Vísir - 19.12.1966, Síða 8

8
VÍSIR
Utgefandi: BlaBaQtgáJan VISIR
Framkvæmdastjóri: Dagur Jónasson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
ABstoðarritstjóri: Axel rhorsteinson
Fróttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Auglýsingar: Þingholtsstræti 1. símar 15610 og 15099
AfgreiBsla: Túngötu 7
Rltstjórn: Laugavegi 178. Siml 11660 (5 llnur)
Áskriftargjaid kr. 100.00 á mánuBi innanlands.
f iausasöiu kr. 7,00 eintakiB
Prentsmiðia Vfsis — Cdda h.f
Þinghlé
! i
Alþingi hefur nú gert hlé á störfum og þingmenn
eru farnir heim í jólaleyfi. Ágætur árangur hefur náðst
í þessum hluta þinghaldsins. Mörg markverð frum-
vörp hafa verið lögð fram óg sum þeirra hafa þegar
verið tekin til umræðu. Önnur bíða seinni hluta þing-
haldsins og er einnig búizt við, að þá komi fram mörg
ný þingmál. Nú þegar hafa verið afgreidd nokkur lög.
Má nefna tvenn lög , sem hafa mikið gildi fyrir at-
vinnuvegina. Fjalla önnur lögin um útgáfu skatt-
frjálsra skuldabréfa fyrir hagræðingardeild Iðnlána-
sjóðs og hin lögin um stofnun Framleiðnisjóðs land-
búnaðarins. Hæst ber þó samþykkt fjárlaga 1967 og
verðstöðvunarlaganna.
Óhætt er að segja, að fjárlögin 1967 eru vönduð-
ustu fjárlög, sem Alþingi hefur afg'reitt og kemur
þar margt til. Þetta eru fyrstu fjárlögin, sem saínin
eru af hinni nýstofnuðu fjárlaga- og hagsýslustofnun
fjármálaráðuneytisins. Hver einasti liður laganna var
athugaður vandlega, áður en gjaldupphæð hans var
ákveðin, og var að þessu sinni betri aðstaða en nokkru
sinni fyrr til raunhæfra áætlana. Lögin eru óneitan-
lega mikil spamaðarlög enda er eitt höfuðatriði þeirra,
að ríkisbúskapur næsta árs veröi hallalaus, þrátt fyrir
aukin útgjöld til niðurgreiðslna vegna verðstöðvunar.
Þótt þær niðurgreiðslur verði notaðar út næsta ár,
þarf ekki að verða greiðsluhalli, því 50 milljón k'róna
greiðsluafgangur yfirstandandi árs verður til vara.
Hins vegar hækkar heildarupphæð fjárlaga vegna
aukinnar veltu í þjóðfélaginu, en skattstigar haldast
alveg óbreyttir frá því í ár. Það er mikil framför í
þeirri stefnu, sem núverandi ríkisstjóm hefur tekið
upp, að fá fjárlög afgreidd fyrir jól, svo framkvæmd-
ir næsta árs geti hafizt á traustum gmndvelli fjárlaga.
Mál málanna að undanifcjrnu hefur verið verðstöðv-
unin og er gott til þess að vita, að framvarpið um
verðstöðvun skuli þegar vera orðið að lögum. Verð-
stöðvunarlögin era þungamiðja núverandi jafnvægis-
stefnu og forsenda þess, að útflutningsatvinnuvegim-
ir fái staðizt þrátt fyrir hinar miklu verðlækkanir á
erlendum markaði. Verðstöðvunarlögin skapa mögu-
leika á því að taka vandamál togara, vélbáta og frysti-
húsa sérstaklega fyrir, þegar línurnar skýrast um og
eftir áramótin. Verðstöðvunarmálið hefur eðlilega
tekið mikið af tíma Alþingis, en samt hefu'r Alþingi
getað fjallað með eðlilegum hætti um önnur mál og
m. a. afgreitt fjárlögin.
Síðustu dagamir fyrir jólaleyfi vora mjög anna-
samir á þinginu, þingfundir langir og nefndastörf
stunduð af kappi. Þegar þingmenn hurfu til síns
heima, gátu þeír því litið með ánægju yfir liðið þing-
tímabiL
★
— Já, borgar sig að gefa út
bækur?
, AUir þeir sem vinna aö bóka
útgáfu núna fá fyllilega sín
laun eftir taxta — nema þessir
tveir aðilar: höfundurinn og út
gefandinn, þeir eiga ávallt í
vök að verjast. Útgefandinn
treystist oft ekki til þess að
greiða höfundi þau laun, sem
hann á kannski skilið. — Og út
gáfai gengur stundum vel,
stundum rlla. — Þetta er, iá
— eins og að gera út á sfld.
Og það er kannski von að
fólk spyrji, hvers vegna er þá
alltaf verið að gefa út og hvers
vegna gefa alltaf sömu menn-
imir út bækur, ár eftir ár. Auð
vitað halda útgefendur áfram
að gefa út eins lengi og þeir
geta. Þeir hafa gaman að þessu
Það er Ifka viss ánægja fólgin
í þessu starfi. Bókaútgáfa ber
með sér þfi hættu hér eins og
f öðrum löndum að hyllzt sé
til að gefa út þær bækur, sem
seljast. — Það er farið að fram
leiða bækur erlendis — béinlín
is sem metsölubækur. En góð
bók — þó að hún komist kann
ski ekki upp í þann metsölu-
flokk þá selzt hún, þegar fram
líða stundir jafnt og þétt. Þaö
er þá útgefandans sök ef svo
fer ekki — hann trassar að
auglýsa hana — eða vekja at-
hygli á henni.
Vísir leit inn á skrifstofu Al-
menna Bókafélagsins fyrir
stuttu, mitt í önn þessara árs-
ins mestu annadaga. Og enda
þótt bókaútgefendur séu ekki
í annan tíma önnum kafnari,
gaf framkvæmdastjóri A B,
Baldvin Tryggvason, sér tíma
til þess aö ræða við blaða-
mann, milli símtala og annarra
traflana sem era daglegt brauð
á slíkum stöðum um þetta
leyti.
— Já, hvers vegna eru menn
að gefa út? ... Hvaö gefið
þið út margar bækur á þessu
ári?
— Almenna bókafélagiö gef-
ur út 18 bækur þetta árið, ef
Alfræðisafnið er frátalið,
standa eftir 9 bækur eftir ís-
Ienzka höfunda.
— í framhaldi af því sem
að framan er sagt... Hverjar
eru þessar erfiðu bækur, erf-
iðustu sölubækurnar?
— Ljóðabækur og leikrit eru
í sérflokki aö því er virðist,
hvað sölu snertir, einkum bæk-
ur þeirra ungu höfunda sem
hafa brotið gömul form og far-
ið nýjar leiðir. — Fólk er svo
fastheldið á gömul form.
— Er unga fólkið nokkru
opnara fyrir nýjum stefnum?
— Jú, ég held að nú sé að
vaxa upp fólk, sem vill meta
þessar bækur fordómalaust og
að verðleikum. — Ég hef oröið
var við það að meiri hluti
þeirra, sem kaupir verk þess-
ara- yngri skálda er ungt fólk.
Sem betur fer er sölutregða
ekki algild regla um ljóð. Við
höfum til dæmis gleðilegt dæmi
um ljóðabók, eftir nútímaskáld
sem var prýðilega tekið, ljóöa-
bók Matthíasar Johannessen.
— Þið gáfuð út eina bók eftir
ókunnan höfund á þessu ári.
— Já. Við höfum ákveðið að
reyna að gera meira af þvi
að koma verkum yngri höfunda
út, reyna að gera okkar til
þess að bæta úr í þeim efnum
og skapa um leið fjölbreyttara
úrval fyrir félagsmenn. — Þar
á meðal verður ef til yill haf-
in útgáfa ljóðabókaflokks.
— Hvað eru margir félagar
f A B?
við Baldvir/ Tryggvason framkvæmdastj. AB
'X
— Þeir voru 7000 uip síðustu
áramöt og hefur áréiðanlega
fjölgað á árinu. Ýmsir hafa
viljað koma því að, aö svo og
svo miklar kvaðir fylgdu því aö
vera í félaginu, — Það getur
hver sem er gerzt félagi skil-
yrðið er aðeins að kaupa 4 bæk
ur, og það getur hver valið
gamlar eða nýjar bækur eftir
vild, meira að segja fjögur ein-
tök af sömu bókinni. Það er
um 100 bókatitla að velja eins
og er.
Brúa bilið milli
allmennrar þekkingar
og vísinda
— Kannski við snúum okkur
þá að bókaflokkunum.
— Fyrir nokkrum árum hóf
um viö samvinnu við nokkur
bókaforlög í Evrópu um út-
gáfu á bókum frá útgáfufyrir-
tækinu Time Life í Bandaríkj-
unum. Þessar bækur eru gefn-
ar út í flestum Evrópulöndum.
og ég hef heyrt að jafnvel
standi til að gefa út eitthvaö
af þeim í „austan jámtjalds-
löndunum“. — Við byrjuðum
með bókaflokkinn „Lönd og
þjóðir" og gáfum út 12 bækur
í þeim flokki. Við vissum ekki
hvemig félagsmenn tækju þess
um bókum, en reyndin varö
sú að bækumar seldust upp
á skömmum tíma og eru nú
varla fáanlegar lengur nema
þá hjá fombóksölum.
í framhaldi af þessu hófum
við svo útgáfu á bókaflökknum
Alfræðisafn A B og af þeim
hafa komið út 9 bækur. Við
höldum áfram með útgáfu
þeirra á næsta ári — örugglega
veröa þær 16 ef til vill fleiri.
Með þessum bókum held ég
að í fyrsta skipti sé fariö út í
að gefa út bækur á íslenzku
um hávísindaleg efni, þannig
úr garði gerðar að hver og
einn getur skilið 'efni þeirra.
Við höfum reynt að fá beztu
þýðendur sem kostur hefur
verið á hverju sinni til þess
að snúa þessum bókum á ís-
lenzku og leitað til vísinda-
manna til þess að lesa þær
yfir. Þetta eru aö sjálfsögöu
ekki bækur ætlaðar vísinda-
mönnum, heldur koma þær ef
til vill til með aö brúa að
nokkra bilið milli vísindalegr-
ar og almennrar þekkingar. —
Ég veit að skólanemendur hafa
notað þessar bækur við samn-
ingu ritgerða um afmörkuö
efni, einmitt heyrt kennara tala
um þaö að oft bæri á því að'
nemendur hefðu lesið þessar
bækur til þess að leita upplýs-
inga.
— Þykja þessar bækur ekki
nokkuð amerískar aö efni og
gerð?
— Ameríska útgáfan er end-
urskoðuö sérstaklega fyrir
evrópsku útgáfuna og reynt að
laga hana eftir evrópskum
kröfum eins og kostur er fyrir
Evrópulönd. Hér látum viö
setja þær í Odda, sem er hreint
ekki svo lítið vandaverk, því
að efnið veröur að passa al-
gjörlega á síðurnar eins og þær
veröa 1 bókinni, Litbrá sér um
að taka þetta upp á filmur
og svo er það sent út til
Amsterdam, þar sem allar
evrópsku útgáfumar eru prent
aðar f mjög voldugri prent-
smiöju. Myndamótin era þau
sömu fyrir allar útgáfumar af
hverri bók, en textunum er
skellt inn í • — það er á því
máli sem við á hverju sinni
og þá veröur allt að standast á.
Þeir rúlla þama í gegn 4—500
þúsund eintökrm á hálfum mán
uði eða svo.
Það, sem hefur lifað
á vörum fólksins
— Islenzk þjóöfræði?
— í þeim flokki eru komnir
út Kvæðj og dansleikir, safn
af þjóðkvæöum ýmiss konar
og danskvæðum, verk í tveim
bindum, sem Jón Samsonarson
Framh á bls 5