Vísir - 21.02.1961, Side 9

Þriðjudaginn 21. febrúar 1961
VISIR
sr
Úr fréttabréfi:
kvæmdir á Sauðárkróki.
Króksbúar óánægðir með fréttafSutðifng
útvarpsins úr heimabyggð sinni.
Sauðárkróki 17. febr.
Eunþá helzt hér einmuna
viðurblíða, Lengst af því sem
lokið er af febrúar, hafa verið
stilltur og nálægt frostmarki,
stundum þíða einkum síðustu
dagana. Hins vegar voru all-
mikil frost í janúar.
'Snjólaust er gersamlega í
byggð og hefur mátt heita svo
í allan vetur, en ísalög nokkui’.
111 færð hefur verið á Öxnadals
heiði síðustu daga. Heilsufar
búpenings mun vera með betra
móti í héraði að því undan-
skildu að vart hefur orðið
garnaveiki á tveim bæjum aust
an Héraðsvatna, Réttarholti og
Sólheimagerði, og heybifgðir
nægar. Heilsa mannfólksins hef
ur aftur á móti verið með lak-
ara móti. Gengur nú hér í bæ
og byggð afleitur ,,inflúenzu“-
faraldur með illkynjaðri háls-
bólgu, sem ýmsa hefur leikið all
grátt. Sumum slegið niður og
hafa þá fengið sínu verri útreið.
Menn vona nú að pest þeirri
linni brátt. — Atvinna er sem
stendur, frekar lítíl í bænum.
Fiskirí innfjarðar búið í bili.
Fyrir nokkru landaði hér Ak-
ureyi’artogarinn Kaldbakur 90
lestum af fiski. Var þar um að
ræða fvrstu löndun udo í samn
ing er Útgerðarfélag Akureyrar
gerði í fyrravor við Sauðárkrók
og Ólafsfiörð, er félagið keypti
b.v; Norðlending. Skuldbatt út-
gerðarfélagið sig þá til að
leggja meðalafla eins togara
sinna upp á þessum tveim stöð-
um í 4 mánuði. Var í samningi
miðað við nóv.—des. 1960 og
jan,—febr. 1961. Að sjálfsögðu
er- greitt fullt gangverð fyrir
aflann.
Vegna fiskileysis hjá togur-
unum, og annarra erfiðieika
hiá útgerðarfélaginu, hefur
ekki getað orðið um efndir að
ræða á þessum samningi fvrr.
M.s. Skagfirðingur er nýlega
farinn í útilegu með línu og
m.s. Ingvar Guðiónsson mun
bráðlega hefja róðra. Verður
hann gerður út til togveiða. Er
vonast til, að með unolögn þess
ara tveggja skÍDa hér og svo
fiski frá Akureyri skanist sæmi
leg atvinna hér, seinnihluta
vetrar.
Vegna fréttar er kom í rikis-
útvarpinu nú fyrir nokkru frá
fréttaritara þess hér í bæ og
bvgeð, varðandi íbúðarhúsa-
bvggingar á Sauðárkróki s.l. ár.
þar sem þessi ,.óskanleei“
fræðabulur taldi að hér hefði
vérið lokið við fjögur íbúðar-
hús og fiögur'væi’u bar að auki
ennþá í smíðum. bá snurðist ég
fvrir hjá bæíaþstióranum um
þ'etta mál. Útvarnsfréltarítar-
inn hafði engra unnlvsinga
bei'ðst á bæiarskrifstnfunum,
varðandi fréttina. Verður líka
að segiast sem er. að fréttir
mannsins eru vfirleit.t b^nnig.
að heldur virðist sneitt hiá stað
góðum heimildum a. m. k. beg-
ar málefni Sauðárkróks ber á
góma hjá honum. Það reyndist
svo í þessu tilfelli, að nokkuð
skakkaði í frásögn fréttaritar-
ans um byggingarframkvæmdir
hér s.l. ár: Lokið var smíði 10
íbúða, en 26 íbúðir eru nú í
upphafi árs í byggingu. Þar að
auki eru stórhýsi hér í smíðum,
svo sem embættissetur sýslu-
manns, verzlunarhús K. S.. raf-
stöðvarhús rafveitu ríkisins,
stórt samkomuhús, verzlunar-
hús o. fl o. fl. sem ég hirði ekki
að telja. Eg ræði þetta ekki hér,
vegna þess að ég, eða ýmsir aðr
ir, séum undrandi á míssögnun-
um, nei því fer víðs gjarri. Eg
minntist á þetta vegna þess, að
við hér undrumst, að frétta-
menn útvarpsins skuli ekki,
þrátt fyrir rökstuddar kvartan-
ir hér að heiman, hafa gefið
þessum aldraða starfsmanni sín
um lausn í náð. Við á Krók telj
um betri engan fréttaflutning,
en þann sem frá nefndum
fréttaritara kemur.
Nú er undirbúningur fyrir
sæluviku í fullum gangi. Er
stefnt að því að hún geti hafizt
þ. 12 marz. Þó má nú vera að
því seinki eitthvað. Margt mun
vera á döfinni. T. d. er Leikfé-
lag Sauðárkróks að æfa gam-
anleikinn „Er á meðan er“ eftir
Kart og Kaufmann. Aðalhlut-
verkið leikur Eyþór Stefánsson
en leikstjóri er Kári Jónsson.
Mun ekki hafa pistil þennan
lengri að sinni. Hins vegar ekki
ótrúlegt að í næsta pisli verði
hægt að greina eitthvað frá
gangi málanna í sambandi við
skattakæru K. S., en ekkert hef
ur frekar gerzt í því máli til
þessa. Er talið að yfirskatta-
nefnd muni fjalla um kæruna
eftir næstu helgi. Á. Þbj.
Kyrrahafslax
í Atlantshaf.
Norskar fréttir skýra frá því,
að á alþjóða fiskimálaráðstefnu
í Moskvu, hafi verið upplýst, að
Rússar hafi flutt yfir 800 mill-
jónir fiskhrogna úr Kyrrahafi
yfir til Atlantshafs, einnig að
fluttir hafi verið meira en 30
milljónir eins árs fiska og yfir
3 milljónir eldri fiska úr Kyrra-
haf.
Tilraunir þessar hafi verið
framkvæmdar á síðastliðnum
10 til 15 árum og þar sé ekki
aðeins um að ræða eingöngu
lax, heldur einnig 49 aðrar fislc-
tegundir þar á meðal 1 mjjljón
skelfiska. Á 62 stöðum þar sem
þessum fiski hafði verið komið
fyrir, væri nú farið að veiða
hann með hagkvæmum árangri.
Laxinn.
1959/1960 voru flutt um 40
millj. laxhrogna ýmissa stofna
| milli hafa og sett í ár við Kola-
eyju. Skýra Rússar frá í því
sambandi, að í 14 ám á sömu
slóðum hafi nú þegar veiðst lax
frá fyrri tilfærslum. Og rúss-
neskir vísindamenn skýra frá
því að þeir hafi orðið varir við
mikið af eðlilegri hrygningu i
hinum nýju heimkynnum hnúð-
laxins.
Amerískur sérfræðingur í
lifnaðarháttum laxins hefir lát-
ið í ljós þá skoðun sína, að það
sé mjög ólíklegt, að hægt sé
að flytja laxinn úr sínum nátt-
úrlegum heimkynnum í Kyrra-
hafi yfir í Atlantshaf. Hann
heldur því fram, að jafnskjótt
og hætt sé að flytja laxinn
þannig á milli komi í ljós, að
hann deyr út af sjálfu sér á
skömmum tíma, þar sem hið
eðlilega umhverfi vanti. Rúss-
ar halda því hinsvegar fram,
að laxinn sé nú þegar búinn að
festa rætur, og gera sér vonir
„LltH toppfundurinn" var
illa undir biíinn.
Ttllögum um stjórn^áfói^^t samstarf
Vestur-fvrópiEsanúuka frestað
í frétt frá Ilaag segir, að
viðræður muni fara fram
milli ríkisstjórtia Frakklands,
Holiands og Belgíu, vegna þess
að tilganginum með „litla topp-
fundinum“ fyriri skemmstu,
sem haldinn var fyrir atbeina
De GauIIe, hafi ekki verið náð.
Það var sem kunnugt er
utanrikisráðherra Hollands,
Josef M. A. H,. Luns, sem var
á öndverðum meiði við De
Gaulle á þeim fundi, en hann
kvað svo að orði um það nú í
vikunni, að fundurinn hefði
ekki verið nægilega undirbú-
inn, „og eg er sannfærður um,
að það verður ekki svona fund-
ur, sem haldinn verður í maí
næstkomandi.“
Það var andspyrna Luns og
þeirra, sem honum fylgdu að
málurn, sem leiddi til þess, að
frestað var um þriggja mán-
aða skeið tillögum De Gaulle
og Adenauers um stjórnmála-
lega samvinnu . landanna í
Vestur-Evrópu samtökunum.
Luns sagði, að fundarmanna
á litla toppfundinum hefði
beðið uppkast að slíku sam-
starfi, sem dr. Adenauer og De
Gaulle hefði „boðið þeim upp
á að undirrita11, en hvorugur
hefði gefið til kynna fyrirfram
neitt um þetta. ,,Við fórum til
Parísar undir það búnir að
heyra skýringar á tillögum for-
setans — og þar næst að við-
Væður færu fram þar. Afstaða
Hollands í þessu máli var aug-
ljós. Hafi verið um misskilning
að ræða er ekki hægt að saka
okkur um hann.“
um mikla veiði í náinni fram-
tíð, ekki aðeins í ánum heldur
einnig úti í Atlantshaf. Segjast
þeir munu halda áfram um ó-
ákveðinn tíma, að flytja árlega
um 50 milljónir fiskhrógna og
seiða þannig á miUi, og þar af
33,000 laxahrogn og seiði.
Laxveiðar í Skotlandi.
Allan Mac Kendrik í Aber-
deen formaður sambands netja-
i laxveiðimanna, ásakar brezka
I sjávarútvegsmálaráðuneytið
fyrir að sinna ekki af nægri al-
vöru áskorunum hinna skozku
samtaka um til verndunar lax-
veiði þeirra. En þeir telja að
grásel hafi fjölgað svo mikið
vegna friðunar þeirrar sem
hann nýtur um burðartímann,
að hann eyðileggi fyrir þ.eim
laxstofninn. Selurinn heldur
mest til á eyjunum Rhum,
St. Kilda, Sula Sgeir, North
Rona, Hermanes (Shetlandi) og
Isle of May, en sú síðastnefnda
er nokkurskonar uppeldisstöð
fyrir ungviðið'.
Verðmæti sjó-laxveiðinnar í
Skotlandi er talið nema um 1
milljón sterlingspunda á ári, og
um 1,500 manns hafi atvinnu
sína af henni.
38,000 selir.
Óttast menn að lífsafkoma
þeirra af þessu sé í hættu, ef
að selstofninn fær að stækka ó-
hindrað, en hann er nú talinn
vera á þessum slóðum um
20,000 * gráselir og 18,000 al-
mennir selir. Dr. Rae, einn af
starfsmönnunum við Scottish
Marine Laboratories í Aberdeen
telur að selurinn éti eða eyði-
leggi á annan hátt um 80,000
smálestir af laxi og öðrum bol-
fiski árlega, umhverfis Bret-
landseyjar. En auk þess valdi
hann talsverðu veiðarfæratjóni,
því að hann sæki oft lax í netin
hjá veiðimönnunum og rífi þau
oft um leið.
Langferðalög selanna.
Brezkir fiskifræðingr, sem
hafa gert ýmsar rannsóknir á
hátterni selsins við Bretlands-
eyjar og ferðalögum hans með
merkingum, hafa skýrt frá ein-
stökum merkjum er borizt hafa
aftur frá merkingum ársins
1959. Þar af eru sex frá Noregi,j
það fjarlægasta kom norðan
frá Þrándheimi, fjögur komu1
frá Hollandsströnd, þrjú af sel-1
um veiddum við Þýzkaland og
eitt frá Færeyjum.
Um sundhraða frá þessum
ferðalögum er vitað um einn j
ungsel, sem hlýtur að hafa far- j
ið með a. m. k. 40 mílna dags-j
hraða frá því hann var merkt-
ur við Browmans Isle, Farne,
23. nóv. Sást hann við Isle of
May 21. des. og 9 dögum síðar
veiddist hann í net í um 300
mílna fjarlægð við Karmoy í
Noregi, aðeins 5 V2 viku gam-
all.
Úr öskunni
í eldinn.
í norska vikublaðinu „Fisk-
aren“ er frá því skýrt, að fyrir
stuttu síðan hafi það borið við
hjá fi . manni, sem var einn
á báti að hndfæraveiðum
skmmt undan landi, að lax
hentist upp úr sjónum skammt
frá' og féll niður í bátinn hjá
honum. Laxinn reyndist vera
um 10 kg. á þyngd. Álitið er,
að selur hafi verið að elta lax-
inn, er hann tók þetta síðasta
stökk sitt í tilverunni.
Fiskimjöls-kreppa
í Perú.
Miklir erfiðleikar eru nú hjá
fiskimjölsframleiðendum í
Perú, þar sem vegna offram-
leiðslu hefir orðið mikið verk-
fall á fiskimjöli. Margar tillög-
ur hafa komið fram til þess að
skipuleggja betur iðnaðinn og
söluna. En óvissa er talin á, að
nokkur þeirra dugi til þess að
ná árangri. Fiskimálaráð ríkis-
ins telur, að marka þurfi fram-
leiðsluna við 400.000 til 450.000
tonn, og enn fremur að bann-
að verði að byggja fleiri fiski-
mj ölsverksmiðj ur á meðan of-
framleiðsla á þessari vöru.
Margar ráðstefnur hafa verið
haldnar og miklar umræður
farið fram um þessi mál, en
engar endanlegar niðurstöður
eða ákvarðanir hafa verið'
teknar.
Samkvaémt hagskýrslum.
Perú um útflutning fyrstu þrjá
mánuði ársins 1960 höfðu þá
verið flutt út 148.000 tonn eða.
um 49.000 tonn á mánuði. Með-
al útflutningur fram til maí-
mánaðar er talinn muni vera
um 51.000 á mánuði og hafi
það staðizt nokkurn veginn.
fyrir síðari mánuði ársins hefir
útflutningurinn 1960 numið
600.000 tonnum af fiskimjöli, á
móti 277.000 tonnum árið 1959.
Sænsk flotvörpuveiði.
Danir, Norðmenn og Svíar
hafa lagt mikið kapp á tilraunir
með flotvörpuveiðar, og náð
góðum árangri með slíkar vörp-
ur milli tveggja báta. Miklar
tilraunir hafa einnig verið gerð-
ar til þess að veiða með flot-
vörpu frá einu skipi. En tekist
miður. Nýlega er skýrt frá því
í sænsku fiskveiðiriti, að norska
Fiskeridirektorate hafi látið
gera slíkar flotvörputilraunlir
frá einum bát í desember sl.
sem hafi heppnast vel. Notuð
var flotvarpa sem Svíinn Yngve
Bernhardsson frá Fotö hefur
útbúið. Og einnig var reynd
önnur ein báts flotvarpa er
fiskimaðurinn Sterner PersorJ
frá Smögen hefur útbúið. I
í Svíþjóð hafa einnig verið
gerðr vel heppnaðar tilraunií
með þessar ein báts flotvörpur.
Dagna 2,-—4. jjanúar sl. var t.
d. vélbáturinn „Skagerack“ við
slíkar tilraunir NNA af Skagen
með góðum árangri. Þar sem að
á vörpunni eru fjórir vírar og
þeir efri ráða því á hvaða dýpi
hún er dregin, má nota hana
hvort sem hentara þykir við
botn eða uppi í sjó. Við þessan
tilraunir voru einnig gerðar
tilraunir með toghlera úr plasti,
og það þótti einnig gefa góðar,
vonir um heppilega nýbreytni^