Vísir - 04.01.1963, Blaðsíða 8

8
V1SIR.. Föstudagur 4. janúar 1963.
VÍSIB
Jtgetandi: Blaðaútgátan VISIR.
Ritstjórar: Hersteinn Pálsson, Gunnar G. Schram
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinsson
Frétiastjóri: Þorsteinn Ó Thorarensen.
Ritstjórnarskrifstofur Laugavegi 178.
Auglýsingar og afgreiðsla ingólfsstræti 3.
Áskriftargjald er 55 krónur á mánuði.
I lausasölu 4 kr. eint. — Simi 11660 (5 línur).
Prentsmiðja Visis — Edda h.f
Landkynning Hannibals
í jólamánuðinum rak forseti A.S.Í. sérkennilega
Iandkynningu hjá frændum vorum Norðmönnum. í há-
tíðarhefti norska blaðsins Orientering, en það gefa
norskir þjóðvarnamenn út, málar Hannibal ástandið
á íslandi mjög svörtum dráttum, svo óhugnanlegum,
að vafasamt er að nokkur íslendingur utan sálufélaga
hans, kannist þar við sína þjóð.
í þessum jólaboðskap Hannibals segir, að ríkis-
stjómin hafi m. a. bannað með lögum verkföll til þess
að pína þegnana og að skattalögunum hafi verið breytt
þannig að byrðarnar á launþegunum yrðu meiri.
Hannibal þarf ekki annað en líta í eigin barm til
þess að sjá hver ósannindavaðall þetta er. Skattar
hans, sem allra annarra launþega, hafa lækkað stór-
um eftir breytinguna á skattalögunum.
Og síðan ræðir forseti A.S.Í. mál LÍV á ASÍ-þing-
inu. Kveður hann andstöðu sína gegn verzlunarmönn-
um hafa verið sprottna af því að möguleiki hafi verið
á því að lýðræðissinnar á þinginu yrðu núverandi
stjórn þess yfirsterkari ef fulltingi verzlunarmanna
hefði komið til. Þetta er merkileg játning og sýnir, að
nakin valdabarátta olli lögbrotum kommúnista á þing-
inu. Vissu það reyndar allir áður, en ekki hefir Hanni-
bal játað það opinberlega fyrr en í hinu norska
tímariti.
Sá maður hlýtur að vera haldinn miklum haturs-
hug, er þannig talar um þjóð sípa á erlendum vett-
vangi sem Hannibal Valdimarsson. Orðum hans er
gaumur gefinn vegna þess að hann fer með forystu í
verklýðssamtökunum. Hve miklu væri ekki sú for-
ysta betur komin í höndum manns, sem léti sér þó að
minnsta kosti nægja að tala illa um landa sína inn-
anlands?
Breyting á markinu
Nú um áramótin varð breyting á finnska mark-
inu. Ekki þó á verðgildi þess heldur var breytingin ein-
ungis tölfræðileg. Tvö núll voru strikuð aftan af mynt-
einingunni, þannig að það er eitt mark í dag sem var
100 mörk áður.
Um áramótin 1959—1960 var sams konar breyt-
ing gerð á franska frankanum. Reynslan, sem af þeirri
breytingu hefir fengizt, er góð að dómi franskra fjár-
málayfirvalda. Viðskipti eru mun auðveldari þegar töl-
umar eru lægri og traustið á gjaldmiðlinum verður
einnig ósjálfrátt meira þegar ekki þarf að greiða smá-
hlut með hundruðum eða þúsundum franka eða
marka.
Ekki sýnist fjarri lagi að hugleiða svipaða breyt-
ingu hér á landi. Slík breyting hreyfir ekki á neinn
hátt við verðlagi eða kaupgjaldi. Hún er aðeins form-
breyting, sem auðveldar öll peningaviðskipti.
NASSAUSAMNINGARNIR
SAMSTARF OG FORUSTA
Stjórnmálafréttaritarar f Was
hington se'gja Kennedy forseta
staðráðinn í að halda til streitu
að forusta vestrænna þjóða
verði f hans höndum.
Þegar þeir náðu samkomulagi
í Nassau á Bahama-eyjum,
Kennedy Bandaríkjaforseti og
Harold Mcmillan forsætisráð-
herra Bretlands, símaði kunnur
fréttamaður f London, Bruce
Rothwell, frá Washington, að
hið raunverulega gildi samkomu
lagsins væri, að leið hefði opn-
azt fyrir öra þróun á sönnum
félagsskap og samstarfi vest-
rænna lýðræðisríkja. Hann
bætti því við, að Kennedy for-
seti væri örugglega þeirrar trú-
ar, að með samkomulaginu væri
stigið stórt skref til þess að
auka og bæta samstarf ekki að-
eins milli ríkisstjórnar Frakk-
lands og Bandarfkjanna, heldur
og milli ríkisstjórnar Frakklands
og Lundúna.
Með samkomulagi því, sem á-
kveðið var að hætta framleiðslu
Skybolt-eldflauganna, sem ætlað
ar voru sprengjuflugvélaflota
Bretlands — og raunar einnig
Bandaríkjanna — og að í þeirra
stað yrði ein meginstoð sameig-
inlegra varna Norður-Atlants-
hafsríkjanna, Polaris-kafbátar.
Polaris-flaugar kafbátanna áttu
með öðrum orðum að koma í
staðinn fyrir Skybolt-flaugar
H. Macmillan.
J. F. Kennedy.
sprengjuflugvélanna. Til þess að
tilganginum yrði náð, væri nauð
synlegt til viðbótar samstarfi
Breta og Bandaríkjamanna á
grundvelli Nassau-samningsins
samstarf Frakka, en stefna De
Gaulle hefur verið, að Frakk-
land réði yfir sínum eigin kjarn-
orkuvopnum. 1 kjölfar samkomu
lagsins komu og fregnir um til-
boð Bandarikjanna til Frakk-
lands um Polarisflaugar, en því
tilboði hefur verið kuldalega tek
ið og ekki vitað, að De Gaulle
hafi hvikað um hársbreidd frá
stefnu sinni.
Með samkomulaginu í Nassau
var miðað að því að hindra að
til sögunnar kæmi þriðja Evr-
ópuveldið, eða koma í veg fyrir
þá þróun, að Vestur-Þýzkaland
kæmi sér upp sjálfstæðum kjarn
orkuvörnum, en til þess gæti
komið, ef Frakkland héldi til
streytu kostnaðarsamri fram-
kvæmd eigin kjamorkuvarna,
sem frá landvarnalegu sjónar-
miði gæti hvergi nærri því kom
ið að verða að fullum notum —
en á hana er litið sem ögrun af
Sovétríkjunum, en Kennedy for-
seti er staðráðinn í að bæta sam
búðina við Sovétríkin á hinu ný
byrjaða ári. Bakhjarl þeirrar
stefnu eru sterkar, sameiginleg-
ar vamir lýðræðisríkjanna, sem
treysti sem bezt venjulegan
vopnabúnað og venjulegan her-
afla, studdan kjarnorkuvopna-
búnaði. Er því gert ráð fyrir
kjamorkuvopnasamstarfi Bret-
lands, Frakklands og Bandaríkj-
anna, þar sem Bandaríkjamenn
hafa forustuna, og á þeim grund
velli sem áður var sagt, en þetta
getur þó fyrirsjáanlega aðeins
blessazt, að milli þesara þriggja
sé um náið bandalagssamstarf
stjómmálalegt og efnahagslegt
að ræða, sem innifelur
að Bretland gerist aðili að Efna-
hagsbandalagi Evrópu og nán-
ara efnahagslegt samstarf takist
milli efnahagssamtakanna í Evr
ópu og Bandarikjanna.
í fréttum frá Washington nú
í byrjun ársins segir, að Kenne-
dy forseti sé staðráðinn í að
Bandaríkin hafi forustuna í
hinu vestræna samstarfi, jafnvel
þótt það leiði til árekstra við
fyrri bandamenn, og gefur það
ótvirætt til kynna, að um and-
spymu er að ræða gegn þeirri
stefnu, sem tekin hefur verið
með Nassau-samkomulaginu. —
Kennedy forseti hefur tjáð sig
fúsan til þess að ræða við De
Gaulle, fara til fundar við hann,
en eins og áður hefur verið vik-
ið að, hefur ekkert komið fram
um það, að De Gaulle ætli sér
að hvika frá fyrri stefnu.
Á Bretlandi, nú er þing kemur
saman, er vitað að þeir Mac-
millan og Thorneycroft land-
varnaráðherra verða að svara
ærnrl gagnrýni. Nassausamkomu
lagið sætir þar mikilli gagnrýni
— þar sem menn telja afleið-
ingar þess, að Skyboltflaugarn-
ar eru úr sögunni, að vamir
Breta verði veikar um mörg ár,
þótt nokkurt öryggi kynni að
verða að Blue Steel eldflaugum,
endurbættum og fullkomnuðum,
til þess að notast við þar til
Polarisvamirnar eru orðnar
lægilega öflugar.
Gagnrýnin frá Bretlandi er
fjarri því að vera öll frá stjórn-
arandstöðunni, svo sem kunnugt
er, en jafnaðarmenn hafa haldið
P. Thomeycroft.
þvi fram, að ef þeir hefðu verið
við völd, hefðu þeir ekki fallizt
á Polaris-varnir í stað Skybolt-
flauganna.
Umræðan mun vekja athygli
um allan heim og allt sem mál-
ið varðar. Kennedy verður einn-
ig að svara mörgum fyrirspurn-
um, er þjóðþingið kemur saman
I næstu viku. Sterk gagnrýni á
stefnu hans í þessum málum hef
ur komið fram þar. En hið sein-
asta, sem gerzt hefur vestra
varðandi Skybolt-málið, er, að
4000 verkamenn í flugvélaiðnað-
inum missa atvinnuna, vegna
þess að hætt hefur verið fram-
leiðslu Skybolt-flauga.
Norskt blóð
Fyrir nokkru uppgötvuðu
norsk blöð, að George Washing
ton, frelsishetja Bandaríkjanna,
hefði verið kominn af
norskum ættum, og sagði Vísi
frá þessu á sínum tfma. Erfitt
mun að færa sönnur á þessar
tilgátur hinna norsku blaða, en
auðveldara er að sanna annað
— nefnilega að norskt blóð
rennur að nokkru í æðum Ibn
Sauds, konungs í Saudi Arabfu.
Þannig er mál með vexti, að
konungur, sem hefir verið
heilsutæpur um langt skeið,
þarfnaðist skyndilega blóðgjaf-
ar, er hann hafði verið lagður í
sjúkrahús heima f Iandi sfnu.
Rannsókn leiddi í Ijós, að hann
ar f mjög sjaldgæfum blóð-
• lokki, og í ríki hans reyndist
aðeins ein kona f sama blóð-
flokki. Heitir hún Mary Gol-
anke, og er norsk í móðurætt-
ina, en pólsk f hina og starfaði
sem símastúlka hjá olíufélagi
einu í landinu. Var ekki um
annað að ræða en að gefa kon-
ungi blóð úr stúlkunni og tókst
það með miklum ágætum, svo
að nú er hægt að halda því
fram með verulegum sanni, að
honum svelli víkingablóð f æð-
um!
) , M r • 1'

IKk'jiiwr.vti'gaJÐ