Tölvumál - 01.04.1985, Side 6

6
Tolvuletur
Ég get ekki stillt mig um að geta atriðis, sem ég rakst á
fyrir skömmu, fyrst ég er farin að tala um ónákvæma notkun
orða, sem hafa tölvu- að forlið. í annarri útgáfu íslenskrar
orðabókar Menningarsjóðs frá 1983, eru I upphafi hvers staf-
kafla sýndar nokkrar leturgerðir stafsins. Sums staðar er
ein gerð, sem kölluð er tölvuletur. Nú gæti pað vafist fyrir
mér og ég hygg einnig ýmsum fleirum, sem pykjast eitthvað
vita um tölvur, að átta sig á, hvað sé tölvuletur. Er pað
letur sem tölvur get lesið, eða hvað? Nei. Þegar nánar er að
gáð, reynist tölvuletur orðabókarinnar vera letur, sem viss
tegund prentara, svokallaðra nálaprentara eða punktaprent-
ara, búa til. í prenthaus nálaprentara eru nálar, sem raðað
er í fylki, og hver nál býr til einn punkt á blaðið. Stafur
er gerður með ákveðnu mynstri punkta innan fylkisins, líkt
og krosssaumsmynstur. Leturgerðin fer pví eftir stærð fylk-
isins og péttleika nálanna í pví. Draumur framleiðenda nála-
prentara er að letrið I prenturum peirra nálgist sem mest
letur i ritvél. Þvl verður erfiðara með tlmanum að pekkja
punktaletur petta, eins og pað er gjarnan kallað, frá letri
ritvéla eða prentara með steyptu letri. En við skulum ails
ekki kalla petta tölvuletur. Margskonar gerðir prentara eru
tengdar tölvum til pess að fá útskriftir úr peim. Ef við
köllum letur úr nálaprentara tölvuletur, hvað á pá að kalla
letur úr krónuprentara, llnuprentara eða tölvustýrðri prent-
vél? Letur fer eftir gerð prentarans, en ekki eftir pví
hvort prentaranum er stjórnað af tölvu eða vélritara.
Orðin tölvubanki og tölvuletur eru angi af pví vandamáli,
sem tæpt var á hér áðan, p.e. að nota I tlma og ótlma og að
tilefnislausu tölvu- sem forlið I samsettum orðum. Sennilega
er tlmabært að gera pvl máli betri skil á pessum vettvangi.