Vísir - 14.03.1963, Blaðsíða 4

4
V í SIR . Fimmtudagur 14. marz 1963.
Heimsókn í bækisföð
þyrilvængjanna á
Keflavíkurflugvelði
Price flugliðsforingi og menn hans við nýju þyrilvængjuna, sem þeir voru að fá. Framhluti hennar
hefur verið opnaður og sést hvernig hreyflinum er komið fyrir í henni.
]\/[enn hafa oftsinnis
veitt því athygli af
fregnum, hve björgun-
arsveit varnarliðsins á
Keflavíkurflugvelli hef-
ur verið skjót að bregða
við, þegar neyðin hefur
kallað og þurft hefur að
sækja slasað og sjúkt
fólk á ýmsa afskekkta
staði og koma því til
sjúkrahúss.
Þó að Björn Pálsson sjúkraflug
maður geti lent flugvél sinni á
ótrúlega litlum flugvöllum eru
aðstæður oft þannig að flugvöll
skortir eða lendingarskilyrði ó-
fær vegna snjóalaga, klaka eða
leysingar. En þá er það segin
saga, ef hjálp þarf að veita að
björgunarsveit varnariiðsins er
reiðubúin að koma til hjálpar.
Varnarliðsmenn hafa yfir að
ráða nokkrum þyrilvængjum,
sem geta lent hvar sem er og
hvernig sem ástand jarðvegsins
er hverju sinni. Hefur tilvist
þessara þyrilvængja aukið ósegj
anlega öryggi fólksins í hinum
dreifðu byggðum.
□
Tjessi einkennilegu farartæki,
^ þyrilvængjurnar, hafa oft
sézt á ferð hér yfir borginni,
þær líkjast einna helzt risavöxn-
um býflugum og eru líkar þeim
að flugeiginleikum, þær gætu
næstum því sezt á hvern blóm-
hnapp eins og býflugurnar. Og
þegar menn hafa veitt þqim at-
hygli á Landsspítalalóðinni er
vitað mál, að þar hafa varnar-
liðsmenn verið að vinna enn eitt
líknarverkið án þess að taka
nokkra þóknun fyrir.
-Fyrir nokkrum árum fékk
fréttamaður Vísis tækifæri til
að kynnast hinum ótrúlegu flug-
eiginleikum þyrilvængjurnar, sjá
hvernig hún lét að stjórn frá
einni stýrisstöng, lyftist frá
jörðu með vindsúg og gat hald-
izt óhagganleg á föstum púnkti
í lofti eins Iengi og mann lysti,
jafnvel snúizt hægt í kring á
sama púnktinum, eða ruggað
sér, farið áfram og aftur á bak
eða til hliðanna og hailað sér i
ýmsar áttir. Við slíka sýningu á
flugeiginleikum þyrilvængjunn-
ar fékk maður þá tilfinningu, að
þyngdarlögmálið og kannski
nokkur fleiri náttúrulögmál
hefðu verið numin úr gildi.
Og þegar við Vísismenn vor-
um á ferð suður á Keflavíkur-
flugvelli fyrir nokkrum dögum,
þeir að vinna við að útbúa
hana til flugs. Virtust þeir held-
ur hreyknir af gripnum líkt og
maður, sem er að fá nýjan bíl.
Þyrilvængjurnar eru hafðar f
reiðu. Og það er gert, alltaf er
þyrilvængja við hendina, mótor-
inn í gangi og áhafnirnar skipt-
ast á um að vera á vakt, sumir
klæddir í brunabúning og með
skyndislökkvitæki tilbúin. Ef ó-
happ gerist stígur flugstjórinn
á benzíngjöfina og þyrilvængjan
lyftist upp eins og örskot, kom-
in á slysastaðinn innan fárra
sekúndna og björgunarmennirn-
ir reiðubúnir að vaða eld til að
freista þess, að bjarga lífi flug-
mannsins.
Þetta er aðalhlutverk þyril-
vængjanna á Keflavíkurflugvelli
og í þessu hafa þær vissulega
komið að gagni. Fregnir hafa
hermt að fiugmanni hafi verið
bjargað með skjótum hætti út
úr brennandi flaki og enn hefur
það gerzt, að flugmanni, sem
þyrlurnar. En allt gekk eins vel
og bezt varð á kosið. Samstarf-
ið við íslenzku landhelgisgæzl-
una var mjög ánægjulegt.
□
— ‘t/'ið höfum heyrt að ykkur
sé lítið gefið um að
fljúga yfir sjó.
— Meðan við erum yfir þurru
landi getum við alltaf látið okk-
ur síga niður og lent, ef mótor-
inn bilar, en þyrlan getur ekki
flotið á sjó. Hún myndi sökkva
undan okkur og þvf er áhættan
meiri. En í báðum þessum til-
fellum, fluginu til Grænlands og
yfir mynni Breiðafjarðar voru
meiri varúðarráðstafanir við-
hafðar. Við hefðum að vísu get-
að lent á ísnum í Grænlands-
fluginu, en í fluginu yfir Breiða-
fjörð var aðeins grængoiandi
Alltaf reiðubúnir að
var sjálfsagt að líta inn í flug-
skýlið þar sem þyrilvængjurnar
bandarísku eru til húsa.
□
■Vfið hittum flugstjóra einnar
þyrilvængjunnar, Price liðs-
foringja og fimm menn til við-
bótar, sem mynda áhöfn hennar.
öryggisskyni við flugbrautirnar
á Keflavíkurflugvelli. Ef eitt-
hvað gerðist f flugtaki eða lend-
ingu hinna kröftugu orrustu-
þota eru þær svo hlaðnar af
eldfimu benzíni að hætt er við
að hjálpin kæmi of seint ef bíða
þyrfti éftir því að slökkvibíll
kæmi á vettvang, allt væri
Það er furðulegt að sjá, hvernig þyrilvængjan getur staðið kyrr á
föstum punkti í loftinu eða hreyfzt í allar áttir. 1 baksýn eru bygg-
ingar á Kefiavíkurflugvelli, m. a. hinn stóri vatnsgeymir vallarins.
Þeir sögðu okkur, að þeir hefðu
nú nýlega verið að fá eina
splúnkunýja þyrilvængju, af
líkri gerð og hinar fyrri. Voru
brunnið eða sprungið upp til
agna. Meiri von er að hægt sé
að framkvæma björgun með þvi
að hafa þyrilvængju alltaf til'
kastaði sér út yfir sjó, hafi ver-
ið fljótlega bjargað.
□
er aðeins aukastarf og
aukavinna fyrir flugmennina
að koma íslendingum til hjálp-
ar, en af samtali við Price flug-
stjóra er ljóst, að þeir eru reiðu
búnir með glöðu geði að leggja
það starf á sig.
— Þið hafið þannig ferðazt
meira um landið en flestir aðrir
varnarliðsmenn, segjum við.
— Já, við höfum vissulega
kynnzt íslandi og séð að það
er víðast fallegra en hér f kring-
um Keflavfkurflugvöll.
Það kemur f ljós f samtalinu
að Price flugstjóri og áhöfn hans
hafa farið í mörg björgunar-
flug og sum þeirra alláhættu-
söm, þó hann vilji sjálfur gera
sem minnst úr því. Meðal flug-
ferða, sem þeir hafa farið var
förin vestur í - Amarfjörð að
sækja bóndann á Hrafnabjörg-
um og f fyrra fóru þeir í hina
frækilegu för til austurstrandar
Grænlands að sækja veikan
mann. Minnast menn þess at-
burðar sérstaklega af fregnum
fyrir það, að varðskipið Öðinn
hjálpaði þá til, tók þyrilvængj-
una um borð á Skagaströnd,
sigldi síðan að ísröndifmi eins
nálægt Grænlandi og kostur var
og þar hóf þyrilvængjan sig á
loft.
— Þetta var ein erfiðasta
ferðin, segir Price liðsforingi,
mér fannst einna verst að vera
um borð í skipinu, var með sf-
felldar áhyggjur af því að sjó-
sletturnar kynnu að skemma
sjórinn undir. Þá fylgdust flota-
flugvélar með okkur alla leið-
ina og könnuðu flugskilyrðin.
Þær vom tilbúnar að kasta nið-
ur björgunartækjum svo sem
gúmmíbát ef á þyrfti að halda
og þær hefðu sveimað yfir okk-
ur þangað til skip hefðu komið
á staðinn.
— Það var sagt, að það hefði
verið vont veður þegar þið flug-
uð yfir Breiðafjörðinn á leið til
Arnarfjarðar.
— Það er versta veður, sem
ég hef flogið í. Og þó þyril-
vængjurnar geti alls staðar lent,
er sá gallinn á þeim, að þær
þola ekki mikið rok. Þær eru
heldur ekki betri en venjulegar
flugvélar f þoku og slæmu
skyggni, við komumst t. d. ekki
í gegnum fjallaskörðin ef þoka
byrgir sýn.
□
— TTvernig gengur ykkur að
x finna sveitabæi, sem þið
eruð beðnir um að fljúga til.
Finnig þið þá af kortinu?
— Því miður skortir okkur
staðþekkingu hér, en það bætum
við okkur upp með því að oft
er íslendingur fenginn tií að
fljúga með okkur og vfsa leið-
ina. Sá sem flogíð hefur oftast
með okkur er Sigurður Þor-
steinsson lögreglumaður og for-
ingi flugbjörgunarsveitarinnar.
Það er gott að hafa hann með.
Þannig reynum við að hjálpast
að og vona ég að hér sé dæmi
um það ágæta samstarf, sem get
ur tekizt með okkur Bandarfkja-
mönnum og íslendingum.