Voröld - 10.12.1918, Side 7

Winnipeg 10. desember, 1918.
VOBÖLD.
Bk. T.
Svínagrikkur
(Framhald málaferla sögu).
$15,000 segi og sld’ifa fimtán þúsund dala. pa'ð
er mikið fé, meira fé en menn geta talið í hug sér,
sem fá þetta um 20 dali, þegar bezt lætur, í laun
fyrir viku slitið og stritið. Slíkur maður myndi
þurfa heilan fimtung aldar til að vinna sér inn aðra
eins fúlgu. Bf því fé væri varið til oflætis eða til
áð berast mikið á, þá myndi það hrökkva til að
setja flaggstöng upp á “Bergið” úr silfri 40 fet.a á
hæð og þetta armsgilda, og nóg ganga þó af til þess
að gylla allan Mfrontinn” á búðinni gullhúð svo
varanlegri, að endast mundi umbótalítið heilan akh
arfjórðung, til nauðsynja myndi það hrökkva til að
borga allan reksturs kostnað búðarinnar í ein þrju
ár'. pet.ta er teldð hér til dæmis af því fimfán
þúsundir var mútan eins og áður er.urn getið sem
■tekin var í “Btrginu” til þess að svíkja svínafæð-
una út í Mörlandana. það þótt.i ekki takandi í mál
fyrir minna, og má-af þvr'læra, hve heimsins börnum
hefir farið fram uin að selja sjálfa sig síðan á dög-
um Júdasar ísearíots. Hann tók, segir sagan, ekki
nema 30 silfurpeninga fyrir áþekt níðingsbragð
sem sé að selja raeistara sinn í hendur auðvaldinu,
“the big interests.” Ekki síður má manni til rifja
renna hve forherðingin hefir vaxið í heiminum síðan,
þrátt fyrir kris'tindóminn. Júdas sá sig fljótt um
hönd—“silfrinu á gólfið g'rýtti, gekk út og hengdi
sig, ” en þeir Báðvandur, Bíldur Vábeiða og---------
hafa ekki liengt sig enn, þótt langt sé um liðið, og
ber ekki á því að þeir ætli að gera það. Svo fjarri
því; þeir hafa þriðjungað fcð milli >sín og hafa ekki
nema hvekki og hrekki og allskonar klæld ft;ammi
við þá sem eru að leitast við að bæta úr glapræði
þeirra. “Vér einir höfum valdið strangt, verður)
haldast þó gerum rangt,” viíðist vera hugsunar-
hátturinn hjá þeim,
það er sögunnar að inna frá því með .fullum
sannindunf á sínum tímá, hvernig Mörlöndum var
skotinn refur fyrir rass með svínagrikknum. Nú-
tíðin hefir ekki að bjóða nema Upp á kvis og hvísl.
sem'von er til. Eg sel hljóðskrafið um það ekki
dýrara en ég keypti, og hefi það mesl, eftir Hróðgeir
rnínum, sem, allir vita cf skilorður maður og minn-
“ugur. þó minni hans reyndist noklsuð gruggað
fyrir Calta um dagsetningafdaginn máldagans við
þá Ökumann og Öldung, og vistarveru hans sjálfs
irm það skeið'
Af Austurlöndum kom mikill lávarður ogp-íkur
til þess að l’eita markaðar fyrir varning sinn. Hann
sagði varninginn gott fóður og einkar tilvalið bjarg-
ræði á þessum stríðs og dýrtíðar t.ímum. Fjöldi af
hinum stærstu auðmönnum slógjust í fyrirtækið með-
honum. Lyktin af bjargræðinu dró þá 1il þoss.
V7ar því slegið upp, að heill lands og lýðs væri
undir því komið, að almenningur aðhyltist bjargr
ræðið, :og látið heita 'þjóðarnáúðsyn að ekki væri
lienia þetta ejna bjargræði á boðstólum til að firra
alþýðu'kvölinni af völinni, og óðar snúizt að þvi að
ná» tökum á öllum eöa sem flestum útsölustöðUm og
mörkuðum til að taka fyrir framboð á öðru bjarg-
ræði, var að því gengið með öllum þeim þrælabrögð,-
um, sem auðvaldið beitir við samlokur, samsteyp-
ur, og hvaða nafni sem vgróðahnykkir Jmss annars
uefnast. Fortölur, fláttskapur og nauoung var
Iiaft í frammi, þar sem því mátti við koma, en
hrossakaup og mútur ef ekki var um annað að gera.
Kaldrana var falið að leggja markaðina liér í
læðing og dró hann drogur fyrir smátt sem stórt.
Menn ríða helzt á garðinn þar, sem hann er lægstur,
og eins fór Kaldrana. Hann leitaði á fund Ráð-
vands. Ráðvandur tjáði honum að allir Mörlandar
sæktú bjargráðið sitt íil háns, en hann skaut skoll-
eyrum við öllum fortölum Kaldrana um landsins
gagn og nauðsynjar og léði engin vilyrði á að gera
búðina einkaútsölu fyfir bjargræðið nema fyrir
álitlega þóknun. * ^
])aö var ekki til neins fyrir Kaldrana að ögra
honum með hinni búðarkytrunni mörlenzku. Ráð-
vandur sagði beint upp í opið geðið á lionum, að
hann meinti ekkert með því, það væri’að lcasta pen-
ingum á glæ, að kaupa hana. 11 ún, hefði aldrei
get.að risið undir því stóra nafni, sem hún bæri, og
það litla, sem hún h«fði eitt sinn verið, hefði farið
svo algerlega á Taylor sællar minningar, að hún
blakti nú á skarinu einu saman. llann kvað liann
ekki þurfa að kippa sér upp við þóknunina. Hún
væri ekki nema hæfileg eftir viðskiftamagni og
manntölu, og svo þegar t.ekið væri með í reikning-
inn, hve meinilla Mörlöndum væri við bjargræðið'
eftir kreddum þeirra. . peir skildust við það, en
lögðu þó fund með sér vestur í Regina, og þar gerð-
ust kaupin, mútan tekin og finim þúsund dalir
greiddir af henni út í hönd.
“Landar mínir,” sagði Ráðvandur, um leið og
hann smeigði veskinu með seðlunum ofan í brjóst-
vasa sinn og harkaði af»sór bros, “eru næmir á
bragðið, og dugir ekki að skifta suöggt um viö þá.
Eg býst því við að þú teljir öll einkamál haldin við
þig, þó við höldum áfram um hrið að láta úti gamla
fóðrið og mengjum það með bjargræðinu eftir því
sem tiltæliilegt er. pað er hyggilegasta aðferðin
við þá. ”
Kaldrani bað hann því ráða, og' við það hvarf
Ráðvandur aftur lieim og þótti heldur en ekki feitt
flesk fallið sér í ket.il. En fár veit hverju fagna
skal. Bjargræðið hefir víðast reynst sáttaspillir,
og sú varð raunin á í Berginu. par hafði áður ver-
ið hin bezta samvinna og bróðurþel milli húsbænda
og verkamanna, en nú fór það lít um þúfur. Allra
verst var þó hve illa fauk í Mörlandana við um-
skiftin. peir 'þóttust ofgóðir til að ganga kaupum
og sölum eins og skynlaus skepnan. pað var nú
rétt eftir gikkskapnum, sem þeir eru þektir að. peir
sneru unnvörpum bakinú við Berginu og komu sér
upp nýrrl kyt.ru til að nálgast gamla eldið eða
annað þaðan betra; svo þeir Ráðvandur, Vábeiða og
-------- eru nú með böggum hildar yfir öllu sam-
an ogjlízt illa á blikuna. Eflir því sem til þeirra
er að sjá, eru þeir þó en að hugga sig við að Mör-
landinn gugni á endanum, eins ‘og smadingjarnir
verða oftast að gera, fyrir hugsunarhættinum þeirra:
“Vér einir höfum valdið strangt., verður liáldast, þó
gerum rangt. ”
Menn fá nú að. sjá til. Höski.

ÞORSTEINN ERLINGSSON
i
Business and Professional Cards
Allir sem í þessum dálkum auglýsa eru velþektir og áreiðanlegir menn—peir bestu sem völ er á hver I
sinni grein.
LÆKNAR.
8*6
Dagtals St.J. 474. Næturt. St. J.
Kalli sint á nótt og degi.
DR. B. GERZABEK,
M.R.C.S. frá Englandi, L.R.C.P. frá
London, M.R.C.P. og M.R.C.S. frá
Manitoba. Fyrverandi aðstoðarlæknlr
við hospítal í Vínarborg, Prag, og
Berlin og fleiri hospítöl.
Skrifstofutimi í eigin hospítalí, 415
—417 Pritchard Ave., Winnipeg, Man.
Skrifstofutími frá 9—12 f.h.; S—4
og 7—9 e.h.
Dr. B. Gerzabeks eigið hospitai
415—417 Pritehard Ave.
Stundun og lækning valdra sjúk-
linga, sem þjást af brjóstveilti, hjart-
vefid, magasjúkdómum, innýflaveiki,
kvensjúkdómum, karlmannasjúkdóm-
um, taugaveiklun.
DR. M. B. HALLDORSSON
401 BOYD BUILDING
Talsími M. 3088 Cor. Portage &Edm
Stundar sérstaklega berklaveiki og
aðra lungnasjúkdóma. Er að finns
á skrifstofu sinni kl. 11 til 12 f.m
og kl. 2 til 4 e.m.—Heimili að 46
Ailoway Ave. Talsími Sh. 3158.
DR. J. STEFÁNSSON
401 BOYD BUILDING
Horni Portage Ave og Edmonton St
Stundar eingöngu augna, eyrna, nef
og kverka-sjúkdóma. Er að hitta
frá kl. 10 til 12 f.h. og kl. 2 til 5 e.h.
■ alsími Main 3088
Heimili 105 Olivia St. Tals. G. 2315
Talsímí Main 5302
J. G. SNIDAL, L.D.S.
Tannlæknir \
614 Somerset Block, Winnipef
r
DR. G. D. PETERS.
Tannlæknir.
er að hitta frá kl. 10 árdegis til
kl. 5 síðdegis, og á mánudags, mið-
vikudags og föstudágs kvöldum frá
kl. 7 til lcl. 9 síðdegis.
504 Boyd Building, Winnipeg. ,
DR. ó. STEPHENSEN
Stundar alls konar lækningar.
Talsími G. 798, 615 Bannatyne
avenue.
1858 — 27f. sept. — 1918.
pað er sextugsafmæli porsteins Erlingssonar í
dag. Ég veit, að Reykvíkingar mundu hafa lialdið
það hátíðlegt, ef hann hefði lifað, og þá sæhair ekki
að láta það líða hjá, án þess ,að minnast þess, þó að i.
hann sé dáinn. pessar línur eru að eins ritaðar til
þe^s að minna menn á daginn. ITér er ekki rúm til
þess að lýsa manninum og skáldinu, enda skortir mig
gögn og þekkingu til þess. Mörg af kvæðum por-
steins eru enn óprentuð, en niunu verða gefin út
innan fárra mánaða, og er f ráði að síðar komi úrval
úr bréfum hans og öðrum ritum í sundurlausu máli.
Eins væri óskandi, að þeir menn, sem þektu porstein
bezt, létu þær endurminningar ekki fara með sér í
gröfina. pað veitir ekki af að safna saman sem
mestu um porstein handa komandi kynslóðum, því
hann mun lengi verða Islendingum að umhugsunar-
efiii, og' hann var margþættur og ríkar andstæður í
eðli hans.
porsteinn Erlingsson varð kunnastur fyrir ádeilu-
kvæði sín,/en vinsælastur fýrir ferhendur sínar.
Hánn var í einu skyldastur hagyrðingum alþýðunn-
ar af skáldum vorum, og sá, seni mést barðist fyrir
nýjum hugsuniun handan nm haf, í einu þjóðlegast-
ur og alþjóðlegastur, mýkstur og hvassastur. Rósir
hans spruttu í skjóli þyrna, eins og hann sjálfur
kvað að orði. En hv§r á að byrja til þess að skilja
hann? Yar hanú að eðlisfari vígdreifur og sókn-
fús, og mjuku ljóðin Itvíld eftir vígin® Eða voru
þymamir ekki amiað en neyðarúrræði, sjálfsvörn,
eins og hjá rósinnif Eða var hið blíða og stríða, frá
upphafi jafnríld í eðli hans, svo að ýmist varð ofan
á? paö-verða svona spurningar, sem framtíðin
mun bera upp um porstein, og ætti að búa í hendur
henni að fá svarið.
Eg held eð porsteinn hafi ekki verið bafdaga-
maður að eðlísfari, heldur allra manna mýkstur og
þjálir níeð aldrinum, af því að þeir verða að bryaja
misbauð viðkvæmni hans, sem knúði fram andstæðu
hennar. Viðkvæmir menn gerast oft, harðir og ó- j
i
þpálir með aldrinum, af jiví að þeir verða að hrynja |
sig með skel, til þess að haldast við í heiminum. En j
viðkvænmi þessara manna er bundinwið sjálfa þá;j
hún er eigingjÖrn, og þeir una.svo lífinu í friði; eftir
að hætt er 'að bíta á þá sjálfa. Viðkvæmni por-1
steins náði víðar til. pó að lífið hefði veitt honum
melri þægindi en það gerði, “varma dyngju ogj
vöttu dúns fulla,” þá hefði það ekki vcrið honum
nóg. Og eins gat hann ekki verið ánægður með j,
neina brynju, sem lilífði honum einum. Hann átti
svo marga snöggva bletti, af því hann unni svo j
mörgu og fann til með svo mörgum. llann varð að j
verja það líka, eða hefná þess, ef ekki vildi betur til, j
og þá >arð hann að senda skeytin víða'. pyrnar j
hans voru ekki altaf heima til varnar, eins og á rós-;
inni, heldur flugu þeir um eins og örval’, gegn -he Me00a.Ear-Phono
liverjum þeim, sem þjakaði lítilmagnanum, mönnum ! 'eflr oft aert krafta-
erk þegar þelr hafa
eða dýrum. Auðvitað reðu erlend , og aðkomandi
HEILBRIGDIS STOFNANIR
Keep in Perfset
Health
Phone G. 8M
Turner’s Turklth
Batha.
Turklsh Baths
with sleeping ae-
commodation.
Plain Baths.
Massage and
Chiropody.
Cor. King and Bannatyne
Travellers Building Winnipeg
LÖGFRÆDINGAR.
ADAMSON & LINDSAY
LögfræSingar.
886 McArthur Building
Winnipeg.
Talsími M. 3142
G. A. AXFORD
Lögfræöingur
503 Paris Bldg. Winnipeg
BLpMSTURSALAR

W. D. HARDING
BLðMSALA
of
Giftinga-blómvendir
sveigir sérstaklega.
sorgar-
374J/2 Portage Ave.
Símar: M. 4737
Helmlli G. 1054
r — ------------
J. K. SIGURDSON, L.L.B.
Lögfræðingur.
70S Sterling Bank Bldg.
Sor. Portage and S'mith, Winnipeg
Talsími M. 6255.
---------1-1_________________J
MYNDASTOFUR.
.J
j
New Tires and Tubes
CENTRAL VULCANIZING
H. A. Fraser, Prop.
Expert Tire Repairing
Fljót afgreiösla óbyrgst,
543 Portage Avenue Winnipeg
Talsími Main 3775
Dag og nótt og sunnudaga.
THE “KING” FLORIST
Gullfiskar, Fuglar
Notið hraöskeyta samband vi«
oss; blóm send hvert sem er.
VandaSasta blömgerS er
sérfræði vor.
270 Hargrave St., Winnipeg.
Talsími Garry 3286
RELIANCE ART STUDIO
616 Main Street
Vandvitkir MyndasmiSir.
Skrautleg mynd gefin ókeypis
hverjum eim er kemur
þessa auglýsingu.
KomiS og finni*
oss sem fyrst.
Winnipeg, Manitoha
Phone Sh. 2151 Heimili S. 2765
AUTO SUPPLY & ELECTRIC
CO., Ltd.
Starting & Lighting Batteries
Charged, Stored and Repaired
Speedometers of all makes
Tested and Repaired.
Tire Vuncalizing.
W. N. MacNeiI, Ráðsmaöur
469 Portage Ave., Winnipeg
Til
aö fá góðar myndir, m
komiS til okkar.
e»
3
N
sr
es »
« BURNS PHOTO STUDIO
| g
éo C
576 Main Street
Stofnað 18663.
Talsíml G. 1671
pegar þér ætlið að kaupa Ireið-
anlegt úr þá komlð og finnið oea.
Vér gefum Bkrifaða ábyrgð með
ðllu sem keypt er af oss.
Mitcheli & Co., Ltd.
Glmateinakaupmenn f Stórum og
Smáum Stfl.
486 Main Str.
Wfnnfpeg.
ELGIN MOTOR SALES CO.,
Ltd.
Elgin and Brisco Cars
Komið og talið við oss eða
skrifið oss og bið^'ið um verð-
skrár með myndum.
Talsimi Main 1520
417 Portage Ave., Winnipeg.
A. S. BARDAL
843 Sherbrooke Street
Selur líkkistur og annast um
útfatir. Allur útbunaður hinn
bezti. Ennfremur selur hann
allskonar minnisvarða og leg-
síeiha.
Heimilis Tals - Garry 2151
Skrifstofu Tals. G. 300, 375
Einkaleyfi, VörUlnerki
Útgáfuréttindi
FETHERSTONHAUGH & Co
36-37 Canada Life Bldg.
Phone M. 4439 Winnipcg
Lloyd’s Auto Express
(áður Central Auto Express)
Fluttir böglar og flutningur.
Srstakt verð fyrir heilds'ölu
flutning. '
Talsimi Garry 3676
H. Lteyd, eigandi
Skrifstofa: 44 Adelaide, Str.
Winnipeg
HEYRID GÓDU FRÉTTIRNAR.
Vér getum hiklaust mælt með Feth-
erstonhaug & Co. pekkjum ísleend-
iaga sem hafa treeyst þeim fyrir hug-
myndum sínum og hafa þeir 1 alla
staði reynst þeim vel og áreíðanlegir.
FASTEIGNASALAR.
Englun heymnrlaus
■arl ao örvænta hver-
u margt sem þú hefir
eynt og hversu marg-
a aem þú hefir leitað
rangurslaust, þá er
nginn áatæða fyrir
■tg til frvæntingar.
áhrif nokkra um■ bardagaaöferðina óg $ð hverju var
vegið. En porsteiim var ekkert bergmál; hánn
kvað öll kvæði sín, þau sem blíðust eru og stríðust,
af innri þörf,
bai’dagaaðfei
Viðkvæmnin kemur líka fram í
ðinni, ham\er þar svo ínjúkúr og’ sár
beittur um leið, leggur með örmjóum brandi, en
beint á hol, í stað ^ess að vaða ■fram í blindni> eftis
og þerserkjum er títt, af því þeir halda að ekkert
bíti nema kylfur og öxarhamrar.
pað er til saga af svönum tveiiíi, sem ár eftir ár
höfðu orpið í sama hólmanum, og altaf verið rændir
eggjum sinum. Á endamím varð sorgiu þeim eklri
úóg, og þeir lögðust á fé bónda, í blindri viðleitni að
verjast og.hefna sín. Samt voru þeir fæddir söng-
fuglar og ekki ránfuglar.
pegar eg las þessa sögu, datt mér porsteinn í
hug. Hann var -fæddur svanur. En vonslta og
rangindi heimsins neyddu hann stundum til þess
að bx’egðast,
27. september, 1918.
(Isafold)
í hamr hauks og’
arnar.
Sigúrður Nordal.
it.t f hlut sem heyrn-
■ rlauslr voru og itlllr MEGA-KAfí-
lUvknnruli. PKON8
Hvernig gem heyrnarleysl þftt er;
4 hvaBa aldrl sem þú ert og hversu
oft sem lækning hefir mistekist á þér,
þá verCur hann þér að líSi. Sendu taf-
irlau»t eftir bieklingi me3 rayndum.
Umboðssalar f Canada:
ALVIN SALES CO„ DEPT. 24
P. O. Box 56, Winnipeg, Man
Verð f Canada $12.50; póstgjald borg
að af oss.
.»
J. J SWANSON & CO. . *
Verzla með fasíeignir. Sjá
um leigu á búsum. Annast,
lán og eldsábyrgðir o. fl.
504 The Kensington, C®r.
Portage & Smith
Phone Main 2597
r
\
WheatCityT annery Ltd
BRANDON, MAN.
ELTISKINNS IÐNAÐUR.
I.áttu elta nauta og hrossaliúð-
irnar yðar fyrir Feldi “Eawhide”
eða “Lace Leather” hjá “WHEAT
CITY TANNERY” félaginu.
Elsta og stærsta eltiskinns iðnað-
ar framleiðslu félag í Vestur-
Canada. Kaupa liúðir og loðskinn
Góð skil.
Utaná-
skrlft yor er Brandon, Man.
með hæðsta verðo.
Spyrjið eftié verðlista
Sími: M. 4963 Heimili S. 3328
A. C. JOHNSON
Legir hús, selur fasteignir,
útvegar eldsábyrgðir.
528 Union Bank Bldg.
Sími G. 1626 Heimili S. 4211
McLEAN & CO.
Electrical and Mechanical
Engineers
We repair: Elevators, Motors,
Engines, Pumps and all other
kinds of Machinery
and all kinds of Machine Work
Acytelene Weldinrg
54 Princess Street, Winnipeg
•r
-
IDEAL PLUMBING CO.
Cor. Notre Dame & Maryland
Plumbing, Gasfitting, Steam
and Hot Water Heating
Viðgerðir fljótlega af hendi
leystar; sanngjarnt verð.
G. K. Stephenson, Garry 3498
J. G. Hinriksson, í hernum.
V.
G. J. GOODMUNDSON
Selur fasteignir.
Leigir hús og lönd.
Otvegar peninga lán.
VeitR áreiðanlegar eldsábyrgSlr
billega.
Garry 2205. 696 Simcoe Str.
v_______________
SÉRFRÆDINGUR
VID .* *
PHQJNOGRAPHS, ALLAR MAL-
VÉLAR
Eg geri ekkert annað en að gera
við hverSlags málvélar sem er.
Brotnar fjaðrif, málberann og plöt-
urnar, eg geri við það alt.
Eg sendi aðeins færa menn þeg-
ar viðgerðirnar eru gerðar lieima I
húsinu.
Alt verk ábyrgst.
W. E. GOFlDON
Elevator to 4th Floor, 168 Market E
4 dyr frá Pantages. Phone M. 93