Vísir - 25.01.1961, Blaðsíða 9

Miðvikudaginn 25. janúar 1961
VISIR

Njósnaméfið á Bretlandi.
IHacniillan skýrf persónulega
frá gagnráÓstöfunuim.
AAIVNAR Nöcur
l ■.☆☆☆ EFTIR VERUS ☆☆'S?
Charles Goodnight
Harold Macmillan forsætis-
ráðherra hefur lafrt svo fyrir,
að honum verði skýrt persónu-
lega frá ölliun ráðstöfunum,
sem gerðar hafa verið og gerð-
ar verða, til þess að koma í veg
fyrir njósnir í rannsóknastöðv-
um brezka flotans.
í frétt um þetta segir, nð
brezka stjórnin hafi jafnan á-
hyggjur af því hver áhrif það
gæti haft á brezk-bandaríska
sambúð, ef eitthvað síast út
vegna starfsemi njósnara um
leynilega hernaðarleg áform, og
því hafi forsætisráðherrann
gert Bandaríkjastjórn grein
fyrir hinu leynilega fyrirkomu-
íagi Breta í þessum efnum
r ^ambandi við betta er
minnst á, að nú fyrir skemmstu
u karlmenn og tvær kon-
ur handtekin og úrskurðuð í
æzluvarðhald, vegna þess að
grunur féll á þau um njósnir
í flotahöfninni í Portland í
Dorset. Voru leynilögreglu-
menn frá Scotland Yard sendir
til Portland nýlega vegna þessa
máls. Flotahöfn þessi er höfuð-
miðstöð „neðansjávar rann-
sókna“.
Getgátur hafa komið fram í
blöðum um að Rússar hafi sér-
stakan áhuga fyrir að afla sér
U'mlvsinea varðandi tæki og
ráð til þess að nota gegn kaf-
bátum, ef til styrjaldar kæmi. i
Atam-kveðskapur
Framh. af 4. síðu.
dvöldu oft með honum lang-
dvölum. Eg kynntist þar Stef-
áni frá Hvítadal, Þorbergi, j
Guðmundi Hagalín og Halldóri
Laxness, og fleiri skáldum.
Hann gerði eina
og eina vísu.
— Var Halldór montinn á
þessum árum?
— Ekki man eg neitt sérstak
léga eftir því, mér líkaði vel
við hann, og þeir voru miklir
vinir Erlendur frændi minn og
hann. Halldór svaf inni hjá
Erlendi eftir að Una dó.
— Var Erlendur mikill org-
anisti?
— Hann spilaði dálítið á org-
el, en mikill organisti var hann;
ekki. Stundum greip eg í org-
elið og stundum lásu menn ljóð;
og annan skáldskap.
— Og svo varst þú eitt af
ljóðskáldunum? Viltu ekki lofa
mér að heyra eina eða tvær
vísur, sem þú gerðir á þessum
árum?
— Skáld var eg ekki mikið,
en eg gerði eina og eina vísu að
gamni mínu, og eg get svo
sem lofað þér að heyra eina eða
tvær:
en Stefán frá Hvítadal og öll
hin ungu skáldin sátu hljóðir
og hugsandi.
Það er að lokum rétt að láta
þess getið, þar sem mér láðist
að láta það koma ennþá ber-
legar ’fram í þessu viðtali, að
Jóhannes á Torfastöðum er lítil-
látur maður — hann kann ekki
þá heimsins kúnst að vera stór-
bokki og hrokagikkur. Að því
leyti svipar honum til frænda
síns, Erlendar í Unuhúsi.
Stefán Þorsteinsson.
1) Einn af framsýnustu og
framtakssömustu nautgripa-
ræktarmönnum Bandaríkj-
anna, sem átti sinn drjúga þátt
í landnámi vesturstrandarinnar,
var Charles Goodnight. Hann
hefur stundum verið nefndur
„Burbank sléttunnar“, því að
eins og Luther Burbank jók og
bætti jurtaræktun, endurbætti
Goodnight nautgriparæktina.
Goodnight var einnig þekktur
Frétt frá
orðuritara.
Forseíi íslands hefur nýlega,
að tillögu orðunefndar, sæmt
eftirtalda íslendinga heiðurs-
merkjum hinnar íslenzku fálka-
orðu, sem Iiér segir:
í október 1960:
Egil Jónasson, fyrrv. héraðs-
lækni, Seyðisfirði, riddarakrossi
fyrir embættisstörf.
Sveinn Sæmundsson, yfir-
lögregluþjónn, riddarakrossi,
fyrir embættisstörf.
2) Árið 1856, þegar Good-
night var tvítugur, hafði hann
safnað sér saman það miklu af
peningum, að hann gat keypt
sér Iitla nautgripahjörð og farið
að bua. Hann var vinnusamur
eins og ættfeður lians og ákveð-
inn að komast áfram í lífinu og
Iáta að sér kveða sem naut-
griparæktunarmaður í Texas.
--------- 1860 seldi Goodnight
nautgripi sína til þcss að ganga
í fylkingu Texaslögregluliðsins
(Texas Rangers). Þetta lið var
og er eitt bezta lögreglulið
heimsins. Löghlýðni og réttar-
vitund Goodnight voru svo
sterkar tilfinningar hjá honum,
að honum fannst þetta starf
vera nauðsynlegra en eigin-
hagsmunir hans sjálfs.---------
Þegar veru hans þar var lokió,
gerðist Goodnight Ieiðsögumað“<
ur og njósnari. Hann varð brátt
frægur fryir þessi störf, og var
mjög eftirsóttur til þeirra hluta.
Það voru fáir leiðangrar sera
fóru út yfir slétturnar, sem ráð»
færðu sig ekki fj’rst við hann.
En aðeins fáir ferðalangar vorn
heppnir að fá hann scm leið*
sögumann.
fyrir frumkvæði sitt á ýmsum hrætt og Charles erfði þessa eig
sviðum og fylgi sitt við lög og inleika í fullum mæli.------
reglur.--------Charles Good- Charles Goodnight fæddist
night var afkomandi þýzkrar 1836 í Illinois. Á meðan hanra
landnemafjölskyldu, sem hafði var enn ungur, fluttist fjöl-
flutzt frá heimalandi sínu skyldan til Texgs. Þar lærði
snenuna á 18. öldinni. Good- Charles að sitja á hestbaki,
night fjölskyldan bjó ávallt við snara nautgripi, vinna ýmsa
yztu nöfn menningarinnar, og sléttuvinnu og yfirleitt að sjá
fluttist vestar eftir því, sem fyrir sér í þessu harðgerða o§
landið byggðist. Þetta var villta landi.
hraust, vinnusamt fólk og guð- j
Eg vil ekkert þrælatal,
og enga þræla hafa.
Sem fuglinn frjáls í fjallasal
ég vera vil án vafa.
Og hin er svona:
Elsku litla fiðrildið
það flýgur svo létt um geiminn.
Blessað litla stráið
saklaust dó.
En sjálfur var ég áðan
langt úti á sjó.
— Heldurðu að þetta sé at-
ómkveðskapur? spyr Jóhannes
að lestri loknum.
Enginn stórbokki
ekki frá því, að
síðara kvæðið teljist til þess
kvæðaflokksins, og það hafi
getað blásið ungu.skáldi annar-
kenndir í brjóst, upplesið
unuhúsi, á milli þess er þú
lékst fúgur eftir Bach og
Hándel á orgelið hans Erlendar
í desember 1960:
Bárð ísleifsson, arkitekt.
riddarakross, fyrir embættis-
störf.
Ungfrú Elsu Sigfúss, söng-
konu, riddarakrossi, fyrir kynn-
ingu á íslenzkum þjóðlögum.
Karl Björnsson, bónda,
Hafrafellstungu, Öxnarfirði,
riddarakrossi, fyrir búnaðai'-
störf.
Kristján Eldjárn Kristjáns-
son, bónda og hreppstjóra,
Hellu á Árskógsströnd, Eyja-
fjarðarsýslu, riddarakrossi, fyr-
ir búnaðar- og félagsstörf.
Sigdór Brekkan, fr. skóla-
stjóra, Neskaupstað, riddara-
krossi, fyrir kennslustörf og
störf að félags- og menningar-
málum.
Sigm’ð Jónsson, flugmann,
fyrir störf í þágu íslenzkra
mála.
Þorstein Loftsson, vélf
ráðunaut, riddarakrossi,
vélstjórakennslu og störf sem
vélfræðiráðunautur.
3) 1866 stofnsetti Goodnight1
fyrsta nautgripabúið á þeim
slóðum, sem njí er nefnt Nýja
Mexíkó. Þetta var langan veg
frá öllum mannabyggðum og
lífið var erfitt og hættulegt.
Goodniglit var ákveðinn í því
að þetta skyldi takast hjá hon-
um, og hann vann sjálfur mikið
meira og lengur en þeir Iiarð-
gerðu vinnmnenn, sem fóru
út í óbyggðirnar.
--------Skömftiu eítir að hann
stofnsetti nautabúið, merkti
hann leiðina um óbyggðirnar
frá Texas til Nýja Mcxíkó, og
ber sú leið ennþá nafn hans.
Þetta gerði hann til þess að
auðveldara yrði fyrir liann að
reka nautgripi sína á markað-
inn. Þessi Goodniglit-leið og
raunar aðrar urðu mörgum
bændumi til mikils hagræðis
flýttu fyrir opnun þessa lantis
svæðis og Iandnámi vestur-
strandar Bandaríkjanna.-----*
— Árið 1871 kvæntist Good«
night Mary Ann Dyer. Þart
eignuðust aldrei nein börn, ert
bjuggu lengi sapian og vonx
mjög hamingjusom. Mary Ann
var alveg sama sinnis og Char-
les livað viðvék háleitum hugs-
unurn og skoðunuin og styrkt i
hann og studdi á allan hátt.
Eiginkona Goodnights andaðisl
1926, þrem árurn á undan htm«
um. — (Framh.) |
r
:.öú
itrti