Vísir - 21.02.1967, Síða 9
V1SIR. Þriðjudagur 21. febrúar 1967.
^ '
Tj'yjan VIGUR rís græn og
^ gróðursæl úr Isafjaröar-
djúpi. Þar er eggver gott og
fengsæl fiskislóð ekki fjarri.
Svipmikil landsýn er hvort sem
horft er út og norður til Snæ-
fjallastrandar og austur um
heiöar, eða út og vestur til
brattra brúna og hárra fjalla.
Mýkst mun til lands aö líta inn
til austurstrandar Djúpsins. Nátt
úrutöfrar staða sem Vigur eru
þeim einum kunnir, sem þar
hafa alizt eða hlotiö staðfestu.
Fyrir hinum er aðeins um aö
ræða svipmyndir seiðandi sagna.
Nú sitja Vigur synir Bjama
Sigurðssonar, en á undan hon-
um bjó þar faðir hans, séra
Sigurður Stefánsson.
— í>g á þessum svip-
^ hýra, en jafnframt
svipmikla staö, ert þú fæddur
Þórður Þorsteinsson.
— Já, ég fæddist í Vigur, en
vegna þess að ég var einn þeirra
ávaxta af skilningstré góðs og
ills, sem ekki eru velkomnir í
heiminn, fór ég þaðan nokkurra
nátta gamall. Lenti ég þá í vöggu
með jafnaldra minum, Guð-
mundi Guðfinnssyni, bróður
Einars Guðfinnssonar, útgerðar-
manns í Bolungarvík. Þaðan fór
ég til föðursystur minnar og átti
hjá henni góða daga, þar til ég
var 6 eöa 7 ára gamall.
Margir þeir, sem harðlyndir
viröast í heimsins augum, eiga
til skiining og hlýju, sem full-
nægir litlu barni, aðra skortir
allan skilning á bamssálinni,
hjá slíku fólki lenti ég. Á því
heimili hitt mig, séra Sigurður
Stefánsson prestur I Vigur og lét
hann sækja mig þangað strax
næsta dag. Hjá honum ólst ég
upp fram til 16 árá aldurs, aö
við búinu tók Bjami sonur
hans, en þá réðist ég þangaö.
Hjá Bjarna var ég fram yfir
tvítugt.
Ég var snemma sjósækinn og
mun hafa byrjað minn for-
mennskuferil heiman frá Vigur
um 16 ára aldur. Ég minnist
þess, að í fyrstu sjóferöinni vor-
um við tveir saman lítt vanir
strákar, en komum með fullan
bát að landi, að þá kemúr séra
Sigurður ofan 1 vörina og þegar
hann sér aflann verður honum
að o rði:„Hvað elskar sér líkt“.
Fyrstu árin var ég formaöur
á opnum árabát, fimm manna
fari, og reri ýmist að heiman
eða úr Bolungarvík. Daganna
frá Víkurverunni minnist ég
með mikilli ánægju. Hugsaðu
þér maður, þegar við strák-
arnir rerum inn með fiskreit-
unum, þar sem ungu stúlkumar
unnu, veifuöu til okkar, hlógu
og mösuöu. — Það var eins og
allir limir Iíkamans færu á
hreyfingu, enda vom þær marg-
ar fallegar, stúlkumar í Bol-
ungarvík á árunum þeim.
Helztu skemmtanir voru
stúkuböllin.
— Og þið gátuð skemmt ykk-
ur án víns?
— Já, blessaður vertu, vín
sást aldrei á nokkrum manni.
Einhver, sem kunni, spilaði á
einfalda harmóniku — drag-
gargan — og dansinn gekk á-
gætlega. Ekki vantaði fjörið. —
Hvernig skyldu ungu stúlkurnar
nú á dögum líta á þá rausn
dansherrans, að bjóða upp á
einn kaffibolla, sem þá kostaði
að vísu — tuttugu og fimm aura.
Já, ekki má ég gleyma henni
Ingibjörgu kennara. Hún sem
var driffjöðrin í skemmtanalífi
stúkunnar. Hún söng með okk-
ur, jafnt þeim sem ekki höföu
Iagið og hinum, er tónnæmari
voru:
Lundin gleðst hin létta
líf og fjör er hér.
Hoppsa-fa-tra-la-la-la
Hoppsa-fa-tra-la-la-la
Lundin gleöst hin létta
lff og fjör er hér.
— Þá er það sjómennskan,
Þórður.
— Já, það var oft gaman að
sigla þessum bátum í bráða-
veðri, veðri, sem nú á dögum
mundi jafnvel vera talið lítt
fært, stærri skipum. En þetta
var list, sérstök list að stjórna
seglbát í stormi og verja hann
áföllum. Þessir gömlu, þraut-
reyndu sjómenn og stjórnendur,
þeir munu blátt áfram hafa
reiknað þetta út, reiknað út 3—
4 ölduföll og því verið við öllu
búnir.
— Viltu ekki gefa okkur of-
urlitla innsýn f þessar tvísýnu
sjóferðir?
— Eru sjóferðir ekki alltaf
tvísýnar? — Veðrið ræðst ekki
ætíð eins og morgunglóran gefur
til kynna.
Einu sinni vorum við úti á
Eldingum, það er mið niðri á
hafi. Þegar við höfðum lagt
alla línuna var svo blítt logn,
aö hvergi sást gára á sjónum.
Ég var eitthvaö að laga til f
bátnum, þá hevri ég eins og
hvin f lofti. Þegar ég lft upp sé
ég að sólin er rauð og þó ennþá
heiðskírt veður. Svo stillt var.
að bátinn hafði ekkert borið frá
duflinu. Ég segi strákunum að
taka það og byrja strax að
draga. Þegar krakan var komin
inn, kemúr fyrsta skinnakastið
á sjóinn. Lóðin er seiluð af
fiski, en ekki höfum við lengi
dregið, þegar komið er ofsaveð-
ur og haugasjór. Skammt frá
okkur voru tveir bátar frá fsa-
firði, Guðmundur Júní og ann-
ar bátur, sem týndist f þessari
sjóferð. Þegar við höfðum náð
inn þrem lóðum skar ég, var bú-
inn að láta þrírifa seglið og hafa
allt tilbúið. Nokkum tfma tók
að srnía bátnum undan. Guð-
mundur Júní var það nærri að
hann sá til ferða okkar og
hugðist veita aðstoð eða taka
okkur. En um leið og seglið var
dregið upp kom kast á bátinn
svo að hann lagðizt inn á miðja
þóftu. Mér tókst þó að snúa
honum upp f vindinn og var
hann þá þóftufullur af sjó.
Snarmenni, sem var í hálsi
náði seglinu niður. Meðan á
þessu stóð missti Guðmundur
Júnf sjónar af okkur, taldi hann
víst að við hefðum farizt og
sagði þær fréttir er í land kom.
Okkur tókst að halda bátnum
uppi meðan við vorum að ausa,
gátum svo snúið og komið upp
seglinu. Þegar ég hugsa til
landsiglingarinnar, finnst mér
sem ég sjaldan hafi lifað stærri
og yndislegri stund Báturinn
sat í löðrinu og þau eftir ö.ldun-
um allt inn að Ófæru, þar var
fellt og beðið lags til að komast
inn fyrir, svo sett upp aftur og
siglt f vör. Landtakan heppnaðist
vel og nú kom það fram,
sem fylgt mun hafa Bolvíkingum
frá ómunatíð, þeir stóðu allir
tilbúnir að taka á móti okkur
og bátnum var brýnt svo við
stóðum á þurru.
— Meira af svo góðu, Þórð-
ur.
— Það er misvindasamt fyrir
vestan. Einu sinni vorum við
undir Stigahlíðinni og í einum
rokhnútnum mátti heita að
hann sneri bátnum í hring og
lyfti honum frá sjónum og þó
voru f honum 800 pund af fiski,
— Ótrúlegt en satt,
Nú fóru bátamir að stækka
og þá var ég mjög hvattur til að
fara f Stýrimannaskólann til
náms, dvaldi ég þar einn vetur
og fór svo aftur á sjóinn. Alls
stundaði ég sjómennsku í 25 ár,
en hætti þá vegna slyss er ég
varö fyrir. Það mun hafa verið
seint í september árið 1928, að
við vorum á síld, þá henti það
óhapp, að maður féll útbyrðis
og festist í steinateininum. Ég
tók að mér að fara niður og
losa manninn og var það ekki
lengi gert, en vegna þess, að
vélstjórinn var niðri f vél,
fylgdist hann ekki fullkomlega
með því sem fram fór, en
ætlaði okkur stundirnar við
vörpuna að venju. Máttum við
því bíða kaldir og sjóblautir f
bátnum nokkurn tfma. Eftir
þetta fór ég að finna til ýmissa
ókennilegheita, var sífellt hálf
kalt. Þessu sinnti ég þó ekkert
fyrr en um vorið eftir, að ég
fór til Ólafs Þorsteinssonar
lækni og lét hann athuga mig.
• VIÐTAL
DAGSINS
er vió Þórð Þor-
sfeinsson á Sæbóli
i Kópavogi, er vera
mun frumbyggi þess
sfaðar, sem nú er
\
stærsti kaupstaður
Islands
Það kom þá í ljós að ég var meö
talsverðan hita og skipaði hann
mér tafarlaust * rúmið. 1 þessu
átti ég 7 mánuði. Þegar ég fór
að komast á kreik svo að vinnu-
fær gæti talizt fór ég í bygg-
ingavinnu. Fyrsta verk mitt var
að fara upp á stillans, en tæp-
lega hafði ég veriö þar hálftíma,
þegar allt hrundi og ég féll
niður. Fékk ég viö þetta svo ill
beinbrot, að ég átti f því í 3 ár
Segja má að hér sé sögð f
stuttu máli íorsaga þeirrar at-
vinnu, sem ég stunda nú —
blómaræktarinnar.
— Ekki finnst mér nú sjó-
mennska og blómarækt beint
skyldar atvinnugreinar.
— Nei, ef til vill ekki, en
hvort tveggja krefst alúöar og
að vel sé fylgt eftir, og ég hef
alla tíð verið þannig gerður að
vilja fylgja þvf eftir, sem ég
kemst í snertingu við og fellur
vel. Svo er nú ekki víst nema
hugur minn hafi fyrr staðið til
blóma, en það varð atvinnu-
vegur minn að sinna þeim. Á
einum stað f Vigur er örnefni,
er kallast Sátuskot, þar óx
mikið og hávaxið blágresi. Þegar
ég var þar strákur var þar einn-
ig kálfur. Við áttum það sam-
eiginlegt að týnast oft, eöa
hverfa. En þá mátti ávallt ganga
að okkur vísum úti í Sátuskoti,
þar sem blágresið óx og undu
þar báðir hið bezta hag sínum,
flatmöguðu og áttu sína drauma.
— Hvenær fluttir þú í Kópa-
vog, Þórður?
— Árið 1936, þá var hér aö-
eins Kópavogsbúið. Digranes og
Fffuhvammur, enginn grasbýlis-
eða tómthúsmaður.
— Þú ert þá frumbyggi Kópa-
vogs sem slíkur?
— Já, það er þannig. Ég hef
séð byggðina verða til, vaxa og
blómgast. Ég kom úr Soga-
mýrinni, vegna þess að hér fékk
ég aukið athafnasvið.
— Þú hefu^ sannarlega vaxið
hér til aukinna athafna
— Já, en það var ekki ætíö
langur svefntími okkar hjónanna
fyrstu árin f Kópavogi. Meðan
bömin voru ung, þurfti að sinna
þeim og koma í svefn á kvöld-
in, að þvf loknu var farið aö
planta og oft unniö fram undir
morgun. Við þekkjum vel fegurð
vornæturinnar í Fossvoginum.
— Þetta hefur allt lánazt vel?
— Já, ræktunin gekk mjög
vel, en nú er þetta mest orðin
blómasala Við erum bæði orðin
öldruðu, ég og konan, og vinnu-
þrekið fariö að láta undan, enda
blómasalan orðin mjög um-
fangsmikið starf. Fólk virðist
alltaf vera að vaxa til aukins
skilnings á þvf hvers virði
blessuð blómin eru sem yndis
og gleðiauki — lifandi tákn feg-
urðar og sakleysis — Mér
finnst oft sem ég sé með mín
Framh. á bls 10
*»s3 'O