Voröld - 10.12.1918, Blaðsíða 2
í
VORÖLD
Winnipeg 10. desember, 1918.
Kenning og dæmi Tolstoy’s
Eftir séra Rögnvald Pétursson.
“Sannlega hefir þessi maður verið
réttlátur. Lúk. 23: 47.”
Kæru vinir:—Flestir, að líkindum,
gjöra sér eigi grein fyrir >ví hve
mikilsverð tímamót þau eru sem vér
lifum á. J>au eru ef til vill hin efnis-
ríkustu er nokkru sinni hafa verið í
mannkynssögunni. Og þó finst oss
öilum sem ekkert sé nú sjáanlegt er
hrifið geti hugann er beri vótt um efn-
isríkt líf. Vér látum oss leiðast í
heiminum. Hugann festir ekki á
neinu er vér álítum stórmerkilegt.
Etns og skipbrotsmaður út á reginhafi
erum vér að horfa eftir strönd. Vér
efumst um að það sé ómaksins vert að
bera út ár, til þess að reyna að kom-
ast að landi. Vér horfum til fugla-
hópanna í loftinu ,er fljúga með gargi'
i ýmsar áttir; ætli þeir sjái land? En
þeir beina fluginu í svo margar áttir
að það fremur villir en greióir fyrir
sjóninni.
En er vér horfuni tii baka, langt til
baka, til strandarinnar er vér erum
komnir frá, ef svo ■mætti að orði ltveða,
til liðinna alda, birtist lífið í fjöl
skrúðugum myndum, er undursamlega
eru dýrðlegar. Hve mikil undra 'öld
og hve ríkt af djúpum tilfinningum og
breytilegum hugarhr^yfingum hefir
ekki lífið verið á þeim tima er Sankya
Muni eða Buddha var uppi. Austur-
landa dýrðin öll, hin barnslega ein-
feldni almenningsins, hrokin og mun-
aður yfirvaldanna, hin mikia van-
þekking á öllum heimi, sem að hug-
myndaríkið skóp , upp í töfra og
undraland. Og innan um praktina,
hörmungina, hrokann, ímyndunarflug-
íð, hyllir undir glitklædda konungsson-
inn er leggur af sér skrúðann, sekkur
sér niður á milli volæðis og vanþeiik-
Ingar til þes^að færa Ijcs cg frið yfir
mannlífið, sem í augurn It ms var
hörmunga leikur missýning.^ og von-
brygða. þó ber hæst á honum rétt fyrir
dauða hans. Ellin búin að gjöra haim
torkennilegan. Fölur og visinn eir.s
og haust stráin, með silfurhvítar ha;r-
ur, en afl anda og skilnings í íylliaga,
áminnandi undir liðinn daginn um rétt-
læti, kærleika, miskunnsemi, þá e/
með honum voru. Véi: lítum til baka
yfir á þá öld og öfundumst yfir henni
Oss finnst sem sömu hugarhræringar,
hefði snert oss sem lærisveina hans
þá, sama þögnin, sami friðurinn, sama
sorgin, sama óumræðilega kyrðin er
varir öldungsins hætfu að bærast og
myndin varð leir. )
Og vér horfum yfir á hina blómijf cu
Grísku lond. Innanum fegurðina,
náttúrudýrðina, auðæfin, lista verkin
ódauðlegu, staðnæmist önd vor frammi
fyrir hinu ódauðlegasta listaverki allrar
grískrar menningar, er enginn mann-
leg hönd hefir snert eða smíðað, hin-
um óásjálega, þrekvaxna, lága, nef-
smáa, varaþykka, brúnhvassa, enni-
hvelfda Sókrates. Hann einn er
tímamótin, vorboði ókominna aida
Guða iikneskfn, eitt eftir annað týnast
musterin hrynja, fætur barbaranna
ganga hallir og skóla, borgir og bygðir
ofan í jörðina. En undir hann hyllir
þess hærra og máttugar er lengur líð-
ur og alt týnist er dauðleikann ber, er
litblæ gaf öldinni hans. Hann býður
líf sitt fram fyrirJ'öðurlandið, stendur
einn á bloðstorknum völlum Marath-
ons er aðrir flýja. í almúga'klspðum
reyr í hönd kennir hann á borgargöt-
unum óðfluga æsku, öldnum hærum.
Hvert er hið æðsta líf: sannleikur-
inn, en hann fær engln þekt til fulls
nema sannleika mannlegs lífs. Elsk-
aður af börnum, tilbeðin af almeýin-
ingi, grátinn af ungmennum er hann
1 dauða seldur. Með lærisveinum
hans eigum vér ervitt með að stilla
grátinvið dauðastund hans. Orð
hans um von, réttlæti, heilagleik
mannlegs lífs, gagntaka sálir vorar, og
við skilnað hans finst oss sem þeim að
á þeirri stund hafi hið eilífa og tíman-
lega runnið í eina sýnilega heilú. Vér
öfundum þá öld—þá öld mannlegs guð-
dóms í persónu spekingsins.
Vér horfum nær oss yfir Morgun-
iandið, er þýðverskar þjóðir nefna svo
—Austurlönd—landið helga, Gyðinga-
land. GUtskrúði Heródesar, gull
skrúði musterisins, presta dýrð Jerús-
alem bregður fyrir en bregður fyrir
sem snælogi og hverfur á samri stund,
út í þungbúna nótt. En yfir á hæða-
landinu í smáþorpi, meðal handverks-
manna, er ungur maður, er hugur vor
staðnæmist hjá. Yfir öidina gnæfir
hann, og meðan Jerúsalem fellur i
rústir, hin voldugu Rómalönd legg'jast
I eyði, borgin eilífa er brotin og brend
af rán,shöndum Vandala og Gota, upp
allar aldirnar sér til hans. Innan um
borgarrústir hans heimalands, mörg-
um öidum eftir fall hennar leita menn
að gröf hans, að staðnum þar sem
hann var aftekin, förumenn og tignir,
til þess að teisa þar jjjlturu þakklátrar
minningar og beygja þar- kné í bæn.
Hæst gnæfir undir hann þó meðal al-
menningsins, er hann skilur svo vel,
hversu hann lifði þeirra lífi skildi til-
gang og orsök, upptök og löngun allra
þeirra hugarhreyfínga, og langana,
hughreystandí sjúka, huggandi sorg-
mædda og áréttandi hluta lítilmagnans.
t honum fann fólk almanna vin. Og
veizludaginn mikla er hann var festur
upp á krossinn, skiljum vér vel höfga
þann og þunga er féll yfir vini hans og
þá beizku sorg er gagntók hugann að
hann væri líflátinn er engra vildi mein.
Og með fávÍ3um og brotlegum mönn-
um og konum, Maríu frá Magdölum ©g
Joses fáum vér kropið við grcf hans,
iotið ofan að ósjónu hans og óskað
enn eftir, “einum degi mannsins son-
ar.”
Vér öfundum öldina þá, með guðdóm
mannsins á hæsta ^tígi, dæmið stóra
fyrir augum. Margur hefir síðan sagt:
“ef eg hefði lifað þá, ef ég hafði að-
eins séð hann.”—En hverju væru þeir
svo nær.
Og vér horíum enn, og enn nær ops
sjáum vér til stórmennanna er gnæfa
yfir aldirnar, sumir svo þekkjanlegir,
að oss dreymir helzt um að þeir séu
vcrir samtíðamenn. parna er Frans-
is frá Assissi, ungi rómverski aðals-
maðurinn, er brosandi réttir hönd
bændum og búaiýð, og færir sig frá
sinum til annars að leysa af
byrðar þær er öldin hefir lilaðið þeim '
á bak. par er Vernharður ábóti við j
Clugny, er þrumar með eldlegum móð
gegn ósælni, ódrenglyndi-, hræsni og
yfirgahgi klerka og kirkjuvalds, þar
ar, og sumar þær sönnustu og allra
helgustu, erú veranfS HugsunarhæffT
ógeðfeldar. Yfir hann hefir því sam-
tíðinni sézt, en ósjálfrátt þó ekki
getað felt sér úr huga það yfirgengi-
lega og óskiljan’ega afl hans er fyr-
ir hafa nötrað keisarar og hásæti og
1,000 ára gamlar siðvenjur trúar og
stjórnarfars. En afl það, er, og var,
ekkert annað en persóna hans sjálfs,
er meiri var öllum stjórnarháttum sam-
tíðarinnar.
petta eru flestir farnir að játa nú, þá
hann er dáinn, er menn athuga æfi
hans í heild, skoðanirnar, starfið, hug-
arfarið, breytnina og dauðann. Allt
svo hvað öðru samkvæmt að meira
samræmi hefir aldrei fundist. Fæddur
til metorða og tignar, gæddur óvið-
jafnanlegri greind, gjörist meistari í
ftestum þeim fræðum er heimurinn
þekkir. Finnur brátt til tómleika
þeirrar fræðslu er ekki getur gefið
svar upp á það hvað lífið sé og til
hvers, er skerpir þekkinguna út á við,
en veitir alls enga þekftingu inn á við.
Við þá ráðgátu glímir liann í rúm 20
ár, finnur svarið, kastar hlut sinum
með “mannkyninu,” eins og hann
nefndi það, býst bændabúningi, sam-
einar i eitt trú sína, æfi og breytni,
deyr svo að lokum sem gestur í liúsi
Með kenningu sinni, lífi,
staðfestu og allri breytni sameinaði
hann í eitt persónu Buddha, Sókrates-
ar, Fransis frá Assísi, Erasmusar og
Luthers. Tignina, spekina, samhygð-
1,61111 1 fátæklings *
ina, lærdóminn og djörfungina. En
er limn þyði pruðmannlegi Erasmus, er , , . , ... r , ...
, , ,, . , þess utan gaf liann heimmum algjor-
með lærdomi og andnki bendir á sið- i .
, . . , . lega nyja utskynng manneðhsms og
botar þorí kirkjuunar. par er hm stor- . . , ,
........ ! salar eigmlegleikanna.
skorni, þrekvaxm, svipmiklí munkur
frá Wittenberg, frammi fyrir hásæti öll æfi og alt sfárf og 1» Toistoys er
keisarans í Worms með þjóðréttinda j r órjúfanlegu sambandi vfð trúarskoð-
og sértrúarkröfuna miklu, neistann er
hleypti í loga og brendi til ösku, hin
fornu fræði og hinn forna heim, gaf
oss annað nýtt og. betra í staðinn. Og
svo síðastur en ekki síztur, þar er kon-
anir hans. Trúin, eða lífsskoðanin, er
fyrst, þá lífið, þá verkin, n^yndi hann
hafa sagt. Persónu þroskun lians
fáum vér því aðeins skilið með því að
athuga hverjar lífsskoðanir hans voru
ungurinn mikli á orustuvellinum. Fram og hversu .þær urðu til. Til að skýra
hjá þeirri mynd fáum vér aldroi hrað- | það verður að grípa örlítið inn I æfi-
að oss. Fyrir samvizkufrelsi heimsins j atriði hans. Upphaflega var liann
lagði hann ríki, kórónu, lífið sjálft í ; ekki borlnn íil greifa tignar, heldur
sölur. Tígulegur í Mainz, fríður og
tígulegar í Erfurt, en fríðastur og tígu-
legastur við Lútzen, er hann hnigur úr
söðli, sár til ölífis en með sigursv.eig-
in í höndu. Sigur er var sigur alls
heims og allra komandi alda. Og frá
leiðinu hans þar sem stjarnan norræna
hefir staðnæmst yfir, lítum vér til
vorra tíma og oss finst þeir sem ekki
neitt, og vér öfundum ölðina hans.
Neðan aldirnar hyllir við himinn fylk-
ing ágætfsmanna, en í samtíðinni er
sem ekki greiní neina.
eldri bróðir hans er Demetrius hét.
Var því uppeldi lians nokkuð með öðru
móti en annars liefði verið. pegar
hann var enn barn að aldri var hann
falinn umsjá frændkonu sinnar, er :
Tatyana liét og tekinn burt af greifa-j
setrinu. Hún virðist hafa verið hin
mesta ágætiskona, og alla æfi minnist
Tolstoy hennar með ást og virðingu.
Hún var hjartagóð og umhyggjusöm
fyrir velferð allra er lrún kom i kynni
við, starfsöm, og voru skoðanir liennar
þair að verja ætti Iífinu ögrjan/ til
blessunar, þá yrði það fyrst inanni
En kæru vinir, afreksmenn horfinnar j
tiðar minna á að mannkynið og mann- s5álfum ti! gleði. Og í samræml við
lífið hefir verið stórt og undursamlegt, \ hessar skoðanir sínar fáum stundum
p?.ð er enn stórt og undursamlegt þótt a®ur ®n hún dó, bað hún lata bera sig
skugga beri á hér og hvar og vér grein- !
burtu úr herberginu, til þess að
um ekki þá í samtíðinni er nú þegar sinn skildi ek.:i eftirskilja dapi--
bera hátt við himinn ókominria alda. !ar endurminningar r sambandi við það,
prátt fyrir það eru þeir til svo vér ^eim sem í,ar sstti að húa íramvegis.
þurfum ekki «6 öfundfest yfir þvi liðna. jTolstoy var aðeins drengur þá er föstra
Vér getum sem hér erurn og lifað höf- ilans <ie> en atburði þeim gat hann
urn nú um nokkur ár með sánni sagt aidrei gleymt alla æfi síðan.
að öld vor hafi átt og borið þá- og
þr.nn, sérstaklega, er jafnstór er mörg-
um þeirra til samans er vér höfum j
talið, og fæstum minni, er vér kunn- j
um að neína. En samt höfum vér
A unga aldri var hann sendur til
háskólans í Kazan í Moskva. Gáfur
hans vóru frábærar, hraustur til lík-
ama og sálar, varð hann brátt fyrir
, áhrifum lífsgleðinnar og glaumsins og
ekki tekið eftir því svo ihjog- Pað (]r5gt j so]j ungra manna. Lýsir hann
hefir orðiö greinilegra það sem gengið jþvI SVQ að trCmr skoðanir þær er hon.
hcfir neðar greinum trjánna en þaðjum höfðu verið kendar hefði fcr4tt
sem gnæft hefir upp yfir blaðkrúnuna. horfið elnaog móða ,af augum sér. í
Og svo hefði orðið á liðnum öldurn.
Með Buddha, Krist, Sókrates, Luthe^,
Gústaf Adólf, fyrir samtíðamenn,
hefðum vér allur almenningur fund-
ið oss eins, eins og skipbrotsmenn, og
horft eftir strönd, efins um hvert vér
ættum að leggja út árar, en tréyst því
helzt ef hrafn flýgji fyrir stafni, að
hann vísaði oss á land.
peir sém sextugir eru geta munað
það að í þeirra tíð hafa verið uppgöt.v-
uð þau mikilvægustu sannindi ver
nokkrui sinni hafa fundist í skauti
náttúrunnar, hreytiþróunar lögmálið,
talsímihn, eðli Ijóssins, hppruni. trúar-
bragðanna, o. fl. pað sem þeir hinir
sömu mega uudrast yfir er að, allir
skuli ekki vera búnir að helga sér alla
þá speki, að allur heimur skuli ekki
vera orðinn stórfróður, að enn skuli
finnast hjátrú, hleypidómar, fáfræði,
trúarþröngsýni, þar sem með réttu bú-
ið er að sýna fram á ógildi þess ails.
En uppgötvanir þessar hafa ailar ver-
ið» þungskildar. Fólk hefir heyrt
þeirra getið en þær hafa farið fram hjá
pví. Mestur lUutinn er því jafn
heimskur eftir sem áður. Sannleik-
urinn þótt hann sé skýr, ljós, greini-
legur er þung skilinn ætið. Hann
krefst hugsunar. ósannindin og hið
eirtskisverða er jafnan auðvelt, vegna
þess það byggist á íhugunarleysi.
Strax og farið er að hugsa út í það
jósanna, verður uppvíst eðli þess. Svo
er um mikilmennih er gnæfa 'langt-'yflr
alla sína öld. pau eru meiri sann-
leikur en hið vanalega manngildi, og
því þung skildari. ' Samtíðinni sést
yfir þau. Heyrir þeirra getið og svo
ekki meira, en er að horfa eftir stór-
nm fyrirmyndum,—finnur þær ávalt
að baki sér—álítur svo að sín tíð sé
smá, gamla þjóðtrúin, er altaf lifir, að
mannkynið sé altaf að minka og ganga
úr sér.
Svo er/ og þessum tímum varíð
gagnvart Tolstoy. Yafalaiist er hann
einhver sú mesta heims-stærð, mann- j tökum við án íhugunar vegna trausts
leg, er uppi hefir verið. En hann ! þess er vér berum til hinna eldri, smá
er þungskiiinn, kenningar hans marg- j eyðist, dregst í burtu einsög þöka, og
raun réttri hefði þær aldrei feSt lijá
sér neinar rætur. pær voru utanað
lærðar og jafnan utan við hans sálar-
líf. Við háskólann var efunar stefnan
á hæsta stígi. “Eg man vel eftir,” seg-
ir hann, ''einn sunnudag árið 1838 kom
drengur að heimsækja okkur bræður
frá Gymnasíunni (nokkurskonar milli
skóla) og sagði okkur frá nýustu upp-
götvaninni í skólanum. Að þeir hefðu
uppgötvað það að enginn guð væri til.
Okkur fanst mikið um þá uppgöívun og
álitum að slíkt gæti vel verið. Eidri
bróðir minn hafði meir^i um þetta að
segja, en eg, þó íylgdist eg með.”
Nokkru síðar getur liann þess eftir
að þeir komu til háskólans, hafi Dem-
etrius, bróðir hans, orðið mjög ákafur
trúmaður, varð hann ,þá fyrir spotti,
bæði af skólabræðrum sínum og kenn-
urunum. Itector háskólans liélt ball,
þá um veturinn, og bauð þeim bræðr-
um. Demetrius neitaði að fara. ■ 1
háði svarar rectorinn honum á þá leið
að saklaust væri fyrir hann að fara,
því Davíð konungur hefði dansað
frammi fyrir örkinni.” /
“Eg haf-ði gaman af þessum skopyrð-
um,” segir Tolstoy, “og mína einu trú-
arlegu skyldu áleit eg vera þá að læra
kverið, ganga í kirkju, og láta þar við
sitja. í hvaða átt „sem eg leit, þá,
eins og nú, var ómögulegt að sjá
það á framferði manna hvert þeir
höfðu nokkra lífsskoðun eða enga;
því það kom hvergi fram i breytni.
peirra. Ströngustu fylgendur orþódox-
unnar voru menn er höfðu sljófa
greind, óþýða lund, en héldu mikið af
sjálfum sér.”
Tolstoy fjarlægðist því altaf meir og
meir kirkjuna, hann sagðist háfa'fund-
ið að ekkert það sem hún hefði kent
sér hefði gagnað sér í vandamálum
lífsins, né faiiið heima við skynsam-
lega íhugun. Og þannig verður það að
það Sjem oss er kent í ungdómi, og vér
á miðju þroskaskeiðinu er ekki snefill
eftir af því þó vér höldum að það sé
allt varðveitt og geymt.
“pannig þekti eg bræður er fóm á
veiðar nú fyrir 26 árum sfðan, Aður
en þeir gengu til hvíidar kraup yngri
bróðirinn niður í bæn. Sá eldri var
lagstur fyrir og horfir á bróðir sinn.
Er sá yngri lauk bæninni, segir sá eld-
ri: “ Og þú heldur þessu áfram ennþá.”
Ekkert fleira fór þeirra á milli þá, en
sá yngri hefir ekki lesið bæn sína sið-
an, ekki gengið í kirkju, ekki verið til
altaris, ekki þó vegna þess að hann
fylgdi skoðunum bróðir síns eða vissi
hverjar þær voru, ekki vegna þess
hann hafði komist að nokkurri nýrri
niðurstöðu sjálfur, heldur vegna hiiis
að orð bróður hans voru einsog fingur
er stutt er á hallandi vegg er kominn
er að hrjmi. Veggurinn fellur af sjálfu
sér. Hann aðeins fann að fyrir sig
höfðu þessar athafnir enga þýðingu og
hann hlaut að hætta.”
Tolstoy lagði sig nú allann eftlr
lieimspeki, vísindum og bókmentum.
Trúin hvarf honum, sú sem honum
hafði verið kend. Hann var gáfaður,
mannlífs þekkari mikill; liann fór því
að gefa sig við ritstörfum. Sögúr
hans þóttu ágætar, þær beztu er menn
höfðu lesið, lífinu var.lýst þar svo ná-
lcvæmlega, hugarhræringum, ástríðum
og nautnum manna. Málverk hans
voru öll svo söpn og skýr af ytri hlið
lifsins. Eftir félagsskap hans var sótt
meðal aðals og lærðra mánna. Hann
var kai imannlega vaxin, með mannúð-
legan svip, óslökkvandi eld í sálu.
Ilann sökti sér niður í skemtanir.
Hann ferðaðist um heimaland sitt, var
hvervetna tekið með hávegum. Hon-
um bauðst fé fyrir ritverk sín. Um
þessar mundir lýsir hann sér á þann
hátt; Hann var ungur, af aðals ætt,
ríkur af sjálfsdáðum, vinsæll og til
alls gamans boðinn og velkominn. En
til einhvers dýpst í sálu sinni fann
hann, er hann gat, ekki lýst hvað Var.
Um þetta leyti dó hirin ágæti Demetri-
us bróðir hans, þýðleika hugar’olíðu og
brjóstgæðum hans hafði verið við-
brugðið. I-Iinn glaoværi heimur hafði
ekki þekt hann, en sjálfur þekti hann
lifið I öllum þess myndum.
Dauði ha,ns setti Tolstoy hugsi, um
leið og hann var beygður af sorg yfir
bróðurlátinu. Spurr.ingarnar risu
upp í huga, hans hver eftir aðra:
Hvað er þetta líf og til hvers er það?
í hverju er falið eðli þess og tilgangur?
Um stund liðu þessar liugsanir frá en
þær komu altaf aftur og aftur með
meiri áleitni en áður. Friður hans
var á förum hann varð að finna svar-
ið. ' f
Hann sökti sér nú niöur í heim-
spekiria og vísindin á ný. En svöriri
urðu öll tvíræð og ósönn. Vísindin
gátu sagt honum- hversu lífinu væri
háttað, hversu líkamsöflin störfuðu
hvert éfnasambland líkamans væri,
live öllum hreyfingum hans væri hátt-
að. En var það nokkurt svar. I-Ivað
er lífið og til hvers, en ekki hvað er
líkaminn, var það sem hann léitaði að.
Heimspokin kendi honum að skyn-
semi mannsins getur ekki náð út fyrir
tiiveru ríki mannsins hér. En tilveru
íkið liér segir harðla lítið um lífið og
eðii þess, fram yfir það sem öllum er
sýnilegt hér. pað er og heldur ekk-
ert svar. Til hvers fæðast menn?
Til livers lifa menn? Til hvers eru
menn kallaðir burt á! öllum aldri? pað
er stóra gátan og þá gátu mátti hann
til að ráða eða hann gat ekki lifað. Ef
híjnn gat enga þýðingu fundið fyrir
lífinn þá var það hónum einlds virði.
En gegnujn heimspekina greip hann
svo til þess er honum fanst útskýrine
í svipinn. Lífið er dvöl hér um stund
og vér eigum að verja því til full-
komnunar. í stöðugu samneyti með
lærðum mönnum og ferðalagi um
mentuðu löndin áleit hann að köllun
sín væri að fræða, kenna, fullkomna
heiminn. En svo var það einn dag í
París að hann var staddur við aftöku
sakahianns. “En þegar, eg sá höf-
uðið falla frá líkamanum og heyrði
dýnkinn er hvortveggja féll í lík-
stokkinn, þá skyldi eg, ekki eingöngu
með skynseminni heldur allri minni
sálarlegu tilveru að enginn kenning
um framför eða fúnkomnun getur rétt-
lætt slíkar gjörðir. Og eg fór að
spyrja sjálfan mig að: Tilgangur lífs
þíns er fullkomnun, og að kenna og
fræða heiminn, en kenna kvað ‘! Kenna
hvað? kenna hvað? Og eg skyldi
það að eg vár að leika skopleik fyrir
mannkyninu. Fullkomnun er að eins
það að skilja eðli og tiigangflífsins og
það skildi eg hvorugt.”
Svo lýsir hann því stríði er sál hans
var í um langan aldpr. Um stund er
hann yfirvegaði alt lífið—dauða, sárs-
auka.blihdni, og breytingar—áleit hann
það vera í sjálfu sér illt. Hann varð al-
gjörlega samdóma ijuddha að lifið er
kvöl; Salómon.að alt er hégómi Schop-
enhauer, að tilveruleysi sé betra en
vera til. Hann var margoft að hugsa
um að fyrirfara eigin lifi. En
það leysti ekki úr gátunni
þótt hann tæki það ráð. pað að
eins var uppgjöf við að leita svars-
ins. Hann var að hugsa um að sam-
eina sig kyrkjunni á ný,' en hann fann
að það var heldur engin úrlausn því
ómögulegt var fyrir hann að afvita það
sem hann vissi. Hann leitaði upp-
lýsinga hjá yflrmönnum kyrkjunnar,
(Niðurlag á 6. siðu)
Vér mótmælum allir
—Jón Sigurðsson.
Afl í þjóðlífi Vestur-fslendinga, er Voröld
óiieitanlega orðin—lieilnæmt afl, sem reynir að
beita sér fyrir öllu því bezta og drengilegasta sem
til er í þjóðlífinu.
Undiröldur sálarlífsins, hinn forni, norræni
hugsunarháttur blossar þar upp. Tilfinningin
sem knúði forsetann til að segja “Vér mótmælum
allir.”—Sem knýr oss til að endurtaka það hárri
raustu, “Vér mótmælum allir!” þegar reynt er að
svifta Vestur-fslendinga rétti þeirra og frelsi.
Skrifa þig fyrir Voröld,—ger svo í dag. Kostar
aðeins $2.00 um árið. Fæst enn þá frá byrjnn.
Húdir, »11 og lodskinn j
Ef þú óskar eftir fijótri afgreiðslu og hæsta verði fyrir ull og loð- |
skinn, skrifið ^
Frank Massin, Brandon, Man. j
SKRIFID EFTIR VERDI OG ARITANASPJÖLDUM.
0>«
R JÓMI
SÆTUR OG SÚR
Keypt
ur
►<>■—»(>-—i»(>«■*■()■—«■<> — u-tmm-v
Vér borgum undantekningar-
laust hæsta ,verð. Flutniíiga- á
brúsar lagðir til fyrir heildsölu I
verð. í
Fljót afgreiðsla, góð skil og :
kurteis framkoma er trygð moð I
því að verzla við
I
DOMINION CREAMERIES
ASHERN, MAN. og WINNIPEG, MAN. |
a*uimm-o-mBnnwinn—ni—xiO'im-i)-—».<q
KOL! KOL!
Vér getum afgreitt fljótt og vel bæði HÖRÐ og LIN kol.
Beztu tegundir. Ef þér hafið ekki byrgt yður upp nú þegar,
þá komið og sjáið oss. Vér getum#gert yður ánœgða.
Talsími Garry 2620
D.D.Wood & Sons Ltd.
Office og Yards: Ross Ave., homi Arlington Str.
• •
SOLOLD
Drenginn þinn langar til að eign-
ast Sólöld eins og hina drengina
sem hann þekkir.
ÖII börn vilja eiga “Sólöld”
Stúlkuna þína langar til að eignast
Sólöld. Hún vill læra “ástkæra,
ylhýra málið.”
| Sólöld kostar aðeins $1 um árið jf
SENDID þENNAN MIDA I DAG
VORÖLD PUBLISHING CO., LTD.
482Sy2 Main St.,
Winnipeg, - Man.
Kæru herrar:— >
Gerið svo vel og sendið mér hlað yðar Sólöld. Hérmeð fylgir
$1.00 fyrir fyrsta ársgjaldið.
Dagsetning ..*........................:...
Nafn ....
Aritan
Dragið ekki að gerast áskrifendur Sólaldar.