Vísir - 04.12.1964, Síða 8

s
VISIR . Föstudagur 4. desember 1964.
\
VISIR
Otgefandi: Blaðaútgáfan VtSIR
Ritstjóri: Gunnar G. Schram
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinson
Fréttastjðrar: Þorsteinn ó. Thorarenser
Björgvin Guðmundsson
Ritstjðrnarskrifstofur Laugavegi 178
Auglýsingar og afgreiðsla Ingólfsstræti 3
Áskriftargjaid er 80 kr á mánuði
I lausasölu 5 kr. eint - Sími 11660 (5 línun
Prentsmiðja Visis - Edda h.t
. Traustsyfirlýsing
£Jndirtektir þjóðarinnar voru slíkar, er ríkisstjómin
gaf út 50 millj. króna spariskírteinalánið, að bréfin
seldust upp á einni viku. Þær viðtökur sýna, að al-
menningur í landinu hefur trú og traust á þeirri fjár-
málastjóm sem nú ríkir, og vill leggja sinn skerf til
þeirra stórframkvæmda, sem nota á féð til. Þessi
traustsyfirlýsing er mikilsverð fyrir ríkisstjórnina, því
hún sýnir að fólkið í landinu telur að stefna hennar
í efnahagsmálum sé rétt. Þessi frábæri árangur náðist
brátt fyrir það, að bæði blöð stjómarandstöðunnar
vöruðu almenning við að kaupa skírteinin og fullyrtu,
að þau væru aðeins skálkaskjól auðmanna, sem vildu
svíkja undan skatti. Almenningur lét slík gífuryrði
sem vind um eyru þjóta. Og það kom í ljós, að það
voru ekki fáir menn, sem keyptu bréfin, heldur allur
borri fólks. Þess vegna ætti ríkisstjómin að gefa að
bragði út annað spariskírteinalán til frekari fram-
cvæmda í þágu alþjóðar.
VIÐ EIGUM SIÐFERÐISLEG
AN065ÖGULEGAN RÉTT
Vísindaþing
Jþó dönsk blöð hafi verið full
af efni um handritamálið að
undanförnu, er það nærri ótrú-
legt, hve lítinn áhuga þau virð
ast hafa haft á því að kynna
lesendum sfnum það starf sem
er verið að vinna og undirbúa á
íslandi. Þ6 að það eigi að vera
hörðustu rök andstæð'inga
handritaafhendingar — að
íslendingar séu ekki færir
um að varðveita og rannsaka
handritin, þá hafa dönsku blöðin
haft ótrúíega lítinn áhuga á því
að kynna sér af eigin raun,
hvernig aðstæður eru uppi á ls-
landi.
Það er ekki fyrr en núna fyrir
nokkru sem danskur blaðamaður
að nafni Walther Hjuler kom
hingað til lands til að kynna sér
þetta og er þá athyglisvert, að
hann er blaðamaður við blaðið
Aktuelt, en það er eina af stærri
blöðum Danmerkur sem styður
handritaafhendingu og er það þá
varla af tilviljun sem önnur blöð
hafa minni áhuga fyrir að kynna
sér aðstæður hér heima.
Ciðastliðinn sunnudag birtir
^ Hjuler svo grein um hand-
Mynd af hinum aldna fræðimanni Birni K. Þórólfssyni þar sem
hann situr við rannsóknir sinar í handritasal Landsbókasafnsins.
próf. Bröndums Nielsens að ís-
lendingar geti ekki unnið að
handritunum. En Bröndum Niel-
sen hefur aldrei verið á íslandi.
Annar fremsti mótstöðumaður
handritaafhendingar próf. West-
ergaard Nielsen hefur ekki kom
ið til íslands síðustu 20 ár. En
XTjuler blaðamaður spyr Einar,
hvort hann geti ekki skilið
afstöðu danskra starfsbræðra?
— Ég hef alltaf reynt að
skilja mannlegan veikleika.
Finnst yður ég kannski vera of
harður, þegar ég svara þannig?
Ég held nefnilega að hér sé um
— sagði próf. Einar Ól. Sveinsson í
samtali við danskan blaðamann
| ræðu sinni 1. desember lagði Háskólarektor til, að
rallað yrði saman vísindaþing. Vísir vill taka undir
bessa merku tillögu. Hlutverk þess þings ætti að vera
ið gera grundvallargrein fyrir því hvar þjóðin er í dag
>tödd í vísindaefnum, kanna þörfina á eflingu nýrra
/ísindagreina, gera tillögur um menntun vísindamanna
og það hvemig fjár skuli aflað til vísindabyltingar á
íslandi. Slík ráðstefna myndi geta gert úr garði áætl-
un, sem marka mundi þáttaskil í atvinnu- og efna-
hagslífi þjóðarinnar.
Nýjar síldarverksmiðjur
JJinar miklu síldargöngur fyrir Austurlandi hafa þeg-
ar vakið ítarlegar rannsóknir á þörf nýrra og stærri
síldarverksmiðja í þeim landshluta. Verðmæti aflans
fyrir Norður- og Austurlandi Fsumar og vetur er nú
orðið yfir einn milljarð króna og á miklu ríður að unnt
sé að vinna hann sem fyrst í landi. Tveir aðilar hafa
lýst áformum sínum um byggingu nýrra verksmiðja
á Raufarhöfn og Seyðisfirði, þeir Jón Gunnarsson og
Ingvar Vilhjálmsson. En fleira þarf að gera til þess að
taka á móti síldmni. Nauðsynlegt er að Síldarverk-
smiðjur ríkisins hafi forgöngu um byggingu verksmiðja
á öðmm stöðum austan lands, og koma þá helzt til
greina eftirtaldir staðir: Þórshöfn, Stöðvarfjörður og
Ðjúpivogur. Hér yrði vitanlega fyrst í stað aðeins um
að ræða litlar verksmiðjur, en sé reiknað með því að
hin nýja tækni geri síldveiðar árvissari en verið hefur,
er ijóst, að því fyrr sem verksmiðjur þessar eru reistar
því betra. Þær myndu verða mikil lyftistöng öllu at-
vinnulífi á austfirzku fjörðunum.
ritasafn Landsbókasafnsins og
Handritastofnunina, sem byggist
á samtölum við forstöðumenn
og starfsmenn þessara stofnana.
Má sjá af því, að hann hefur m.
a. átt samtöl við þá próf. Einar
Ól. Sveinsson og Jónas Kristján
magister við Handritastofnuriina
og Stefán Pétursson þjóðskjala-
vörð.
'\/|'eðal spurninga, sem hann
leggur fyrir próf. Einar Ó1
Sveinsson er, hvort hann telji,
að íslendingar eigi Iagalegan
rétt til handritanna.
— Ég veit það ekki, svarar
Einar. Ég er ekki lögfræðingur.
En siðferðislegan og sögulegar,
rétt eigum við. Svo bætir hann
við: — Brennandi ðskir okkar
eftir að fá handritin stafa ekki
af því að við sækjumst eftir efna
hagslegum ávinning'i. Þau munu
einmitt hafa talsverð útgjöld í
för með sér.
Prófessor Einar Ól. kveðst í
samtalinu þekkja staðhæfingar
Kjartan Ó. Bjarnason Kvik-
myndatökumaður er að ljúka
sýningarferð á nokkrum stutt-
um kvikmyndum, sem hann hef
ur tekið heima og erlendis.
Þættimir, sem Kjartan sýnír,
jru m. a. úr ferðalögum með
það hafa orðið miklar framfarir
á íslandi á sfðustu árum, alveg
eins og það hafa orðið breyting
ar hjá Árna Magnússonarstofn
uninni í Kaupmannahöfn.
Mynd af próf. Einari ÓI. Svelns
syni, sem birtist með samtalinu
Ferðafélagi íslands og Guðm.
Jónassyni um byggðir og öræfi,
frá Norðurlandakeppni i hand
knattleik kvenna, þar sem ís-
lenzku stúlkurnar báru sigur úr
býtum frá Vetrar-Olympíuleik
unum 1964, skiðamynd’ir frá
Noregi, heimsókn Philips drottn
að ræða svolitinn mannlegan
veikleika.
Prófessor Einar segir að af-
hendingarlistar þeir sem birtir
hafa verið í Berlingske Aften-
avis séu að mestu réttir. Ef ís-
lendingar fengju það sem þar
væri talið yrðu þeir ánægðir
með það.
— Og þeir myndu ekki setja
fram viðbótakröfur síðar?
— Það er erfitt að binda fram
tíðina. Hvernig getur maður ver
ið öruggur um það. En það
ætti að vera hægt að afhenda
handritin með sérstöku ákvæði
sem útilokar frekari kröfur.
T oks spyr hinn danski blaða-
maðurinn, hver yrði afleið
ingin á íslandi, ef handritin yrðu
ekki afhent.
— Ég held mér sé óhætt að
segja, að það myndi vekja mikil
og djúp vonbrigði meðal mikils
hluta þjóðarinnar.
— Ög beizkju?
— Við skulum láta nægja að
segja vonbrigði:
ingai -iins til íslands, Fegurð
arsamkeppnin i Reykjavík 1964.
Surtsey o. fl.
Kjartan hefur haldið 90 sýn
ingar víðs vegar um land
haust og sumar og við meiri
aðsókn en nokkru sinni áður
Nú e. ' mn á förum í sýninsar
ferð til Noregs og Svlþjóðar og
síðustu sýningar hans áð
verða í Hafnarfjarðarbíói i da
og í Kópavogsbíói næetkomandi
þriðjudag.
Kjartan 0. Bjamason
að Ijúka sýningarferð