Alþýðublaðið - 19.01.1965, Qupperneq 2

/

I

Kltstjórar: Gylfi Gröndal (áb.) og Benedikt Gröndal. — Ritstjórnarfull-
trúi : Eiður Guðnason. — símar: 14900-14903 — Auglýsingasími: 14906.
Aðsetur: Alþýðuliúsið við Hverfisgötu, Reykjavík. — Prentsmiðja Alþýðu-
blaðsins. — Askriftargjaid kr. 80.00. — I iausasölu kr. 5.00 eintakið.
Gtgefandi: Alþýðufiokkurinn.
Beinir og óbeinir skattar
SÆNSKA jafnaðarmannastjórnin hefur stigið
stórt skref í skattamálum. Hún hefur dregið veru-
lega úr beinum sköttum en aukið óbeina skatta að
sama skapi. Er þetta gert með því að hækka sölu-
skatt í smásölu úr 6% í 9%, en lækka um leið beina
' tekjuskatta. Ellilaun' og fjölskyldubætur voru um
leið auknar allmikið.
Þessi hækkun kemur skömmu eftir að jafnaðar
menn, sem stjórna Noregi, hækkuðu söluskatt þar,
en þeir hafa fylgt sömu stefnu: að auka óbeina
, skatta en minnka beinu skattana. Loks eru jafnaðar
menn í Danmörku og Svíþjóð að rannsaka nýja
: hugmynd um svonefndan verðaukaskatt, sem er
\ óbeinn skattur.
Fyrr á árum voru allir þessir jafnaðarmanna-
1 flokkar á móti söluskatti og töldu stighækkandi
tekjuskatt allra skatta beztan. Nú hafa þeir skipt
um skoðun vegna þess, að þjóðfélagið og lífskjör
vinnandi fólks hafa tekið stökkbreytingum. Fátækt
i inni hefur að mestu verið útrýmt og tæknin gerir
þjóðunum kleift að stórauka framleiðslu sína. Sú
aukning liefur verið og verður notuð til'að'jafna
lífskjörin og veita alþýðu manna rúman f járhag.
Á þessum breytingum hyggist hin breytta af-
staða jafnaðarmanna til skattanna. Reynslan hefur
sýnt, að ógerlegt er að hindra skattsvik í stórum
stíl í tekjuskatti, og niðurgreiðslur á vöruverði eru
látnar nema svipuðum upphæðum og söluskattur
er á nauðsynlegustu matvæli heimilanna. Síðast en
ekki sízt hefur reynslan sýnt, að með batnandi lífs-
kjörum almennings vill fólk heldur greiða óbeina
skatta en beina og geta þannig ráðið meiru um ráð
stöfun á tekjum sínum. Ríkið tekur sitt af eyðsl-
unni og sleppa þá aðeins þeir, sem spara fé sitt,
; en þeir gera þjóðfélaginu hvort eð er greiða með
■ ,.í sparnaði sínum.
Þegar rætt var um söluskatt á Alþingi fyrir
jól, lásu stjórnarandstæðingar upp eldgamlar til-
vitnanir eftir ráðherra Alþýðuflokksins, þar sem
1 þeir mæltu gegn söluskatti fyrir 10—20 árum. í
þessum efnxun er manndómur að geta breytt skoð-
un sinni eftir gerbreyttum aðstæðum. Hugmyndir
stjórnarandstöðunnar hafa hins vegar staðnað og
eru í meira samhengi við 10—20 ára gamlar að-
stæður en tækni- og velferðarþjóðfélag það, sem er
* að halda innreið sína á íslandi þessi árin.
', Samfélag nútímans þarf að taka til sinnar ráð
» stöfunar 25—30% af heildarframleiðslu þjóðarbús
j íhs. Það verður lengi vandamál, hvernig byrðun-
um er skipt, og mega menn ekki forpokast í þeim
efnum, heldur verða að skilja þróun tímans og
> breytilegar aðstæður.
L.> 1 : : •'
Á ugjýsingasíminn er 14906
2 '19. J’anúar 1965 - ALÞÝ0UBLAÐI0
4}

38500
Aðalskrifstofur Samvinnutrygginga og Líftryggingafélagsins Andvöku hafa nú ver-
ið fluttar úr Sambandshúsinu við Sölfhólsgötu í nýtt hús við Ármúla 3. Ennfrem-
ur hefur skrifstofa Sjódeildar verið flutt úr Bankastræti 7 á sama stað. Sam-
vinnutryggingar hafa nú í 18 ár leitazt við að veita fullkomna tryggingaþjónustu,
bæði með ýmsum nýjungum á sviði trygginga og með nútíma skrifstofutæknf.
Með bættum húsakynnum eiga Samvinnutryggingar hægar með en áður a3
veita nýjum og gömlum viðskiptavinum betri þjónustu og bjóða þá velkomna l
Armúla 3. i
S/\.IVIVIIV]\UTRYGGING/VR iwibtoikA’
Þegar við gleymum hvar
við eigum heima!
MENNIRNIR FÁLMA SIG á-
fram á lífsbrautinni. Vlð þykj-
umst vita allt og kunna skil á
flestu. En árekstrarnir eru marg
ir og margvíslegir og þeir koma
okkur alltaf á óvart I»að er
þoka á leið okkar. Vlð leggjum
af stað gunnreifir og við erum
fyrir löngu hættir að fara með
ferðamannabænir^ þvi að við þurf
um eltki á neinni aðstoð að halda
Háleitir og djarfii- förum við
hratt yfir, en toríæran er snögg
lega við fætur Okkar. Þessu áttum
við elski von á.
FRAMFARIRNAR Á MINNI til-
tölulega stuttu æfi^ liafa komið
með svo miklum hraða, að ég
og samferðamenn mínir höfum
alls ekki getað áttað okkur á
þeim, eða búið okkur undir að
taka við þeim. Þess vegna Hðfum
við stundíim orðið að snúast til
varnar gegn afli þeírra svo að
við misstúm ekki fótánna. Lahd-
ið, náttúra þess tii lofts, larids og
lagar blívur. Framfarirnar geta
því aðeins orðið okkur til bless
unar, að við gtéymum ekki hvar
við eigum heima.
ÞEGAR ÉG KOM TIL Reykja-
víkur var rafvirkjún í byrjun. Ég
vaf staddur á fúndi á túninu að
Árbæ sumarið 1920. Þá var virkj-
ún Ellíðaánna í undirbúningi, enn
Voru þær óbeizlaðar. Ég mán það
að einn ræðumannanna, talaði um
órkuna; sem blundaði í fljótinu
og hann lýsti því hverriig þessi
órka ætti að lýsá úpp heimilin,
skapa framtíðarborginui hlýju,
jafnvel verða undinsteða nýrra
atvinnuvega svo að svipá alþýð-
unnar, atvinnuleysið hyrfi með
öllu.
MA3DUR HREYFST AF þessari
ræðu og uppfrá því léit ég vatnið
í Elliðaánum allt öðrum aúgum
Svo voru árnar beizlaðar. Svo
hófst virkjun Sogsins. Svo hófst
borun eftir hdltu valiii og hit’a-
veitan kom, eða réttara sagt
fyrsti vísir hpnnar. Og við hættum
að kveikja á gasinu og kveiktum
í þess stað á rafmagni. Svo hætt
um við að kveikja upp með papp-
ír, spítúm og olíu og moka síðan
kolum í eldavélina eöa ofninn^
því að heita vatnið streymdi’ um
ofnana...... En allt þetta reynd
ist ekki svona auðvelt þegar gamla
landið steyptist yfir okkur úr vetr
arskýjunum. Það mátti ekkert
úf af bregðs svo að ekki slokkn-
uðu ljósin og heita vatnið hyrfi.
FYRST TRTJFLUÐU svokallaðar
íshálar mótorána í Élliðaárstöð-
inni, og verkamenn stóðu I klof
í kiakaiiröngU við stöðina og
reyndu að hafa hemil á ísnálunum
Það var slæm vinna að standa
þar nótt og dag. Svo settist ísing
á strengina frá Soginu og allt
gekk af göflum. Við kúrðum köld
og vonsvikin í holum okkar,
kveiktum á kertum,' elduðum fi
aflóga þribrennúrum óg prímus
Framhald á 4. síðu