Vísir - 31.05.1960, Blaðsíða 9

Þriðjut agi 31. maí 1960
V I S I R
SeB’ðardféimurinn —
Framh. af 4. síðu.
Kaupfélagið Þór æskti þegar
á árinu 1947, að Hellukauptún
yrði skipulagt vegna fyrirhug-
aðra byggingarframkvæmda.
Var þá á næstu árum hafinn
undirbúningur að skipulags-
gerð. Eítir að verzlunarhús
kaupfélagsins hafði brunnið ár-
ið 1953, var þegar hafizt handa
um að fulígera skipulagið, áður
en nýju verzlunarhúsi yrði val-
inn staður. Skinulagsuppdrátt-
ur var síðan gerður með sam-
þykki þáv. vegamálastjóra
eins og áður hefur verið lýst,
Og staðfestur af stjórnarráðinu
2. apríl 1954. í sama mánuði
var hinu fyrirhugaða verzlunar
húsi valinn staður í samráði
við þáverandi skipulagsstjóra
ríkisins og hreppsnefnd Rangár
vallahrepps. Hóf kaupfélagið þá
byggingarframkvæmdir í maí-
mánuði 1954 og hafði lokið við
smíði hins nýja húss fyrra
liluta árs 1955.
Hin staðfesta skipulagning
Hellukauptúns er stjórnarat-
höfn, sem kaupfélaginu var rétt
að miða framkvæmdir sínar
við. Vegna skipulagningarinn-
ar valdi kaupfélagið í samráði
við skipulagsyfirvöldin verzlun
arhúsinu þann stað, sem það nú
stendur á, í því skyni að tryggja
því sem bezta viðskiptaaðstöðu
gagnvart umfei’ð um Suður-
landsveg, og hafði kaupfélagið
ástæðu til að treysta því, að sú
aðstaða mundi haldast um all-
langan tíma. Á þessu verður nú,
aðeins 5—6 árum eftir bygg-
Ingu verzlunarhússins, mikil
röskun vegna hins nýja brúar-
stæðis og þar af leiðandi breyt-
ingar á heildarskipulagi Heilu-
lcauptúns. Af þessum sökum
þykir kaupfélagið tvímælalaust
«iga rétt til nokkurra bóta, sbr.
iyrrnefnda 25. gr. laga nr. 55/
1921. f 28. gr. sömu laga segir,
að skaðabætur, meðal annars
eftir 25. gr. skuli greiddar úr
íbæjar- eða hreppssjóði. Er þá
gert ráð fyrir, að skipulagsfram
lcvæmdir hafi verið gerðar í
þágu bæjar- eða sveitarfélags.
Skipulagsbreyting sú, sem mál
þetta snýst imi, er hins vegar
gerð eftir ákvörðun ríkisvalds-
ins og með ríkishagsmuni fyrir
augum, en gegn mótmælum
lireppsnefndar Rangárvalla-
lirepps. Ber ríkissjóði því að
greiða bæturnar. í málflutningi
fyrir gerðardóminum hefur fyr-
irsvarsmaður ríkissjóðs lýst því,
að verði bætur dæmdar, geti
umbjóðandi hans fallizt á, að
Ber fjármálaráðherra f. h. rík-
issjóðs að greiða Kaupfélaginu
Þór þá fjárhæð ásamt 10 %
ársvöxtum frá 1. júní 1960 til
-eiðsludags, verði hún ekki
greidd fyrir lok maímánaðar
1960. Svo greiði og fjármála-
ráðherra f. h. ríkissjóðs allan
kostnað af gerðardóminum, þar
á meðal málflutningslaun fyrir-
! svarsmanns Kaupfélagsins Þórs,
sem ákveðast kr. 40.000,00.
Dómsorð:
Varnaraðili, fjármálaráð-
herra f. h. ríkissjóðs, greiði
sóknaraðilja, Kaupfélaginu
Þór á Hellu. kr. 750.000,00 á-
samt 10 % ársvöxtum frá 1.
júní 1960 til greiðsludags, ef
greiðsla hefur ekki farið fram
fyrir lok maímánaðar 1960.
Fjármálaráðherra f. h. ríkis-
sjóðs greiði allan kostnað af
gerðardóminum, þar á meðal
málflutningslaun fyrirsvars-
manns Kaupfélagsins Þórs,
Ólafs Þorgrímssonar, ,kr.
40.000.00.
Reykjavík, 23. apríl 1960.
Hleypt hefir verið af stokk-
unum í Newcastle 27,000
lesta skipinu Empress of
Canada, og á það að kosta
7,5 millj. punda.
var, segir, að hún hafi reynt að
fremja sjálfsmorð með því að
rispa á úlnlið sinn með skær-
um5 eh honum tókst að fá telp-
una flutta í hæli fyrir tauga-
veiklaða úti á ströndinni.
.undirlak, servantur, næturgagn.
Klefarnir eru óhreinir, segja
heimsækjendur, og fyllast við-
bjóði af að koma þarná. Þeir
segja að þarna séu börn. sem
aldrei aðhafist neitt, nema sitja
og stari sínum þöglu augurn út
í tómið.
Því er þó haldið fram, að
börnunum standi til boða að
starfa, en fæst vilji það, né
heldur lesa bækur.
Krag Jespersen, sem skrif-
ar um málið, segir að 80 af 100
börnum séu flutt annað eftir
skamma dvöl, nokkurra daga,
en dráttur verið þó á því, stund
um langur, og það sé slæmt.!
Þeir verða yngri og yngri sem
brjóta af sér og því skapast erf-
iðleikar.
//

jkkar"
ivýtt tímisi i s.
Nýtt íímgrit hc'ur hafið
göngu sína og heiíi' j ■ ; flest-
urinn okkar", málgagn Tands-
sambands hestamannafs !aga.
Tímaí ii þetta fer vel •' stsð,
birtir margar greinru-, hesta-
vísur, myndir cg þar fn .m eftir
götunum. Væri v..!, að j > yrði
altaí jafn fróðiegt og tji ú eytt.
Efni þoss er m.a. þett; Fylgt
úr hlaði, eftir •Guð-
mundsson, Tíu ár að bi b eftir
Steinþór Gestssor-s. i ormann
Landssambandsins, . í Ireliir
þaV.Icar. fyrir sig (Guði ún Jó-
hannesdóttir), Var- þ; : feig'ð
eðo hvað? (Sigríður jörns-
dóttir), Ari Guðmundsson
(Gunnar B j ar nason), Hesta-
vísúr (Einar G. E. Sæmund-
sen), Eldlands-Blakkur (Sturla
ITib ‘ik.sson). H' r-f >>• hjargar
meðbróður sinum (Jé Brýii-
jóltsson), my-ndir og margf
fleira. Ritstjóri er V í' Guð-
mundsson.
□ REF:
0 jr
lygsjonamenn upp a
Hvað getur ömurlegra en barn bak við rimlaglugga fangelsis?
Börnum haldið inniluktum í
rimlaklefum dag og nóttí
Slíkt á sér stað í sjálfri kóngsins
Kaupinhöfn.
ISarsi eiasaiigrað í 42 «la«»a.
Því myndu sennilega fáir barnaverndin hefur notað Sund
trúa, að á Noröurlöndum skuli holm í 2 ár sem að ofan segir,
annað eins viðgangast og það, en ýmsir starfsmenn þess hafa
Formaður sjómannadagsráðs
segist vinna að fagurri hugsjón,
þar sem dvalarheimili aldraðra
sjómanna er. Hugsjónin er góð,
ekki vantar það, en er það í
! samræmi við hugsjónina, að
sjálfur hugsjónamaðurinn noti
hana í eiginhagsmuna skyni og
1 seiiist til launa við stofnunina
fyrir sjálfan sig? Þegar á það
er litið, að formaður sjómanna-
dagsráðs er á fullum launum
hjá annarri stofnun, þá á ekki
að líða honum þetta.
Formaður lætur mikið af
dugnaði sínum við byggingar-
framkvæmdir þarna innfrá.
Heyr á endemi! Hann hefur vað
ið í peningum frá almenningi j
árum saman —- með hverskon- '
ar fyrirgreiðslu frá bæ og ríki. 1
Engu að síður lyppaðist hann
niður með hálfbyggt heimiiið,
en hljóp og lét gera bíó af dýr-
ustu gerð. Einkennilegir tilburð
ir það. |
Eins og að líkum lætur mátti
ekki láta sig raga um hálfan 1
slíkt þjóð-
að ræða,
kálfinn, þegar um
þrifafyrirtæki var
enda úr nógu að moða af happ-
drættisfé og fé. sem fólk hafði
gefið í líknarskyni. Nú skyldí
búið svo um hnútana,' að gömlu
sjóvíkingarnir gætu stytt sér
stundir og hvílt augu sín við
fótleggi Gínu Lollabrigade og
Birgitte Bardot. Leitað var að
dýrustu sýningartækjum o‘g’
þau greidd með líknaríenu.
Þarf ekkj að rekja það lengur
að öðru leyti en því, að 24 kar-~
ata gulli var jóðað á netakúlur
í lofti sýningarsalarins og sjól-
ar og vestur-þýzk teppi keypt
hærra verði en fá hefði mátt
hér heima.
Segið þið svo að ekki sé sæm,i
lega séð fyrir þörfum gamalla
sjómanna. En nú er líka hægt
að fara að græða á öllu saman.
Hvað annað? Ekki var hann
svo lítill gróðinn af Laugarás-’
bíói hinu fyrra.
Sem sagt: „Hugsjónir rætast.
— þá mun aftur morgna“
Gamall sjómaður.
að börn séu látin í eins manns
klefa sem fangar, — af þeim
orsökum, að barnaverndin hef-
ur ekk.i neinn stað annan fyr-
ir þau.
BT í Khöfn hefur hafið her-
ferð gegn þessu ástandi og.birt-
ir um það skelegga frásögn og
, , , , ritstjórnargrein auki. Fyrirsögn
greiðsluskylda se nu. þegar fyrir fréttarinnar er: Börnum haldið
hendi.
Að undanskildu umræddu
verziunarhúsi voru öll atvinnu-
hús kaupfélagsins byggð, áður
ekki hugmynd um út í hvað
þeir senda börnin.
Þ°gar greipin var skrifuð
voru þar 10 börn á aldrinum
13 •• - 1” rva — þar af 3 innan
fermingaraldurs.
Þau fá að koma eina klst.
á dag undir bert loft. Það er
farið með þau í gönguferð
um port stofnunarinnar. Þar
sjá börnin hvert annað, en
þau mega ekki talast við, né
heldur er þau matasí, því
að farið er með matinn til
þcirra í klefana.
Hvers vegna mega þau ekki
tala saman?, spyr blaðið —
og svarar: Það er skipun barna-
verndarinnar — vegna þess að
þau hafa verið í „þjófa- og og
inniluktum í eins manns kief-
um á Sundholm. — Barn hef-
ur verið þar einangrað í 42 daga
af bví að ekk' hafoi tekist að
en staoiesting skipulagsins fór fa þvj stað á uuptökuheimili.
fram hinn 2. apríl 1954. Við á- | Sundholm er bæjarstofnun
kvörðun bóta verður því ekki, fyrír olnbogabörn þjóðfélags-
eins og á stendur, tekið tillit jnSi sem ekkert hafa sér til við-
til þess, þó að notagildi þessara urværis-, hafa ekki þak yfir höf-
húsa kynni að rýrna vegna ugig, _ og blaðið hefur það eft-
skipulagsbreytingar þeirrar, ir forstjóra stofnunarinnar, að j ræningjahópum“ — og lögregl-
sem nú er á döíinni. Þá ber og „það sé hneykslanlegt, sem hér | an vill ekki að þau geti „talað
að ákveða bætur með bað fyrir á sér stað. Hvað eftir annað sig saman“. Mörg verða að sofa
augum, að kaupféiagið mátti hefur drengjum og telpum ver-; í sömu fötunum, sem þau eru
ekki treysta því, að hið stað- ið haldið hér svo lengi, að við
festa skipulag héldist um ótak- höfum misst þolinmæðina og
markaðan tíma. Þegar virt eru hringt til barnaverndarinnar
þau atriði í heild, sem til greina og sagt: Nú verðið þið að sækja
lcoma við matið, þykja bætur börnin — nú er nóg komið.“
hæfilega ákveðnar kr. 750 þús. | í greininni kemur fram, að
í, er þau koma á Sundholm, ség-
ár blaðið. Það hafa ekki. verið
gefnar fyrirskipanir um, að láta
þau fá náttföt, né eru þau til
þap.
Faðir 13 ára telpu, er varna
Myndin er af litla drengnum Oliver Grimms sem fer með aðal-
hiutverkið í hinni hugðnæmu mynd „Litli bróðir“ (Kleiner
Mann — ganz gross), sem sýnd er í Kópavogsbíói og m:kla
aðdáun vekur. Það er mynd, sem ánægja er að mæla með.