Vísir - 16.11.1964, Blaðsíða 8

/
8
V1 S I R . Mánudagur 16. nóvember 1964.
VISIR
Otgefandi: Blaðaútgáfan VlSIR
Ritstjóri; Gunnar G. Schram
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinson
Fréttastjórar: Þorsteinn Ó. Thorarensen
Björgvin Guðmundsson
Ritstjórnarskrifstofur Laugavegi 178
Auglýsingar og afgreiðsla Ingólfsstræti 3
Áskriftargjald er 80 kr. á mánuði
I lausasölu 5 kr. eint. — Sími 11660 (5 línur)
Prentsmiðja Vísis — Edda h.f.
6eð/ð um skattahækkun
tTrumvarp ríkisstjórnarinnar um 75 millj. króna inn-
lent skuldabréfalán hefur undanfarna daga verið til
umræðu á Alþingi. Lán þetta er boðið út til þess að afla
ríkinu fjár til margra nauðsynlegra framkvæmda svo
sem skóla og sjúkrahúsa og verður einnig varið til
þcss að greiða niður skuldir ríkissjóðs. Það nýmæli hef-
ir verið tekið upp að lán þetta er verðtryggt þannig
að þeir sem kaupa bréfin þurfa ekki að óttast að verð-
.■)ólgan rýri það fé sem fram er lagt. Á þingi hafa þau
tíðindi gerzt að Sósíalistaflokkurinn hefir lagzt gegn
írumvarpi þessu. Ekki dregur flokurinn þó í efa að
aauðsynlegt sé að afla fjár til framkvæmdanna, en
ípgir að það beri að gera eftir öðrum leiðum t.d. með
. ’.ukinni skattheimtu. Mörgum mun þykja þessi röksemd |
mðuleg, ekki sízt vegna þess að sjálfur hefir flokk- |
iirinn talið að fulllangt væri þegar gengið á braut skatt-
'ieimtu og hefur meira að segja borið fram frumvarp
um lækkun skatta. Allur aimenningur mun tvímæla-
•iiist þeirrar skoðunar að eðlilegra og heilbrigðara sé
að fjár til framkvæmda ríkisins sé aflað með slíku láni,
á frjálsan hátt, heldur en með auknum sköttum.
Oryggið / umferðinni
4.ukið öryggi í umferðinni er nú mjög til umræðu
vegna hinna hörmulegu bifreiðaslysa undanfarinna
daga. Á þingi Landssambands bifreiðastjóra var fyrir
skömmu gerð athyglisverð ályktun um öryggismál
I andssambandið hvetur bifreiðastjóra, hvern á sínum
tað til þess að stuðla að auknu öryggi og aukinni festu
umferðinni og lýsir sig reiðubúið til samstarfs við alla
aðila sem hlut eiga að máli um að skapa hér á landi
nauðsynlega og heilbrigða umferðarmenningu. Þetta
eru orð í tíma töluð og góð hvatning til allra þeirra
sem með öryggismál fara. Væri fróðlegt að fá sem fyrst
að heyra álit þeirrar nefndar sem skipuð var í fyrra
að undirlagi dómsmálaráðherra um orsakir umferðar-
slysanna.
Fágætt siðleysi
Á laugardaginn birtist forystugrein í Tímanum þar
sem Sjálfstæðisflokknum er líkt við flokk Hitlers. Slík- |
ur málflutningu mun vekja furðu margra, og þá ekki |
sízt margra þeirra sem fylgja Framsóknarflokknum að jj
málum. Sem betur fer er slíkt siðleysi í skrifum og |
dómum orðið sára sjaldgæft fyrirbæri í íslenzkum blöð- |
um. Er leitt til þess að vita að blað annars stærsta
stjórnmálaflokks þjóðarinnar skuli telja sér sæmandi
að líkja nær helming þjóðarinnar við múgmorðingja |
Adolfs Hitlers.
JACOB PALUDAN hlýtur
dönsk bókmenntaverðlaun
neinesen arpdkKddi
Danska Akademían hefur út-
nefnt Jacob Paludan verðlauna-
hafa þessa árs { bókmenntum.
Er þetta mesti heiður, sem dönsk
um rithöfundi getur hlotnazt í
heimalandi sínu. Verðlaununum,
sem nema 50.000 dönskum krón
um, verður úthlutað á stofnun-
ardegi Akademiunnar þann 28.
nóvember.
Áður hafði Akademfan farið
þess á leit við William Heine-
sen, að hann tæki við verðlaun-
unum, sem hann þó færðist und-
an að taka við án frekari skýr-
inga. Gat hann þess þó hógvær-
lega, að sér finndist að aðrir
ættu verðlaunin frekar skilið.
Skömmu eftir þetta afsvar sitt
fór Heinesen heim til Færeyja.
I Akademíunni sitja að jafnaði
fimmtán menn, og hefur Jacob
Paiudan verið meðlimur hennar.
Undanfarin þrjú ár hefur höfund
um utan Akademíunnar hlotn-
azt verðlaunin, á síðasta ári
hlaut Jens August Schade þau,
svo að verðlaunaveitingin til
eins af meðlimunum kemur fæst
um á óvart.
1 greinargerð Akademíunnar
segir, „að Jacob~Paludan hafi
verið Veitt verðlaunin fyrir
skáidskap hans i bundnu máli,
ritgerðir hans og þátt hans sem
menningargagnrýnanda og ekki
sízt fyrir skáldsögur hans en
meðal þeirra er skáldsagan
„Jörgen Stein“, og haldi hún
enn velli sem ein bezta lýsing á
okkar kynslóð og aldarfari".
Jacob Paludan, 68 ára að
aldri, er fyrir löngu orðinn sí-
gildur höfundur í heimalandi
sínu. Hans er getið í bókmennta-
sögunni, verk hans eru námsefni
í skóla og stundum notuð sem
verkefni fyrir stíla.
Fyrsta skáldsaga Jacob Pal-
udan kom út 1922. Nefnist hún
Vegir í vesturátt og hefur eins
og aðrar skáldsögur hans sam-
tímann sem bakgrunn og þær
breytingar, sem heimsstyrjöldin
fyrri hafði i för með sér. Gjarn-
an er, I skáldsögum Paludan,
einn maður eða persóna, sem
látin er varpa ljósi á söguna.
Þessi persóna hefur lent á villi-
götum vegna einhvers örlagariks
atburðar og annaðhvort týnist
hún á leiðinni eða beygir sig
auðmjúklega fyrir örlögunum.
Eftir þessari fyrirmynd byggir
höfundur smám saman upp röð
af skáldsögum, sem enda á Jörg-
en Stein.
Jörgen Stein kom út árið 1933
og er siðasta skáldsagan, sem
höfundur sendj frá sér. 1 henni
nær grundvailarfyrirmynd Pal-
udan hámarki, þar ræðst hann
líka óvægilega á aldarfarið, en
sagan fjallar um heimsstyrjöld-
ina fyrri og árin þar á eftir,-
Pauldan hefir einnig skrifaðfjöld
an allan af ritgerðum, í fyrra
kom út úrval af ritgerðum eftir
hann í stóru ritgerðasafni, sem
nefnist „Landeveje og Tanke
veje“, I —III.
Þótt Paludan hefði lagt skáld-
sagnasmíðina á hilluna hætti
hann ekki við ritstörfin. Upi
tuttugu ára skeið var hann gagn
rýnandi við dagblöð, þar hafði
hann fastan dálk er hann nefndi
„Kaktusglugginn minn“. þar
deildi hann hart á bresti sam-
tlmans. Einnig hefur Paludan
starfað I 25 ár sem ritstjóri rit-
raðar hjá forlaginu Hasselbach.
Paludan hefur fengið orð fyrir
að vera afturhaldssamur, en það
vill hann sjálfur og stendur við
það. Þegar árið 1927 segir hann
I Feoder Jansens Jeremiander:
„Ég er ekki ánægður með nú-
tímann. Hann vill ekki frið og
ró, dýprt, dreymrii og D-dúr kon
sert. Hann vill brot I buxum,
hnefaleika, konfekt og grammó-
fóna. Allt I lagi mín vegna. En
ég er ekki með. Ég dreg mig
til baka.“.
En þótt Paludan sé kallaður
afturhaldsseggur af mörgum
fylgist hann þó með tímanum,
t. d. er þetta haft eftir honum:
„Það iíður ekki á löngu þang-
að til við komumst til tunglsins,
en hvort við erum boðleg til
þess að fara þangað virðist eng-
inn hafa íhugað".
Og Danir segja um þennan
höfund sinn. Andstæður borg-
aralegri íhaldssemi þeirra var-
káru, sem vilja bíða og sjá til,
þá er gagnrýni hans á nútím-
ann eða afturhaldssemi, ef kalla
skyldi, alltaf byggð á skilgrein-
J næstu viku mun koma fyr
’ ir bæjarstjórn Kópavogs
til siðari umræðu og afgreiðslu
tillaga frá meirihluta bæjarráðs
Kópavogs, Framsóknarmanna og
kommúnista, um 100% hækk-
un á fasteignaskatti.
Tillagan var lögð fram I síð-
asta mánuði þannig:
„Tillaga um hækkun á fast-
eignaskatti.
Bæjarstjórn Kópavogskaup
staðar samþykkir að Ieita heim-
ildar félagsmálaráðherra til
þess að innheimta fasteigna-
skatt með 100% álagi frá árs-
byrjun 1965 sbr. II. kafla laga
um tekjustofna sveitarfélaga
nr. 65/1962.
Jafnframt samþykkir bæjar-
stjórn að verja eigi lægri upp-
hæð en nemur öllum fasteigna
skattinum til lagningar varan-
legs slitlags á götur bæjarins.
Ólafur Jónsson, Ólafur Jensson"
Fróðlegt er að bera þessa til
lögu saman við tillögur Fram-
sóknarmanna og kommúnista á
Alþingi um lækkun skatta og
útsvara. Á sama tima hika
flokksbræður þeirra I Kópa-
vogi ekki við að hækka fast-
eignaskatt um 100%, sem nema
mun rúmlega 1 milljðn króna
tekjuaukningu til bæjarins. Ekki
ráðgera þeir að lækka aðrar
Jacob Paludan.
ingu, rökum, persónuleika og
lifandi, vakandi mati á fortíðinni
og list hennar. Þetta virðist vera
sjálfsagt og ef það væri það
bara. En þetta er nóg útskýring
á að hin skipulagða andstaða
hans um 40 ára bil hefur haft
svo mikla þýðingu fyrir alla,
bæði frá hægri og vinstri — og
nóg ástæða fyri'r akademíu, þeg-
ar hlutverk hennar er líka að
leggja áherzlu á það sem er
rótfast I menningarllfi.
opinberar álögur á móti.
Öll álagning Kópavogsbæjar
á þessu ári var sniðin eftir á-
lagningu Reykjavíkurborgar,
sem Framsóknarmenn og komm
únistar í Reykjavík hafa átalið
harðlega, sem allt of háa. En til
viðbótar ætlar meirihluta bæj
arstjórnar Kópavogs nú að
gleðja bæjarbúa með fyrirheiti
um enn frekari skattheimtu á
næsta ári.
Síðari liður tillögunnar mun
koma Kópavogsbúum undarlega
fyrir sjónir. Með honum er á-
kveðið að verja sérstökum
tekjustofni til ákveðins verks,
varanlegrar gatnagerðar. Undan
farin ár hefur annar skattur ver
ið lagður á til gatnagerðar,
sem nefndur er gatnagerðar-
gjöld. Ekki' fylgir bað m°ð að
hann eigi að falla nibrn. t\
móti gatnagerðargjöldum síðan
I ársbyrjun 1962, sem nema á
annan milljónatug króna, hefur
verið greitt til gatnagerðar og
viðhalds um 6 milljónir króna,
þannig að ekki lítur út fyrir að
fjárskortur hafi hingað til haml
að framkvæmdum. Að vísu hef
ur ekkert verið lagt af varanlegu
slitlagi á götur Kópavogsbæjar
eins og þeir hafa komizt að
raun um, sem þar hafa átt leið
um.
Skattatillaga Framsóknarmcnna og kommún-
ista / bæjarstjórn Kópavogs:
Fasteignasikaítur
hækki um