Skólablaðið - 01.10.1920, Blaðsíða 6
134
SKÓLABLAÐIÐ
til framfæris barna, rjett eins og matinn og annað, sem börn-
in þurfa til aö ná fullum þroska“. Þeir eru margir, sem kalla
það í rauninni aS menn sjeu á sveitinni með börn sín, ef nokk-
ur eyrir fer úr hreppssjóSi til fræSslu Jæirra.
UndanfariS hefir alt verið afsakaS meS styrjöldinni. Og
enn hríSversnar. ÞaS verSur sannarlega ekki hlaupiS aS því,
aS bæta úr húsnæSisvandræSum skólanna á næstunni. En eigi
þetta aS ganga svo, ár frá ári, aS læknar skoSi og skoSi húsa-
kynnin, og gefi vottorS um, aS þau sjeu „viSunandi“, án þess
aS þau batni nokkuS yfirleitt, þá er bjer ný hætta á ferSinni.
Því aS meS þessu er lækniseftirlitiS meS húsakynnunum aS
verSa aS málamynda-káki og til bölvunar. ESa á aS nota
þaS eins og nokkurs konar skálkaskjól? Á þaS aS verSa eins
og opinber löggildingarstimpill á óhæfilegt fyrirkomulag?
ÞaS eru ekki líkur á öSru en aS farkenslan, í einhverju sniSi,
muni loSa lengi viS hjá okkur, og reynast ef til vill drýgst
fyrir yngri börnin, Jxítt komiS verSi upp heimavistarskólum
fyrir hin eldri. En á ]>ví er ótvíræS nauSsyn. En farkenslan
getur fyrir J)ví veriS nauSsynlegur liSur milli skólafræSslunn-
ar og heimafræSslunnar og ómissandi hjálp fyrir heimilin. Og
fyrst um sinn verSur víSast hvar aS una viS farkensluna eina.
En húsakynnin erti eins og álagahamur á Jiessari þjóS. ís-
lendingar kunna ekki aS byggja yfir höfuSiS á sjer, og alt of
mikill hluti þjóSarinnar býr í húsakynnum, sem trauSla eru
mönnum bjóSandi og ekki siSaSri þjóS. Moldarbæirnir eru
grenjum líkastir margir, þó bestu sveitabústaSirnir sem viS
eigum enn sjeu raunar moldarbæir. Því þegar gera átti siSa-
bót, og koma upp timburhúsum, urSu þau flest viSrini og
vindhjallar. En öll þessi ógæfa er meira af kunnáttuleysi en
getuleysi, eins og áSur er sagt. ByggingamáliS er ef til vill
okkar mesta nauSsynjamál, eins og stendur. HeilbrigSismál
og fræSslumál, uppeldi og ytri menning þjóSarinnar, alt lend-
ir þetta i öngþveiti og vitleysu, ef þjóSin á ekki sæmilega
mannabústaSi.