Alþýðublaðið - 23.07.1964, Blaðsíða 4

(Framhald af 16. síðu).
— Með bergmálsmælingum er
-vanalega att við, að sentl er niður
3iljóðbylgja og síðan tekið við
3:enni attur og um leið gerðar á
J'aenni tilheyrandi mælingar, eins
-og þegar skip mæla dýpi með berg
Dnálsdýptarmælum. En ég vil taka
aram, að bergmálsmælingar er
Tvannski ekki alveg rétt orð um
3i>ær mælingar, sem við höfum ver
■ýð að vinna að hér og getur því
-verið svolítið villandi. -—
■— Á livern hátt eru þessar mæl
dngar framkvæmdar?
■— Þær eru framkvæmdar með
-cins konar tilbúnum jarðskjálft-
—..m. Yið framkölíum bylgjuhreyf-
dhgu í jörðinni með dýnamit-
■jjirengju, og siöan er athuguð
z>neð mæli’ækjum, hvernig bylgj-
rijrnar berast ut i berginu. Sumar
l))]giurnar, sem myndast, fara nið
~ur á allmikið dýpi og koma síðan
"WPP á yfirborðið aftur. Og þær
afíefa upplýsingar um gerð og Iag-
•ötkiptingu bergsins.
— Hve langt er síðan farið var
<ið vinna að þessum mælingum
íiérlenitisV —■
■— Hér á iandi hófust mæling
■ö ,r af þessu íagi árið 1959 og voru
þá gerðar í samvinnu við Dr. M.
Bátli frá Uppsalaháskóla. í byrj-
un var hér um að ræða sams'.arf
milli Uppsalaháskóla, Jarðhita-
deildar Raforkumálastjórnar og
Veðurstofu íslands, eti imdanfar-
in tvö eða þrjú ár eftir að jarð-
hitadeildin fékk sín eigin tæki til
rannsókna og mælinga hafa þess
ar athuganir eingöngu verið í
höndum hennar. Ge a þær haft
mikla þýðingu fyrir almennar
rannsóknir á jarðhitamun á ís-
landi.
— Hvað er svo búið að gera
síðan mælingarnar hófust?
— Á þessum 2-3 síðustu árum
er búið að kanna allýtarlega bygg-
ingu berggrunnsins undir Norður
og Austurlandi niður á um 5 km.
dýpi, og fáeinar athuganir hafa
einnig verið gerðar á Suðvestur-
landi.
— Hveiriiar eru helztu niður-
stöður þeirrar könnunar? —•
— Niðurs'öðurnar benda til
þess, að þykkt blágrýtishellunnar
á þeim svæðum, sem athuguð
hafa verið, sé frá 1,2 km. upp í
4.5 km. Það svæði þar sem liún
virðist vera þynnst, er Suðaustur-
land.
zl
::
M
%
Frh. af 16 síðu ur ef til vill ekki sýndar nema
I,ars af Malmborg, en leikstjóri annað hvert ár.
Lars Runsten, sem stjórnaði — Ég átti nú við leikhússtarf
óperusýningu í Þjóðleikhúsinu yfirleitt.
síðastUðið vor. Ariodante verð — Já, þetta er auðvitað allt
ur sýnt á Drottningholm-leik- miklu stærra í sniðúm, fleira
Siúsinu, sem starfar aðeins á starfsfólk, ekki einungis við
sumrin. sviðið, heldur og á skrifstofun-
Frumsýning á Ariodante verð um. Skipulag er þarna allt
ur 18. ágúst næstkomandi, miklu fullkomnara en hér. Skrif
en 17. ágúst hefst vetrarstarf stofan gengur frá öllu löngu fyr
Stokkhólmsóperu. Jón hefur ir fram, — maður veit upp á
fengið leýfi til að syngja hár, hvað fram undan er, og
á Drottningholm-Ieikhúsinu allt stendur eins og stafur á
nokkrar fyrstu starfsvikur óper bók.
unnar, — en síðan verður þráð- — Eii er ekki samkcppni inn
urinn tekjnn upp að nýju þar an Ieikhússing og óperunnar
með söng í Rigoletto. Jón syng- einnig samsvarandi harðari en
ur hlutverk leigumorðingjans, hér?
Sparafucile. Ennfremur hefur — Jú, samkeppnin er auðvit-
verið ákveðið, að Jón syngi í að talsvert hörð, en þetta kem-
J La Boheme, sama hlutverk og ur ekki svo mlkið fram í dag-
hann söng á sínum tíma í Þjóð- legu starfi. Skrifstofan gengur
leikhúsinu. frá öllu, ákveður hvaða verk-
— Mér skilst, að ég muni efni skuli tekin fyrir og skipar
hafa nóg að gera í vetur, segir niðui í hlutverkin löngu fyrir
Jón. fram, sVo allir vita, að hverju
Jón hóf söngferil sinn við þeir ganga.
Hvernig kunnir þú við þig
— Þú þjáist ekki af heimþrá?
— Ja, heimþráin er náttúr-
Zi Stokkhólmsóperu með Spara-
fucile í Rigoletto í janúar. Hann í Stokkhólmi?
Js byrjaði á því að fara í leikför — Vel, — mjög vel.
til tveggja borga með óper-
unni. Síðar söng hann hlutverk
æðsta prestsins í Aida og Don lega alltaf einhvers staðar und-
Basilio í Rakaranum frá Sevilla. ir niðri, — en þetta er allt á-
Loks söng hann hlutverk kaflega slfemmtilegt, ______ og ég
j morðingjans í Grímuballinu. hef haft svo mikið að gera, að
I — Þú syngur ýmist hlutverk ég hef ekki haft tíma til að láta
presta eða morðingja? mér Ieiðast. Þegar konan og
;j — Já, — þetta er typan . . . dótlirin eru komnar út, hef ég
—■ Er nú miklum mun betrl heimilið með mér, — og það
aöstaða erlendis en bér heima? breytir miklu. Ævintýrið er
Já, — til óperuiðkana auð- rétt að rætast, — en ég veit
vitað allt annað. Hér eru óper- ekkert, hvernig það fer.

—Hvað tekur svo við undir hell-
unni?
— Það eina, sem við vitum enn
þá um það, sem undir er, er að
það hefur liærri hljóðvarpa en
blábrýfislögin. En Iagið, sem
undir er, liggur víða ekkj dýpra
en svo, að vel mæ'ti hugsa sér að
bora niður í það til að kanna það
nánar. En það er mjög kostnaðar j
samt, og hefur ekki enn verið á-
kveðið neitt um það.
— Hafa rannsóknirnar ekki |
leitt eitthvað í ljós um byggingu
blágrýji íiellfunnar 3jálfrar?
— Blágrýtishellan sjálf er víð-
ast hvar tvískipt. Efri hlutinn
sést á yfirborðinu á Norður- og
Yesturlandi og miklum hluta Aust
urlands. Neðri hlu’inn kemur upp
á yfirborðið á Suðausturlandi. Of
an á blágrýtishellimni á móbergs-
svæðinu liggur síðan hin svokali-
aða móbergsmyndun, og er þykkt
liennar víðast nokkur hundruð
metrar. í sambandi við þessar at-
buganir hér síðustu ár má geta
þess, að skýrt hefur verið frá nið
unsilöðum mælinganna ýtarlegar
en hér eru tök á í síðasta hefti Jök-
uls.
— Hverjir hafa einkum sinnt
athugununum hér?
— Síðustu ivö eða þrjú árin
hef ég haft mælingarnar með
liöndum á vegum Jarðhitadeildar
og notið við þær aðstoðar starfs-
manna hennar, einkum stúdenta,
sem hér hafa unnið á sumrin.
— í hvaða tilgangi voru mæl-
ingarnar gerðar í Færeyjum nú
fyrir skemms'u?
— Bæði Færeyjar og ísland til
heyra blágrýtissvæði Norður- Atl
antshafsins, og af þeirri ástæðu
var fróðlegt að gera sams konar
mælingar í Færeyjum til saman
burðar. Þessar rannsóknir í Fær-
eyjum nú í sumar voru gerðar á
vegum Eðlisfræðistofnunar Há-
skólans og Jarðhitadeildar Raf-
orkumálas'óórnar með styrk frá
Vísindasjóði.
— Hvaða niðurstöður leiddi
Færeyjaförin í ljós?
—Bláfjrýtishellan í Færeyjum
virðist einnig vera tvískipt í efri
og neðri liluta, eins og hér á landi.
í Færeyjum er neðri hlutinn víða
sýnilegur á yfirhorðinu, og þar
eru því betri aðstæður en hér til
að kanna í hverju munurinn á
efri og neðri hluta er fólginn. Sá
eiginleiki bergsins, sem við mæl-
um, er útbreiðsluhraði hljóð-
bylgja eða jarðskjálftabylgja, og
hann er hærri í neðri hlutanum
en þeim efri. Þessar mælingar í
Færeyiium hafa því mikla þvð-
ingu fyrir túlkun á niðurstöðum
þessara mælinga hér á landi.
Þj'kkt blágrítishellunnar í Færeyj-
um virðist vera 2,5-3 km., og und-
ir virðist taka við svipað berg og
undir blágrýtishellunni á íslandi.
Til gamans má geta þess að í
eldri blágrýtislögum Færeyja
koma fyrir 1-2 m. þykk kolalög,
sem vel mætti hugsa sér, að væru
einnig •'il staðar í neðri liluta blá
grýtishellunnar á íslandi.
— Er nokkuð fleira hægt að
segja um þýðingu eða gildi þess-
ara mælinga?
— ísland liggur sem kunnugt
er á Mið-Atlantshafshryggnum,
sem er eldgosa- og jarðskjálfta-
belti, sem liggur eftir Atlan's-
hafinu endilöngu og rannsóknir
af þessu tagi á íslandi koma einn
ig að gagni við atliuganir á þessu
belti og byggingu þessa hryggs,
auk þeirrar þýðinar, sem þær
hafa m. a. fyrir almennar rann-
sóknir á /jarðhitanum á íslandi og
áður er getið. —•
Kökuuppskriftir
Framhald af bls. 3.
verður fulltrúi kvenna í nefncl-
inni, nema vitað er, að hún verð-
ur húsmæðrakennari.
O. Johnson & Kaaber veita all-
ar nánari upplýsingar um keppn-
ina og sénda keppniseyðublöð til
þeirra, sem þess-kynnu að óska.
TROSTANSFJÖRÐUR TENGD-
UR VESTFJARÐAV
Reykjavík, 22. júlí — HP
NÝR vegur_var nýlega opnaður
á Vestfjörðum, og um leið fjölg-
aði þar fallegum ferðamannaleið-
um. Vegurinn tengir Trostans-
fjarðarveginn við nýja Vestfjarð-
aveginn, sem liggur um Dynja-
heiði norður á firði, og þarf því
ekki lengur að snúa við í Trost-
ansfirði og fara aftur yfir Kleifa-
lieiði og inn Barðaströnd til aö
lcomast á Vestfjarðaveginn nýja.
Ef komið er á Patreksfjörð, er
nú hægt að fara þaðan áfram hring
inn inn í Tálknaf jörð til Bíldudals
og þaðan inn í Suðurfirði og upp
á Ves'fjarðaveg, og mun nýi veg-
urinn, sem nú tengir Trostansf jörð
við hann, vera nálægt 15 kin. á
lengd. Þess má geta til dæmis, að
nýi vegurinn styttir leiðina frá
Bíldudal íil Reykjavíkur um nær
70 km.
Fyrir stuttu var farin 9 daga
Vestfjarðaferð á vegum Ferðafél-
ags íslands, og fór þá fyrsti stórí
bíllinn eftir nýja veginum ofan í
Trostansfjörð. Vegurinn reyndist
ágætur, og þar að auki er leiðin
falleg, og er ekki að efa, að marga
fýsi að fara hana þess vegna fram-
vegis.
Hafnarbætur
a
Eyrarbakka, 22. júlí - VJ - GO
Undirbúningsframkvæmdir fyrir
hafnargerðina eru hafnar. Verið er
að gera bráðabirgðabryggju til að
koma efninu í varnargarðinn á
sinn stað. Ekki er útlit fyrir að
meira verði gert í sumar. Hins-
vegar gera Eyrbekkingar sér mikl
ar vonir í sambandi við þessar
framkvæmdir, sem munu gér-
breyta allri liafnaraðstöðunni til
liins betra.
Ógæftir og fiskileysi hrjá þessa
fjóra báta sem stunda róðra úr
þorpinu. 3 þeirra eru á humar en
1 á dragnót. Þar ofan á bætist að
marglyttá sest í netin og hin tor-
kennilega leðja, sem Vestmanna-
eyingar segja sögur af, lætur ekki
minna til sín taka á miðum Eyrar-
bakkabáta.
VISITAIA OBREYTT
KAUPLAGSNEFND liefur reikn
að ú^ vísitölu framfærslukostnað-
ar í Reykjavík í byrjun júlí og
reyndist hún vera 163 stig, eða ó-
breytt frá byrjun júní sl. Hiti, raf-
magn o. fl. hafði hækkað, og fatn-
aður og álnavar sömuleiðis. Þá
urðu Iítilsháttar hækkanir á nokkr
um ma'vörutegundum í júní, en
upp á móti vó 40 aura lækkun á
mjólkurlítranum vegna aukinnar
niðurgreiðslu.
Fólksfjölgun
Framhald af síðu 1.
Keflavík með 4919 íbúa. Seyðis-
fjörður rekur lestina með 786
íbúa.
Árnessýsla er fjölmennust af
sveitunum með 7303 íbúa, Gull-
bringusýsla teluf 6064, en ef Kjós
arsýslu er bætt við kemur út 8875.
Selfoss er fjölmennasta kaup-
túnið með 1957 íbúa og Seltjarn-
arnesið kemur næst með 1526. —«
Gjögur í Árneshreppi er hinsveg-
ar með 16 íbúa og enn eru 37
manns á Djúpuvík. Flatey á Breiða
firði telur 34 íbúa.
Af hreppum öðrum en kauptúna-
hreppum þar sem íbúatala hrepps
og kauptúns er hin sama, eru marg
ir hreppar svipaðir með 200-300
manns, en fámennasti hreppur
landsins 1. des. 1963 var Grunna-
víkur hreppur með 7 íbúa, 5 karla
og 2 konur. Grunnavík mun nú
vera komin í eyði. Fámennasti
hreppur í byggð er Loðmundar-
fjarðarhreppur í N-Múlasýslu með
11 íbúa, 7 karla og 4 konur. Fjalla
hreppur í N Þingeyjarsýslu telur
32 íbúa og Selvogshreppur 33. 73
byggja Grímsey.
Þingmenn
(Framhald af 1. slSn).
Einnig verður vinniheimili S. í.
B. S. að Reykjalundi heimsótt, og
í bakaleiðinni komið við í áburð-
arverksmiðjunni í Gufunesi. Á
þriðjudag heldur svo þingmanna-
nefndin heim, væntanlega full-
södd af miklum ferðalögum og
skoðun á öllu því, sem markverð-
ast er talið fyrir útlendinga að
sjá á þessu landi.
í téKknesku þingmannanefnd-
inni eru þrír þingmenn auk túlks.
Formaður nefndarinnar er dr. Jo
es Kysely, vara-forseti tekkneska
þingsins, formaður heilbrigðis-
málanefndar, Leopold Hofman,
formaður utanríkismálanefndar,
og Stanislav Kettner, meðlimur
landbúnaðarnefndar. Túlkur er
Helena Kadeckova.
4 23. júlí 1964 — ALÞÝÐUBLAÐIÐ