Verkamaðurinn - 20.12.1966, Síða 8

Veitribenen, sem koma nokkuð
við sögu í stjórnmálum þar.
Ekki er hægt að leggja dóm á
þessa flutninga nema haft sé í
hug það sem gerðist á stríðsár-
unum í Póllandi og Tékkóslóvak-
íu, en þar náði grimmd nazista
hámarki sínu.
í D.D.R. sker þetta fólk sig
hins vegar ekkert úr og afkom-
endur þess virðast engan áhuga
hafa á hinum gömlu heimkynn-
um foreldranna, og skilja, að
stríðið hlýtur að hafa sínar af-
leiðingar fyrir Þjóðverja.
Eftir stofnun sína þurfti hið
unga ríki D.D.R. sjálft að leysa
sín vandamál án aðstoðar ann-
arra. Sovétríkin höfðu nóg með
sig, enda voru fjölmargar borgir
þeirra í sama ástandi og í Þýzka-
landi og Þjóðverjar bóru sökina
á þessu öllu saman, svo ekki var
mikillar hjálpar að vænta við
uppbyggingu landsins.
Sósíaldemokratar og Komm-
únistar höfðu sameinazt 1946 og
myndað Sósíalska einingarflokk-
inn, SED, en aðrir stjórnmála-
flokkar landsins gengu nú til
samstarfs við hann sem forystu-
flokk landsins. Wilhelm Pieck
varð fyrsti forseti landsins.
Uppbygging landsins varð
miklu erfiðari og hægari en
Vestur-Þýzkalands, sem hafði
yfir ólíkt meiri náttúruauðæfum
að ráða og varð að svæði, sem
bandarískt auðmagn streymdi
til, en stríðið hafði örvað iðnað
Bandaríkjanna og aukið fram-
leiðslumátt þeirra, svo að fjár-
festing í öðrum lörídum var
þeim höfuðnauðsyn.
Sem kunnugt er hafa ráðandi
öfl í VesturÞýzkalandi eða
D.B.R. lýst því yfir fyrir löngu,
að á hin nýju landamæri Pól-
lands og Tékkóslóvakíu myndu
þeir aldrei fallast og ekki myndu
þeir viðurkenna D.D.R. Þeir
skoða og hafa alltaf skoðað sig
sem hina einu réttu fulltrúa alls
Þýzkalands og gera kröfu til að
landamæri Þýzkalands frá 1937
verði látin taka gildi á ný.
Nato hefur tekið þessa sömu
afstöðu og ríki þess viðurkenna
t. d. ekki vegabréf frá D.D.R.
Frá upphafi hefur því D.B.R.
háð kalt stríð gegn D.D.R. og
allir þekkja viss atriði úr sögu
þessara samskipta.
Stjórnir Vestur-Þýzkalands
hafa skoðað sig sem löglega um-
boðsmenn Austur-Þjóðverja og
reynt í krafti auðs þess, sem þar
hefur safnazt saman að grafa
undan D.D.R. sem nki.
Svo sem í öðrum ríkjum
sósíalismans var í D.D.R. fljótt
komið á fót allfullkomnu trygg-
ingakerfi og aðgangur að skól-
um, þar á meðal fagskólum og
háskólum gerður ókeypis og
óháður efnahag nemendanna m.
a. var námslaunakerfi sett á fót
sem gera átti hverjum einum
kleift að stunda það nám, sem
námsgeta hans og hugur stæðu
til.
Meðan landamærin til Vestur-
Þýzkalands voru opin var mikið
um það að menn báðum megin
hennar létu D.D.R. sjá sér ókeyp-
is fyrir alls konar sérfræðimennt-
un, en hyrfu svo til D.B.R. strax
að því loknu þar sem kaupgjald
var miklu hærra fyrir sérfræði-
menntaða menn.
Sú staðreynd, að vöruúrval
var miklu minna í D.D.R en
vestan landamæranna og marg-
ar vörur sem flokkuðust ekki
undir nauðsynjar alls ekki á
boðstólum orsakaði mikinn svart
an markað með peninga og voru
austurmörk seld í .þeim viðskipt-
um á allt niður í1/^ ai verðmæti
sínu.
Að baki þessu stóðu alls kyns
samtök í Vestur-Þýzkalandi,
bankar o, fl., sem auðguðust
einnig sjálf á braski þessu.
Fyrir austurmörkin keyptu
svo íbúar V.-Þýzkalands og
V.-Berlínar matvörur og ýmsar
nauðsynj avörur sem í D.D.R.
voru seldar mjög ódýrt.
Kunnur vestur-þýzkur hag-
fræðingur, fyrrv. þingmaður
Sósíaldemókrata, próf. Baade
hefur áætlað að á þennan hátt
hafi verðmæti að upphæð 85
milljarðar marka runnið úr
D.D.R. vestur yfir. Sjálfir
áætla Austur-Þjóðverjar þessa
upphæð miklu hærri.
Þannig stóðu málin fram til
þess tíma, að Berlínarmúrinn
var reistur og landmærunum al-
gerlega lokað 13. ágúst 1961.
Vestur-Þýzkaland hélt uppi
skefjalausum áróðri fyrir fólks-
flótta í krafti þess að geta boðið
hærra kaupgjald. Gerðar voru
skipulegar tilraunir til að trufla
eða eyðileggja heilbrigðisþjón-
ustuna með því t. d. að fala alla
lækna heils byggðarlags í einu
til starfa í Vestur-Þýzkalandi og
svo mætti lengi telja.
Eins og fyrr segir urðu Aust-
ur-Þjóðverjar seinni til að reisa
borgir sínar við eftir stríðið en
Vestur-Þjóðverjar, og enn getur
þar rústir að líta, en mikið er
byggt og D.D.R. er orðið há-
þróað iðnaðarríki í hraðri fram-
för á öllum sviðum.
Batnandi lífskjör og hraðvax-
andi efnahagslegar framfarir,
þar á meðal aukið vöruúrval er
það, sem mest er einkennandi
fyrir þróun mála þar í landi
síðustu árin.
Eitt af því, sem Austur-Þjóð-
verjar eru stoltir af og athygli
hefur vakið í Vestur-Evrópu er
skólakerfið, en það var endur-
skipulagt alveg nýverið.
Austur-Þj óðverj ar hafa geng-
ið fram í því með oddi og egg
að uppræta nazismann innan
landamæra sinna, þeir viður-
kenna hin nýju landamæri
Þýzkalands svo og tilveru tveggj a
þýzkra ríkja, og fara aðeins
fram á viðurkenningu heimsins
á tilveru sinni sem sjálfstæðs
ríkis, enda hafa þeir á annan
áratug farið ómótmælanlega með
húsbóndavaldið á heimili sínu.
En Vestur-Þýzkaland, sem lýtur
forustu sömu borgarastéttarinn-
ar og hrundið hefur Evrópu út í
tvær heimsstyrjaldir á þessari
öld, gerir kröfu til yfirráða yfir
landinu og stórra landsvæða
austan landamæra þess að auki.
Þróun innanlandsmála í
Vestur-Þýzkalandi er auk þess
slík að mörgum hugsandi mönn-
um hefur lengi staðið ógn af en
aðrir hafa eins og vaknað upp
við vondan draum eftir kosning-
arnar í Bajern snemma á þessum
vetri.
Á síðastliðnum vetri urðu
þau tíðindi í samskiptum Austur-
og Vestur-Þjóðverja að bréfa-
skipti hófust milli Sósíalistiska
Einingarflokksins í Austur-
Þýzkalandi, S.E.D., og Social-
demokrata í Vestur-Þýzkalandi,
S.P.D.
Upphaf þessara bréfastóipta
var það að SED sendi opið bréf
til S.P.D. og fékk svar skömmu
síðar, en vestur-þýzkir stjórn-
málaflokkar höfðu ekki viljað
ræða við austur-þýzk stjórnar-
völd um Þýzkalandsmálin fram
til þess tíma.
í þessu fyrsta bréfi beinir
S.E.D. þeirri spurningu til S.P.D.
hvernig þeir hugsi sér Þýzka-
land framtíðarinnar og á hvem
hátt þeir hugsi sér að Þýzkaland
verði sameinað í eitt ríki. Benda
þeir á að slík sameining sé óhugs-
andi nema með samkomulagi
milli hinna tveggja þýzku ríkja
og allar frekari landakröfur
Þjóðverja verði útilokaðar.
. Slíkur samningur sé aftur á
móti óhugsandi nema sambúð
ríkjanna batni og enn spyr
S.E.D., hvað S.P.D. finnist hægt
að gera til að bæta sambúð hinna
tveggja þýzku ríkja. Bætt sam-
búð sé vart hugsanleg meðan
annað ríkið telji sjálft sig hinn
eina rétta umbjóðanda þess fólks
er hitt ríkið byggir.
Loks stingur S.E.D. upp á
því að þessir tveir flokkar sem
báðir eru verkalýðsflokkar hvor
í sínu landi taki upp samvinnu
og reyni að koma Þýzkalands-
málunum úr þeirri blindgötu,
sem þau eru í.
Kristilegir Demokratar, þ. e.
stjórnarflokkurinn, fór ekki dult
með þá skoðun sína að bréfinu
ætti ekki að svara, en S.P.D. sá
þó sinn kost vænstan að senda
svar sem gekk þó mest út á
gagnrýni á landamæravörzlu
D.D.R., en þeir töldu þau engin
landamæri vera.
I næsta bréfi vísaði S.E.D.
þeirri fullyrðingu á bug að
landamæravarzlan og Berlínar-
múrinn væri nokur orsök vanda-
málanna, því þau hefðu staðið
méir en áratug áður en landa-
mærunum var lokað. Hins vegar
leiddu þessi bréfaskipti til þess,
að um tíma var táðgert, að
flokkarnir sendu fulltrúa á fundi
hvors annars og skyldu þeir hafa
málfrelsi á þeim. Þá kom á dag-
inn það vandamál, að vestur-
þýzka stjórnin telur sig vera
rétt yfirvöld alls Þýzkalands, og
skoðast austur-þýzkir embættis-
menn sem landráðamenn í
Vestur-Þýzkalandi.
Eftir nokkurt þref milli S.P.D.
og Kristilegra Demokrata var
þó samþykkt að veita ræðu-
mönnum frá S.E.D. á þingum
S.P.D. friðhelgi meðan á þing-
unum stæði. Af þessum bréfa-
skiptum kom glögglega í ljós að
S.P.D. var ófús að stíga nein
skref til að draga úr spennunni
milli þýzku ríkjanna tveggja,
svo árangur bréfaskiptanna varð
aðeins sá að skýra afstöðu
flokkanna til vandamálanna.
Hins vegar er að koma í ljós að
vestur-þýzkir ráðamenn gera sér
ljóst skipbrot stefnu sinnar og
treysta sér ekki til frambúðar að
framkvæma Hallstein-kenning-
una (þ. e. að slíta stjórnmála-
sambandi við þau ríki sem stjórn
málasamband hafa við D.D.R.
að undanteknum Sovétríkjun-
um).
Við íslendingar höfum nú
um árabil haft verzlunarsamband
við D.D.R. og menningarsam-
skipti í vaxandi mæli. Islenzkt
námsfólk hefur stundað þar há-
skólanám og alls konar sérnám í
meir en 10 ár við hin hagstæð-
ustu skilyrði sem okkur bjóðast.
Það er ekki vanzalaust að ríkis-
borgarar D.D.R. skuli ekki fá
að koma hingað til lands á sín-
um réttu vegabréfum, eins og
aðrir ferðamenn.
Nú liggur fyrir Alþingi til-
laga til þingsályktunar þess efnis,
að ísland taki upp stjórnmála-
samband við þýzka Alþýðulýð-
veldið. Er þess að vænta að slíkt
geti orðið Innan tíðar.
ORÐSENDING
fró Happdrætti Þjóðviljans
DREGIÐ 23. DES.
VINNINGAR: 2 Moschovitch bifreiðar
5 aukavinningar á tvö þúsund hver
Þeir, sem fengið hafa heimsenda miða og ekkýhafa
gert skil nú þegar, eru beðnir að draga það ekki
lengur.
Umboðsmenn HÞ í Norðurlandskjördæmi eystra eru:
Ólafsfjörður: Sæmundur Ólafsson, Ólafsvegi 2
Akureyri: Rögnvaldur Rögnvaldsson, skrifst. „Verkamannsins",
Brekkugötu 5
Húsavík: Gunnar Valdimarsson, Uppsalavegi 12
Raufarhöfn: Guðmundur Lúðvíksson.
Happdrætti Þjóðviljans
S k ó I a v ö r ð u s t í g 19
8) Verkamaðurinn
Þriðjudagur, 20. desember 1966.