Alþýðublaðið - 24.01.1964, Qupperneq 7

Hinn kunni brezki rithöf-
undur Somerset Maugham
verður níræður á morgun
terbury, en nam einnig í Heidel-
berg, París og London, þar sem
hann laulc læknaprófi. Um tíma
var hann starfandi læknir og ferð
aðist víða meðal annars til Austur
landa. Hann er nú búsettur á Hiv-
ierunni.
Maugham hefur samið allmörg
þjóðfélagsleikrit, sem
hafa verið sýnd víða um heim við
miklar vinsældir. Þekktastur er
hann þó sem skáldsagna- og smá-
sagnahöfundur. Helztu kostir
beztu verka hans er góð mann-
þekking, fordómalaust viðhorf til
lífsins og andríkur stíll.
Maugham hefur alla tíð verið
ómyrkur í máli og alisendis ó-
hræddur að láta skoðanir sínar í
ljós. í einu nýjasta blaðaviðtali,
sem átt heíur verið við hann lét
hann gamminn geysa og hafði sitt
Rithöfundurinn Somerset Maugham á heimili sínu. Myndin er tekin
fjTÍr nokkru.
HINN HEIMSKUNNI brezki rit
höfundur, Wil.iam Sömerset Maug
ham, verður níræður næstkomandi
laugardag 25. janúar. Hans verð-
tir minnzt veglega í heimalandi
sínu, — haldin verður sérstök
Maugham-vika, þar sem verk hans
verða flutt í útvarpi, sjónvarpi og
á sviði. Einnig verða rit eftir hann
gefin út í hátíðarútgáfum.
Maugham er fæddur í París
1874. Ilann gekk í skóla í Can-
livað út á. bókmenntir og gagn-
rýni nútímans að setja.
Þegar talið barst að smásagna-
gerð, dró Maugham enga dul á, að
flestir smásagna hans hefðu fyrst
birzt í vikubiöðum og tímaritum.
— Mér er vel ljóst, að með því
að viðurkenna þetta, býð ég heim
slæmri gagnrýni Það er talið
hlægilegt að telja vikublaðasögur
bókmenntaverk. En þegar gagn-
rýnendurnir gera það, þá eru þeir
ekki eins hyggnir og búast mætti
við af þeim. Því síður lýsir -sú af-
staða þeirra mikilli þekkingu á
bókmenntasögunni. Allt frá því
að vikublöðin urðu jafn vinsæl og
raun bar vitni um, hafa rithöfund-
ar álitið þau eitt bezta tækið til
þess að koma sögum mínum á-
^ framfæri við stóran hóp lesenda.
Allir mestu og beztu smásagna--
I höfundar heimsins hafa birt sög-
I ur sínar í vikub'.öðum og tímarit-
um: Balzac, Flaubert, Maupassant,
Chcoy, Henry Jam es og Rudyárd
Kipling.
Ég held mér sé óhætt að ségja,
að einu smásögurnar sem ekki
stjóri hefur viljað taka til birting
hafa birzt í vikublöðum, séu að-
eins þær sögur, sem enginn rit-
ar. Það er sem sagt mjög ósann-
gjarnt, að fordæma smásögu, af
því að hún sé vikublaðasaga. Vikú
i blöðin birta raunar mikið magn af
lélegum sögum, enj meginorsökt
þess er sú, að það eru miklu fleir*
iétegar smásógur skrifaðar en góð-
ar. Einnig ber að athuga, að rit-
stjóri, jafnvel blaðs sem vill kenna
sig við bókmenntir að einhverjt*
leyti, neyðist oft til að láta á þryfck-
út ganga sögu, sem hann veit
mæta vel að er léleg, einfaldlega*
af því að hann á ekki völ á neinr.J
annarri.
Það er í tízku hjá .ritböfundúrr*
nú á tímum að skrifa sögur, sen*.
byrja eins og af hreinnt tilviij-
un. Hið sama er að segja um nið-
urlag þeirra: Það er tilviljun há9
og sögurnar renna því gjörsam-
lega út i sandinn. Þessir rithöf-
undar álíta að kröfum smásögurin-
ar sé fullnægt, þegar þeir hafa lyst
stuttlega einhverri sktemmingu
eða dregið upp rissmynd af per-
sónu. Þctta er svo sem goct 03
blessað, en þetta eru bara á.ls eng
ar sögur og ég er sannfærður urn,
að lesendum falla þær ekki í geð.
Lesandinn getur ekki þolað a?►
hann sé látinn sitja uþpi meðf
spurningu, sem ekki hefur ver.í
svarað í sögunni. Hann vill fá si.t
svar. Nú á dögúm er einnig ein»
og rithöfundar séu logandi hræd<>
ir við atburði í sögum. Árangur-
inn af þessum ótta þeirra er sj»:da
flóð af grámygiulegum sorgarsög-
um þar sem ekkert gerist.
Ekki alls fyrir löngu las ég
gréinarkorn, sem fjallaði um þaö,
hvernig skrifa ætci smásögu. í
| vissum atriðum gaf höfundurinn,
uiest^u So go8 ‘euojjp Ei[s jba tuas
leg ráð, en að .minni hyggju v'ar
meginniðurstaða hennar alröng.
Hún lýsti því yfir, að brennipunkt
ur smásögu ætti að vera persónu-
lýsing og atburðirnir ætlu aðeim*-
að þjóna þaim tilgangi að gæð»
persónulýsinguna lifi ...
Allt frá örófi alda' hafa menri
safnazt saman, í kringum varð-
elda eða á torgum úti, til þe:s -at>'
hlýða á þá menn, sem kunnu að
segja sögur. Lörigunin til þess
hlusta á sögur og segja sögur
virðist vsra jafn rótgróin í manna
eðlinu og eigkigirnin. Ég hef alllaí
álitið sjálfan mig fyrst og fremst
;sem sögumann. Ég hef haft gainar*
af að segja sögur og ég hef sagt
mikið af þeim.
Það er ógæfa mín, að listin a<y
Segja sögu sögunnar vegna er
nokkuð, sem ekki hlýtur náð fyr-
ir augum hinna gáfuðu gagnrýn-
rnda og taókmenntamanna. É3
burðast við að bera ógæfu mín»
I með ölium mínum sálarstyrk . ..
Gjafir til Stokkseyrarkirkju
Gjafir til orgelkaupasjóðs Stokks-
eyrarkirkju 1963. —Nöfn þeirra,
sem gefið hafa.
Stokkseyri:
Vald. Jónss., Bræðrab. 1 000,
Guðm. Vald., Sætúni 100, Kven-
íélag Stokkseyrar 17 030, Margrét
Sturlaugsd. Snæfelli 500, Guðrún
Árnadóttir frá Bræðratungu 500,
Magnús Gíslason, Bjari 50, Anna
Hjartardóttir, Jaðri 100; frá ó-
nefndum: kr. 50, 100, 50; Þórunn
Gísladóttir, Móakoti 100, Jón Ing-
varsson og f jölskylda, , Skipum,
10 000. (Til minningar um foreldra
Jóns, þau hjónin Vilborgu Jóns-
dóttur og Ingvar Hannesson). —
Magnús Jónsson, Deild, 5 000, (til
minningar um konu sína, Ingi-
björgu Þórðardóttur). — Ólafur
\
Gunnarsson, Baugsstöðum, 1 000,
(til minningar um konu sína, Jón-
ínu O. Sigurðardóttur). — Guðrún
Guðmundsd. Tjörn, 180, ónefnd-
ir: 200, 200, Kirkjuvinur 120.
Til minningar um Guðfinnu
Sigurðardóttur, Bakka, Stokks-
eyri: Ingibjörg Sigurðard. Daga-
mótum. kr. 300. Ester Þorsteinsd.
og Hellukotssystkini, Stokkseyri,
300.
Frá Reykjavík:
Hrefna Gunnarsd. 200, Þorvarð-
ur Gunnarsson 200, Sigríður Gunn
arsd. 50. Smári Steinsson 100,
Jónas Hvannberg og frú 500.
Frá Þorlákshöfn hafa borizt eft-
irtaldar gjafir: Sesselja Jónsdótt-
ir, 200, Gúðm. Gestsson 300, 'Sigr.
Jónsd. 200, Karl Karlsson 200,
Guðfinnur Karlsson 100, Gyða Sig-
urðard. 200, Jens Karlsson 300,
Óiafur’ Jónsson 200, Jón Jónsson
200, Margrét- Ólafsd. 100, Sig. Ól-
afsson 200, Pall Þórðarson .200. —-
Baldur Karlsson 300, Sig. Skúla-
son 200, Davíð Friðrikssoft 100,
Ililmar Guðm. 500, Gísli Guðm.
100, Jón Ólafsson 500, Svafar
Karlsson 1 000.
Til minningar um Guðfinnu
Sigurðardóttur, Bakka, Stokkseyri:
Guðrún. Sigurðard. og ÞorkeU'
Jónasson 200.
Frá Keflavík hafa borizt eftir-
tald.ar gjafir: ;:í
Sæm. Sveinsson 1 000, Guörún
ÉiríksdótUr 260,: Sigurbjörg Guð-
mundsdóttir 100, Böðvar Pálsson
200, Rósa Guðnadóttir 100, Krist-
ín Daagi 100, Ragnheiður Eiríks-
dóttir 200, Hróbjartur Guðjónsson
500, Ingveldur Pálsd. 500, Vikar
Árnason 500, Ingibjörg Pálsd. 200,
Jóhanna Karlsson 200, H. P. 100;
Ingimundur Jónsson 5 Q00, (til
fninningar um foreldra sína, þau
hjónin ingibjörgu Grímsdóttur og
Jón Jónsson, Holti, Stokkseyrar-
hreppi).
Frá ýinsum einstaklingum:
Eyþór Stefánsson tónskáld,
Sauðárkróki 500, Tómas Böðvars-
son, Garði. Stokkseyri 500, Aðal-
björg Jónsd. Tjörn, Stokkseyri
1 000, tUl minningar um manninn
Sinn, Oddgeir Magmisson). Hall-
dóf Andrcsson, Grimsfjósum,
Stokkseyri, 245,57, Rúnar Guðrn.,
•Sætúni, Stokkseyri 220,60, -Ólafía
Þörsteinsd. Nýborg, Stokkseyri,
119,80, Jónína Kristjánsd. Gríms-
fjörftm, Stokkseyri 500, Sig. Ingi-
mundarson, Selfossi 200, Sighvat-
ur Einai'sson, Túnþrýðiv Stokks-
éjTi 1 000, Ólafur Helgason, Eyr-
arbakka 500, Ástriður Helgadótt-
ir, Vestm. 500, Guðm. Sigurðsson,
Hraunprýði, Stokkseyri (frá 1962V
300.
Frá Vestmannaevjum hafa bcr-
izt þessar gjafir: Olga Karlsdótt-
,ir, 100, Jóna Vilhjálmsd. 100, Þur-
íður Sig. og Rögnvaldur Jónssoi*.
3 000, Sighvatur Björnsson 500,
Árnesingaíélagið 3 000, Jónas Jóna
sno 10 000, Guðni Grímsson 2 000,
(til minningar um foreldra sína.
þau Helgu Þorsteinsdóttur 03
Grinv Bjai'nason), Haraldur Hann-
esson, Vestmannáeyjum, 5 000, 'íl>
minningar um íoreldra sina, þat»
Sesselju Sigurðardóttur og Hanft-
es Jónsson). Þorsteinn Guðjóns-
son, Reykjavík, 1 000, (til minning-
ar um foreldra sina, þan Guðjór*
Björnsson og Steinunni M. Þor-
steinsdóttur). 1
-Við þökkum innilega allar gjaf-
irnar og áheitin á liðna árinu. scfi*.
urðu alls kr. 82 275,97.
Stokkseyri, 14. janúar 1964.
Safnaðarstjórn Stokkseyrarkirkju-
ALÞÝÐUBLAÐIÐ — 24. jan. 1964 %