Vísir - 06.05.1966, Blaðsíða 8

F
V í SIR . Föstudagur 6. maí 1966.
Utgefandi: Blaðaotgáfan VISIR
Ritstjóri: Gunnar G. Schram
Aðstoðarrltstjöri: Axel Thorsteinsor
ÍTéttastjörar: Jónas Kristjánsson
Þorsteinn 0. Thorirensen
Auglýsingastj.: Halldór Jónsson
Rltstjóm: Laugavegi 178. Sími 11660 (5 linur)
Augiýsingar og afgreiðsla Túngötu 7
Áskriftargjald: kr. 90,00 á mánuði innanlands
I lausasölu kr. 7.00 eintakið
Prentsmiðja Visis — Edda h.f.
Athafnasamt Alfaingi
J>ess þings, sem í gær var slitið, mun lengi minnzt í
sögunni fyrir störf sín og góð afrek. Þess mun minnzt,
sem þingsins, er fékk þjóðinni í hendur lykil stóriðju-
aldar, og ákvað byggingu stærsta orkuversins til
þessa. Fram hefur verið gengið á þeirri braut að láta
vélarnar létta verkin og beizla hið óstýriláta afl er
í elfum landsins býr til hagsældar fyrir þegnana. Stór-
iðjan er nú umdeild, en er fram líða stundir munu
menn undrast að nokkur flokkur skyldi hafa spymt
við broddunum í slíku framfaramáli. Minnir það á
sögu nýsköpunarinnar eftir styrjöldina, sem margir
töldu hina mestu ósvinnu, en allir vilja nú eigna sér.
Á mörgum öðrum sviðum mun starf þessa þings
hafa markað merk spor. Nýskipan í vísinda og há-
skólamálum hefur verið samþykkt, sem góðu lofar
um raunmennt þjóðarinnar í framtíðinni. Lánamál-
um atvinnuveganna hefur verið komið í nýtt og betra
horf og verðlagsmálum landbúnaðarins einnig. Þá er
að geta um framkvæmda- og byggðaáætlanir hinna
einstöku landshluta sem nú er af kappi unnið að. Ef
þar er rétt á málum haldið munu þær áætlanir með
aðstoð hins nýja atvinnujöfnunarsjóðs reynast hinn
mesti búhnykkur. En þá má ekki halda áfram að
ausa fénu í vonlaus gjaldþrotafyrirtæki, aðeins vegna
þess að þau eru staðsett úti á landi. Nýjar hugmyndir
og ný fyrirtæki þarf að styðja til dáða.
í félagsmálum hefur verið lagður grundvöllurinn að
lífeyrissjóði allra landsmanna, stórfelld húsnæðis-
áætlun sett á laggirnar og fyrsta skrefið stigið í verð-
tryggingu gjaldmiðilsins. Þannig er nær sama hvert
litið er: hvarvetna hafa merk mál náð fram að ganga.
Hér hefur ríkisstjórnin með réttu haft forystuna, und-
ir stjórn Sjálfstæðismanna. Er visulega full ástæða
til þess að þakka öllum ráðherrum flokksins í ríkis-
stjórn ötult starf að þeim mörgu þjóðnytjamálum, sem
hér hafa verið up talin.
Handritadómi fagnað
ÁJlir landsmenn fagna dómi þeim í handritamálinu,
sem Eystri Landsréttur kvað upp í gær. Þegar þetta
er ritað hafa fregnir um forsendur dómsins enn ekki
borizt til landsins. En niðurstaðan er kunn og hún
skiptir mestu máli. Afhending handritanna hefur ver-
ið dæmd dögleg og kennslumálaráðuneytið danska
sýknað af málssókn stjórnar Ámasafns. Sá dagur
hefur færzt einu skrefinu nær, sem allir íslendingar
bíða eftir: að handritin komi heim. Það er full ástæða
«
til þess að minna hér á þann mikla og góða undirbún-
ing, sem unninn var af hálfu dönsku stjómarinnar og
lögfræðinga hennar í máli þessu.
Kevln Palmer
„STRÍÐ GETUR ALDREI
VERIÐ SKEMMTIATRIÐI
Bless, ble-e-e-ess
Tjessa kveðju meö háðskum
undirtón kyrjúöu Ómar
Ragnarsson og hópur vel-
þekktra leikkvenna, sem sneru
baki við dyrum æfingasals
Þjóðleikhússins, þegar gengið
var inn.
Svo var laginu lokið og þaö
var skellihlegið. Hæst hló Kev
in Palmer leikstjóri kominn
beint frá Lundúnaborg með
reynslu að baki sem leiksviðs-
stjóri í „Smiðju leiklistarinnar"
í East End Lundúna, Theater
Workshop, sem Joan Little-
wood nú nafnkunna kona skap
aði úr hrærigraut leikara, leik-
skálda og leikhúsmanna.
London, sem stórblöð bæði
vestan hafs og austan hafa út-
nefnt sem „borg borganna" eða
borg sjöunda tugar þessarar
aldar hefur fóstrað afbrigðileg
fyrirbæri eins og bítla, oblistina
og bítnikka og allt sem þeim
tilheyrir og teljast má einn út-
sláttur heldur merkilegs undir-
straums þjóðfélagsþróunar, sem
við eigum án efa eftir að sjá
meira af. Einnig hefur þessi
„borg borganna" fóstrað ný-
tízkuleg vinnubrögð sviðsins,
leikritunar og annarra list-
greina en frumburður nýju öld
unnar verður brátt til á sviði
Þjóðleikhússins og verður sýnd
ur í júníbyrjun.
A, þetta er indælt stríð,“
’>’> nefnist leikritið í þýðingu
Indriða G. Þorsteinssonar, tit-
illinn þýddur úr ensku „Oh
What A Lovely War,“ eftir
Charles Chilton og Joan Little
wood. Sva að handrit að leikn-
um er alltsvo til. En því verð-
ur breytt eftir því sem verkið
verður mótað í smiðju leikstjóra
og leikendanna.
Bless, ble-e-e-ess er nýdáið út
og leikkonurnar hafa tekið sam
an föggur sínar, þegar Palmer
segir með áherzlu:
„Þetta er ekki gamansöngleik
ur, heldur má kannski kalla þaö
reifarakenndan söngleik sem
fjallar um heimsstyrjöldina
fyrri, en eins og við vitum
getur stríð aldrei verið skemmti
atriði.
Allir söngvarnir í leiknum
voru vinsælir slagarar á heima-
vígstöðvunum, en £ leiknum eru
þeir skopstæling. Gamansöng-
leikimir voru einn liðurinn í
heimsstyrjöldinni fyrri, belli-
bragð til þess að fá fólk til þess
að skrá sig.“
„Segja þér allt um John
Littlewood, það tæki allan dag-
inn. Ég byrjaði að vinna með
henni 1963, þegar „Oh What
A Lovely War,“ var sýnt í
Theater Workshop í marz þaö
ár. Fyrir þessa sýningu var leik
urunum í fyrsta sinn borguð
rithöfundarlaun. Það átti að
sýna leikinn í 4-5 vikur, en þeg
ar kom í ljós að aðsóknin var
eins góð og raun bar vitni var
hann fluttur í annað leikhús og
sýndur þar í þrjá mánuöi. Síðar
var farið með leikinn til Par-
ísar-þar sem hann hlaut fyrstu
verðlaun á leiklistarhátíðinni
þar „Festival of Nations". Þeg
ar heim kom voru aftur hafnar
sýningar á leiknum og þá í West
End. í september 1964 var leik
urinn sýndur á Broadway, en
Bandaríkjamenn voru ekki hrifn
ir af honum, enda höfðu þeir
ekki sömu afskipti af stríðinu
og Evrópubúar, það var miklu
fjarlægara þeim og þeir tóku jú
ekki þátt í því fyrr en 1917 eða
í stríöslok."
„Heldurðu að leikurinn höfði
til okkar íslendinga, einangr-
aðrar þjóðar, sem öll stríð eru
fjarlæg?"
„Veiztu það, að ég er fæddur
í Ástralíu, ég held að einangrað
ar þjóðir hneigist frekar í þá
átt að hafa meiri þekkingu á
þvf sem er- að gerast í heimin-
um en hinar."
egar Palmer hefur gefið upp
þessar óvæntu upplýsingar
að hann sé ekki innfæddur
Lundúnabúi, segir hann nokkuð
frá æviferli sinum ,sem innifel
ur dvöl í Kanada auk Englands
„Ég var efnafræðingur, en
þegar ég gerðist leiður á efna-
fræðinni, lét ég innrita mig í
leiklistarskóla, í nokkur ár ferð
aðist ég með Royal Shakespe-
are Company sem leiksviðs-
stjóri."
Palmer setti upp „Ó, þetta
er indælt stríð" i Kanada og
var sæmdur titlinum bezti leik
stjórinn fyrir. Leiknum var svo
vel tekið, að Palmer var beðinn
um að vera þar eftir og hefur
hann dvalizt þar undanfama
mánuði þar til fyrir skömmu að
hann sneri aftur til Englands
til nokkurra vikna dvalar og er
nú kominn hingaö.
„Aðsetur mitt er í London, en
annars ferðast ég um og fæst
við leikstjóm.“
,,Og starfarðu ennþá við
Theater Workshop?"
„Nei, það er búið að leggja
það niður í bili, annað félag
tók það á leigu, en varð aö
loka því aftur vegna fjárhags-
örðugleika. Joan er f Túnis núna
sem stendur og hefur starfað
þar að leikhúsmálum á vegum
stjómarinnar og ég held að hún
sé að taka þar kvikmynd núna.“
„Og hvað um dvöl þína hér?“
„Ég verð héma í fjórar eða
fimm vikur, meðan á æfingum
stendur.“
„Er það nægilegt?“
„Það verður að nægja," og
Palmer rekur upp tröllslegan
hlátur, „æfingartíminn er svip
aður og í Theater Workshop,
nema að þar er æft f átta klst.
á dag í stað fjögurra héma.“
„Og hvemig er með hlut-
verkaskipanina?“
„Hún er engin enn sem kom
ið er,“ og Palmer hlær í annað
sinn, „ég breyti leikritinu og
móta það eftir hendinni, eftir
efniyiðnum, sem fyrir hendi er.
Áður en valið verður í hlutverk
in lesum við þetta saman, það
þarf að sjá út hæfileika hvers
leikara um sig i hvert hlutverk"
s.b.