Vísir - 27.04.1959, Síða 4

VlSÍK
Mánudaginn
ríl 1959

SBrmsiiées, reisis* höfuShergi
é fgf&ias-fvfSki- ■
Lesandinn heldur vafalaust, að
það sé konan, sem sé að prófa
hatta en maðurinn bíði — til
að borga. Nei, til tilbreytingar
er það maðurinn, sem er að
prófa hatta — og borgar líka.
Brasilíu í apríl. (UPI). —
Áhrij konunnar fara vaxandi
hér í landi og byggingaverka-
menn hér vinna dagleg störf
sín undir vakandi auga konu.
Ungfrú Quadros er snotur 27
ára gömul stúlka og hefur tekið
próf í heimspeki í háskólanum
í Rio de Janeiro. Hún hefur
umsjón með 90 manna flokki,
sem vinnur að byggingarvinnu
í hinum nýja höfuðstað Bras-
ilíu, sem verið er að reisa í
Goiashéraði og heitir líka Bras-
ilía. Hún hefur unnið þetta verk
í 15 mánuði og hefur eftirlit
i Ghana eru það kenurnar,
sem ráða mestu.
nema í samvinmi við þær.
Engar umbætur komast á
Stokkhólmi í febr. (UPI). —
Sœnska þingkonan Signe Hojer
segir,að á flestum stöðum í Gha-
na sé það konurnar, sem ráði.
Frú Hojer er nýkomin frá
þessu Afríkuríki. Maðurinn
hennar hefur unnið þár á veg-
um Heilbrigðisstofnunar S.
Þ. Hún hefur ferðazt mikið
um landið með honum „og við
sáum mikið af fátækt, næring-
arskorti og sjúkdómum“.
„Þarna er skortur á vatni og
í sumum héruðum er mjólkur-
laust, því að nautgripirnir hafa
verið eyðilagðir af tsetseflug-
unni,“ sagði hún. „í sumum
hlutum landsins deyja börnin
áður en þau eru 5 ára.
Yfirleitt er heilsufarið í land-
inu mjög bágborið," sagði hún.
„En það er ekkert bágborið við
stöðu kvenna í Ghana. Þær hafa
mikið vald og bera mikla á-
byrgð.“
Konur í Afríku hafa svo
miklu hlutverki að gegna, að
ekki er hægt að koma á nein-
um umbótum nema í samvinnu
við þær. Engin ný tæki eða
verkfæri, engin breyting til
nýtízkulegri lifnaðarhátta fer
fram, án þess að konur láti í
ljós skoðanir sínar og gefi sam-
þykki sitt.
í Mið-Ghana, þar sem höfð-
ingjakerfið er enn við lýði, er
höfðingum ekki leyft að stjórna
sjálfum. Hver um sig verður að
hafa „konunglega móður“ með
sér.
„Hún er í rauninni hvorki
móðir hans né konan hans, en
er valin honum til hjálpar,“
segir frú Hojer. „Meðan hann
fjallar um varnir og heiminn
fyrir utan, hugsar hún um heim-
ilismálin.“
Þegar þau halda þing, situr
hann á konungsstólnum, sem
með verki, sem félag föður
hennar hefur tekið að sér, en
hann heitir Maricio Morante
Quadros.
Hún er klædd í nærskornar
buxur og stígvél hennar ná upp
á miðja kálfa og þannig æðir
hún úr einu verkinu í annað
á jeppanum sínum, sem þyrlar
upp rykskýi á ferðinni. Við
slcipanir frá henni hefur flokk-
ur af þungavélastarfsmönnum
rutt til jarðveginum og undir-
búið hann fyrir aðalbyggingar
í Brasilíu, og þar á meðal fyrir
flugvöll, sem er með 3000 metra
flugbrautum.
í síðastliðnum nóvember
byggði hún og flokkur hennar
veg á 24 klukkustundum, eftir
að forasetinn, Juscelino Kubit*
schek tilkynnti, að hann myndi
fljúga með kopta á stað þann,
sem framtíðarstjórnarsetrið
ætti að stunda á, og þaðan ætl-
aði hann að aka í jeppa yfir að
bústað forsetans, sem þegar er
fullbyggður. Jörðin, sem vélar
hennar rótuðu upp, hafði aldrei
áður verið snert af mönnum.
Frh. á 9. s.
Vorið er komió, og yngismeyjarnar í útlöndum fara í ökuför í
opnum vagni og klæðast léttum kjólum úr bómullarchiffon.
Þessi kjóll er amerískur.
stendur á hlébarðaskinni, en
hún situr á stól, sem stendur á
sauðskinni.
Þetta táknar þá eiginleika,
sem fólk þeirra væntir frá þeim
— hugrekki, áleitni og hraða í
sókn frá honum; friðsemi og
íhugun hjá henni.“
„Konur eru öllu ráðandi í við-
skiptaheiminum líka. Það kom
fyrir, að dugleg kaupsýslukona
í Ghana, sem kallast Rebekka
og er fisksali, keypti sér 3.300
sterlingspunda botnvörpung, til
þess að auka fiskmagn sitt. Hún
gerði það, en hinir fiskimenn-
irnir, sem enn hota róðrarbáta,
ásökuðu hana um „að tæma haf-
ið“, svo að hún seldi skipið aft-
ur. En hún veiddi svo mikið,
að hún gat ekki selt allan fisk-
inn áður en hann skemmdist.“
Þar komast karlar ekki
upp ntei neinn moðreyk.
Konurnar hafa töglin og hagldirnar
í Schwickershausen í Þýzkalandi.
Konur hafa síðasta orðið í
SchwickershcCusen í Þýzkalandi.
Og karlmennirnir eru síðast-
ir til að kvarta undan því að
kvenfólkið sé í öllum aðalstöð-
um, frá borgarstjóra til póst-
meistara.
í Schwickershausen eru 382
íbúar, þorpið er í Dónárdalnum
nálægt Limburg. Á að sjá er
þetta þorp líkt öðrum þorpum I
nánd, þar eru hvít bændabýli
með stráþökum. En þegar farið
er að rannsaka hið opinbera líf
þar, er það allt öðru vísi en
annars staðar.
Elisabeth Decker, 35 ára að
aldri, er borgarstjóri þar. Hún
er hamingjusöm í hjónabandi
sínu og á 5 ára gamla dóttur.
Hún var kosin borgarstjóri 1956
af ráðinu — en gagnstætt regl-
unni er bæjarráðið 7 karlmenn.
Hún sýndi brátt getu sína til
að stjórna þorpinu. Áður en sex:
mánuðir voru liðnir var hún
búin að koma upp sjálfboða
slökkviliði, sem var 44 menn.
„Eg gat ekki hugsað mér að
við hefðum ekkert slökkvilið/1'
sagði hún, „og eg hefi líka gert
dálítið fyrir skólahúsið. Ég hefi
stækkað það. Það var áður að-
eins stofa.“
Sem stendur er borgarstjó'r-
inn að sjá um að skólpkerfi
þorpsins verði fullkomnað í
næsta mánuði.
Önnur áríðandi staða, gjald-
kerastaðan, er líka í höndum.
konu.
Frh. á 9. s.
Tove Kjærboe:
För skrautkistunnar.
Og það var af því að þeir í
reiði sinni vildu ekki spyrna í
móti sleðaferðinni, en leyfðu
sleðunum að æða niður e'ins og
verkast vildi. Það varð að bera
Martis hálfdauðan og blæðandi
aftur til Gasvarv. En Martis
.sleikti sár sín, stóð upp aftur og
tók til vinnunnar. Dalakarlarn-
ir deyja ekki af engu!
Þetta gekk nú vel um tíma,
en þegar komið var til Mora
vildu Mora-karlarnir ekki
halda lengra. Þegar þeir hittu
Iconur sínar var það alltof ynd-
islggt til þess að því yrði lokið
í snatri og þarna varð sannköll-
uð uppreisn.
Ættjarðarástin hjá íbúunum
kringum Si!(ian-vatnið, auga
Dalanna, er lifandi og hefur
alltaf verið það. Náttúran er
svo fögur, að fólkið getur með
réttu sagt, að hvergi sé neitt
sem líkist henni. Gömul menn-
ing er þar líka. Þar er heimili
Dalamálvei’kanna. Þessi fögru
barnalegu málverk, sem eru
ólik öðrum bændamálverkum í
Svíþjóð að því leyti, að þau eru
alltaf prýdd einum eða fleiri
kurbits þ. e. a. s. stórum stili-
seruðum blómum, sem yfir-
gnæfa efnið sjálft.
Þegar frá eru taldar biblíu-
persónur, er engum eins oft lýst
í Dalamálverkum og Karli 14.
Jóhanni. Sögnin um hinn
franska byltingarhershöfðingja,
sem varð sænskur konungur,
var efni, sem féll í smekk Dala-
málaranna. Kurbitsinn varð
stærri og glæsilegri, fékk fleiri
blóm, hnappa og greinar og þær
teygðu sig í þokkafullum bugð-
um frá hliðunum og inn að
miðju, báðum megin frá á
myndinni, svo að þær skyggðu
næstum á mynd konungsins.
Kurbitsinn er ef til vill stiliser-
að gúrkublóm. Orðið líkist að
minnsta kosti orðinu kúrbits,
sem þýðir gúrka. Og það hlýtur
hið mikla skáld, Dalamaðurinn
Karlfelt að hafa álitið, því að
hann byrjar kvæði sitt, sem er
hylling til Dalamálverkanna,
með þessum orðurn: „Sjá gúrku
mína“.
Sundsvallson var maður í
mosanum, hann sló niður upp-
reistina, safnaði flokknum sam-
an aftur með loforði um aukin
laun, og þá var lagt af stað af
nýju en ekki entist það lengur
en til Ráttvik, þá fór allt aflaga
aftur. Aftur hækkaði Sundsvall
son kaupið og þó að hann væri
dauðþreyttur fór hann að segja
skemmtilegar sögur. Nú sló
hann á strengi ástamálanna og
heilsaði og kankaðist til við kon-
ur, sem þeir mættu á leið sinni,
hann vissi vel að ekkért er eins
örfandi fyrir karlmannslundina
og ástléitinn konuhlátur!
En einu sinni reiknaði hann'
skakkt, kona ein, sem hann lét
líklega við geðjaðist ekki að því,
rauk á hann, klóraði hann og
beit.
Og hljóðfæraleikararnir léku
viðkvæm lög meðan Sundsvall-
son sagði skemmtisögurnar,
brúðarmarsa o. s. frv.
Fyrir utan Letzsand varð
þeim hverft. Þegar þeir fóru
yí'ir brú þar, voru þeir nærri
búnir að missa kistuna. Hún
ýtti brúnni ofan í ísinn og það
var með ýtrustU áreynslu að
þeim tókst að komast yíir ána.
með allan farangurinn.
Blindhríð var, þegar þeirkomu
til Falun og heill múgur manns
tók á móti þeim á torginu. Rík-
ismaðurinn Frederik Kronberg,-
Frh. á bls. 10. ,