Vísir - 13.05.1959, Síða 6

9t$ IB
MiSvikudaginrf 13."maí 1959
nViíÍla^:ii.iÍginíi#.MTÍ
WÍSMM
D A6BLAÐ
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR H.F.
▼i*lr kemur út 300 daga 6 ári, ýmlst 8 eða 12 blaðsíBur.
Rifstjóri og ábyrgðarmaBur: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3.
Ritstjórnarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,00—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: (11660 (fimm linur)
Vísir kostar kr. 25.00 í áskrift á mánuBi,
kr. 2.00 eintakiB í lausasölu.
Félagsprentsmiðian h.f.
Hvítasunnuferiir Páls Arasonar.
Efnir til hopferðar kringnm
land á hílu ui.
Lærdómsríkar umræður.
Eldhúsumræður á Alþingi eru
ævinlega fróðlegar fyrir
þjóðina, en vekja kannske
ekki að sama skapi jafn-
mikla virðingu á þessari
samkundu. Um þessar
mundir er hinsvegar þannig
ástatt í þjóðmálunum, að
slíkar umræður eru mun
fróðlegri og lærdómsríkari
en ella. Stafar það meðal
annars af því, að fyrir
nokkru var leyst af hólmi
ein furðulegasta stjórn, sem
nokkru sinni hefir þekkzt í
frjálsu landi, og þjóðinni á
einmitt að gefast tækifæri til
að géra upp við hana sakirn-
ar í næsta mánuði. Þéss
vegna er sérstaklega nauð-
synlegt, að línurnar sé sem
skýrastar.
í fyrsta lagi rifjast það upp
fyrir mönnura við þéssar
umræður, að forsætisráð-
, herra vinstri stjórnarinnar
taldi engan vanda að kippa
öllu í liðinn á sviði efna-
hagsmálanna —sársauka-og
í útgjaldalaust fyrir almenn-
f irig. Ráðið var einungis að
fá nýjan mann að stýrinu —
Hermann Jónasson. Hann
komst þangað sem hann
vildi, en það var líka það
j eina, sem hann gerði af því,
sem nauðsynlegt var talið,
og þegar hálft þriðja ár var
liðið, kvað hann upp úr .með
það, að ný verðbólgualda
væri enn skollin yfiiy og
s.vo komið, að jafnvél hann
vissi ekki sitt rjúkandi ráð.
En fleira varð ljóst af þessum
umræðum. Það mun hafa
verið fyrrverandi fjármála-
séní Framsóknarflokksins,
sem tilkynnti aiþjóð á sín-
um tima, að stjórnin ætti að
hafa góð skilyrði til að koma
þeim málum fram, sem hún
vildi. Hann átti víst við það,
að hana skorti ekki fylgið,
og rétt var það. En það kom
fram við umræðurnar, að
stjórnina skorti eininguna í
flestum málum og óeiningin
varð víst þeim mun meiri
sém málin voru mikilvægari,
er um þurfti að fjalla. Til
dæmis gáfu kommúnistar þá
yfirlýsingu, að stefnan hefði
verið alröng í aðalmálunum,
efnahagsmálunum.
Hér er aðeins drepið á tvö at-
riði, sem fram komu við
umræðurnar í byrjun vik-
unnar, en menn munu vera
sammála um, að þau sé mik.
ilvæg, sennilega hin mikil-
vægustu, að því er snertir
stjórnarstarfið. Við þau
bættust svo mörg önnur, til
dæmis svikabrigzl stjórnar-
flokkanna innbyrðis, svo að
það var fróðleg mynd, sem
upp var brugðið af kærleiks-
heimili vinstri stjórnarinn-
ar, þótt ekki væri hún að
sama skapi fögur. Hefir
vafalaust verið nokkurt
sannleikskorn í öllu því, sem
vinstri garparnir sögðu hver
um annan, þótt stundum
hafi kannske verið tekið
nokkuð djúpt í árinni.
En hvað sem menn segja um
frammistöðu einstakra ræðu
manna er eitt víst, og það er,
að þjóðin hefir fengið full-
gilda sönnun fyrir því, að
hún bjargast ekki úr vand-
anum méð vinstri úrræð-
um. Þau geta einungis auk-
ið vanda þann, sem að henni
steðjar, eins og dæmin sanna
frá síðustu árum. Fyrir
bragðið verður þessi vinstri
stjórn einnig trygging fyrir
því, að íslendingar munu
forðast slíka stjórn aftur um
langa hríð, eða meðan til
eru skynsamir menn, sem
muna þá vesöld, vonbrigði,
vanefndir og vandræði,
sem stöfuðu af stjórn Her-
manns Jónassonar.
Ferðaskrifstofa Páls Arason-
ar efnir til þriggja ferðalaga
|nú um Hvítasunnuna. Eru
þetta þriggja daga ferðir, og
mjög heppilegar til útivistar
og skemmtunar yfir hátíðina.
Ein þessara ferða verður á
Snæfelisnes. Mun verða gengið
á jökulinn, en síðan ekið kring
um hann og til Ólafsvíkur. Á
þeirri leið vantar um kílómet-
ers leið í veginn fyrir Ólafs-
víkurenni, en sá spotti verður
genginn, og tekur önnur bif-
reið við fólkinu að austanverðu.
Önnur ferð verður farin til
Stykkishólms og þaðan á bát
til Breiðafjarðareyja. Er þar á-
kaflega fallegt um að litast.
Eyjarnar gróðursælar með af-
brigðum, en varptíminn nálg-
ast óðum og mun þar mikið
fuglalíf.
Þriðja ferðin verður farin á
Eiríksjökul og gengið á hann.
Komið verður við hjá Surts-
helli og hann skoðaður.
Páll Arason er fyrir löngu
orðinn þekktur ferðagarpur
bæði hér innanlands og utan.
Hann hóf ferðastarfsemi sína
1944, þegar hann fór með hóp
manna inn á öræfi frá Svartár.
koti í Bárðardal, suður fyrir
Dyngjufjöll yfir Ódáðahraun.
Fyrstu hópferðina til útlanda
fór hann 1954, og hefur farið
á hverju ári síðan. Ferðaskrif-
stofu stofnaði Páll fyrir þrem
árum og rekur hana með mikl-
um dugnaði og harðfylgi. Hann
efnir til fjölmargra ferðalaga
hér innanlands á sumri hverju,
svo og utanlandsferð, svo sem
áður er sagt, og sér um ýmis-
konar fyrirgreiðslu fyrir ferða-
menn, jafn útlenda, sem inn-
lenda.
Þann 24. maí efnir Páll til
hópferðar með bifreiðum allt
kring um ísland. Mun þetta
fyrsta fex'ðin, sem farin er
þannig með einum og sama
bílnum. Verður ekið til Kirkju-
bæjai'klausturs, um Skeiðarár-
sand austur í Öræfi til Jökulsár
á Breiðamei'kursandi. Bifreið-
inni verður einhvern vegin
komið yfir ána (— og farþeg-
unum—) og síðan haldið áfram
til Hornafjai'ðar. Þaðan til
Djúpavogs, fai'ið með bát út í
Papey, en síðan um Breiðdals-
heiði, Fljótsdalshérað og yfir
Möðrudalsf j allgarð.
Þetta mun eini tími ársins,
sem í-eynandi er að fara þessa
leið. Skeiðarársandur er illfær,
eða ófær, nema um þetta leyti,
en þá venjulega snjóþungt á
Möðrudalsf j allgarði.
Til frekari þæginda fyi'ir
farþega og til að fyrirbyggja
allan misskilning, hefur Páll
tekið upp þann sið að númera
sætin í bílunum, og fá farþegar
að vita hv.ar þeir eiga að sitja,
um leið og' þeir festa sér miða.
Iðnaðarmannafélag
ísfirðinga 70 ára.
Bárust gjafir og heillaóskir í til-
efni afmælisins.
Skálkarnir voru sammála.
Eitt af því, sem menn veittu
sérstaka athýgli við umræð-
urnar, var að framsóknar-
xnenn og kommúnistar voru
sammála um, að bera svik
og viija til svika á Sjálf-
stæðisflokkinn í málinu
mikla, landhelgismálinu.Um
leið og þessir flokkar þykjast
berjast fyrir þjóðareiningu,
hrópa þeir upp, að svikari 'sé
á þingi þjóðarinnar — og
benda útlendíngum á, að
um einingu geti ekki verið
að ræða af þeim sökum.
▼ -
Þetta jaðrar við landráð; því
að með þessu skaða þf'ir
| ekki Sjálfstæðisflokkinrx
| heldur málstað allrar þjóð-
armnar.
Þessir flokkar geta nefnilega
ekki logið það af Sjálf-
stæðisflokknum, sem þeir
vafalaust vildu, að það var
hann, sem hóf merkið í land-
helgismálinu, og því má
treysta, að hann dugar betur
en þeir, þótt sigursins verði
ef til vill nokkuð langt að
bíða. Þeir flokkar, sem háfa
einmitt alið á supdui'þykkju
með þjóðinni, ættu ekki að
bera það á aðra, að þeir
bregðist. Þjóðin mun sýna
það, þegar tíminn er kom-
inn, að hún kaxm að greina
á milli þeirra.
Frá fréttaritara Vísis.
ísafirði í gær.
Iðnaðarmannafélag ísfirð-
inga minntist sjötíu ára afmæl-
is síns með hófi í Alþýðuhús-
inu í gærkveldi.
Formaður rakti nokkuð sögu
félagsins, lýsti kjöri heiðursfé-
laga, las upp heillaskeyti og af-
henti 7 þúsund ki'óna gjöf frá
Iðnaðarmannafélaginu til Iðn-
skóians, sem varið skal til
kaupa tæknibóka.
Heiðursfélagar eru nú Arn-
grímur Fr. Bjarnason, Albert
Ki’istjánsson, Marsellius Bei'n-
hardsson, Páll Kristjánsson,
Þórður Guðmundsson, Þórður
G. Jónson og Þórai'inn Helga-
son.
Arngrímur Fr. Bjarnason af-
henti fyrir hönd Landssam- j
bands iðnaðarmanna fagran
fundarhamar, sem afmælisg.jöf
til Iðnaðarmannafélagsins. —1
Arngr. minntist og stofnenda
félagsins. Jóhann Gunnar Ól-j
afsson bæjarfógeti færði félag-
inu þakkir fyrir mei'kileg störf.
í þágu bæjarfélagsins og einn-j
ig Birgir Finnsson, forseti bæj-
ai'stjói'nar.
Áður höfðu Iðnaðarmannafé-
laginu borizt afmælisgjafir frá
Iðnaðai'mannafélagi Akui'eyi'-
ar, heillaósk ijxeð nöfnum allra
stofnerida ritað á kálfskinn og
iituð ljósmynd frá' Iðnaðar-
mannafélaginu Vestmanna-
eyjum. Mörg heillaskeyti báx'-
ust frá félögum, s-tofnunum og
einstaklingum.
Iðnaðarmannafélag Isfii'ð-
inga hefur gefið út sérstakt af-
mælisrit, sem Arngr. Fr. Bjarna
son tók saman.
Núvei’andi stjórn félagsins
skipa þeir Daníel Sigmundsson'
formaður, Kjartan Guðmunds-^
son gjaldkeri, Óskar Eggerts-,
son ritari. í varastjórn ei'u Óli
Sigmundsson, Júlíus Helgason
og Samúel Jónsson. — Arn.
Eitt málverkanna
sent heim aftur.
Frá bandarísku málverka-
sýningunni „Níu kynslóðir
amerískrar mvndlistar“, sem
nú stendur yfir í Listasafni
ríkisins, hefur borizt sú fregn,
að eigandi eins málverksins
hafi mælt svo fyrir, að það
skuli sent til Bandaríkjanna
hið fyrsta.
Málverkið heitir „The East
River seen from Brooklyn“ og
er eftir William Glackens.
Þetta er eina málverkið, sem
hvorki er í eign Listasafnsins í
Detroit né Lawrence A. Fleisch-
mans. Ástæðan fyrir þessari
ráðstöfun mun vera sú, að eig-
andinn hafði áður skuldbundið
sig til þess að lána myndina á
aðra málverkasýningu í New
Yoi'k. — Öll hin málverkin —
73 að tölu — verða til sýnis eft-
ir sem áður fram til 24. maí.
Hi'ossaræktin á i
breytingaskeiðL
1 Bergmáli hefur stundum
vei'ið minnzt á hestana okkar,
hrossaræktina, meðferð á hest-
um o. fl. Nú verður enn minnzt
dálitið á þá, samkvæmt nýútkom
inni Árbók landbúnaðarins, en
margir vilja alltaf fá meira að
heyra um allt, sem hestum við-
kemur, en svo segir í Árbókinni:
Hrassaræktin virðist nú vei'a
á breytingaskeiði. Not af hross-
um við landbúnaðai’störf fai'a.
stöðugt þverrandi, og telst jafn-
vel til tíðinda, ef hestur sést fyr-
ir plógi, herfi, slóða, kerru, langi
grind eða sláttuvél.
Til smásnúninga.
Helzt er, að til hrossa sé grip.
ið við .smásnúninga við heyskap,
t. d. að þeim sé beitt fyrir snún-
ings- eða rakstrarvél og til mjólk
urflutninga til aðalvegar. Það er
og af, er áður var, að hesturinn
þætti sjálfsagður til ferðalága,
nú sést varla léngur, að maður
komi á hesti á mannamót. Þó ep
enn viðast farið á hestum í f jall-
ferðir á hausti, og heimalönd ei'ií
sums staðar smöluð á hestum
vor og haust.
Skemmtiferðir.
Enn er það til að menn fari
skemmtiferðir á hestum, en
helzt kaupstaðarbúar, og þá til
þess eins að njóta hestarma. Þö
er eins og áhugi á hrossum sé að
byrja að glæðast að nýju, eink-
um á reiðhestum. Reiðhestum
fjölgar óðum í sumum kaupstöð-
unum, einkum i Reykjavik ,og á
Akureyxi, og allmargt er hrossa
á Sauðárkróki. Á hverju voi'i eða
sumri var haldið þriðja lands-
ir á nokkrum stöðum. Og á s.L ^
sumri var haldið þriðja „lands*
mót hestamanna 17.—20. júli á
Þingvöllum ög þangað komið
með fjölda hrossá til sýningap
og kappi’eiða
Markaður. y
Það virðist og i byrjun, að
markaður opnist fyrir islenzká
reiðhesta erlendis. Vom seldir úr
landi 124 reiðliestar og reiðliesta-
efni 1957 og 566 1958. Áhugi á
tamningu virðist og vei'a að
byrja að glæðast að nýju, og
hroHsaræktarráðunauturinn hef-
ur tekið upp kennslu í tamning- -
um á Hvanneyri (Tamningar
eru nú kenndar víðar og á Hól-
um í Hjaltadal. gengu 12 nem-
endur bændaskólans undir próf í
tamningum, en tamin höfðu.ver-
ið næi'ri 27 hross).
En sums staðar er litið
á þau sem sláturpening.
En í aðalhi'ossasveitunum er
helzt litið á hrossin sem slátui'-
pening, enda hafa hross gefið
sæmilegan ai’ð þannig sums stað-
ar, og hefur hi-ossakjötsfram-
leiðslan verið um 1500 tonn hin
siðústu ár, og fram til þessa eigi
farið þvei’randi. Heildartala
hrossanna hefur að vísu lækkað
verulega, og mun enn hafa lækk-
að eitthvað á s.l. ári. En aðallega
fækkar liestum og þá fyi’st og
fremst ,,bi'úkunarhrossum“, en
stóðhryssunum hefur ekki fækk-
að- sfórlega á siðustu árum, og
folöldum þeim, er upp komast i
virðist ekki fækka. I hrossa-
kjötsfi'amleiðslunni hefur hliitur
tryppa- og foláldakjöts farið
vaxandi siðustu árin, en kjöts af
fullorðnum hi'ossum gætlr minna
að sama'skapi. _ #