Vísir - 31.08.1965, Síða 9

VÍSIR . Þriðjudagur 31. ágúst 1965.
9
t_. .u
Hér á landi hafa farið fram nokkrar umræður um það að
undanfömu hvort við Islendingar ættum ekki að taka
þátt að einhverju leyti í starfinu í þróunarlöndunum. Ná-
grannaþjóðir okkar á Norðuriöndum og flestar aðrar Evrópu-
þjóðir leggja þar verulegan og vaxandi skerf af mörkum.
Þær hjálpa hinum ungu þjóðum Afríku og Asíu til þess að
leysa hin margvíslegu vandamál, sem þær eiga við að etja
við uppbyggingu landa sinna og miðla af eigin reynslu þar
sem þörfin er mest. Þessi aðstoð fer fram í ýmissi mynd.
Sumar Evrópuþjóðir hafa stofnað til svonefndra „friðar-
sveita“, hópa ungs fólks sem heldur til þróunarlandanna og
starfar þar að kennslu og leiðbeiningum í atvinnu- og félags-
málum. Aðrar þjóðir láta sér nægja að veita bein fjárfram-
lög til þróunarlandanna, gjarnan til einhverra brýnna verk-
efna, sem þar eru á döfinni. Loks tíðkast það einnig að full-
trúum stétta og starfshópa þróunarlandanna er boðið heim
til námskeiða í landinu sem aðstoðina veitir.
Enn er óráðið hvert framlag okkar fslendinga á þessu sviði
verður, þótt við höfum að vísu hingað til tekið þátt í almenn-
um aðgerðum í þessu efni með frjálsum fjárframlögum, svo
sem í „herferðinni gegn hungri“. Þess vegna er það fróðlegt
að kynnast reynslu nágrannaþjóðanna af störfum þeirra að
málefnum þróunarlandanna og hver sporin þær telja þar
skynsamlegust og áhrifaríkust.
Betrí lífskjör með bættrí menntun
í Berlín er aðsetur þeirrar
stofnunar, sem einna mest fjall-
ar um málefni þróunarlandanna
af hálfu Þjóðverja. Á þýzku
nefnist hún „Deutsche Stiftung
fiir Entwicklungslánder11 og hef-
ur það hlutverk að gangast fyr-
ir námskeiðum fyrir fbúa þess-
ara landa f hinum margvísleg-
ustu efnum.
Mikilvægara en
bein fjárframlög.
Einn daginn í fyrrihluta ágúst
mánaðar kom ég þangað í heim
sókn og hitti forstöðumenn
stofnunarinnar að máli og spjall
aði við þá um starfið og þá
reynslu sem þeir hafa aflað sér.
— Það er skoðun okkar Þjóð-
verja, sögðu þeir, að miklu betri
árangur náist í starfinu að mál-
um þróunarlandanna með því
að bjóða hingað heim fulítrúum
þeirra, í stað þess að veita bein-
ar fjárveitingar og framlög. Oft
er undir hælinn lagt hvemig
því fé er varið og fyrir kemur
að það sé lagt til annarra hluta
en til var ætlazt. Auk þess hef-
ur það harla litla þýðingu að
býggja skóla, ef engir kennar-
ar fyrirfinnast til starfa í þeim,
eða stálverksmiðjur í landi þar
sem tæknikunnáttan er á sára
frumstæðu stigi. Miklu skyn-
samlegra er að veita sem mesta
og bezta hagnýta menntun svo
þeir sem hennar verða aðnjót-
andi geti aftur horfið heim og
tekið þátt í uppbyggingunni og
störfum að þeim viðfangsefn-
um, sem þeir bezt þekkja. Þess
vegna hefur aðstoð okkar við
þróunarlöndin beinzt æ meir í
þennan farveg. Og markmið
stofnunarinnar hér í Berlín er
einmitt að veita slíka hagnýta
fræðslu.
Ráðstefnur og námskeið
Skólinn er til húsa i útjaðri
Berlínar á einu fegursta svæði
borgarinnar, við Tegel-vatnið.
Húsakynnin eru höll ein mikil,
sem reist var af einum kunnasta
iðjuhöld Þýzkalands á alda-
mótaárunum, Borsig. Nú er hún
í eigu ríkisins og þar fara nám-
skeiðin fram og þar búa einnig
þátttakendurnir meðan á þeim
stendur. Skólinn var stofnaður
1959 sem ein deild stofnunar
þróunarlandanna í Vestur-
Þýzkalandi. Aðrir skólar á henn
ar végum starfa víðar um land-
ið. í Mannheim er rekinn tækni-
skóli fyrir æsku þróunarland-
in var í samráði við UNESCO.
Þar áður hafði verið þar nám-
skeið útvarps og skólamanna
frá frönskumælandi, Afríku, þá
námskeið f rekstri lítilla fyrir-
tækja fyrir þátttakendur frá hin-
um enskumælandi hluta Afríku,
námskeið í heilbrigðisþjónustu,
þau efni, sem námskeiðið fjall-
ar um. Að kynnisförinni lok-
inni er aftur haldið til Berlínar
og rætt um það sem fyrir augu
bar og árangur ferðarinnar met-
inn og veginn. — Hefur þetta
fyrirkomulag fræðslunnar
reynzt vel, bæði bóklegt nám
þaðan komið í kynnisför til
Evrópu á vegum hennar. Heildar
niðurstöður liggja enn engar
fyrir en á mörg dæmi var bent
sem sýna að árangurinn af þess
ari skömmu dvöl í háþróuðu iðn
aðarríki er meiri en margur gæti
haldið. Ekki aízt gætir breyting
. & SfJrlIíiUfc* Uíi- •Í.JéiK: *
,/f «6*í*r L ■ fi ^
Vísir heimsækir menntastofnun i Berlin, sem Þjóðverj-
ar hafa komið upp fyrir fólk frá hróunarlöndunum
anna, í Múnchen búnaðarskóli
og í Berlín skóli fyrir starfs-
menn ríkis og bæja.
Allan ársins hring eru haldin
námskeið í „Villa Borsig“ við
Tegel-vatnið. Þegar ég kom
þangað 1 heimsókn stóð yfir
ráðstefna formanna kvenfélaga-
samtaka Asfulandanna, sem hald
rekstri bæjar og sveitarfélaga
og sölu og framleiðslu landbún-
aðarafurða, svo nokkuð sé
nefnt. Hvert námskeið stendur
að jafnaði í einn mánuð, og
hefst jafnan í Berlín, en helm-
ing tímans fara þátttakendur
í kynnisför um landið, þar sem
þeir fræðast af eigin raun um
Við Villa Borsig í Vestur-Berlín. Forseti Vestur-Þýzkalands, Hein-
rich Lubke, heimsækir skólann og sést hér í hópi þeirra Asíu og
Afríkubúa sem eina ráðstefnuna sóttu.
og verkleg reynsla. Fjöldi þátt-
takendanna er takmarkaður á
hverju námskeiði við 28—30
þar sem jafngóður árangur hef-
ur ekki þótt nást þegar stærri
hópar áttu í hlut. Flest nám-
skeiðanna eru haldin i náinni
samvinnu við ýmsar sérstofn-
anir Sameinuðu þjóðanna, þær
stofnanir sem að sama marki
vinna, svo sem Matvæla- og
Landbúnaðarstofnunin. Telja
Sameinuðu þjóðirnar með réttu
að starf einstakra ríkja að
fræðslu og menntamálum þró-
unarlandanna sé hið mikilvæg-
asta og styðja það af ráð og
dáð.
Hver er svo árangurinn af
strafinu í Villa Borsig? Bera
ráðstefnumar og námskeiðin í
hinni gömlu höll við Tegelvatn-
ið þann árangur sem ætlað var
í upphafi?
Við þeirri spumingu er erfitt
að gefa einhlít svör. Þegar ég
bar hana fram við forráðamenn
stofnunarínnar bentu þeir á þá
staðreynd, en ítrekuðu jafnframt
það sem þeir höfðu fyrr sagt
mér að þeir væru ekki í neinum
vafa um það að aðstoðin við
þróunarlöndin kæmi að mestu
og beztu haldi ef hún væri
framkvæmd í þessari mynd.
Nokkrar athuganir hefðu farið
fram á þvi f hinum ýmsu lönd-
um Afríku og Asíu hvaða áhrif
starf stofnunarinnar hefði haft,
en nú hafa yfir 2000 fulltrúar
anna á ýmsum sviðum opinberr
ar starfsemi, svo sem í heilsu-
gæzlu, stjóm borga og sveitar-
félaga o. s. frv. Ella væri lfka
starfið í Villa Borsig unnið fyrir
gíg, og jafnframt starf svipaðra
skóla og stofnana hjá öðrum
þjóðum og athafnir Sameinuðu
þjóðanna á þessum vettvangi.
Það leyndi sér að minnsta
kosti ekki að í viðræðum við
þátttakenduma töldu þeir að
hér hefði hið merkasta starf ver
ið unnið allt frá 1959, er skólinn
var opnaður. Áhrif hans væru
þegar vemleg í ýmsum starfs-
greinum Afrfku og Asíuland-
ana og þeirra eigin reynsla væri
öll í þeim sama dúr.
☆
Á undanförnum árum höf-
um við íslendingar veitt sumum
þessara þjóða, sem þama áttu
fullrúa, kennslu í fiskveiðitækni
á vegum FAO. Sú leiðbeininga-
starfsemi hefur þótt gefa mjög
góða raun. Þegar maður heim-
sækir fyrrgreindan skóla í Berlín
hvarflar að manni hvort okk-
ar framlag í starfinu fyrir þró-
unarlöndin gæti ekki einmitt ver
ið f því fólgið að koma upp fisk
tækniskóla hér á landi og starf-
rækja slíka leiðbeiningarstarf-
semi f miklu stærri stfl en verið
hefur, Þar myndum við tvímæla
laust bæta úr mjög brýnni þörf.
G. G. S.
Villa Borsig við Tegelvatnið í Vestur-Berlín. Þar fara ráðstefnur og námskeið þátttakcnda frá þró-
unarlöndunum fram og þar dveljast þáttöakendurnir einnig meðan á þeim stendur.
I