Vísir - 27.05.1961, Blaðsíða 4

4
VÍSIR
í Teddybúðinni í Aðalstræti. Sveinn Kjarval teiknaði
/ J«m.óttingarnar.
tinanaprinn í lagi
Rabbað um Teddybúðina og
ýmislegt fleira.
Ef duglegir verzlunarmenn,
ungir og framsýnir, vilja hætta
í 150—200 þúsund krónum til að
setja á stofn nýtízkulega barna-
fataverzlun, þá sýnast efna-
hagsmál þeirra og þjóðarinnar
síður en svo illa kominn —
sumir ættu jafnvel rétt á kaup-
hækkun.
Það eru ekki néma nokkrar
vikur síðan Teddy-búðin í Aðal-
stræti var sett á laggirnar. Eig-
endur og stofnendur eru Þór-
hallur Arason og Ásbjörn
Björnsson. Þeir reka að auki
heildverzlunina Solido og
Barnafatagerðina h.f., j en
Teddybúðin er einmitt stofnuð
upp úr þeirri verksmiðju, til
að koma framleiðslu hennar á
mai-kaðinn.
Þórhallur Arason sagði í við-
tali við fréttamann frá Vísi, að
framleiðsla verksmiðjunnar
hefði að vísu verið og væri enn,
á boðstólum í fjölmörgum verzl-
■ unum um allt land, Þelr félag-
I arnir hefðu hins vegar talið ag
\ það gæti borgað sig að hafa eina
verzlun í Reykjavík þar sem
allar gerðir framleiðslunnar hjá
Barnafatagerðinni væru til sölu.
i Þetta myndi ekki draga úr sölu
j annarra verzlana á þessum
varningi.
ÞeÞgar fréttamaðurinn spurði
hvað verksmiðjan framleiddi
var hann umsvifalaust leiddur
í herbergi bak við skrifstofuna
og benti á vöruhlaðann, þarna
voru allskonar barna- og ung-
lingafatnaður auk ýmissa fatn-
I aðargerða á fullorðna. Það yrði
j of langt mál að telja það allt
i saman upp, en þess má geta að
‘ fréttamanninum j þótti fram-
; leiðslan yfirleitt íiin fallegasta.
Fyrirmyndir að gerð tegund-
anna eru mest amerískar, sum-
ar þýzkar og einstaka danskar.
Þórhallur kvað Ameríku-
menn á Keflavíkurflugvelli
vera ákaflega hrifna af barna-
göllunum, og senda þá heim til
barna sinna.
— Er þá ekki hægt að gera
þetta og ýmislegt annað frá
ykkur að útflutningsvöru?
— Jú, það er meira en líklegt,
svaraði Þórhallur. — Við at-
hugum nú möguleika í Þýzka-
landi. Þetta þarf nákvæmrar
athugunar við.
— En getið þið ekki flutt út
til Ameríku.
— Það mundi verða erfiðara.
Ekki eins auðvelt að komast
þar inn á markaðinn. En eg
held að framleiðsla okkar sé
yfirleitt vandaðri en hliðstæð
framleiðsla hjá Ameríkananum.
Betri vinna, á eg við. Sniðin
eru lík.
— Þið eruð vongóðir um
reksturinn?
— Já, salan hefur að vísu
verið óvenjulega dræm síðan
um jól, en færist nú vöxt.
Þetta er jú alltaf versti tíminn,
mánuðurnir eftir jálin fram á
vorið. En nú var hann með
mersta móti. Þetta segja allir.
— Eg hélt að allir væru pen-
ingalitlir. Hvar fenguð þið pen-
inga tli að stofna verzlunina.
— Bankarnir veittu litla fyr-
irgreiðslu, við fengum krít hjá
iðnaðarmönnunum. Þetta geng-
ur allt saman ágætlega, Við
erum ánægðir,
— Heldurðu að 100 þúsund
kallinum væri betur varið til
hærri launa verkamanna?
— Það er eftir því hvernig á
það er litið. Með því að stærra
fyrirtækið veitum við fleiri
atvinnu og höfum meiri mögu-
leikaitij að hækka vinnulaunin.
Á. E.
Sendiherra afhendir
skilríki.
Hinn nýi ambassador Banda-
ríkjanna á íslandi, herra James
K. Penfield, afhenti forseta
íslands trúnaðarbréf sitt við
hátíðlega athöfn hinn 24. þ. m.,
að viðstöddum utanríiksráð-
herrá.
Reykjavík, 25. maí 1961.
Karfinn er rauður - Kúld er
það líka í sínum skrifum
fuilyrBingar hans um
sölur karfans hraktar
Sérfræðingur Þjóð-
viljans í sjávarútvegs-
málum er Jóhann Kúld.
Honum er margt vel
gefið, en kann ekki eða
getur ekki fremur en
margir flokksbræður
hans gert greinarmun á
réttu og röngu, sönnu
eða ósönnu og fellur
alltoft í^þá freistni að
hagræða sannleikann, að
ekki sé kveðið fastar að
orði.
Þessi, að mörgu öðru
leyti frómi maður, skrifar
nokkuð reglulega greinar-
flokk í málgagn Moskvu hér
á landi, sem hann nefnir
Fiskimál — nú síðast 24.
maí sl. í kafla, sem nefnist
„Ríkisstjórnin og karfaveið
arnar“ bregzt hann ekki
sinni kommúnistisku köll-
un. — Greinin er sem skrif-
uð til að styrkja hönd samn-
ingamanna Rússa, sem nú
eiga í viðræðum hér á landi
á móti íslendingum, og end-
urspeglar glögglega full-
komna undirgefni við hús-
bændur hans austantjalds.
Jóhann reynir að sýna fram
á, að sá verðmismunur sem
ríkir á austrænum og vest-
rænum fiskmörkuðum sé of
ur eðlilegur og austræni
markaðurinn sé raunar, þeg
ar allt kemur til alls, miklu
hagkvæmari en sá vestrærú,
þrátt fyrir allmiklu lægra
verð þar.
Aðalrök hans fyrir þess-
ari furðulegu staðhæfingu
eru: Nýting er miklu betri,
þegar karfinn er flakaður
fyrir' Rússlandsmarkað en
fyrir Bandaríkjamarkað,
eða 37—38% borið saman
við 24—26%. — f öðru lagi
eru afköst húsanna rúmlega
tvöfalt meiri þegar unnið er
fyrir hina austrænu velgerð
armenn en fyrir illmennin í
vestrinu. — í þriðja lagi
láta vinaþjóðirnar austan
tjalds sér nægja pergament í
mjög ódýrar umbúðir á með
an heimsvaldasinnar vest-
ursins heimta dýrar öskjur
og cellophan.
Það verður að segjast
hreint út, að hér eru hinar
furðulegustu fréttir á borð
bornar. — Bogalistin hefur
brugðist Jóhanni illilega og
þann gerzt sekur um töluleg
ar falsanir sem hvert barn
ætti að geta uppgötvað
(nema um prentvillu í Þjóð-
viljanum sé að ræða).
Ef fyrrnefnd „rök“ Jó-
hanns eru tekin til meðferð-
ar eftir röð, verður hin rétta
útkoma þessi.
í fyrsta lagi er alls ekki
unnt að ná 37—38% nýt-
ingu úr karfa, jafnvel ekki
fyrir Rússlandsmarkað. —
Bezta meðalnýting fyrir
þann markað er 26% en al-
gengasta 25%. — Fyrir
Bandaríkin er meðalnýting-
in hinsvegar 24,4%. Kunn-
ugir segja, að nýting karfa
af Nýfundnalandsmiðum sé
aðeins 20 %!
í öðru lagi eru það ýkjur
að tala um hinn mikla mun
á afköstum húsa, eftir því '
fyrir hvaða markað unnið
er, eins og Jóhann leyfir sér.
— Það er alveg álitamál,
hvort afkastamunurinn er
sá sem Jóhann nefnir, jafn-
vel þótt ekkert nema dýr-
ustu og vönduðustu Banda-
ríkjapakkningar séu lagðar
til grundvallar annars veg-
ar, en ódýrustu Rússlands-
pakkningar hinsvegar. —
Þegar það er aftur á móti
haft í huga, að stór hluti
fiskflaka þeirra, sem seld
eru vestur á bóginn, er pakk
að í stórar pakkningar, má
fullyrða, að skrif Jóhanns
eru órar einir og óskhyggja.
um umbúðakostnaðinn
byggt á misskilningi, eink-
um vegna þess, sem að ofan
greinir, að stór hluti fisks á
Bandaríkjamarkaði er í stór
um pakkningum, og verð-
munur í öllum tilfellum
mjög mikill.
Þá ræðir Jóhann og gleyp
ir ómelta þá fregn Tímans,
að Rússar hafi boðið 10%
hækkun á karfaverðinu og
dregur þá ályktun, að það
sé meira en nóg fyrir íslend-
inga.
Fyrir utan það, að þessi
frétt hefur ekki verið stað-
fest, má benda á, að Rúss-
ar greiða nú sem svarar kr.
12,80 fyrir hvert kíló af
karfaflökum, sem er langt
fyrir neðan það sem fæst
annars staðar. — Að tala
um, að þetta hafi verið
nóg á árinu 1958 (umreikn-
að á þáverandi gengi) en
viðreisnin hafi eyðilagt
grundvöllinn, er tómt mál,
og ber annaðhvort vott um
mikla fáfræði eða takmarka
lausa kokhreysti.
Um það bil 70—75% karf
ans er úrgangur til fisk-
mjölsframleiðslu. Á árinu
1958 greiddu fiskmjölsverk-
smiðjurnar um kr. 1,10 (mið
að við núv. gengi), sem
hæst verð borguðu fyrir
hvert kíló af úrgangi, en
greiddu á sl. vetri kr. 0,45.
Jóhann heldur e.t.v., að
þetta hafi engin áhrif á af-
komu togara og frystihúsa?
Síðast í grein sinni víkur
Jóhann að hjartansmáli sínu
hinu mesta — austan-inn-
flutningi. En að sögn hans
banua vondir heildsalar og
ríkisstjórnin hinum kúgaða
almenningi hér á landi að
kaupa gæðavörurnar aust-
rænu en neyða hann til
kaupa á vestrænum rusl-
varningi — Vegna þessa á-
stands geta austrænu vina-
þjóðirnar ekki keypt af okk
ur síld, segir Jóhann. — Lík
lega hefur það farið fram
hjá honum, að Austur-Þjóð
verjar veiða nú æ meira af
síld og öðrum fiski, og
stefna að því að verða sjálf-
um sér nógir í þeim efnum.
---Tilkostnaður þeirra við
þessar veiðar er að vísu gíf-
urlegur og meðalafli „þer
skip“ langtum lægri en hjá
okkur, en það er staðreynd,
að eftirspurn þessara þjóða
eftir fiskafurðum er minnk-
andi, einkum vegna þessara
auknu eigin veiða.
Ýmsir af hans eigin flokks
bræðrum hafa og látið kúg-
ast til vesturviðskipta. — Er
skemmst að minnast Hanni
bals, en Lúðvík hefur líka
ekið um á stórum amerísk-
um bíl.
Framangreind rök ættu
að nægja til að hrekja ósann
indi Jóhanns Kúlds í fyrr-
nefndri grein.
Hinsvegar munu ummæli
hans og takmarkalaus undir
gefni væntanlega færa hon-
um þau laun, sem hann æsk
ir austan að, enda þótt skrif
hans geti m.a. orðið til að
stórskaða hinn íslenzka mál
1 stað.
Nýjar handtökur
í Montgomery
Fjórir prófessorar, hvítir
menn, og þrír blakkir háskóla-
nemar, voru handteknir í gær
í Montgomery, Alabama.
Þeir voru allir samferðamenn
innan vébanda hreyfingarinn-
ar „Freedom Riders“. Þeim var
gefið að sök að hafa farið inn
í afgreiðslusal sem eingöngu er
ætlaður hvítum mönnum og
fyrir að hafa truflað frið á al-
mannafæri.