Vísir - 04.05.1960, Blaðsíða 2

2
V í S I B
Miðvikudaginn 4. maí 1960
Sœjarfrétti?
ÚtvarpiS í kvöld:
2Ó.45 „Klara“, smásaga eftir
20.30 Sænsk nútímatónlist.
Fi'iþjón Stefánsson (Höf.
les). 21.00 Rússnesk kórlög.
21.25 „Ekið fyrir stapann“,
leiksaga eftir Agnar Þórðar-
son, flutt undir stjórn höf-
undar, XI. kafli. 22.00 Fréttir
og veðurfregnir. 22.10 Leik-
húspistill (Sveinn Einars-
, son). 22.30 „Um sumar-
kvöld“: Giinther-Arndt-kór-
inn, A1 Jolson, Alice Babs,
Georges Brassen, Ella Fitz-
gerald, Maurice Chevalier,
Los Panchos, Oswald Hel-
muth og Helene Eyjólfsdótt-
ir skemmta — til 23.10.
Eimskip.
Dettifoss fer frá Gautaborg
4. maí til Gdynia, Hamborg-
ar og Rvk. Fjallfoss fór frá
Keflavík í gærkvöldi til
Rotterdam og Antwerpen.
Goðafoss fór frá Hafnarfirði
, í gær til Cuxhaven, Ham-
borgar, Tönsberg, Frede-
rikstad, Gautaborgar og
Rússlands. Gullfoss fór frá
] Leith 2. maí til Rvk. Lagar-
foss kom til Rvk. 30. apríl
frá New York. Reykjafoss
fór frá Hull 30. maí til Rvk.
Selfoss fór frá Rotterdam í
, gær til Ríga og Hamborgar.
Tröllafoss fór frá Akureyri
23. maí til New York. Tungu
foss fór frá Raufarhöfn 30.
maí til Gautaborgar, Ábo,
Helsingfors og Hamina.
Skipadeild SÍS:
Hvassafell losar á Húna-
flóahöfnum. Arnarf'-U er í
Borgarnesi. Jökulfeli kemur
, í dag til Calais. Disv fell er
í Rotterdam. Litlafe l er á
, Akureyri. HelgafcU er í
Reykjavík. HamrafeU *ór 25.
. þ. m. frá Batum áleiðis til
Reykjavíkur. Er væntanlegt
7. þ. m.
Ríkisskip:
Hekla fer frá Akur " i í dag
á vesturleið. Esja c • væntan-
leg til Siglufjarða: í dag á
Lífskjörin
KROSSGÁTA NR 1039:
austurleið. Herðubreið fer
frá Reykjavík á morgun aust
ur um land til Fáskrúðsfjarð-
ar. Skjaldbreið kom til
Reykjavíkur í gaer. Þyiúll
kom til Reykjavíkur í gær.
Herjólfur fer frá Reykjavík
kl. 21 í kvöld til Vestmanna-
eyja.
Eimskipafélag Reykjavíkur:
Katla er í Helsingfors. —
Askja fór í gær frá Vest-
mannaeyjum áleiðis til Sví-
þjóðar og Rússlands.
Loftleiðir:
Snorri Sturluson er væntan-
legur kl. 6.45 frá New York.
Fer til Amsterdam og Lux-
emburg kl. 8.15. — Leifur
Eiríksson er væntanlegur kl.
23 frá Stavanger. Fer til New
York kl 00.30.
Listamannaklúbburinn
l í baðstofu Naustsins er op-
1 inn í kvöld.
Konur
í styrktarfélagi vangefinna
halda fund fimmtudaginn 5.
maí kl. 20.30 í Aðalstræti 12.
Frú Soffia Haralz flytur er-
indi. Sýnd verður söngva-
kvikmynd frá Hawaii. —
Stjórnin.
Fræðslurit.
Út er komið fræðslurit, bækl-
ingur, sem nefnist Endur-
nýjun kirkjunnar rannsókn-
arefni frá Æskulýðsnefnd
Alheimsráðs kirkna. Útgef-
endur Bragi Friðriksson, Ól-
afur Skúlason og Jóhann
Hannesson. Einnig Jesús
Kristur, ljós heimsins.
(Fræðslurit II), útgef. sömu
menn.
Rafnkelssöfnuniii.
Frá skipverjum og útgerðar-
félagi í Sandgerði: Mummi
GK 120 5000 kr. Smári TH
59 5000 kr. Frá útgerð Ham-
Aðalfundur
Skógræktarfélags Reykja-
víkur verður í Tjarnarcafé í
kvöld kl. 8.30.
Sundmót í. R.
hefst í Sundhöllinni kl. 8.30
í kvöld og keppa þar m. a.
Lars Larsson, bezti skrið-
sundmaður Dana, Kristine
Strange, bezta skriðsundkona
Dana og Linda Petersen,
bezta bringusundkona Dana.
— Við þessa gesti mun okk-
ar bezta sundfólk keppa, og
má búast við jafnri keppni
og ef til vill metum.

Skýringar:
Lárétt: 2 endir, -5 á Barða-
strönd, 6 á, 8 fall, 10 ílát, 12 um
lit, 14 þjálfa, 15 flýtir sér, 17 ó-
nefndur, 18 slíta.
Lóðrétt: 1 ólga, 2 ákall, 3
skrif, 4 borgarsvæðinu, 7 vex,
9 eldur, 11 hitatæki, 13 á
frakka, 16 samhljóðar.
Lausn á krossgátu nr. 4038:
Lárétt: 2 öflug, 5 orna, 6 dró,
8' ab, 10 spyr, 12 bór, 14 Ali, 15
ítgr, 16 sð, 18 takið. ,
Lóðrétt: 1 bolabít, 2 önd, 3
fgrs, 4 Guðríði, 7 ópa, 9 bóta, ,l,l
yís, 13 ralc, 16 ri. ,
K. R. Knattspyrnumenn.
Æfingar í kvöld kl. 7.30 til
8.30 2. fl. og 8.30 til 10 mfl.
og 1. fl. Mjög áríðandi að
allir mæti. Þjálfarinn. (200
ÞRÓTTUR knattspyrnufél.
Æfingar verða þessa viku
sem hér segir: Fyrir 3., 4. og
5. fl. á Háskólavellinum mið-
vikudag kl. 7, 5. fl„ kl. 8 4.
og 3. fl. Föstudag kl. 7, 5. fl.
kl. 8, 3. og 4. fl. — Þjálfarar.
(196
ÞRÓTTUR knattspyrnufél.
Æfing ...vacöur í dag. ,ld. 8 á,
íþróttayííUinunl fyrir.mfl., ,1.
og 2. fl, —Kefndin. -
Frh. al 1. síðu.
seta: Það eru 650 milljónerar
á íslandi og 29 þeirra eiga 250
millj. í skuldlausum eignum.Eg
fæ nú satt að segja ekki skilið,
hvernig prívatkapitalisminn á
bæði að vera dauður á íslandi,
en samt eiga að vera hér um
650 milljónerar.
En sannleikurin mun vera
sá, að hvorki er einkafjármagn-
ið útdautt né tala hinna vold-
ugu milljónera svo há hér á
landi, sem hann vill vera láta.
Það hefur verdð reynsla í
öðrum löndum, að þegar allt er
um þrotið eftir hafta- og nefnda
fargan, þá hefur það einmitt
verið einkareksturinn hið
frjálsa framtak, sem brotið hef-
ur bi'autirnar og komið til bjarg
ar. Og þetta er ekki einungis
saga hinna kapitalisku landa.
Þessi saga hefur einnig gei'st
í Rússlandi, í föðurlandi Sósí-
alismans. Þess er ekki ýkja
langt að minnast, að það var
árið 1921, sem Lenin sá fram
á hrun hins kommúnistiska
þjóðskiplags og varð þá að
grípa til prívatkapitalismans
Það var neftímabilið, sem menn
minnast. Þá var skömmtuninni
hætt, þá var vinnuskyldan af
numin, þá var gefið frjálsræði
í verzlunar- og iðnaðarrekstri
Ég kerh þá að þriðju staðhæf
ingu 3. þm. Reykv. um yfir
burði hins sósíahstíska efna
hagskerfis.
Athyglisverður
samanburóxu'.
Lítum á einstök atriði eins
og þróun þjóðarteknanna. Ger-
um samanburð á þeim í Sové-
Rússlandi og á íslandi. Við skul-
um búa okkur til vísitölu, sem
hefur grxmdvöllinn árið 1913,
látum það ár gilda sama og
100. Hvemig hún mundi líta út
árið 1958. Þá mundi rússneska
talan sýna 2208 stig, en íslenzka
talan 3500 stig. Þannig hafa
þjóðartekjurnar á íslandi vax-
ið xniklu meir en í Rússlandi.
Við skulum líta á virkjanir
og í'dforkuframleiðslu. Við get-
um búið okkur t.il sams konar
vísitölu og miðað við 1913. Hver
er þá vísitalan í Rússlandi og
íslandi árið 1958? í Rússlandi
er hún 233 stig, en á íslandi 445
stig. Vii'kjanirnar hér hjá okk-
ur, þótt fáir séum, smáir og
fátækir, hafa sem sagt orðið
hlutfallslega miklu meiri held-
ur en hjá hinu stóra Sovjet-
Rússlandi.
Austurmarkaðir
ekki öruggari.
Ég kem þá að f jórða ati'iðinu,
og það er um öi'yggi sósíalisku
markaða.
Við höfðiun t.d. á síðasta
samningstímabili samið við
Pólverja um kaup á 5 þús.
tonnum af áburði þaðan,
sem áttu að afgreiðast nú
í vor. Ekki svo mikið sem
tonn af þessum áburði kem-
ur. Við höfum samið við Pól-
verja um þúsund standarda
af byggingartimbri, sem
áttu að afgreiðast nú fyrir
suxnarið. Ekki standard kem-
ur af þessu timbrí. Þetta
sósíaliska land er þó ekkert
einsdæmi. Við Tékka höfð-
um við samið um kaup á
miklu magni af jámi, en svo
til hreint ekkert verður af-
greitt af því.
Fyrir öllu þessu geta verið
óviðráðanlegar ástæður, og skal
þessum viðskiptavinum okkar
ekkert hallmælt fyrir þessar
vanefndir á að standa við gerða
samninga, enda þótt það geti'
vissulega venð mjög óþægilegt.
Þetta getur allt haft sínar
arsakanir, en við skulum bara
ekki vera að hæla þessum
vinnubrögðum, og vissulega
sanna þau okkur svo ekki verð-
ur á móti mælt, að þessi við-
skipti eru hreint alls ekki
traustari eða öruggari en skipti
við aðrar þjóðir annai-s staðar
í Evrópu.
Ég kem þá að fimmta atrið-
inu.
Óverðskuldað vantraust.
Hv. 3. þm. Reykv. lét í
ljós mikið vantraust á íslenzk-
um atvinnurekendum, hæfni
þeirra og möguleikum til þess
að taka þátt í samkeppni á
fi'jálsum útflutningsmarkaði og
líkti þeim nánast við óþekka
krakka, sem þörfnuðust móður-
verndar í umferð götunnar.
Eg ber fullt traust til ís-
lenzkra atvinnurekenda og
útflytjenda að þeir munu
færir og hæfir til þess að
kappkosta imi að notfæra
sér þá nýju markaði, sem
gengisbreyting og bættar
samkeppnisgrundvöllur gef-
ur þeim.
Lýðræðifrjálst efna-
hagslíf.
Ég kem þá að sjöttu og síð-
ustu staðhæfingu hv. 3 þm.
Reykv. og hún er um það að
efnahagslegt lýðræði verði ekki
tryggt nema með hagkerfi sósí-
alismans.
Einræði — ríkisrekstur.
Eg skal ekki fjölyrða
um þessa fullyrðingu, þvi að
hún er hrein öfugmæli og ég
held að henni verði bezt svarað
með því að ég geri orð manns,
sem hv. 3. þm. Reykv. talaði
allmikið um hér fyrir helgina,
að mínum orðum. Maðui'inn
er Ludvig Erhard, efnahags-
málaráðhex-ra Vestur-Þýzka-
lands, og orðin, sem ég leyfi
mér að tilfæra, með leyfi hv.
forseta, eru þess: Neyzlufrelsi
og athafnafrelsi eiga í hugum
allra þegna að vera óskei'ðan-
leg mannréttindi. Að brjóta í
bág við þau ætti að teljast til-
ræði við þjóðfélagið. Lýðræði
og fi'jáls efnahagstarfsemi eru
jafn óaðskiljanleg og einræðið
og ríkisreksturinn er samloð-
andi.
Einar spurður.
Að lokum lagði Birgir Kjar-
an átta spurningar fyrir Einar
Olgeii'sson, vegna þeirra um-
mæla hans að viðreisnarráðstaf-
anir ríkisstjórnarinnar væru
dæmdar til að mistakast og þá
tækju sósíalistar við.
1) Mundu sósíalistar þá að
nýju endurreisa innflutnings-
ski'ifstofuna og gera allan inn-
flutning háðan leyfum. þ.e.a.s.
endurreisa haftakerfið og gera
höftin strangari en nokkru
sinni áður?
2) Myndu sósíalistar be.ita sér-
fyrir því að vöruskömmtun
yrði tekin upp á ýmsum svið-
um, m.a. skömmtun á brauði,
sykri, kaffi og fleiri nauð-
synjum?
3) Mundu sósíalistar gangast
fyrir því að fjárfestingarhöft
yrðu trfdn upp að nýju og öll.
fjárfesting verulega skorin nið-
ur.
4) Mundi Sósíalistafl. beita
sér fyrir því að menn yrðu að
nýju sviptir frjálsum umráð-
um yfir húsnæði sínu?
5) Mundu sósíalistar keppa
að því að allt að 50% af utan-
ríkisverzlun landsmanna yrði
bundin „clearing“ samningum.
við löndin í Austui'-Evrópu til
langs tíma.
6) Telja sósíalistar að við^
eigum að sníða efnahagskerfi.
okkar fyrst og fremst eftir
óskum og þörfum viðskipta-
landanna í Austur-Evrópu.
7) Telja sósíalistar að þau:
lönd í Vestur-Evrópu, sem hafa
mörgum sinnum umfangsmeiri
viðskipti við Austur-Evrópu-
löndin en við, hafi þui-ft að'
sníða utanríkisverzlun sína eft-
ir þessum viðskiptum og taka.
upp ströng viðskiptahöft þeirra
vegna?
8) Mundi sósíalistafl. beita
sér fyrir stórum lántökum f
Sovétríkunum?
Þessar 8 spurningar snerta
flestar að einhverju þau mál,
sem sósíalistar gagmýna núver-
andi stjórn fyrir að hafa aðra.
stefnu en æskilegt sé.
Stefnuljós
fyrir vöru- og fólksbifreiðir.
Sjálfvirkir rofar og blikkarar 6 og 12 volta.
Bifreiðaperur — Ljósasamíokur 12 volta.
SMVRllL
Húsi SamoiBaða. — Sími 1-22-60.
Cero-fundur
hafinn.
Fundur Miðasíu-bandalags-
ins (Cento) er hafinn í Teher-
an. Sitja hann utanríkisráðhefr
ar aðildarríkjanna og Banda-
ríkjanna.
Christian A. Hei’ter utanrík-
isráðhei-ra situr fundinn og las
á fyrsta fundinn boðskap með
árnaðaróskum frá Eisenhower
forseta.
De Gaulie í
San Francisco.
De Gaulle var fádæma vel,
tekið í San Francisco, sem oft
er kölluð „París vestursins“.
„Það er. ásetningur yðar
Bandaríkjamanna og .vor
Frakka, ag í öllum.löndum. jarð
ar. geti þjóðirnar frjálspm vilja
tekið ákvarðanir ’uixx frámtíð
sína.“