en hvorki verður
sniðgengið né barið til auð-
sveipni.
Þess vegna er uppbygging og
efling Alþýðubandalagsins,
hinnar pólitísku greinar verka-
lýðshreyfingarinnar mál dags-
ins, mál ársins, sem nú réttir
okkur hönd sína. Þess vegna er
alefling faglegrar einingar inn-
an Alþýðusambands Islands það
verkefni, sem öllum verkalýðs-
sinnum hvar í flokki, sem þeir
standa ber að keppa að að leysa
og leysa fljótt. í þeim efnum eru
þær skipulagsbreytingar, sem nú
eru í undirbúningi innan sam-
takanna mikilvægar og einna
líklegastar ráða til þess að draga
úr þeirri pólitísku spennu, sem
lamað hefur samtökin fram á
þennan dag og gert hefur póli-
tískri fimmtuherdeild höfuðand-
stæðinganna lífvænt innan
þeirra.
Megi árið 1964 færa íslenzka
alþýðu og samtök hennar nær
þeim markmiðum, sem henni og
þeim ber að keppa að: sköpun
réttlátara þj óðf élags, f riðsam-
legra þjóðfélags, þjóðfélags ör-
yggis og batnandi lífskjara.
Þrátt fyrir allt skulum við ganga
til móts við komandi ár í þeirri
sannfæringu að það beri í skauti
mikla áfanga á réttri leið.
4) Verkamaðurinn
Laugardagur 4. janúar 1964