Vísir - 30.08.1962, Page 4
4
T
Fimmtudagur 30. ágúst 1962.
'fS//?
Ungi maðurinn, Christopher Flanders og einkaritarinn, Blackie, í hinu nýja leikriti eftir
Tennessee Williams, sem frumsýnt var í Spoleto 10. júlí síðastliðinn.
Stefnubreyting í list
Tennessee Williams ?
TTverju nýju leikriti eftir
A Tennessee Williams er tek-
ið með mikilli eftirvæntingu, en
líklega hafa viðbrögðin tæpast
verið nokkurn tíma eins óvænt
og þegar sýningargestir stóðu
upp úr sætum sínum að lokinni
sýningu á síðasta leikriti hans,
The Milktrain Does Not Stop
Here Any More. Við þessu
höfðu þeir ekki búizt, sízt af
öllu hjá Tennessee Williams.
Leikrit Williams hafa ævin-
lega fjallað um ástríðufullt fólk
og þetta leikrit er engin undan-
tekning frá því. Andstæðar per-
sónur vegast á í hatrammri sál-
rænni baráttu, Iausn fæst í
rauninni lítil sem engin. Síðasta
leikrit Williams, Mjólkurlestin
stanzar ekki hér lengur, birtir
enn slíka glímu, þó ef til vill
megi segja, að f þessu leikriti
eigi aðalpersónan í baráttu við
sjálfa sig fyrst og fremst. Aðal-
persónan er Flora Goforth,
duttlungafull, eigingjörn, óham-
ingjusöm kona í ýktri, af-
skræmdri mynd, kona, sem
stendur frammi fyrir stærsta
viðburði mannlegs lífs: hinni
hinztu ferð mannsins — dauð-
anum.
Flora — eða „Cissie“, eins
og vinir hennar kalla hana, —
hefur lifað sex eiginmenn og
sextfu sumur, og hún þjáist af
ólæknandi sjúkdómi, sem ekki
er nánar skilgreindur. Hún les
einkaritaranum sínum, Blackie,
(sem hún umgengst eins og
hund) fyrir ruddalegar endur-
minningar sínar og berst örvænt
ingarfullri baráttu við tfmann
til að geta Iokið þeim og sent
til forleggjara sinna í London
og New York, áður en dauðinn
sæki hana heim. Cissie er ó-
freskja, roskin kona, sem þjáist
af sjúklegri sjálfselsku, og hún
ber skelfingu dauðans í hjarta
sér. Við fáum innsýn inn í hið
eigingjarna líf hennar, um leið
og við heyrum hana lesa einka-
ritara sínum fyrir ■ eða tala inn
á segulband.
1 eikritið er látið gerast á
strönd Ítalíu milli Amalfi
og Capri, þar sem Cissie á þrjú
skrauthýsi. Dag nokkurn birtist
allt í einu ungur maþur á hinni
afskekktu landareign hennar.
Hann er fagur sem grískur guð,
fátækur og hungraður, og lifir
á þvf að vera elskhugi fullorð-
inna, einmana kvenna. Cissie
sér svip með honum og fyrsta
manni sfnum og gerir síðustu til
raun sína til að tæla hann til
fylgilags við sig þrátt fyrir
hósta og fráhrindandi útlit.
Aldrei fyrr hefur Tennessee
Williams sýnt kvenkyninu jafn-
mikið hatur og grimmd og í
þessum atriðum, þar sem hann
flettir miskunnarlaust ofan af
sálarlífi þessarar ófreskju — og
líkama, því að f síðasta atriðinu
leggst hún jafnvel svo lágt, að
reyna að freista hans á beinan
líkamlegan hátt. Hér birtist slíkt
kvenhatur, að jafnvel Strind-
berg gekk ekki lengra, þegar
hann var haldin sínu ákafasta
kvenhatri.
|7r það þá þetta hatur og lítils-
virðing á kvenþjóðinni, sem
hefur komið leikhúsgestum svo
mjög á óvart? Er það þessi
nakta sálarafklæðing síðasta
atriðisins, sem veldur því, að
farið er að tala um stefnubreyt-
ingu f leikritsgerð Tennessee
Williams? Þar kemur annað til.
Það er á enn annan hátt,
Williams kemur nú leikhúsgest-
um svo mjög á óvart. Ungi
maðurinn,
maðurinn, sem lifirunámástum
roskinna kvenna og er upp-
gjafaskáld, hinn amerfski flæk-
ingur, sem þvælist sníkjandi
milli ríka fólksins á strönd
Italíu er ekki allur þar sem
hann er séður. Hann hafnar hin-
um auðmýkjandi og móðgandi
ástartilburðum Cissie, þó ekki
vegna þess, að útlit hennar sé
honum svo ógeðfellt, heldur af
þvf, að hann er kominn til að
veita henni frið: láta hana kynn-
ast guði, áður en hún deyr. Svo
að hún geti dáið í friði.
Tjessu síðasta atriði er tekið
mjög misjafnlega. Gagn-
rýnendur kalla það jafnvel lodd-
arabragð, sem á engan hátt sé
hægt að viðurkenna eða sætta
sig við. Þeim finnst það klæða
Tennessee Williams heldur illa,
að taka nú á sig gervi trúboða,
það eigi Iangt frá því heima í
list hans.
En hvers vegna bendir Tenn-
essee Williams þá á þessa einu
leið í lok leikritsins? Er þarna
aftur kominn lampinn Dharma
úr Strompleik Laxness sem hin
eina lausn mannsins frá glæp-
um og óhugnaði mannkynsins?
Eða er hér kannski einungis
um að ræða nýtt bragð frá
hendi Williams til að koma á-
horfendum á óvart og vekja
meðal þeirra hneyksli og deilur?
Stórfelðt peningarán
á götu úti í Osló
Fyrir nokkrum dögum
var skýrt frá því, að firam-
ið hefði verið mesta pen-
ingarán í sögu Bandaríkj-
anna. En þetta virðist vera
smitandi því að um síðustu
helgi var framið í Qsló eitt
mesta peningarán í sögu
Noregs. Vopnaðir menn
réðust á sendiboða er var
að fara í banka og rændu
af honum tösku með 150
þúsund norskum krónum,
eða næstum milljón ís-
lenzkra króna.
Rán þetta virðist hafa verið
skipulagt mjög nákvæmlega fyrir-
fram. Ræningjarnir hafa verið bún-
ir að kynna sér ferðir sendiboðans
með peningana. Þá höfðu þeir stol-
ið bíl og notuðu hann við ránið.
Bíllinn fannst skömmu síðar, en
ekkert er síðan vitað um ræningj-
ana. Þeir hafa horfið sporlaust.
Ránið var framkvæmt fyrir utan
útibú Bændabankans í Grænlands-
götu, gamla borgarhlutanum í
Osló. Klukkan 10 um morguninn
kom sendiboðinn sem var frá mjólk
urstöð Oslóar að bankanum með
sína úttroðnu peningatösku. Dökk-
blár Fólksvagn stóð við gangstétt-
ina. En rétt þegar sendiboðinn kom
gangandi eftir stéttinni, stukku
tveir ungir menn út úr Fólksvagn-'
inum. Annar þeirra stefndi byssu-
hlaupi að andliti sendiboðans og
hleypti af. Þetta var þó ekki kúlu-
byssa, heldur gasbyssa, sem blind-
aði sendiboðann. Rétt f sömu mund
gripu ræningjarnir í peningatösk-
una og kipptu henni af manninum.
Þeir stukku síðan inn í Fólksvagn-
inn aftur og þeystu brott með ofsa-
hraða. Áður en við var litið voru
þeir horfnir úr augsýn.
í fyrstu gerði lögreglan sér veika
von um að geta haft upp á Fólks-
vagninum. Höfðu sjónarvottar tek-
ið eftir að á honum var skrásetn-
ingarmerkið C og tóku eftir þrem-
ur fyrstu tölustöfunum af fimm.
Framkvæmdi lögreglan víðtæka
leit að Fólksvögnum með líku núm-
eri. En síðar um daginn barst henni
tilkynning um að sams konar Fólks
vagni hefði verið stolið um morg-
uninn af torgi einu í borginni og
fannst bíllinn síðar mannlaus.
Stendur lögreglan ráðalaus gegn
þessari nákvæmlega skipulögðu
árás.
1 peningatöskunni voru sem fyrr
segir 150 þúsund krónur. Mest var
það f litlum peningaseðlum. Engin
númer höfðu verið tekin af seðlun-
um og er því mjög auðvelt fyrir
ræningjana að notfæra sér féð.
Sennilegt þykir, að þeir séu nú
horfnir á brott úr Osló, e. t. v. til
annarra landa.
Sýning á hlutum til
bifreiðaviðgerða
Þessa dagana stendur yfir í
húsakynnum Bílaskoðunarinn-
ar við Skúlagötu, sýning, sem
stórt, danskt fyrirtæki, V.
Lowendir, efnir til.
Á sýningu þessari eru hvers
kyns vélar og verkfæri sem fyr-
irtækið framleiðir og einnig eru
sýnd þar verkfæri og vélar sem
VLC hefur umboð fyrir. Dóttur-
og systurfyrirtæki þess eru nú i
Kanada, V.-Þýzkalandi, Sviþjóð
og Noregi.
VLC flutti út vörur sínar til
88 ianda á sl. ári, þar með talið
ísland og sögðu umboðsmenn
fyrirtækisins við fréttamenn að
viðskiptin við ísland ykjust með
hverju ári, einkum það sem við-
kemur verkfærum til öifreiða-
viðgerða og skoðunar.
Á sýningu þessari er margt
góðra og nýstárlegra tækja.
Ættu allir bifvélavirkjar og þeir
scm mikið fást við viðgerðir á
bifreiðum að ieggja ieið sína á
þessa sýningu.
Myndin hér að ofan er tekin
af tveimur starfsmönnum fyrir-
tækisins sem eru staddir hér á
iandi.