Vísir - 30.11.1962, Page 8

8
. osti.a«gur 30.
1062.
VÍSIR
Útgefandi: Blaðaútgáfan VÍSIR.
Ritstjðrar: Hersteinn Pálsson, Gunnar G. Schram.
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinsson.
Fréttastjóri: Þorsteinn Ó. Thorarensen.
Ritstjómarskrifstofur Laugavegi 178.
Auglýsingar og afgreiðsla Ingólfsstræti 3.
Áskriftargjald er 55 krónur á mánuði.
í lausasölu 4 kr. eint. — Sími 11660 (5 línur).
Prentsmiðja Vísis. — Edda h.f.
l-T*T1*lTTIi'IIIIBIWBWlltT—M—————nm—M|j—M
Eldur í husi kommúnista
Kommúnistaflokkurinn logar í innbyrðis eldi. Það
hrikti í honum á flokksþinginu og átök urðu gifurleg.
Yngri menn reyna að ryðjast til valda og bola út
gömlum réttlínu Stalinistum eins og Einari og Brynj-
ólfi. Byltingin gegn Brynjólfi tókst, en Einar situr enn.
Hér er það sami andinn sem ræður og við hreins-
animar í Rússlandi. Sérhver má búast við því að bezti
vinur hans sitji á launráðum og reki rýtinginn í bak
honum.
Þessi átök eru lærdómsrík. Þau sýna að flokkurinn
er sundraður. Fylgistap hans hefir skelft fomstuna.
Enginn veit hvað gera skal til þess að vinna upp tapað
fylgi. SÍA menn hafa sína lausn, en henni vantreystir
flokksforystan. Sjálf hefir hún einblínt á fortiðina og
hvergi látið bilbug á sér finna þótt atburðir eins og
Ungverjaland ættu sér stað.
Ósætti kommúnista er tímanna tákn. Fólki er loks
að verða Ijóst hvern mann þeir hafa að geyma.
Hugurinn einokaður
Hannibal leggur til á þingi að kvikmyndahúsin
verði þjóðnýtt, og ein nefnd ákveði hvaða kvikmyndir
íslendingum skuli leyft að sjá. Það verða ábyggilega
skelfing skemmtilegar myndir, sem við óbreyttir borg-
aramir fáum að sjá, þegar þeir Hannibal, Einar Olgeirs
son og Bjöm Th. ráða því einir, sem inn er flutt. Mátt-
ur samyrkjubúanna, kemur ein vafalítið til með heita,
Castro talar, önnur og Hefnd Stalins sú þriðja.
Ekki er víst að Hannibal hafi lesið bók eftir höf-
undinn Georg Orwell sem 1984 nefnist. Ef ekki, þá
ætti hann að lesa hana. Hann ætti að lesa um hvernig
ríkið nístir þar smám saman alla frjálsa hugsun úr
borgurunum og tekur öll ráð þeirra í sínar hendur,
skipar þeim hvað þeir megi hugsa, lesa og sjá. Stóri
bróðir er ávallt á verði.
Þá væri okkur íslendingum illa komið, ef einoka
ætti kvikmyndainnflutninginn. Við höfum séð nóg af
einokunum.
I
Leynibráðurinn er sferkur
Leyniþráður liggur milli kommúnista og fram-
sóknar. Fátt sannar það betur en skrif Tímans síðustu
daga. Tíminn miklast af því að einn af fulltrúum LÍV
á ASt þinginu var kjörinn í varastjórn ASÍ.
Þetta sannar, segir Tíminn, að verzlunarmenn
höfðu full réttindi á þingi. Meiri fávísi er vart hægt að
hugsa sér. Allir vita að lög voru herf ilega brotin á verzl
unarmönnum og þeir fengu ekki að greiða atkvæði.
En hvaða kosti hafði þessi merkilegi fulltrúi, sem
kommúnistar kusu í varastjórn, þótt hsr- - • nr
óvinahópnum?
Hann er verzlunarstjóri hjá S.Í.S. /
ELZTA BÓKA VERZLUN
LANDSINS 90 ÁRA
Elzta bókaverzlun landsins og
jafnframt eitt elzta fyrirtæki
höfuðborgarinnar varð 90 ára í
gær. Þetta er bókaverzlun Sig-
fúsar Eymundssonar. Verzlunin
hefur frá öndverðu verið til
húsa í hjarta höfuðstaðarins,
gegnt mikilvægu hlutverki í ís-
lenzku menningar- og mennta-
lífi — sjálfsagt eru þeir Reyk-
vikingar fáir, sem ekki hafa
átt meiri eða minni viðskipti við
þetta rótgróna og virta fyrir-
tæki.
Stofnandi verzlunarinnar var
Sigfús Eymundsson, fjölhæfur
og hugkvæmur framkvæmda-
maður, sem Iagði gjörva hönd á
margt. Hann fæddist árið 1837,
sigldi tvítugur til Hafnar og
Björn Pétursson, verzlunarstjóri.
lauk þar bókbandsnámi tveim-
ur árum síðar. Starfaði hann
þar I iðn sinni næstu tvö árin,
en lærði jafnframt Ijósmyndun
— og stundaði hvort tveggja
fyrst í stað, eftir að hann kom
heim árið 1866.
Nokkru eftir að Sigfús Ey-
mundsson settist að 1 Reykja-
vik keypti hann húsið nyrzt við
Lækjargötu, á hominu við Lækj
artorg. Húsið er meira en 100
ára. Þarna kom Sigfús fyrir ljós
myndastofu og bókaverzlun,
stækkaöi húsið, hækkaði og
lengdi.
Bókaútgáfu hóf hann árið
1886
Undir lok fyrsta tugs þessar-
ar aldar skipti verzlunin og for-
lagið um eigendur. Pétur heit-
inn Halldórsson ákvað að
hverfa heim frá lögfræðinámi I
Kaupmannahöfn og kaupa fyr-
irtækið — og tók hann við því
1. jan. árið 1909. Pétur rak
verzlunina og ekki síður útgáf-
una af miklum myndarskap. —
Er Pétur tók við borgarstjóra-
störfum árið 1935 tók Björn
sonur hans við fyrírtækinu og
rak það um árabil. Erfingjar
Péturs breyttu fyrirtækinu í
hlutafélag árið 1951, en um ára
mótin 1958—59 keypti Almenna
bókafélagið þetta rótgróna fyr-
irtæki og hefur rekið siðan.
Það var ekki fyrr en 1920
að verzlunin flutti úr hornhús-
inu við Lækjartorg. Þá keypti
Pétur Halldórsson gamalt stein-
hús að Austurstræti 18, er
Sverrir Runólfsson, steinsmið-
ur, hafði byggt. Pétur breytti
húsinu og gerði þar nýtízkulega
bókabúð á þeirra tíma mæli-
kvarða.
Þegar Almenna bókafélagið
keypti fyrirtækið festu Stuðlar
h.f., styrktarfélag Almenna bóka
félagsins, kaup á hluta lóðarinn
ar Austurstræti 18 og reistu þar
myndarlegt stórhýsi ásamt erf-
ingjum Péturs Halldórssonar.
Meðan á framkvæmdum stóð
var bókaverzlunin til húsa í Að-
alstræti 6, en í nóvember 1960
Framhaíd á bls. 13.
: r
I » 1