Vísir - 02.05.1960, Blaðsíða 3

Mánudaginn 2. maí 1960
V í S I B
,Tvísaga stjómarandstaða. j hefði ekki skapast vegna ófrið- stærri hluta af tekjum einstak- aldar næturverðimir, Marx og Með leyfi hæstvirts forseta hef
Stjórnarandstaðan hefur við arins.“ J linganna. Þetta skattakerfí hef- ^ Engels og lærisveinar þeirra, ég þá lestur tilvitnanna: ,,A1-
fyrstu umræðu, í nefnd og í gatt að segja sé ég ekki hvern ur ^tilokað hagkvæman rekstur sem spáðu 'samdrætti kapitals- þingi þarf að hafa vit fyrir
blöðum sínum, gagnrýnt frum- ig Framsóknarmenn geta verið fyrirtækja og myndun sjóða til ins, útrýmingu 'smáfyrirtækj- þjóðinni. — Það má ekki sleppá
varp þetta töluvert, og mun ég £ móti frumvarpi þessu án þess Þess a® en<turnýja atvinnutæki anna, endalokum miðstéttar og fjármunum við hana.“---------
nú víkja að þeirri gagnrýni í að vera sjálfum sér ósamkvæm- i einkaeign. Þetta skattakerfi, | síharðnandi kreppum. Hver var „Við höfum skapað stórfelldar
stórum dráttum. Gagnrýni jr ega ag minnsta kosti ekki hefur ásamt rangskráningu J svo dómur reynslunnar í heim- framfarir með ríkisafskiptum
stjórnarandstöðuflokkanna er: samkvæmir þeim orðum sinna gengisins búiið svo að fram- j inum og þá ekki sízt á íslandi,---------við hefðum þurft að hafa
af mjög ólíkum toga spunnin. | forustumanna, sem ég hér hefi leiðslunni, að hún hefur geng- hafa litlu og miðlungsfyrirtæk- ríkisafskiptin meiri.“ —----
ið úr greipum einstaklinga og in horfið? Nei, hreint ekki þau „Við hefðum aldrei átt að af-
færst yfir á hendur þess opin- halda enn í dag velli. Hafa at- nema skömmtUnina?“ ---------
bera og skortur á myndun vinnutækin lent í höndum fárra „Maður á að spara við sig syk-
Annar stjórnarandstöðuflokk- tilfært.
urinn, Alþýðubandalagið, hefur
miklað mjög fyrir sér þá stefnu
í
Þeir gætu að vísu verið á
breytingu í efnahagsmálum,; móti frumvarpinu, ef þeir telja einkafjármagns leitt af sér að auðmanna? Alls ekki, eru ekki ur og kaffi, þegar maður á pen-
sem leiða muni af frumvarpi aðstæður séu ekki fyrir einkaframtakið var ekki megn- hér á landi og á Norðurlöndum inga.“ — — — „Það hættu-.
þess og, svo að notuð séu orð henúi til þess að afnema ugt ag ráðast í kaup á meiri- stærstu atvinnufyrirtækin m. a. legasta í þessu frumvarpi er
háttvirts þriðja þingmanns t höftin, en þau rök hafa þeir að háttar nýjum atvinnutækjum, j í eigu samvinnufélaga, sem stór frjáls verzlun“. — — „Frjáls
Reykjavikur nefnt þessar að- minnsia kosti ekki enn fært svo að það opinbera var sá einn hluti þjóðarinnar er aðilji að, verzlun er verri en herinn“.—
gerðir „gagnbyltingu auðvalds- ^ frarn- Þeir geta hinsvegar ekki sem til greina kom þeg-' og í öðrum löndum í eigu-------------„Engin ástæða til þess að
■ins á íslandi“. — Fyrir þá, sem verið andvígir frumvarpinu, ar ragast þurfti í meiri háttar hlutafélaga með tugþúsundum skrá rétt gengi.“----------„Ó-
ekki eru vel heima í orðfræði sökum þess að í því felist eng- nýskepUn atvinnulífsins. Til ef ekki hunduðum þúsunda bjákvæmileg nauðsyn að þjóð-
kommúnista, mun rétt að S^ta hy^ule§ b^ing frá þvi sem viðbótar þegsu kom SVQ hafta.' hiuthafa. Hefur öreigastéttinni nýta alla utanríkisverzlunina “
þess, að svipuðu nafni var upp- er> eea minnsta kosti getur : ' ; , .----------„Það sem gera verður,
reisn ungversku þjóðarinnar Það varla verið þeim neitt buskapurinn,. með opmberum, fanð fjolgandiog millistettm þeggr menn ^ yarir vjð
nefnd. Það var „gagnbylting, kaPPsmal að ganga gegn frum- afskiptum af innflutningi, horfið ur sogunm. Þvert a moti, verðbólgu, er að herða á stjórn
auðvaldsins“ þarlendis.
EINA
LÝÐRÆÐISLEGA
VERZLUNARKERFIÐ
FRAMHALD ÞINGRÆÐU BIRGIS KJARANS
Framsónkarmenn vilja hins
vegar gera hlut frumvarpsins
sem minnstan, og segja t. d. í
fyrirsögn í Tímanum 9. þ. m.
með leyfi hæstvirts forseta:
„Höftin haldast áfram -------
skipt um nöfn á nefndum". —
------Vík ég þá fyrst að gagn-
rýni þeirra Framsóknarmanna
og get verið fáorður, því þar er
ekki að ýkja miklu að taka. Það
er þá fyrst og fremst almennt
að segja um afstöðu Framsókn-
árflokksins til haftabúskapar-
ins, að hún hefur verið tvínón-
andi og tækifærissinnuð. Upp-
haflega var Framsóknarflokk-
urinn eindreginn haftaflokkur
og sá eiginlegi ættfaðir þeirrar
stefnu hér á landi. Mér er efs
um að til þess hafi legið hug-
sjónálegar — ideológískar —-
ástæður, heldur hitt að höftin
voru beinn hagnýtur þáttur í j
uþpbyggingu valdakerfis hans. t
Höftin þjónuðu Framsóknar- varpi, sem aðeins fæli í sér stað-J verðálagi og neyzlu og klafa- j eignaleysingjunum hefur fækk-
flokknum sérlega vel í því festingu á þeirri stefnu, sem bindingu utanríkisverzlunar- að, almenn velmegun og tekju-
mikla átaki að sveigja inn-lsti°rn undir forsæti formanns innar í æ rikari mæli í formi jöfnun hefur átt sér stað í öllum
flutningsverzlunina að veru- Þeirra hefði að undanförnu klíringviðskiptanna. Á þennan, löndum kapitalismans og þá
legum hluta undir ofurvald rekið. Telji þeir hinsvegar þá hátt voru menn vel á ceg komn- ekki sízt hér á landi, ílibba- Þau eru , þQr
Sambandsins.--------Þetta til- stefnu úrelta og frumvarp ir, þegjandi og hljóðalaust að lausu verkamönnunum hefur: féJa r^fþeirra°til
ræði tókst fyrir atbeina haft- stjórnarflokkanna ekki ganga innleiða ríkis-sósíalismann á ís-. fækkað í iðnaðarríkjunum og hms f ullkomna haftabúska ar
anna, og hefði sennilega aldrei nóSu langt til nýbreytni, ber iandi þvert ofan í vilja þjóðar-'eru sumstaðar að hverfa sem á^Hunar-bC^kapar ríkissósíal-’
tekist með öðrum hætti, en Þeim sjálfum að marka aðra innar sjálfrar. Það var bylting stétt, en hin borgarlega milli- }smang Þeim er þka fu]]l óst
þeirri aðstöðu og þeim vinnu- nýía stefnu, en slíkt hafa þeir 'sem framkvæma átti bakdyra-; stétt hefur haldið velli. Og sós;alis'tuum ag höftin eru
andstæð frjálsu efnahagslífi og
skapa mótsetningar innan þess,
. ... , , * , . , .„ sem grafa undan frjálsv efna-
frumvarpi frekar falmkennt, að hann sagði her við einar um- ert omegnugra að leysa en hið hagsherfj SósíslistTnii eru
og gengur þar sennilega til að ræðurnar, með leyfi hæstvirts sósíalistíska. Stefna næturvarð-
þorri þeirra mun í hjarta sínu forseta: „Privat-kapitalsminn anna hefur dagað uppi og er mú
vera samþykkur þessari stefnu- hefur verið bannaður á fslandi steinrunnið nátttröll í lifanál
breytingu og því um geð að og ekki getað þxúfist nema með þjóðfélagi
þjóðai’búskaparins“. — — —
„Almennt viðskiptafrelsi er
ekki lengur til í heiminum".
—-------„Gallinn var að höftin
voru ekki nógu alger“.---------
„Þjóðfélagið verður með harðri
hendi að stjórna fjárfesting-
unni.“,— — — „Stundum er
jafnvel .betr.a að veifa röngu tré
en engu og slæm stjórn er betri
en engin stjórn,.“ Já, svo syngur .
hver fugl, sem hann er nefjaður
til. — Þessar að vísu nokkuð
handahófslegu tilvitnanir gefa.
þó í heild, að ég held rétta og
nokkur skýra mynd af efna-
hagsmálaviðhorfum þeirra só-
síalista og viðhorfum þeirra til.
meginati’iðanna, sem umrætt
frumvai-p fjalla um.
Höftin nauðsynleg
í áætlunarbúskap.
Þeir di-aga enga dul á, að þeir
telja höftin æskileg enda eru
þau skilgetið afkvæmi hugsana-
I kerfis þeir'ra. Þau eru eðlilegur
; þáttur í efnahagskerfi þeirra.
I Efnahagskex-fi þeirra fær bók-
staflega ekki staðist án hafta.
brögðum, sem harðsvírað hafta-j einnig látið undir höfuð leggj-' mcgin.----Svo vel taldi hátt- j kreppurnar hafasýntsig að vera
kerfi veitti óbilgjörnum hand- .ast- — Mér sýnist því allt and- virtur þriðji þingmaður Reykja- efnahagslegt fyrirbæri, sem
höfum þess. En þegar höftin
gei’ðust óvinsæl venti Fram-
sókn sínu kvæði í kross og sagði
eins og lesa má í leiðax-a Tím-
ans 23. þ. m. með leyfi hæstv.
forseta: „Nú dettur að sjálf-
sögðu engum í hug að viðhalda
höftum haftanna vegna.“ Og
þessi mun að minnsta kósti á
yfirboi’ðinu vera stefna flokks-
ins í dag og skal þó raunar ját-
óf Framsóknarmanna við þessu víkur sig hafa búið um hnútana borgaralegt þjóðfélag væri ekk-
ganga í berhögg við hana. j skattsvikum og gjaldeyrissvik-
í ræðum háttvirts þriðja um.“
Hún byggðist á úreltum kenni
setningum og miðaði við löngu
þingmanns Reykjavíkur, sem! Með hinni nýju efnahags- horfnar sögulega aðstæður og
beinan misskilning á fram-
vindu sögunnar. Tal naeturvarð-
tíðast túlkar hér efnahags- málastefnu hæstvirtrar ríkis'
skoðanir þeirra sósíalista og af stjórnar hrynja þessar spila-
að að þegar 1941, gaf milli- mestum fjálgleik, hefur bæði borgir ríkis-sósíalistanna til anna um efnahagsmálaviðfangs-
þinganefnd í gjaldeyrismálum, við fyi’stu umræðu um þetta grunna, loku er skotið fyrir efni líðandi stundar, er því lík-
sem háttvirtur fyrsti þingmað- frumvarp, sem og áður við um- bakdyrnar og fordyrið opnað ast sem múmíur í egypskum
ur Austurlandskj ördæmis var ræðurnar um efnahagsmála- UPP á gátt fyrir nýrri farsælli pýramídum væru að stinga
formaður í út álit, þar sem svo flumvörpin og skattamálin gætt þróun. Það er þessi staðreynd saman nefjum og segja til um fýýrfesíingu "frjáVsa * aidrer að
er að orði komist með leyfi nokkurrar biturðar og sárra sem þeir Alþýðubandalags- 11-1=',™ í ^tímniri
hæstv. forseta: „Þótt nefndin vonbrigða. Þeta er í sjálfu sér menn óttast svo mjög.
hafi þannig ekki getað orðið ekki óskiljanlegt. Því að kom-1
sammála um það, hvort grípa múnistar hafa með beinni og Einari Olgeirssyni
svarað.
því hinir einu sanntrúuðu
haftapostuiar í dag. Það eina,
sem þeir geta fundið íslenzkri
haftapóiitík til foráttu er, að
höftin hafi ekki verið nógu
ströng, ekk.i nógu alger. Það
átti að b°izla allt og tjóðra alla
og sveigja undir opinbera for-
sjá, kaffæra einkaframtakið og
athafnafrelsið í eitt ískipti fyrir
öll. Það átti aldrei að slaka á
klónni, aldi’ei að afnema brauð-
skömmtunina, aldrei að gefa
skuli til innfiutninsh. eða ann-' óbeinni óafvitandi aðstoð borg-
arra ráðstafana til að bæta úr aralegu flokkanna, reynt að
úrlausn viðfangsefna á atómöld.
En rekjum nú í stuttu máli
viðhorf næturvarðanna til nú-
verandi efnahagsmálaaðgerða
og mun eg með leyfi hæstvirts
Háttvirtur þriðji þingmaður forseta gera það einfaldlega
gjaldeyrisskorti, er hún hins- lauma nýju efnahagskerfi, rík- Reykjavíkur minntist í ræðu með nokkrum tilvitnunum í
vegar sammála um það, að inn-; issósíalismanum inn um bak- sinni við fyrstu umræðu þessa ^ ummæli háttvix-ts þriðja þing-
flutningshöft eru ástæðulaus, dyr íslenzks þjóðarbúskapar. frumvarps á það sem hann manns Reykjavíkur við um-
ef ekki er um gjaldeyrisskort Sumpart hefur þetta gerst með vildi kalla næturvarðarstefnuna ræður hér á Alþingi í vetur.
eða hættu á gjaldeyrisskorti að skattakerfi, sem miðað hefur að frá 1850. Þetta er haglega orð- Þótt allt sé þar ekki flutt í
ræða, enda ekki þær aðstæður því að gerbreyta þjóðfélags- að, hitt er annað mál, að það samhengi, er þar að minnsta
fyrir hendi, sem innflutnings- kerfinu og þannig verið dulbú- ei’u einmitt hann og hans flokk- kosti ekkert slitið úr samhengi
höftum er ætlað að bæta úr. Er in bylting, Þetta skattakerfi hef ur sem í þessu þjóðfélagi ei’u til þess að rangsnúa málstað
það einróma álit nefndarinnar,' ur haft í för með sér æ ríkari næturverðir frá nítjándu öld og hans, enda mun hann þá vafa-
að tímabært hefði verið að af- sósíaliseringu á tekjum einstak- stefna þeirra, því sannnefnd lítið leiðrétta mig síðar, ef hann
nema innflutningshöftin á síð- linganna, þ. e. a. s. hið opin- nítjándualdar næturvarða- telur mig hafa afflutt málstað
astliðnu ári, ef sérstakt ástand bera hefur tekið til sín stöðugt stefna. Voru það ekki nítjándu- sinn, eða rangfært eitthvað.
gefa verzlun frjálsa, aldrei að
leggja niður Innflutningsskrif-
stofuna, aldrei að afnema jeppa-
nefndina, aldrei að leysa út-
flutningsnefnd frá störfum,.
aldrei að hagga við neinu af
þessu, heldur að bæta nýrri
silkihúfu ofan á þetta allt sem
fyrir var einhverju áætlunai’-
ráði og allskonar öðru plan-
ökonomisku fígúruverki. Þetta
er stefna fyrir sig en er þetta
stefnan, sem íslendingar, ég
spyr, stefna sem íslenzkur
verkalýður ber í dág alveg sér-
stákl'ega fram kröfur um? Eg
Frh. á. 9. s.