Vísir - 11.02.1963, Blaðsíða 4

4
VÍSIR . Mánudagur 11. febrúar 1963.
25 MHUÓNim
KRÓNA VARIÐ 771
Meira var unnið á ár-
unum sem leið að rann-
sóknum til undirbúnings
vatnsaflsvirkjunum á
landinu heldur en
nokkru sinni áður, og
mun láta nærri að til
þess hafi verið varið ná-
lægt 25 millj. króna.
Rannsóknir þessar voru unn-
ar á vegum raforkumálastjórn-
arinnar, en langmest í sam-
bandi við fyrirhugaða virkjun
Þjórsár við Búrfell, svo og við
Dettifoss í Jökulsá á Fjöllum.
Raforkumálastjóri, Jakob
Gíslason, hefur tjáð Vísi að
heildarkostnaðurinn af þessum
virkjunarrannsóknum muni
nema nálægt 25 millj. kr. eins
og að framan segir, en um end-
anlegt uppgjör er þó ekki að
ræða. Kostnaðurinn við jarð-
fræðirannsóknirnar einar, þar
ætlun um 60 þúsund kílówatta
virkjun vegna almenningsnotk-
unar einvörðungu, án stóriðju.
Rannsóknirnar voru einkum
jarðfræðilegs eðlis, enda er
jarðlagaskipun á virkjunar-
svæðinu mjög flókin, Liggur
hún nú orðið Ijós fyrir, eftir
þessar rannsóknir. Sprengd
voru 250 m löng jarðgöng í
rannsókriarskyni, og boraðar
alls 72 holur í bergi, samtals
3.600 m á dýpt, og rúmlega
100 holur í lausum jarðefnum
á yfirborði, samtals 1.400 m á
dýpt. í bergholurnar var dælt
vatni undir þrýstingi til að
prófa hvel vel bergið er vatns-
helt og einnig var sett í þær
litarefni til þess að rannsaka
rennslið í berginu.
Auk jarðfræðirannsóknanna
má nefna landmælingar og
kortagerð af virkjunarsvæðinu,
mælingar á árfarvegi Þjórsár,
leit að byggingarefnum og
rannsóknir á þeim, athuganir á
vega- og brúarstæðum og
fleira. I. undirbúningi er að
fylgjast nákvæmlega með ísa-
Höggbor, sem raf-
orkumálastjómin not-
ar við jarðvegsrann-
sóknir á fyrirhuguð-
um virkjunarstöðvum.
Þarna er verið að bora
á bökkum Brúarár
í Árnessýslu.
YFIRLITSKORT.
Af öðrum rannsóknum á Suð
vesturlandi má nefna að á ár-
inu var að mestu lokið við mæl
ingar vegna yfirlitsskorta af
virkjunarsvæðum kringum
Þjórsá og Hvítá. Haldið var á-
fram yfirlitsjarðfræðirannsókn-
um á vatnasvæði Hvítár. Eru
slíkar yfirlitsrannsóknir nauð-
synlegur undanfari borana.
Einnig var unnið að yfirlits-
jarðfræðirannsókn á svæðinu
kringum Þjórsá við Norðlinga-
öldu og í Þjórsárverum, en þar
er hugsanlegt að gera mjög
stóra vatnsuppistöður í Þjórsá.
Gerðar voru athuganir við
Vörðufell á Skeiðum, vegna
hugsanlegrar dælistöðvar þar
en við slíka stöð yrði vatni
dælt úr Hvítá upp í Vörðufells-
vatn, þegar afgangsorka er
fyrir hendi og notað síðar þeg-
ar þörf krefur. Ennfremur
voru gerðar jarðvegsathuganir
á Skeiðum vegna virkjana neð-
arlega í Þjórsá og Hvítá og
möguleika á því, að veita ann-
arri hvorri ánni í hina. Loks
var gerð frumáætlun um virkj-
un úr Hvalvatni niður 1 Botns-
dal og yfirlitsrannsókn á jarð-
fræði svæðisins kringum vatn-
ið.
Til viðbótar þessu var að
sjálfsögðu starfað að vatna-
mælingum á Suðvesturlandi á
þessu ári eins og að undan-
förnu, en vatnamælingastarf-
semin er með svipuðum hætti
frá ári til árs, og því lítið frétt-
næmt frá síðasta ári sérstaklega
Vatnamælingar eru þó með
allra þýðingarmestu liðum
virkjunarrannsóknanna.
VIÐ BÚRFELL
er verið að gera áætlun um
180 þús. kílowatta virkjun með
aluminiumvinnslu fyrir augum,
en einnig hefur verið gerð á-
með taldir boranir og rann-
sóknargöng, nemur um 8 millj.
kr. eða allt að þriðjungi heild-
arkostnaðar við rannsóknirnar.
Auk starfsliðs raforkumála-
stjórnarinnar unnu eftirtaldir
aðilar að þessum rannsóknum:
Verkfræðiskrifstofa Sigurðar
Thoroddsen, Almenna bygg-
ingafélagið h.f., Verklegar fram
kvæmdir h.f. og loks banda-
ríska verkfræðifirmað: Harza
Engineering Company Inter-
national f Chicago.
í þessu sambandi er vert að
geta þess að á árinu sem leið
var að tilhlutan raforkumála-
stjórnarinnar gerð ný áætlun
um heildarvatnsafl íslands.
Gerði Sigurður Thoroddsen
verkfræðingur þessa áætlun, en
samkvæmt henni er tæknilega
virkjanlegt vatnsafl íslands tal-
ið vera 35.000 milljónir kwh I
meðalári, 31.000 milljón í
þurrkatíð. Orkuvinnsla núver-
andi vatnsaflsstöðva er hins
vegar aðeins í kringum 600
milljónir kwh eða rúmlega 1/60
hluti þeirrar vatnsorku, sem
íslendingar geta framleitt.
Að því er Jakob Gíslason raf-
orkumálastjóri sagði Vlsi var
mjög mikið unnið að rannsókn
um til undirbúnings vatnsafls
virkjunum einmitt hér á Suð-
vesturlandi, en einkum þó við
Búrfell. Fara hér á eftir þær
uplýsingar, sem raforkumála-
stjóri lét blaðinu í té:
lögum Þjórsár við Búrfell með
daglegum athugunum nú í vet-
ur.
VIÐ ÞÓRISVATN
fóru einnig fram jarðboranir
sl. sumar, sem liður í athugun-
um á miðlunarmöguleikum þar
1 sambandi við Búrfellsvirkjun-
ina. Voru boraðar 7 holur f
bergi, samtals um 70 m á
dýpt og í kringum 30 holur í
yfirborðsjarðlögum, samtals
um 400 m á dýpt.
Þá hafa verið gerðar áætlan-
ir um virkjun Brúarár á kafl-
anum kringum Brúarfoss. Þar
er hugsanlegt að gera nokkrar
vatnsaflsstöðvar og er hin
stærsta þeirra um 20 þúsund
kw. Er hér um virkjanir til al-
menningsþarfa eingöngu að.
ræða. Á þessum slóðum v'ar á
síðasta ári lokið við boranir,
sem byrjað var á árið áður.
Samanlögð dýpt þeirra hola, er
boraðar voru 1962, er í kring-
um 150 metrar.
við Sog.
Nýtízku orkuver. írafossstöðin