Vísir - 24.02.1959, Page 4

4
VÍSIR
Þriðjudaginn 24. febrúar 1959
VÍSIR
DAGBLAfi
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR H.F.
Vísir kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Fálsson.
Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti '6.
Ritstjórnarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,00—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: (11660 (fimm línur)
Vísir kostar kr. 25.00 í áskrift á mánuði,
kr. 2.00 eintakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan hf.
Austurför MacmiKans.
Það leikur vart á tveim tung-
um, að menn um allan heim
fylgjast af áhuga með för
Macmillans, forsætisrðherra
, Bretlands, um Sovétríkin.
Ekki af því, að hann fari til
að gera einhverja mikil-
. væga samninga við for-
sprakka heimskommúnism-
ans, því að hann hefir ein-
mitt tilkynnt, að hann sé
ekki með neitt umboð til
slíks upp á vasann, heldur
af því að menn fýsir að vita,
hvernig „veðrið“ er þarna
fyrir austan. Er norðangarri
' í herrunum í Kreml eða má
gera ráð fyrir, að undir
, hrjúfu yfirborði slái hlýtt
hjarta og viðkvæmt, sem
hefir raunverulega löngun
til að bæta hlutskipti mann-
kynsins.
Veturinn er ekki heppilegasti
árstíminn til ferðalaga um
Sovétríkin, þar sem vetrar-
ríki er mikið og engan veg-
inn hægt að kynnast landi
og þjóð eins vel þá og að
sumarlagi. Er raúnar erfitt
fyrir útlendinga á hvaða árs-
tíma sem er, eins og allir
vita. En hér urðu þægindin
og skemmtunin, sem gat
sprottið af að skoða blóm-
legar sveitir í sól og hita, að
víkja fyrir þörfinni á að ná
sem allra fyrst fundi Krú-
sévs og félaga hans — kom-
ast að því fyrr en síðar,
hversu langt þeir eru að
hugsa um a3 ganga í sam-
bandi við Berlínarmálið og
fleiri svipuð vandamál.
Það hefir löngum verið erfitt
að átta sig á stefnu Sovét-
ríkjanna eða hug ráða-
manna þeirra gagnvart öðr-
um þjóðum. Að vísu hefir
alltaf verið vitað, að komm-
únistar væru fjandsamlegir
vestrænum þjóðum, en hitt
hefir frekar verið nokkuð á
huldu, hvort þeir teldu
nauðsynlegt að láta sverfa
til stáls eða unnt að lifa í
nokkurnveginn sátt og sam-
lyndi í heimi, þar sem tvær
andstæðar lífsskoðanir væru
ríkjandi. Þeir tala fagurlega,
eins og allir vita, en hugsa
flátt, eins og komið hefir
fram hvað eftir annað frá
því að fyrsta ríki kommún-
ismans var stofnað fyrir
röskum fjórum áratugum.
Nú vita allir, að siguvegari 1
kjarnorkustyrjöld verður
enginn og þjóðirnar þola
vart enn eitt stríð, þótt ekki
yrði , beitt kjarnorku- eða
vetnisvopnum. En spurning-
in er, hvort ráðamenn
kommúnismans eru að þessu
Ieyti sammála öðrum mönn-
um eða ekki. Og spurningin
er líka, hverju eigi helzt að
trúa af því, sem forsprakk-
ar kommúnista segja. Á að
leggja við hlustirnar, þegar
þeir tala um bróðurlega ein-
ingu eða er betra að hafa það
hugfast, sem þeir segja á
milli, þegar þeir hafa í hót-
unum við allan heiminn og
tilkynna, að þeir eigi svo
sem vopnin sem að gagni
komi?
Menn vona, að ferð Macmillans
verði til þess, að hinn vest-
ræni heimur viti betur eftir
en áður, hvers vænta má af
kommúnistum. Frjálsir
menn eru eðlilega mjög tor-
tryggnir gagnvart kommún-
istum, enda æsa þeir bók-
staflega til tortryggni með
framferði sínu, en ef til vill
er hægt að finna einhverja
leið til samkomulags, svo að
þjóðirnar geti einbeitt sér
við önnur verkefni en
vopnasmíðar. Ef för Mac-
millans ber þann árangur, að
menn viti um þetta með ó-
yggjandi vissu — hvort sem
hún er gleðileg eða ekki —
hefir hann ekki farið alveg
til einskis þessa Bjarma-
landsför.
Gunnþérunn Haffdórsdóttir,
leihhnna-
f dag verður borin til moldar heiðursfélagi í Leikfélaginu. —
einn af eftirlætisleikurum
Reykvíkinga og reyndar allra
landsmanna, leikkonan Gunn-
þórunn Halldórsdóttir, sem lézt
í hári elli að æskuheimili sínu
við Amtmannsstíg 15. þ.m.
Gunnþórunn fæddist í Rvík
9. janúar 1872 og varð því 87
ára gömul. Foreldrar hennar
voru Halldór Jónatansson söðla-
smiður og Helga Jónsdóttir.
Helga missti mann sinn frá
ungum börnum þeirra og hóf
þá að reka matsölu að Amt-
mannsstíg 2 B til að sjá far-
borða sér og börnum sínum.
Þar var oft margt um mann-
inn, og voru það ekki sízt
skólapiltar í Menntaskólanum,
sem voru kostgangarar á heim-
ilinu. Og fyrstu kynni Gunn-
þórunnar litlu af leiklistinni
voru einmitt sjónleikir Mennta-
skólapilta, Herranætur. Henni
var boðin þátttaka. Stúdentar
léku tvo sjónleiki á þrettánd-
anum 1895 eftir þá Einar Bene-
diktsson og Indriða Einarsson,
og þá kom Gunnþórunn fram
á leiksviði, en upp frá því átti
hún eftir að gleðja leikhúsgesti
um áratugi á hverju leíksviði
í Reykjavík.
Gunnþórunn var einn af
stofnendum Leikfélags Reykja-
víkur árið 1897, og hún varð
langlífust þeirra merku frum-
kvöðla leiklistarinnar í höfuð-
staðnum og að maklegleikum
Hún hafði leikið 69 hlutverk
hjá félaginu, enda þótt hún tæki
ekki þátt í starfi þess um ald-
arfjórðung. Auk þess lék hún
fjölda hlutverka hjá öðrum
félögum, sem gáfu sig að leik-
liát, og svo ungt sem Þjóðleik-
húsið er, getur það státað af að
hafa fengið hana á leiksvið sitt,
eftir að hún var orðin öldruð
kona. En það kom þá í ljós, að
vinsældir hennar dvínuðu
aldrei. Hún varð eftirlæti jafnt
ungra sem gamalla leikhús-
gesta, í hvert sinn sem hún kom
fram á leiksviði. Er ekki of-
sagt, að Gunnþórunn hafi „átt“
sviðið lengur en nokkur leikari
íslenzkur. Því mun nafn henn-
ar ætíð í heiðri haft í sögu ís-
lenzkrar leiklistar.
Vestmannaeyjabátar
á sjó í dag.
Frá fréttaritara Vsis.
Vestm.eyjum í morgun
Allir Vestmannaeyjabátar
réru í nótt.
Á laugardaginn voru bátar
líka á sjó og öfluðu þá 4—8
lestir á bát. Hvessti þegar á
leið daginn og slitnaði þá víða
Rétturinn til að vekja
og hafna.
„Borgari" skrifar um révt
neytenda til vöruvals:
„1 löndum, þar sem frjáls
viðskipti eru í heiðri höfð og tal-
in sjálfsögð, deila menn ekki um
rétt kaupandans til þess að velja
og hafna, 1 egar um vörur er að
ræða. Það á nú víst að heita svo,
að menn hafi þennan rétt hér, en
er ekki svo í reyndinni, og þarf
ekki annað en benda á það, aS
það er orðið langt síðan t. d. að
menn áttu þess kost, að geta
fengið keypt skyr frá búum eða
stofnunum, sem menn helzt vildu
kaupa slíka vöru frá. Sú var tíð-
in, að Hvanneyrarskyr var mjög
eftirsótt, einnig þótti síðar skyr
frá Mjólkurbúinu í Borgarnesi
miklu mýkra og Ijúffengara en
annað skyr, en svo rann upp sá
dagur, er allt skyr var sett á
markaðinn frá einni stöð, og
þótti þá stórum versna, skyrið
var oft -kekkjótt og hafði aðra
galla, enda kallað „graðhesta-
skyr“ tiðum. Oftast mun þó nú
orðið sæmilegt skyr á boðstól-
um, en sjaldnast að ég hygg
sambærilegt við það bezta, sern
fékkst hér fyrr á árum.
Og nú er það
smjörið.
Og nú er röðin komin að smjör
inu — og gæðasmjörið komið á
af línunum, svo fiskirí varð. markaðinn. Ekki hef ég fundið,
minna en leit út fyrir í fyrstu.' að það smjör sé neitt betri vara
Margir bátanna eru nú að
búa sig undir netaveiði.
Sigurbjorg K. Sveinsdóttir.
Dánarminning.
1 en það sem ég hef áður keypt.
Eg efa það ekki, að allur vilji sé
fyrir hendi til að allt það smjörp
sem kemst í þennan flokk, verði
sem þezt vara, en mér er óskilj-
anlegt, hvers vegna ekki má auð-
kenna hvern smjörpakka með
nafni þess mjólkurbús, sem
framleiðir það, því að staðreynd
er það, að mjólkurzúin fram-
leiða smjör misjafnt að gæðum,
m. a. að bragðgæðum, sem menn
að sjálfsögðu dæma eftir sínurn;
smekk. Eg sé ekkert réttlæti í
því, að ég og aðrir t. d., sem
höfum vanizt og viljum Akur-
eyrarsmjör, sem jafnan hefur
verið fyrsta flokks, séum neydd-
ir til að kaupa smjör, sem við
höfum ekki minnstu hugmynct
um hvar er framleitt.
tíðinda að vænta.
Það er almenn skoðun, að
vænta megi mikilla tíðinda
af för Macmillans, en spurn-
ingin er, hversu góð þau
verða. Hótanir Krúsévs hvað
eftir annað að undanförnu
virðast ekki boða neitt gott
í heimsmálunum, og ekki er
að vita, hversu vel megi
trúa því, þótt þessi páfi
kommúnismans tali fagur-
, lega í skálaræðum. Það
kunna kommúnistar manna
1 bezt, en þeir kunna einnig
að ganga á öll gefin heit. Um
i það er heiminum ekki síður
L kunnugt.

Nú vita menn, að mikilla tíð-
inda er að vænta á þessu
vori,. Það er Berlín, sem
verður brennidepillinn, eins
og Ijóst hefir verið að und-
anförnu. Og spurningin er,
geta kommúnistar tekið aft-
ur eða etið ofan í sig þau
stóru orð, sem þeir hafa
viðhaft að undanförnu, án
þess að þeir telji, að slík
stefnubreyting tákni mikinn
ósigur í hugsjónabaráttu
sinni. Það er mikið atriði, og
þess vegna getur verið, að
hætturnar sé meiri en menn
grunar, en menn ættu að
„Man ég afl andans í t
yfirbragði,'
og ástina björtu, er úr
augum skein.
Var hún mér æ,
sem á vorum ali grösin
grænu,
guðfögur sól.“
Þannig kom mér fyrir sjónir
frú Sigurbjörg Kristín Sveins-
dóttir, sem við nú fylgjum til
grafar í dag. Hún var fædd 28/
febrúar 1890 og andaðist 14.
þessa mánaðar, eftir langa og
þunga sjúkdómslegu, sem hún
bar með þögn og æðruleysi, eins
og hennar var yfirleitt vani, að þei, 0g veitti yl og birtu inn á
mæta því sem mótdrægara heimili þeirra. Á heimili þeirrajsá ostur er, sem þeir kaupa. Er
reyndist í lífinu. En hún var. Sigurbjargar og Magnúsar var það ekki, einmitt fjölbreytnin,
líka þakklát fyrir þau gæði, er jafnan rausn og gestrisni mikil. I °& að ho11 kePPni er milli bú-
lífið veitti henni, og vissulega Frú Sigurbjörg Kristín Sveins-'anna- að sala a Þessum °stum er
veittust henni gæði og ham-J dóttir var fríð kona, glæsileg á 0rðin mikil vaxandi? S™r sá>
Ostarnir.
Kemur svo ekki röðin að ost-
unum næst. Sum mjólkurbúin
hafa lagt sig í líma með að fram-
leiða góðosta með ýmis konar
bragði, Er meiningin, að i ffam-
tiðinni eigi lika að halda því
leyndu fyrir neytendum hvaðau
.1 . _
mgja lífsins.í ríkum mæli, þar^ velli, greind og fróðleiksfús, og
sem hún naut hinnar sönnu allir) sem hann þekktu, ljúka
heimilishamingju í margra ára
sambúð við ástríkan eiginmann
og elskuleg mannvænleg börn,
sem möttu að verðleikum ást-
ríki hennar og fórnarlund.
Frú Sigurbjörg var gift
Magnúsi Árnasyni, hinum
mesta greindar- og atorku-
manni, sem í hvívetna sýndi
það í verki að hann taldi það
sína mestu gæfu, að hafa hlotið
svo góðan lífsförunaut, sem á-
vallt vann sín umfangsmiklu
húsmóður og móðurstörf í kyrr-
hafa hugfast,
korrimúnistar,
skapað þær.
að það eru
sem hafa
upp sama munni með það, að
hún hafi verið hin mætasta
kona. Þau hjónin eignuðust
fjögur börn, sem öll eru á lífi
og búsett hér í Reykjavík. Er
mér kunnugt um hina miklu
virðingu og kærleika, er þau
ávallt hafa sýnt móður sinni, og
ekkert látið eftir liggja er í
þeirra valdi hefur staðið til
þess að tilvera þeirra yrði móð-
ur þeirra til sem mestrar ham-
ingju. Frú Sigurbjörg Sveins-
dóttir var því haminggusöm
kona, alla tíð, umvafin ást og
virðingu fjölskyldu sinnar, sem verusviði. Ég votta manni henn
sem ekki veit.
Neytendasamtökin.
Mér þótti vænt um það, er ég
las það i Visi i gær, að neytenda-
samtökin ætla að láta þetta mál
til sín taka. Krafan á einmitt að
vera sú, að „neytandanum verði
gert kleift að velja þá vöru, sem
hann æskir“, eins og segir i fyr-
irsögn greinar, þar. sem sagt er
frá kröfum Neytendasamtak-
anna.
Fyrirspurn.
Og m. a. orða: Hve nær kem-
ur skyrið i nýjum umbúðum,
eins og oftar en einu sinni hefur
verið boðað, að til stæði?
hún og hafði til unnið. Ög ég
er þess fullviss að bjart muni
vera um hna á hinu nýja til-
ar, börnum, tengda- og barna-
börnum mína dýpstu samúð.
N. «.