Vísir - 16.09.1959, Blaðsíða 4

Miðvikudaginn 16. segtember 1959 =
Paul Frem:
Hvernig getur
haldið manninum
Eðlisávísanir segja hinni
hyggnu konu hvernig hún skuli
koma fram við eiginmann sinn
svo hann breyti eins og hún vill
vera láta. Hún þarf að fyrir-
hyggja það, að eiginmaðurinn
missi áhugann fyrir henni og
hafa þau áhrif að hann afræki
ekki heimilið.
Hér verður drepið á hinar
helztu reglur, sem eiginkona
þarf að halda ef vel á að fara.
Auðvitað segið þér, að yður
hafi verið þetta ljóst. En eigi að
síður er gagnlegt að rifja það
upp.
Eftirtalin níu ráð eru góð, og
hyggnar eiginkonur munu
breyta samkvæmt þeim.
1. Skýrið X. aldrei fyrir eig-
inmanni yðar að hann hafi á
röngu að standa. Hans sjónar-
mið eru vafalaust hin sömu og
þau voru áður en þér giftust
honum. Reynið að láta eins og
þér sjáið ekki ókosti hans.
2. Segið honum, að þér elskið
hann, og án hans getið þér ekki
lifað.
Mörgum mönnum þykir —
eftir giftinguna — eins og þeir
séu útilokaðir frá allri róman-
tík.
Reynið að gera manni yðar
það skiljanlegt að svo sé ekki.
3. Lærið ymprunar (tilvísun-
ar) listina. Segið ekki við mann
inn, að hann eigi að gera þetta
eða hitt svona eða hinseigin.
Talið þannig, að honum virð-
ist að hann sjálfur hafi tekið þá
hvort honum geðjast betur, að
þér gangið í gulum kjól eða
rauðum,( hér eru þessir litir
teknir sem dæmi). Smámunir
geta haft mikla þýðingu í hjóna
bandinu.
5. Takið ekki fram í fyrir hon
um þegar hann er að tala. End-
ið ekki setninguna fyrir hann.
Er hann segir sögu í samkvæmi
eigið þér að forðast að leiðrétta
frásögnina. Neyðið hann ekki
til þess að sýna yður stima-
mýkt eða slá yður gullhamra í
viðurvist annarra.
í þessu tilliti sýna mergar
eiginkonur óaðgæzlu. Oft er
það vegna þess að þær eru fljót-
ari að hugsa en maðurinn.
Manninum fellur illa að vera
auðmýktur í viðurvist annarra,
eða skipað fyrir verkum. Þótt
gestir komi þarf konan t. d.
ekki að minna eiginmanninn á
það, að gefa þeim eld til þess
að kveikja í vindlingi. Maður-
inn mun gera það án ávinning-
ar.
6. Reynið að sýna og sanna
manni yðar að þér dáist að hon-
um. Þessu ráði er ekki létt að
fylgja. Klaufalegt skjall er
verra en ekkert. En þegar yður
eru kunn áhugamál mannsins
yðar mun yður takast að spyrja
hann ráða á réttum augnablik-
um — þegar um að ræða mál-
efni, sem hann hefur vit á.
Þér eflið sjálfsvirðingu manns
yðar, ef þér getið komið hon-
um til þess að trúa því, að hjálp
ákvörðun, sem yður líkar bezt, j
hvort sem um er að ræða hvern
ig verja eigi sumarleyfinu eða
kaup nýrra gluggatjalda.
An þess að gagnrýna smekk
hans getið þér unnið að því að
hann sé vel búinn. Á þennan
hátt styrkið þér sjálfstraust
hans.
4. Gleymið ekki smámunum,
sem gleðja eiginmanninn. Yður
er kunnugt um uppáhaldsrétti
Jians, Þér yitið einnig hvort
j hans sé yður nauðsynleg. Nær-
vera hans, líkamskraftar, auga-
styrkur og karlmennska, getið
þér fullvissað hann um að sé
yður afardýrmætt, einkum er
eitthvað á móti blæs. Þá sé
hann yður ómissandi.
Látið hann skilja, að þér
þurfið að sækja styrk til hans.
Látið hann skilja að þér séuð
veikbyggð samanborið við
hann. Þá mun hann vera hjá
yður og ekki afrækja yður,
VlSIR
konan
sínum?
7. Reynið að gera yður ljósa
grein fyrir smekk hans. Það er
mikils virði, að tvær persónur
geti haft skemmtun af sama til-
efni, hvort sem um er að ræða
kvikmyndir, bækur, sjónleiki,
hljómlist eða útvarpsdagskrá.
Margar ungar konur hafa
vanið sig á að fá áhuga
fyrir sporti með því að neyða
sig til þess að sækja fótbolta-
kappleiki, ef eiginmennirnir
hafa haft áhuga á íþróttum.
Það hefur mikla þýðingu, ef
kanan getur rætt við manninn
um áhugamál hans.
Að krefjast þess að eiginkon-
an leggi áhugamál sín á hilluna,
er ósanngjarnt, og óalgengt. Fá-
ar konur munu þurfa að gera
það er til lengdar lætur. Eigin-
mennirnir fá oft áhuga fyrir á-
hugamálum eiginkonunnar.
Einkum vegna þess að þeir sjá,
að það gleður þær.
8. Hæðið mann yðar aldrei
svo aðrir heyri. Háð og napur-
yrði er eitur fyrir ástina.
Yður mun aldrei takast að
koma manni yðar til þess að
„bæta ráð sitt“ með því að
hafa orð á áhættum hans í ann-
ara áheyrn.
9. Látið mann yðar skilja að
yður sé ást hans og umhyggja
dýrmæt. Látið hann verða þess
áskynja, að þér munið eftir öll-
um gleði og hamingjustundum,
sem þér hafið orðið aðnjótandi
í samvistum við hann.
Breytið samkvæmt áletrun-
inni á hinu gamla sálarúri: „Eg
tel einungis sólskinsstundirn-
ar.“
Það er ekki hægt að byggja
hús úr eintómum sandi, og held-
ur ekki hægt að búa til hald-
gott hjónaband úr haldlausu
efni — t. d. gagnrýni, óánægju,
þvermóðsku, ráðriki og óbil-
girni.
Það koma bæði skin og skugg
ar í sérhverju hjónabandi.
Gleymið skuggunum, en munið
sólskinsblettina. Þegar þér eruð
gift manni hafið þér meiri
möguleika en nokkur önnur
persóna til þess að njóta ástar
hans — viðhalda henni og
tryggja hana.
Fjöldi hjónabanda fer út um
þúfur eða slitnar vegna klaufa-
skapar. Hjónaskilnaðir fara ört
vaxandi víða í heiminum, og er
hér um heimaböl að ræða.
Kvenfólkið ætti að hefjast
handa og vinna að því að hjóna-
skilnaðarplágunni yi’ði haldig í
skefjum.
Þjóðlögin og Gagga Lund.
Það geta máske verið áhöldgetað kallað hana öðru nafni en
um , hver hefur kynnt flestiun
útlendingum íslenzka tónlist,
en ekki fer hjá því, er slíkt ber
á góma, að í hugann komi nafn
einnar konu, sem er íslenzk að
því leyti einu, að hún fæddist
hér í Reykjavík, sleit hér barns-
skóniun og hún hefur ekki get-
að gleymt því síðan, enda þótt
hún flyttist af landi burt fyrir
fermingaraldurs og hafi að
mestu dvalizt með öðrum þjóð-
urn í nærri hálfa öld.
Það er dálítið einkennilegt,
hve fáir söngvarar gefa sig við
því að syngja þjóðlög, ég rnan
ekki í svipinn eftir neinum ís-
lenzkum, sem syngur þjóðlög á
sviði sem aðra tónlist. Enginn
skyldi vera upp úr því vaxinn
og þó varast að ætla sér að fara
að lyfta þeim í æðra veldi með
því að syngja þau á annan hátt
en eðli þeirra býður. Þjóðlög
eru pai'tur af öllu fólkinu í
landinu gegnurn aldir og reynd-
ár í mörgum tilfellum bæði
manns og dýra og þess sem lif-
ir og hrærist með fólkinu í dag-
legri önn þess. Því þarf tals-
vert til þess að geta gefið þeim
ekta túlkun, sem sé að fara um
þau af slíkri nærfærni, að hvert
haldi sínu, bíða eftir að þau
nálgist svo, að þau „syngi sig
sjálf“. En þetta hefur Gaggu
tekizt.
Hún hlaut ágæta almenna
menntun í Danmörku og tónlist
armenntun í Þýzkalandi og
Frakklandi, sem þar þann á-
vöxt, að segja má, að hún hafi
náð heimsfrægð fyrir löngu und
ir skírnarnafni sínu Engel Lund
en íslendingar, og þó einkum
Reykvíkingar, hafa helzt aldrei
því gælunafni, sem hún var
nefnd í bernsku hér í bænum,
„Gagga“ Gagga Lund. Það er
reyndar fátt, sem mælir með
því, að gælunöfn festist við full-
orðið fólk. En hér gegnir dálít-
ið öðru máli en gengur og ger-
ist. Þó að ái'in hafi færzt yfir
þessa konu eins og annað fólk,
sér þess fá merki. Hún hefur
haldið áfram að vera barn í
bezta skilningi orðsins, sönn
listakona með sál barnsins og
slíkt yndi og eftirlæti góðra fs-
leni’inga, að hún heldur áfram
að vera „Gagga“, enda þótt
frægðin haldist á hana, hvar
sem hún flytur list sína. En
það er kunnara en frá þurfi að
segja, að hún hefur valið sér
það sérsvið í túlkun tónlistar,
að nema þjóðlög frá ýmsum
löndum og fara land úr landi
til að syngja þau fyrir heiminn.
Og, eins og áður er sagt, hefur
hún sigrað heiminn fyrir löngu.
En hitt mun líka rnála sann-
ast, að íslenzk þjóðlög skipi oft-
ast öndvegi meðal þeirra laga,
sem hún setur á söngskrá sína
hverju sinni. Af því nú, að
þessi kona er ekki af íslenzku
bergi brotin, dettur manni sarnt
í hug það, sem sagt hefur verið
um nokkra íslendinga, sem dval
izt hafa langdvölum utan ís-
lands en unnið því meira en
flestir gerðu er heima sátu, að
ísland hafi hvergi verið elskað
heitar en í Danmörk. Tónlistar-
túlkun þessai’rar fágætu konu
konu hefur mótazt af því, að
hún átti sín bernskuár hér á
íslandi og lifði sig þá og síðan
irm í þjóðarsálina. fslenzka var
ekki töluð á heimili hennar,
nema að hún og bróðir hennar
dálítið yngri töluðu alltaf sam-
an. Og eftir að þau fluttust út
til Danmerkur með foreldrum,
sínum, er sagt, að Gagga hafi
verið hálffeimin að tala annað
mál við bróður sinn en íslenzku.
Og það er kunnara en frá þurfi.
að segja, að enda þótt Gagga
hafi um áraraðir verið önnum.
kafin við að syngja í mörgum
löndum, hefur það alltaf verið:
hennar „veika“ hlið að heim--
sækja fsland með nokkurra ára.
bili.
f vikunni, sem leið, hélt hún
tvö þjóðlagakvöld fyrir styrkt-
arfélaga Tónlistarfélagsins, og
það er eins og fyrr, að íslenzk
þjóðlög skipuðu meii'ihluta á.
söngskrá hennar. Þó söng hún.
lög frá níu löndum, en íslenzku
lögin fyrst og síðast. Þeim, sem
áður hafa séð Göggu og heyrt á
sviðinu, þykir ekki hafa fallið
nein ellimörk á list hennar.
ödd hennar hefur aldrei verið
mikil að magni. Það sem gefið
hefur list hennar helzt gildi, er
innileg samlifun hennar við
bæði ljóð og lag, látlaus flutn-
ingur hennar á flestum lögun-
um, sem að þessu sinni voru
vögguvísur. En á hinn bóginn.
virkilega „dramantísk" túlkun,.
þar sem það við átti, eins og t.
d. í hinum ameríska krossfest-
ingarsálmi negranna „He never
said a munbling word“, sem
segja má að söngkonan hafi lagt
sig alla fram í með bæði söng
og látbragði og gert þeim er
hlýddu, ógleymanlegt. Það var
gaman að sjá, er Gagga beitti
þeirri gömlu söngtækni þjóð-
lagasöngvara að lyfta höfði til
himins á meðan sungið er eiK
endurtaka fyrir munni sér síð-
ustu sönglínuna að lagi loknu.
Sumum kann að virðast það
óþarfi eða ekki viðeigandi að
söngvai’i sé að segja fyrirframi
efni ljóðlaganna. En hvei’
myndi vilja missa af því, sem
einu sinni hefur heyrt GöggU
flytja slíka kynningu? Hún gef-
ur sjálfum lögunum gildi, og
hún birtir enn skýrar hin’
skemmtilegu persónueinkennif
Göggu og fyndni, en persónu-
leiki hennar er ekki hið
minnsta aðal hennar sem lista-
konu, sem sagt þroskaður pei’-
sónuleiki með einlægni og
ferskleik barnssálar. Það er
engin furða, að hún hefur ver-
ið talin einn mesti þjóðlaga--
söngvari, sem nú er uppi. i
Kjamorkuvopn
reynt í Sahara.
Framkvæmdaráð Franskar
ríkjasambandsins er . byrjað
fundi í París. j
Opinber tilkynning verðuí'
ekki birt um fundina fyrr enl
að þeim loknum. De Gaulle var
í forsæti á fyrsta fundinum. —*
Fi’éttaritari Times í Londort
segir ,að samþykkt hafi veríðj
á fyrsta fundinum, að halda til.
streitu áforminu um að geral-
tilraun með kjarnorkuvopn f
Sahai’aauðninni.
í Tanganyika hafa fulltrúart
þjóðei’nissinna í löndum í Aust«
ur- og Mið-Afríku, er krefjastj.
sjálfstæðis, samþykkt áskoruni
til SÞ, að taka þetta mál fyr*
ir og beita sér gegn því, að}-
nokkur kj arnorkusprenging
verði gerð í Afríku. _; ym