Vísir - 05.01.1959, Blaðsíða 12

Ekkert blað er ódýrara í áskrift cn Vísir.
Látið hann færa yður fréttir og annað
lestrarefni heim — án fyrirliafnar af
yðar hálfu.
. Sími 1-16-60.
Munið, að þei. sem gerast áskrifendur
Vísis eftir 10. hvers mánaðar, fá blaðið
ókeypis til mánaóamota
Sími 1-16-60.
Mánudaginn 5. janúar 1359
TungleldflugÍBi komin y
ini8i|éii kíiémetra út á
Verður koaniji á broiif kring-
L'm solu ujn mlðjja vikuna.
fýuv(‘/.kir ví«iisilamesaei ðalslis* iiaía
x“E2attafreSx, s&iss ssiarkai* éínsaessák
Rússar skutu eldflaug út í sjálfvirku vísindatæki, ~ 12 sinn
geiminn s. 1. föstudagskvöld og um fleiri en í fullkomnasta. geivi
fóm að berast ítarlegar fragnir j hnetti, sem Bandaríkin
af þessari fyrstu tilraim þeirra skotið út í geiminn
til þess að koma eldflaug á'braut
kringxun tunglið undir miðnætíi
um kvöldið.
hafa
Þótti þá sýnt, að tilraunin
mundi heppnast með ágætum.
En hér tókst jafnvel betur en þá
horfði, því að flaugin, sem er
margra þrepa, fór framhjá
tunglinu í fyrrinótt kl. 1,59 í um
7600 km. fjarlægð frá því og
hentist áfram í áttina til sólar,
og er nú ætlað, að hún komist á
brautu kringum sólu um miðbik
'þéssarar viku. Ætla vísindamenn,
að hún muni fara kringum sólu
á 15 mánuðum.
Fregnir frá Moskvu í morgun
hermdu, að hún væri komin 235
■þús. km. fram hjá tunglinu og
555 þús. km. leið frá þvi, er henni
var skotið út í geiminn.
Hin margvíslegu vísindalegu,
sjálfvirku tæki i flauginni hafa
verið í bezta lagi frá upphafi, en
sagt var þegar í fregnum í gær-
kvöldi, að búast mætti við að
hljóðmerki færu smádvínandi.
Hiti utan á flauginni í gær var
10 stig.
IVIarg'ra þrepa flang.
Tass-fréttastofan tilkynnti fyr-
ir miðnætti föstudagskvöld, að
um margra þrepa flaug væri að
ræða, og að hún væri kspmin 110
þús. km. leið. Komst hún þegar,
sagði Tass-fréttastofan, á rétta
braut í áttina til tunglsins. Fór
hún yfir austurhluta Bandaríkj-
anna, Hawai og Sumötru, og var
yfir henni rétt áður en fregninni
var útvarpað. Seinasta þrep henn
ar vegur um 4833 kg. og íremsti
hlutinn 3613 kg. og eru þar hin
G reiðshtheimild
samþykkt.
Á bæjarstjórnarfundi þriðju-
daginn 30. des. s.l. var rætt m. a.
um greiðslur úr bæjarsjóði á
hinu nýbyrjaða ári þar til fjár-
hagsáæltunin fyrir árið 1959 hef-
ur verið samþykkt.
1 tilefni þessa var éftirfarandi
heimild samþykkt á fundinum:
„Þar til bæjarstjórnin hefur
samþykkt fjárhagsáætlun fyrii
árið 1959 heimilar bæjarráð fyrir
sitt leyti borgarstjóra að ávísa
úr bæjarsjóði lögboðnum samn-
ingsbundnum og öðrum óhjá-
kvæmilegum útgjöldum bæjar-
ins tilheyrandi reikningsárinu
1959.
Hraðinn.
Þriðja þrepið náði mesta hraða,
sem tæki gert af mannahöndum
hefur náð, eða 11.2 km. hraðar
á sekúndu, og komst þar með út
fyrir aðdráttarsvið jarðar, og
svo reyndist hraði hennar nægi-
legur, til þess að hún drægist
ekki inn á aðdráttarsvið tungls
heldur héldi áfram til sólar, og
að tungleldflaugin yrði sólar-eld-
flaug, — fyrsta reikistjarnan
sólkerfinu gerð af manna hönd-
um.
Afrelc, sem niarkar
tímamót.
Hér er talið vera um svo stór-
kostlegt afrek að ræða, að það
marki tímamót. Heimsblöðin
birta heilsiðufréttir og greinar
um afrekið rneð uppdráttum og
skýringum og fjöldi heillaóska-
skeyta hefur borizt til sovét-
stjómarinnar og sovézkra vís-
indamanna, frá þjóðhöfðingjum
og visindamönnum í ýmsum vís-
indagreinum. Eisenhower Bairda
rikjaforseti varð meðal hinna
fyrstu, til þess að senda heilla-
óskaskeyti.
Mönnuð geimför.
Nú viðurkenna vestrænir vis-
indamenn, að sovézkir vísinda-
menn og tæknisérfræðingar séu
komnir svo langt, að þeir geti
smíöað geimíör, er verði mönn-
uð til tunglferða, og jafnvel tal-
ið, að það sé næsta mark sov-
ézkra vísindamanna. og slik til-
raun muni verða gerð á tíma nú-
iiían. i kynslóðar. Rússar eru
sagðir eiga tvær tunglflaugar i
smíðum.
Fögnuður í Moslrvn.
Mikill fögnuður hefur að sjálf-
sögðu rikt í Moskvu og öllum
Sovétríkjunu.m og víðar yfir af-
rekinu, og um afrekið er t. d.
rætt í helztu blöðum Lundúna á
þann veg, að þótt menn hefðu
óskað að vestræn þjóð hefði orð-
ið fyrst til að vinna slíkt afrek,
væri engin ástæða til annars en
að óska Rússum til hamingju og
unna þeim fullrar viðurkenning-
ar og sæmdar. — Krúsév flutti
ræðu í Minsk um afrekið, •—
kvað hann hér vera um sigur að
ræða, sem sannaði ágæti sosial-
istisks skipulags á sviði visinda
og tækni, en Mikoyan vara-for-
sætisráðherra, sem í gærmorgun
kom til hálfsmánaðárdvaJar í
Bandarikjunum, og ræðir þar við
Dulles — og að líkindum við
Eisenhower forseta — kvað hér
vera um sigur alls mannkyns að
ræða.
Áróðursgildi.
í sumum blöðum kemur fram,
að afrekið muni hafa mikið á-
róðursgildi fyrir sovézka leið-
toga, og kemur þetta ekki sízt
fram í kommúnistablöðum utan
Sovétríkjanna svo sem L’Hum-
anité í París og róttækum blöð-
um, svo sem Reynolds News í
Bretlandi, og látin í ljós sú skoð-
un, að nú sé kollvarpað öllum
hernaðaráætlunum í Pentagon
(hernmálaráðuneyti Bandaríkj-
anna).
AÍSir gætu haft nógan hita
ef skrúfað væri fyrir á kvöldin.
Frá því, er kólnaði í veðri,
hafa menn kvartað mjög und-
an því á hitaveitusvæðinu, að
ekki væri nóg heitt vatn, sum-
ir, sem liátt búa, segjast ekkert
vatn fá og engan hita, en marg-
í gærkvöldi kam hingað sænski rithöfundurinn Vilhelm
Moberg, og er hann gestur Þjóðleikhússins, har sem frumsýning
íer fram annað kvald á leikriti efíir hann, Dómaranum. Myndin
var tekin við komuna í gær og sjást frá hægri: Moberg, frú
Kosinkranz, G. Rcsinkranz, Þjóðleikhússtjcri, v. Euler-Chelpin,
seiuliherra Svía, og dr. Sigurður Þórarinsson. (Ljósm. Loftleiðir)
AÍEsherjarverkfalli í Havana
afiétt að boðl Castros,
en honum og Urrutía forseta hvarvetna
fagnað á sigurgöngu |iangaÖ.
Fidel Castro liefur fyi’irskipað | hefur tálmunum ekki alls staðar
að aflétt skuli allsherjarverlcfall-
inu í Havana.
Hann og Manuel Urrutia, er
verið rutt af vegi.
Kyrrð virðist nú vera að kom-
ast á í Havana. Herlögregla
ha«n skipaði bráðabirgðaforseta, 1 Castros sá um það, að matvæla-
eru á leið til Havana, en Urrutia búðir voruhafðar opnar nokrar
hefir skipaðCastro yfirhershöfð klst., og nú verða sölubúðir að
ingja og einnig hefur hann skip- líkindum almennt opnaðar í dag.
að bráðabirðastjórn. | Borgarbúar hafa tekið vel her-
Fidel Castro talaði í útvarp ! mönnum byltingarmanna. Þeir
uppreisnarmanna í bæ, sem er á ; eru óhreinir og alskeggjaðir og
austurhluta eyjarinnár og um þreytulegir, en samt vefja
S00 km. frá Havana, en leiðin blómarósir Havana þá örmum,
leysi
meira. I geymunum náði
vatnið í 2.85 m. liæð en ætti
að vera fullir 7 metrar. Þeir
ættu sem sé að fvlla sig að
næturlagi.
Hitaveitan óskar eftir, að það
ir aðrir, að ónotalega kalt sé í sé brýnt fyrir mönnum, áð láta
íbúðunum allan daginn eða a. ekki vatn renna að óþörfu, ef
sækist seint þeim Castro og
Urrutia, þvi að við komu þeirra
í hvern bæ og þorp vilja menn
halda fagnaðarhátíð. Auk þess
Mintoff vill hlut-
;i Möltu.
Mintoff, leiðlogi stjórnar-
andstæðinga á Möltu, flutti
ræðu á fjöldafundi í gær.
Hann lýsti það skoðun sína,
að gera ætti Möltu að „hlut-
lausri fríhöfn undir eftirliti
Örygg'isráðs Sameinuðu þjóð-:
anna“. Hann talaði um Möltuj
sem „náttúrlega brú“ milli'
Evrópu og Arabalanda.
og eru hreyknar af að sjást
með þeim.
Almennt er búist við. að Castro
muni brýna fyrir mönnum að nú
liggi mikið við, að gert sé átak
til viðreisnar, margt þurfti að
gera m. a. uppræta spillingu, og
t. d. er sagt, að bönnuð verði öll
starfsemi spilavíta, en af þeim
hafði hið opinbera drjúga tekju-
lind.
Togarasjó-
Eitaðyr siasæsf.
Frá fréttaritara Vísis.
ísafirði á laugardag.
Togarinn Hafliði frá Siglu-
firði kom hingað í gærmorgun
m. k. langt fram eftir degi.
almcnnt væri skrúfað fyrir á
Þetta mun alveg rétt, hit- kvöldin, myndu allir hafa næg-
inn reynist alveg ónógui- þegar an hita, því að þá myndu geym-
frostið er komið upp í 10 stig, arnir fyllast á nóttinni.
eins og nú, og jafnvel fara strax , Enn fremur væri það til bóta,
að heyrast kvartanir, þegar ef þeir kynntu, sem hafa tök á
frost er 6—7 stig og þar yfir því.
dögum saman. | •
Vísir hefur spurzt fyrir um
það hjá Hitaveitunni, hv_e mik-
ið næturrennsli hafi verið í
nótt, og fékk þau svör, að það
væri ofboðslegt, hefði aldrei
verið meira, —
eða 280 lítrar á sekúndu í
nótt sem leið, en nætur-
rennsli hefur aldrei verið
Hinni opinberu heimsókn
Nkrmnah forsætisráðherra
Ghana í Nýju Delhi er lok-
ið. í sameiginlegri yfirlýs-
ingu er látin í ljós sú von,
að allar þjóðir Afríku öðlist
sjálfstæði með friðsamlegri
þróun. Nkrumah kemur við
í Kairo á heimleið.
Mintoff gagnrýndi mjög af- með slasaðan mann.
stöðu brezku stjórnarinnar Hafðl maðurinn meiðzt mik-
gagnvart Möltu og kvað hana .g á annarri hendi> svo að talin
ekki hafa staðið við loforð um yar hœtta á> aS taka yrði hana
ráðstafanir til þess að girða af honum. yar maðurinn flutt-
fyrir atvinnuleysi eftir 1960.
j ur í sjúkrahúsið hér, þar sem
; hann mun liggja fyrst um sinn.
í Norðaustan stormur er bér í
dag með nokkru frosti, en snjó-
| koma lítil og ekki teljand’ snjór
á iágiendi.
Dettifoss tekur hér hraðfryst-
Am.
Kána þriðja mesia
kolalandið.
Kína er orðið þriðja mesta' ann fisk fil útflutnings
kolaframleiðsluland heims, að [
því er segir í Pekingútvarpinu. — ♦ —-
Bandaríkin eru efst á blaði.j
þá Sovét-Rússland, þá Kína og -jL Kjarnorkumálastofnuu 'Fv-
fjórða Bretland með 215 millj.j rópu (Euraton) tók ííl
lestir. ! starfa um áramctin,