Vísir - 31.10.1959, Qupperneq 2
VlSf B
Laugardaginn 31. október 1959
Útvarpið £ kvöld.
Ki. 13.00 Óskalög sjúklinga.
í’ (Bryndís Sigurjónsdóttir).
! — 14.00 Raddir frá Norður-
I löndum: Ellen Malmberg
j les dönsk ljóð. — 14.15
j Laugardagslögin. — 16.00
1 Fréttir og veðurfregnir. —
I 17.00 Bridgeþáttur. (Eiríkur
] Baldvinsson). — 17.20 Skák-
j þáttur. (Guðmundur Arn-
laugsson). — 18.00 Tóm-
stundaþáttur barna og ung-
linga. (Jón Pálsson). —
18.25 Veðurfregnir. — 18.30
Útvarpssaga barnanna: „Sis-
kó á flækingi“ eftir Estrid
Ott. I. lestur. (Pétur Sumar-
liðason kennari þýðir og
flytur). — 18.55 Frægir
söngvarar: Enrico Caruso
syngur ítölsli lög og ópei'u-
aríur. — 20.00 Fréttir. —
! 20.30 Tónleikar: Lög eftir
t Leroy Anderson. Hljóm-
J sveit leikur undir stjórn
' höfundar. — 20.40 Leikrit:
j „Týnda bréfið“ eftir Ion
j Luca Caragiale í þýðingu
J Hjartar Halldórss. mennta-
I skólakennara. Leikstjóri:
I Lárus Pálsson. Leikendur:
Indriði Waage, Þorsteinn Ö.
! Stepensen, Inga Þórðardótt-
j ir, Jón Aðils, Róbert Arn-
] finsson, Helgi Skúlason,
I Bessi Bjarnason, Lárus Páls-
! son og Árni Tryggvason. —
! 22.00 Fréttir og veðurfregn-
; ir. — 22.10 Danslög. — Dag-
skrárlok kl. 24,00.
Lciðrétting.
í fregn í blaðinu í gær um
nýja verzlun, sem selur
snyrtivörur á Laugavegi 35,
j misritaðist nafn verzlunar-
innar. Það var nefnt tízku-
vörubúðin, en raunverulega
] heitir hún „Dömutízkan“.
] Leiðréttist þetta hér með og
biður Vísir afsökunar á
] misnefninu.
KROSSGATA NR. 3890.
rr 2 3 □ 4 - 5 □
■ P
9 Iq n
■ 11 j§| n
m ib H /ú !
IS ggpí
I? □
Skýringar:
Lárétt: 1 Jóni, 7 bera brigð-
ur á, 8 í strompum, 9 sam-
hljóðar, 10 ílát, 11 fatnað, 13
herma eftir, 14 eftir próf, 15
útl. fugl, 16 gróður, 17 viðar-
tegund.
Lóðrétt: 1 för, 2 títt, 3 guð,
4 firmanafn, 5 hafði hendur á,
6 ..gangur, 10 hreyfa, 11
cLrykkur, 12 veitingastaður, 13
angurs, 14 ávöxtur, 15 ósam-
stæðir, 16 um tíma.
Lausn á krossgátu nr. 3889.
Lárétt: 1 marmari, 7 örk, 8
roð, 9 rk, 10 hik, 11 Don, 13
haf, 14 mó, 15 Sog', 16 Sem,
17 Slavana.
Lóðrétt: 1 Mörk, 2 ark, 3 rk,
4 arin, 5 Rok, 6 ið, 10 hof, 11
daga, 12 lóma, 13 hol, 14 men,
15 SS, 16 SA.
Eimskip.
Dettifoss fór frá Hull í gær
til Rvk. Fjallfoss fór frá Rvk.
23. okt. til New York. Goða-
foss fór'frá Rvk 23. okt. til
Halifax og New York. Gull-
foss fór frá Leith í gær til
Rvk. Lagarfoss fór frá Kbh.
29. okt. til Amsterdam, Rott-
erdam og Antwerpen.
Reykjafoss er í Hamborg.
Selfoss fór frá Ventpils í
gær til Hamborgar, Hull og
Rvk. Tröllafoss fór frá Ham-
borg í gær frá Rvk. Tungu-
foss fór frá Aahus 29 okt. til
Gdynia og Rostock.
Skipadcikl S.f.S.
Hvassafell fór 29. þ. m. frá
Stettín áleiðis til Rvk. Arn-
arfell fer á morgun til Vent-
spils áleiðis til Óskarhafnar,
Stettínar og Rostock. Jökul-
fell fór í gær frá Patreks-
firði áleiðis til New York.
Dísarfell lestar á Húnaflóa-
höfnum. Litlafell er í olíu-
flutningum í Faxafl. Helga-
fell kemur til Gdynia í dag.
Hamrafell er væntanlegt til
Rvk. í dag.
Ríkisskip.
Hekla er á Norðurlands-
höfnum á leið til Akureyrar.
Esja er í Rvk. Herðubreið
fer frá Rvk. síðdegis í dag
austur um land til Bakka-
fjarðar. Skjaldbreið er á
Húnaflóahöfnum. Þyrill er
væntanlegur til Rvk í dag
að norðan. Skaftfellingur fer
frá Rvk. í dag til Vestm.eyja.
Eimskipafél. Rvk.
Katla er í Ventspils. - Askja
er í Rvk.
Loftleiðir.
Saga er væntanleg frá Staf-
angri og Osló kl. 20 í dag;
fer til New York kl. 21.30. —
Hekla er væntanleg frá New
York kl. 7.15 í fyrramálið;
fer til Gautaborgar, K.hafn-
ar og Hamborgar kl. 8.45.
heldur bazar þriðjuda;ginn
3. nóvember í Grófin 1. —
Fé’lagskonur eru beðnar um
að koma munum sem fyrst.
Sl. laugardag' opinberuðu
trúlofun sína frk. Auður J.
Bergsveinsdóttir, verzlunar-
mær, Bólstaðarhlíð 28 og
Reynir Guðlaugsson, gull-
smiður, Fjölnisvegi 10.
Kvenfélag
Fríkirkjusafnaðarins
í Reykjavík hefir ákveðið að
hafa bazar þriðjudaginn 3.
nóv. Félagskonur og aðrir,
sem styrkja vilja bazarinn,
geri svo vel að koma gjöfum
sínum til Byndísar Þórar-
insd., Melhaga 3. Elínar
Þorkelsd., Freyjugötu 46.
Kristjönu Árnad., Laugavegi
39 og Ingibjargar Stein-
grímsd., Vesturgötu 46 A.
Áheit
á Strandavkirkju afhent Vísi
500 kró frá S. E. 20 kr. frá
konu,
Áheit
á Sólheimadrenginn 50 kr.
frá konu.
Messur á morgun.
Dómkirkjan: Messa
sunudag kl. 11 (allra sálna
messa). Síra Jón Auðuns.
Síðdegismessa kl. 5. Síra
Óskar J. Þorláksson. Barna-
samkoma í Tjarnarbíói kl.
11. Síra Óskar Þorláksson.
Hafnarfjarðarkirkja: —
Messa kl. 2. Síra Garðar
Þorsteinsson.
Bústaðaprestakall: Messað
í Háagerðisskóla kl. 2.
Banrasamkoma kl. 10.30 ár-
degis sama stað. Gunnar
Ánrason.
Háteigsprestakall: Messa í
hátíðasal Sjómannaskólans
kl. 2. Barnasamkoma kl.
10.30 á sama stað. Síra Jón
Þorvarðsson.
Kirkja Óháða safnaðarins:
Messa kl. 2 e. h. Barna-
guðsþjónusta kl. 10.30 f. h.
Öll börn velkomin. Síra Em-
il Björnsson.
Elliheimilið: Guðsþjónusta
kl. 2. Ásmundur Guðmuns
son biskup prédikar. Athug-
ið breyttan messutíma.
Laugai’neskirkja: Messa
kl. 10.30 f. h. Ferming og alt-
arisganga. Síra Garðar
Svavarsson.
Hallgrímskirkja: Messa kl
11 f. h.. Síra Halldór Kol-
beins prédikar. Ferming.
Esso-málið —
Frh. af 1. síðu.
skriflega varninginn með beiðni
um, að fylgiskjöl með vaimingn-
um væru stíluð á varnarliðið
eða erlenda verktaka á Kefla-
víkurflugvelli, en send H.Í.S.
eða Olíufélaginu h/f. Varan var
greidd af gjaldeyrisinnstæðum
fyrirtækjanna hjá Esso Export
Corporation, sem sér um inn-
heimtur fyrir H.Í.S. og Olíufé-
lagið h/f á því, sem þessi félög
selja varnarliðinu og erlendum
flugvélum, þ. e. vörum og þjón-
ustu. Þegar varan var komin til
landsins og fylgiskjölin í hend-
ur Olíufélagsins h/f eða H.Í.S.
voru farmskírteinin send suður
á Keflavíkurflugvöll til fyrir-
svarsmanna H.Í.S. þar, sem sáu
um að afla yfirlýsingar varn-
arliðsins og áritunar á farm-
skírteinin þess efnis, að varan
væri flutt inn til notkunar fyr-
ir varnarliðið. Síðan voru farm-
mæti alls þessa innflutnings.
Enn hefur ekki tekizt að fá
upplýsingar um verðmæti alls
þessa varnings, en þegar liggja
fyrir gögn, er geyma upplýsing-
ar um verðmæti meginhluta inn
flutningsins. Er lagt til grund-
vallar innkaupsverð (fob-verð).
— Nemur það samtals um
$ 130.000.00 eða röskum kr.
2.100.000.00. Ekki hefur. enn
verið reiknað út hverju aðflutn-
ingsgjöldin af varningi þessum
mundu numið hafa.
Ætluðíi að halda
áfram.
Eftir að rannsókn málsins
hófst sótti Olíufélagið h/f um
innflutningsleyfi fyrir vatns-
eimingartæki og varahlutum í
Leyland-bifreiðir. Hafði varn-
ingur þessi verið fluttur inn ár-
ið 1958, eða nokkru áður en
dómsrannsókn málsins hófst.
skírteinin send til Reykjavíkur, ’ Varningurinn var fluttur inn í
þar sem þeim var framvísað til
tollafgreiðslu. Lá þá varan á
lausu, án greiðslu tolls, til flutn
ings suður á Kaflavíkurflug-
völl. Tollgæzlan þar skyldi
fylgjast með því, að varan kæmi
inn á völlinn, m. a. með stimpl-
un tollseðla, er fylgdu vörunni.
nafni varnarliðsins. Vatnseim-
ingartækið var keypt frá Banda
ríkjunum og kostaði $ 7.160.00.
Varahlutirnir voru keyptir í
Englandi, enda eru Leyland-bif-
reiðir enskrar gerðar. Inn-
kaupsverðið nam £ 2371-0-0. —
Innflutningsleyfin voru veitt.
Aðflutningsgjöldin af þessum
sendingum báðum námu sam-
tals kr. 176.765.00.
Bifreiðin uar notuð'
til annars.
Hinn 24. júní 1958 reit H.Í.S.
: fjármálaráðuneytinu bréf, þar
sem félagið óskaði umsagnar
Milljóna smygl.
Meðal þessa tollfrjálsa inn-
flutnings H.Í.S. og Olíufélags-
ins h/f kennir margra grasa:
Þrj ár benzínafgreiðslubifreiðir,
11 tengivagnar til afgreiðslu
smurolíu o. fl. til flugvéla, 20
dælur til afgreiðslu á mótor-1 - áðuneytisins á fyrirhugaðri
benzíni, 19 dælur til afgreiðslu iánviðtöku félagsins á sérstök-
á flugvélaeldsneyti og 2 loftdæl ; um tækjum til afgreiðslu á elds
ur, ásamt mælum. Enn fremui ney^ til farþegaþrýstiloftsflug-
stálpípur, ventlar, lokur, rennsl Lánveitandinn var, sam-
ismælar, slöngur o. fl. í neðan- ij;Væmt upplýsingum H.Í.S.,
jarðarleiðslukerfi H.Í.S. vegna 1
flugafgreiðslunnar á Keflavík-
urflugvelli, svo og varahlutir í
benzíndælur og bifreiðir,
dekkjaviðgerðarefni, pípulagn-
ingarefni alls konar, krossvið-
ur, gólfflísar, 216.703 pund af
frostlegi, 350 tunnur af terpen-
tínu, 52.203 pund af ísvarnar-
efni og jafnvel áfengi.
Framkvæmdarstjóri H.Í.S.
tímabilið
Esso Export Corporation, New
York. Ráðuneytið svaraði með
bréfi, ds. 3. júlí 1958, á þá lund,
að lagaheimild brysti til að
sleppa þessum afgreiðslutækj-
um við aðflutningsgjöld. Hins
vegar féllst ráðuneytið á það,
með skírskotun til viðeigandi
ákvæðatollskrárlaga, að inn-
flutningsgjöldin yrðu aðeins tek
in af leigu tækjanna. H.Í.S. sótti
síðan um innflutningsleyfi fyr-
ir tækjunum. í umsókninni, sem
er dagsett 7. júlí 1958, er beðið
um innflutningsleyfi fyrir af-
greiðslutæki fyrir flugvélaelds-
neyti. Leyfi var veitt með þeim
skilyrðum, sem fjármálaráðu-
neytið setti og að framan grein-
ir. — Afgreiðslutækið kom til
landsins 7. júlí 1958. í tollinn-
flutningsskýrslu, sem gefin er
út af Olíufélaginu h/f 14. júlí
1958, er tækið nefnt vörubif-
reið og leigan metin á $2000.00.
Aðflutningsgjöldin voru reikn-
uð út í samræmi við leiguna og
námu kr. 22.854.00. Hinn 19.
marz 1959 sótti Olíufélagið h/f
um innflutningsleyfi fyrir bif-
reiðinni, þar sem félagið, vegna
breyttra afgreiðsluhátta, hefði
þörf fyrir að kaupa bifreiðina.
Leyfið var veitt. — Bifreiðin,
með geymi (tank), kostaði
$ 10.287.00. Aðflutningsgjöldin
námu kr. 80.891.00. í fórum
dómsins eru hins vegar gögn,
sem geyma upplýsingar um, að
bifx-eiðin hafi aldrei verið not-
uð til að afgreiða eldsneyti á
farþegaþotur og að H.Í.S. hafi
keypt bifreiðina fyrir atbeina
Esso Export Corporation þegar
í júní 1958 og Ecco Export hafi
greitt andvirði bílsins og geym-
isins í júlí 1958 af innstæðum
H.Í.S. hjá Esso Export.
Skylt er að geta þess, að
■megnið af þeim innflutningi,
sem að framan greinir og inn
kom í nafni varnarliðsins, hef-
ur verið og er notaður vegna
þjónustu H.Í.S. við varnarliðið,
ýmist einvörðungu eða bæði til
að þjóna varnarliðinu, erlend-
um farþegaflugvélum og ís-
lenzkum aðilum.
Ékki þjófstolnir munir.
Vegna blaðafregnar er skylt
að geta þess, að ekkert hefur
fram komið í rannsókn máls-
ins, er bendi til, að H.Í.S. eða
Olíufélagið h/f hafi í vörzlum
sínum þjófstolna muni frá varn-
arliðinu eða öðrum.
Rannsóknin hefur hins vegar
leitt í ljós, að H.Í.S. hafi feng-
ið að láni hjá varnarliðinu tvær
dælur og einn vörulyftara.
Fara þeir á síld við
Vestur-Afriku?
Þar em sagðn miklir möguleikar.
Þekktur norskur kaupsýslu-
maður í Casablanca, Harald
Síornes að nafni, Iiefur bent á
sem þessi innflutn- glæsilega framtíðarmöguleika
ingur átti sér stað, Haukur fyrir norska fiskimenn, sem
Hvannberg, hefur haldið því vilja stunda veiðar við strend-
fram, að það sé skilningur sinn
á ákvæðum varnarsamningsins
um tollfrjálsan innflutning til
varnarliðsins og erlendra verk-
taka á Keflavíkurflugvelli, að
H.Í.S. hafi verið heimilt að
flytja þenna varning inn toll-
frjálst, þar sem innflutningur-
inn standi' allur í sambandi við
þjónustu H.Í.S. við vamarliðið.
Rannsókn hefur að sjálfsögðu
beinzt að því, hverju nemi vérð-
ur Vestur-Afríku.
Stornes hefm- aflað sér upp-
lýsinga um fiskveiðar og
vinnslu fiskafurða á ýmsum
stöðum við vesturströndina,
allt norðan frá Marokko suður
í Guinea-flóa.
Niðurstöður Stornes eru þær,
að styrjuveiðar á þessum slóð-
um geti orðið hreinasta gull-
náma fyrir norska fiskimenn,
en til þess verði að afla hent-
ugra skipa og þá fyrst og
fremst móðurskipa, er fylgt geti
veiðiflotanum. Þarna er gnægð
fisks í sjónum, og lóðanir hafa
leitt í ljós, að botninn er ein-
staklega vel fallinn fyrir tog-
veiðar.
En það eru ekki einungis
styrjuveiðarnar, sem geta orðið
ábatasamar. Óvæntir og ótæm-
andi möguleikar eru og á góðri
síldveiði. Af sýnishornum má
ráða, að síldin við vesturströnd
Afríku er sízt lakari vara en sú
síld, sem gengur upp að strönd
Noregs að vetrinum til hrygn-
ingar. \
(Ægir skv. N. H. og S. T.)