Vísir - 03.04.1959, Page 6
6
VÍSIB
Föstudaginn 3. apríl 1953
m.
WMSJM.
V AtiBLAÐ
Útgefandi: BLAÐAÚTGAFAN VlSIR H.i.
Visir kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður,
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur blaðsins eru i Ingólfsstræti 3.
Ritstjórnarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,00—18,00
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00
Aígreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: (11660 (fimm línur)
Vísir kostar kr. 25.00 í áskrift á mánuði.
kr. 2.00 eintakið í lausasölu,
Félagsprentsmiðian h.f.
Frú Ásta Einarsson.
In memoriam.
Engir korjmínistar hér.
Um tveggja áratuga skeið hef-
ir það verið viðkvæðið hjá
kommúnistum hér á landi,
að engir kommúnistar væru
starfandi hér. Sjá, hér er
enginn kommúnistaflokkur
og hefir ekki verið í 20 ár,
því að þá var stofnaður nýr
flokkur, sósíalistaflokkur,
svo að nú eru hér sósíal-
istar, en það er hin mesta
, fásinna, að hér sé nokkur
kommúnisti. íslenzkir sósíal-
istar hafi samúð með komm-
únistum í öðrum löndum,
en það er vitanlega allt ann-
að en að þeir séu kommún-
istar sjálfir.
fslendingum er einnig ætlað að
trúa því, að engir menn hér
á landi sé þjóðhollari og
þjóðlegri en einmitt þessir
menn, sem óheimilt er að
kalla kommúnista, af því
að flokkur með því nafni er
ekki til lengur hér. Því er
ekki að neita, að þeir tala
. mikið um þjóðhollustu sína,
og enginn getur heldur mælt
því gegn, að þeir nudda sér
upp við ýmsa góða menn og
minningu þeirra, eins og
Jóns Sigurðssonar, en um-
talið er sennilega nauðsyn-
legt vegna þess, að erfitt er
að koma auga á verðleikana
og þjóðhollustuna. Allir aðr-
ir en þeir, sem fengið hafa
hinn rétta, rauða litarhátt,
eru svo aftur á móti þjóð-
níðingar eða eitthvað enn
verra, eins og margoft er
yfir lýst í blöðum kommún-
ista.
Kommúnistar taka sér einnig
oft í munn hið fornkveðna,
að „utanstefnur viljum við
engar hafa“. Engir eru þó
eins viðbragðsfljótir, þegar
kall kemur úr réttri átt, og
nú í vikunni hefir einmitt
verið efnt til fundar til að
gefa mönnum kost á að
heyra fréttir af flokksþingi
í öðru landi. Þær hljóta að
eiga mikið erindi til arftaka
Jóns Sigurðssonar, og er
ekki hægt að gefa þeim ann-
að betra heilræði en að tala
minna um þjóðhollustu sína
en leitast við að leggja meiri
stund á hana í dagfari sínu.
Það yrði þeim áreiðanlega
til nokkurs framdráttar.
Lögleysur Breta.
Enn hafa gerzt tíðindi í land-
helgismálinu. Bretar hafa
enn beitt fallbyssum sínum
til að koma í veg fyrir, að
togari væri tekinn, þegar
hann hefir brotið svo frek-
lega af sér, að hann hefir
verið kominn inn fyrir land-
helgislínu þá, sem gilti til
1. september. Þrátt fyrir
það, að hann var kominn
eins nálægt landi og Vala-
fell, var honum leyft að
halda leiðar sinnar undir
umsjá herskips.
Bretar hafa enn sýnt, hversu
mikils þeir virða orð sjálfra
sín, þegar smáþjóð er ann-
ars vegar. Þeir virða engin
lög eða reglur, þegar þeir
telja, að þeir geti komizt
upp með lagabrot og ofbeldi.
Ættu þeir ekki að tala mikið
um lagabrot annarra, eins
og þeim er svo mjög tamt,
meðan þeir hegða sér eins
og þeir hafa sýnt hvað eftir
annað hér við land á síðustu
mánuðum.
íslendingar hljóta að grípa til
sinna ráða, ef sýnt þykir að
Bretar ætla að halda ofbeld-
inu áfram. Það verður ekki
þolað bótalaust eða án þess
að eitthvað verði gert á
móti, og því er ekki að neita,
að íslendingar geta gert sitt
af hverju, sem Bretum væri
lítið fagnaðarefni. En aðal-
atriðið er, að hinir ábyrgu
flokkar verði einhuga um
þær ráðstafanir, sem þeir á-
kveða að grípa til.
Hættulegur Eeikur.
Það er vert að bend.a Bretum á
það einu sinni enn, að það
er hættulegur leikur, sem
þeir hafa tekið upp á ís-
landsmiðum. Framferði
brezkra togaramanna hefir
oft verið þannig gagnvart ís-
lenzkum sjómönnum —
fyrst og fremst á vélbátum
— að legið hefir við mann-
drápum. Viðbúið er, að þeir
L verði enn bíræfnari og ó-
[ svífnari gagnvart hinum
litlu skipum íslendinga, þeg-
ar þeir geta framið brot sín
undii' vernd brezka flotans.
Atvik geta komið fyrir, sem
hafa meiri og afdrifaríkari
afleiðingar en þeir gera nú
ráð fyrir, sem stoínað hafa
til þessa leiks eða stríðs
gegn íslendingum. Það er
hægt að missa stjórn á at-
burðarásinni, og allir vita,
að einmitt er að því róið af
ýmsum aðilum.
Þvílíkar yndislegar endur-
minningar fylla hugann þegar
eg minnist frú Ástu — endur-
inningar sem ná yfir heilan
mannsaldur, já, á þeim árum
þegar Reykjavík var enn lítill
danskur provinsbær. Það var
þá sem eg kynntist frú Ástu
fyrst.
f þessum litla bæ voru skilin
glögg. Þar var lítill hópur
manna, sem taldist til höfðingja
— hin hærri stétt, sem alþýðan
heilsaði hæversklega með því
að taka ofan, þegar hún mætti
þeim á förnum vegi. Margir
þessara manna voru höfðingjar
aðeins í orði en ekki á borði,
sýndarmennska og ekkert ann-
að. En svo voru aðrir sem í raun
og sanni voru höfðingjar og
höfðu allt sem slíkum hæfði;
menningu, göfuga meðfædda
framkomu, útgeislun sólrænn-
ar fegurðar, sem töfraði alla í
návist þeirra, og opnaði leið
fyrir birtu og hreinleika sem
stafar af eðallyndi göfugrar
sálar. Þannig var frú Ásta Ein-
arsson, tign og fegurð tvinnuð-
ust saman. í vöggugjöf höfðu
„nornirnar“ fært henni lista-
gyðjuna, þá dýpstu og göfug-
ustu, tónlistina, og fékk tón-
listin þar samboðna félagssyst-
ur.
Svo svífa að svipmyndir:
Sumarkvöld við sólarlag,
Tjörnin um vor í hjúpi mið-
sumarnætur......,Báran“, tón-
leikahús Reykjavíkur þá ....
og frú Ásta spilaði Schuman,
Schubert, hina gagnsæu feg-
urð tóna og næturhúmsins
íslenzka yfir Tjörninni, eða þá
Beethoven, þrunginn hugsærri
leiðslu, þrá og tilbeiðslu. Allt
þetta gat hún túlkað og fyllti
það heitri bænheyrslu, fegurð
og list og lífi. Þessar minningar
eru tengdar hinni gömlu
Reykjavík. Þetta átti hann til,
þessi litli bær — ósnortinn af
hraða og vexti nútímans, eins
og ósnortin yngismær, sem
bíður íýllingu drauma sinna.
Út um gluggann minn, sem
ber hátt yfir hina ungu borg,
sé eg milljónir ljósa og hugur
minn gleðst yfir þvi sem hún
á eftir að skapa.
Frá því að eg' kynntist frú
Astu fyrst og til hinztu stund-
ar var hún prýdd sannri göfgi.
Hún var tryggur vinur, ákveð-
og hafði víðan sjóndeildar-
hring.
Tónlistarnæmleiki hennar
gaf orðum hennar fögur blæ-
brigði og dýpt, opnaði hugan-
um nýjar brautir. Gamla
Reykjavík hefir við lát frú
Ástu Einarsson misst einhvern
sinn bezta fulltrúa. Hennar
líkar hverfa nú óðum fyrir
nýjum siðum og nýju viðhorfi
til lífsins. En ekkert er svo
nýtt — eða gamalt — að ekki
hlýði það lögmáli.
Ef eitthvað lifir af sjálfu sér,
er það hið góða og göfuga, sem
við dveljumst við í endur-
minningunni. Annað eyðist af
tímans tönn — og gleymist. í
endurminningunum um frú
Ástu Einarsson er allt göfugt
og gott og því ekki hætta á að
það falli í gleymsku og dá.
Hennar fræga syni, prófessor
Lárusi Einarsson, og systkin-
um hans og öllum aðstandend-
um, færi eg mínar innilegustu
s amúð ar k veð j ur.
Yfir minningu Ástu Einars-
son er sólarbjarmi, er lýsir
okkur fram á veginn og yljar
okkur um hjartarætur.
Reykjavík, 3. apríl 1959.
Eggert Stefánssen.
Veðurblíða og vorgróður.
Verfíðarlokin fara að nálgast.
ísafirði 31. marz 1959.
Skíðaráð Isafjarðar hélt nú í
páskavikunni 25. skíðavikuna.
Þátttaka var sæmileg, en
minni en oftast hefur verið áð-
ur. Munu þó ísfirðingar hafa
verið einir í hópi kaupstaðanna
um það, að geta boðið góð skil-
yrði til skíðaferða. Að því ó-
gleymdu, að hinn nýi skíða-
skáli Skíðaráðsins er bæði stór
og vistlegur. — Fossavatns-
hlaupið fór fram á páskadag.
Engin met voru sett á þess-
ari 25. skíðaviku. Hún hefur
liðið hjá hægt og rólega, án
þess að setja verulegt svipmót
á bæinn. Gestir þeir, sem komu
langt að til skíðavikunnar
munu játa að hingað til ísa-
fjarðar hafi verið gott og gam-
an að koma.
Vetrarvertíðarlokin
hér á ísafirði verða að þessu
sinni látin fylgja mánaðamót-
unum. Með því er rofin sú fasta
venja að láta vorvertíðarlok
fylgja páskum. Aflinn í marz
hefur almennt orðið góður. Um
170 lestir hjá hæstu bátunum,
er vélbáturinn Gunnhildur,
skipstjóri Hörður Guðbjartsson,
bróðir Ásgeirs. Nokkrir vélbát-
ar eru nærri þeim bræðrum að
aflafeng. Tap á lóðum hefur
verið með minnsta móti á þess-
ari nýloknu vetrarvertíð. Þakka
sjómenn það því, að nú höfum
við Vestfirðingar verið lausir
við ágengni togara.
Veðurblíðan
síðan um miðjan marz hefur
verið einstök. Blóm í görðum
eru byrjuð að springa út, og
blettir í túnum byrjaðir að
taka sumarlitinn. Eru að verða
grænklæddir eins og blessaðir
búálfar. Vorið er komið, hvað
sem hver segir. Allir merkis-
dagar, svo Gvendardagur, Skir-
dagur og laugardagur fyrir
páska hafa verið jafnbliðir og
margur sumardagurinn. Eflaust
koma einhver vorhret, en bú-
ast má við góðu vori. Oft viðr-
ar svipað í marz og maí. Verðí
maí að sínu leyti sem marz
verður vorið og veturinn með
eindæmum að gæzku og gróðri.
Það vekur furðu allra hér
in í skoðunum — horfði á lífið
af háum sjónarhóli menuingar | armaður. Nær jafn Guðbjörgu
flytur hér erindi.
vestra, að fjallvegir, svo sem
sem eru Freyja í Sugandafirði Breiðdalsheiðij Botnsheiði og
og Guðbjörg á Isafirði. Heild- Þorskafjarðarheiði skuli ekki
araflinn hjá Guðbjörgu frá ára hafa verig ruddir nú fyrir
mótum er um 390 lestir. Er það ; páskana. Hefði bað verið gert
um 50 lestum minna en í fyrra, I syo gem yiku fyrir páska myndi
margur nágranninn hafa
J skroppið til ísafjarðar um þásk
| ana. Sumir sér til upplyftingar,
t. d. á skíðavikuna eða mál-
\ jverkasýningu Guðmundar frá.
Miðdal, eða taka þátt í fjöltefli
Eggerts Gilfers.
Maður getur ekki annað séð„
en að við Vestfirðingar séum
settir í sérflokk ár eftir ár með
opnun heiðarvega. Má þó full-
yrða, að snjóalög eru hér þó
ekki teljandi meiri, máske
minni en í öðrum héruðum,
bæði austan og norðan, þar sem
en að heita má nákvæmlega
sami afli og á vetrarvertíð 1957.
Guðbjörg er sennilega afla-
hæsti vélbátur hér á Vestfjörð-
um á vetrarvertíð nú. Var það
einnig' 1958 og 195.7. Skipstjóri
á Guðbjörgu er Ásgeir Guð-
bjartsson; kappsfullur dugnað-
Hingað til lands cr kcminn
þýzkur prófessor í heimspeki
og goðafrasði, dr. II. Köhler að
nafr.i, en hánn flytur fyrir-
iestur í kvöld kl. 8:1. kennslu-
stofu Háskóla íslands um
Berlínar-vandamálið og örlög
Austur-Þjcðverja.
Prófessor Köhler kom til
íslands í boði Frjálsrar menn-
ingar og erindi sitt í kvöld
flytur hann á vegum þeirrar.
Þetta verður eini fyrirlesturinn
sem hann flytur hér,
Áður en erindið hefst kynnir
Kristján Albertsson ræðumann-
inn, en að því búnu flytur
próf. Köhler erindi sitt og
mælir á þýzka tungu. Síra Jón
Auðuns þýðir að lokum aðal-
atriðin á íslenzku.
Próf. Köhler kemidi guð-
fræði við háskólann í Leipzig’
1945—51 en flýði þá til Vestur-
Þýzkalands og hefur síðan
starfað við háskóla í Vestur-
Berlín og Erlangen. Hefur
hann undanfarið ferðast víða
um Evrópu og haldið fyrir-
lestra um sama efni og hann
heldur hér í kvöld.
heiðarvegir hafa þegar verið .
opnaðir fyrir nokkru nú, t. d.
Oddsskarð. Það er sameiginleg^
nauðsyn íbúa Vestfjarða, að
heiðarvegir séu opnaðir - sem
fyrst á hverju vori. — Arn.
þj
borgar sig
að aaglýsa
í VÍSI