Sovétvinurinn - 01.01.1937, Blaðsíða 6

LSovétríkin 20 áraj.
hafa ordid stórtækari eu uokkurn óradi fyrir.
Hvað var Sovétrússland fyrir byltinguna? Af-
skipt land, niðurnítt land, fátækt land. Þjóðin var
umkomulítil bændaþjóð að miklum meiri liluta, fá-
tæk og fáfróð. Lifnaðarhættirnir voru frumstæðir,
framleiðsluhættirnir mestmegnis leifar frá léns-
skipulaginu, löngu liðnum öldum. Og hugsunarhátt-
urinn var eftir því. Allskonar iijátrú og hindur-
vitni þrifust og döfnuðu í skjóli fáfræðinnar og
auðnuleysisins. En um það bil sem byltingin brauzt
út 1917, ólgaði undir niðri óánægja bændanna yfir
fátækt sinni, jarðnæðisvandræðum, skuldum, ánauð
og yfirgangi kúlakkanna. Mælirinn var fullur.
Óánægjan brauzt út i bændauppþotum; liinn marg-
þjáði sveitainaður vaknaði til fullrar meðvitundar
um þann órétt, sem valdastétt þjóðfélagsins hafði
beitt Jiann — og eygði nú í fyrsta sinni möguleik-
ann til þess að varpa af sér okinu. Möguleikinn
lá í samstarfi bænda og verkamanna, sameiginleg
skipulögð barátla þessara tveggja stétta var það
eina afl, sem gat firt þær aldagamalli áþján og
skapað nýtt og bjartara viðhorf gagnvart framtíð
landsins — mannkynsins. Þetta samstarf tókst gif tu-
samlega — og þær fórnir, sem verkalýðurinn sér-
staklega færði því til viðhalds og eflingar, voru ekki
unnar fyrir gýg. Talandi vottur þess eru risaskref-
in, sem stigin hafa verið til velmegunar fólksins,
til menningar, til sósíalisma. Sagan í sveitum Rúss-
lands eftir byltinguna er sennilega ein merkileg-
asta þróunarsagan, sem við þekkjum. Hún afsann-
ar fjöldamarga hleypidóma um mannlegt eðti,
skoðanir, sem yfirstéttin byggði á vald sitt yfir
mönnunum — féllu í duftið með henni. Þannig
var okkur kennt, að rússneski bóndinn væri þræls-
lundaður i eðli sínu, að frelsið væri honum aðeins
hefndargjöf, því að hann kynni ekki með það að
fara o. s. frv. Þessar skoðanir hamraði rússneski
aðallinn og kúlakkarnir inn i meðvitund fólks af
hærri sem lægri stigum — og átti vald sitt að miklu
leyti því að þakka, að þeim var trúað. Það jók
hvorttveggja í senn, takmarkalausa fyrirlitning að-
alsins á bændum og vanmáttarkennd og umkomu-
leysi rússneska bóndans. Orðtak hans: „Það er
hátt til himins og langt til keisarans,“ sýnir hversu
vonlaus hann var um framtíðina og liversu lítið
traust hann bar til sjálfs sín, stéttar sinnar.
Byltingartímarnir breyttu þessu hins vegar á
skömmum tíma. Fyrstu sigrar byltingarinnar fóru
eldi um lnigskot bændanna, kollvörpuðu erfðakenn-
ingunni um „þrælseðli" undirstéttanna og þar með
bóndans og vöktu sjálfsvirðinguna, sem þeir höfðu
glatað við vonlaust strit í fátækt og basli. Gat það
verið, að fegurstu draumar Jiins þjáða mannkyns
ættu nú að rætast, verða að veruleika mitt á með-
al þeirra? Hingað til liöfðu þeir flúið með drauma
sína og framtiðarvonir upp í himnana, langt út i
eilífðina. Nú var það bandalag, baráttusamtök rúss-
neskra verkamanna og bænda, sem ætlaði að færa
svöngum saðningu, ánauðugum frelsi .... En þó
að fyrslu sigrarnir gæfu glæstar vonir, þá vildu
bændur sjá mikla árangra þegar í byrjun og urðu
óþolinmóðir, ef þeim þótti sósialisminn seinn á
sér að færa þeim öll lífsins gæði. Þeir liöfðu hing-
að til farið svo margs á mis og verið svo afskiptir,
að nú var vissulega tími til kominn að njóta ávaxt-
anna. Byltingin var unnin — og hvað færði hún
þeim fyrstu árin?
Það var allt annað en glæsilegt um að litast fyrst
eftir byltinguna. Innrásarlierir auðvaldsríkjanna
höfðu skilið landið eftir sundurtætt. Borgarastyrj-
öldin hafði kostað ótrúlega miklar fórnir. Allir
kraftar miðuðu að þvi einu að efla lierinn og við-
halda honum. Landbúskapurinn mátti sízt af öllu
við því að bíða þann hnekki .af borgarastyrjöld-
inni, sem raun varð á. Hann hafði frá alda öðli
verið rekinn á frumstæðan, óhagkvæman bátt og
á tímum borgarastyrjaldarinnar bættist enn meiri
rányrkja, auk þess sem stór akurflæmi komust í
órækt og vanhirðu, sakir fólksleysis. Vígvöllurinn
krafðist alls þess, sem þjóðin átti yfir að ráða af
mannafla og matvælum. Afleiðingin af langvinni
striðsins var svo hungursneyðin 1920—21, þegar
kornuppskeran brást og fólkið hrundi niður. Bænd-
urnir hrópuðu örvæntingarfullir um sinn hag og
auðtrúa af gömlum vana á auðnuleysi sitt: Var
j)að þá j)etta, sem byltingin átti að flytja okkur?
Nei, það var vissulega ekki þðRa! Og verkalýður-
inn missti heldur ekki trúnu í/ framtíðina, þrátt
fyrir stundarörðugleika, sem virtust vera um megn.
Með sigri byltingarinnar voru fengnir möguleikar
til fegurra lífs, til velmegunar, til frelsis, en held-
ur ekki meira. Arðránsþjóðfélagið var afnumið, en
öll átumein þess voru samt ekki hreinsuð, þjóð-
6